Η δυνατότητα της καλής πάσας

Περίμενα καιρό να σας γράψω κάτι για το επιθετικό παιχνίδι της Μπαρτσελόνα, δηλαδή για το μοναδικό πράγμα που φέτος στην Ευρώπη αποτέλεσε διαφορετική πρόταση σε σχέση με τα πολλά γνωστά και συνηθισμένα. Ο τελικός του Τσάμπιονς Λιγκ είναι μια ωραία ευκαιρία για να εξηγηθεί λίγο αυτού του τύπου το ποδόσφαιρο που έπαιξε φέτος η ομάδα του Πέπε Γκουαρντιόλα. Η ανάλυση είναι χρήσιμη για να γίνει συγχρόνως κατανοητό γιατί απόψε η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι φαβορί: είναι φαβορί επειδή παίζει με μία ομάδα που για να κερδίσει πρέπει να παίξει πολύ καλύτερα απ' ό,τι η ίδια. Και αυτό δεν είναι εύκολο.

Σας έχω γράψει αρκετές φορές στο παρελθόν ότι η σχηματοποίηση στο ποδόσφαιρο, δηλαδή οι διατάξεις και οι στρατηγικές, είναι πεπερασμένα πράγματα, δεν αποδέχονται βελτιώσεων: έγιναν όλα. Στο μοντέρνο ποδόσφαιρο είναι αδύνατο να διδάξεις κάτι καινούργιο, γιατί όλα έχουν δοκιμαστεί και έχουν γίνει. Οι μεγάλοι του καιρού μας χρησιμοποίησαν δοκιμασμένα συστήματα, προσαρμοσμένα στις ταχύτητες του σήμερα.

Λίγοι πρόσθεσαν καινούργια πράγματα: νομίζω μετά τον Αρίγκο Σάκι και το σχηματοποιημένο και δουλεμένο στην προπόνηση πρέσινγκ του και τον Λουίς φαν Γκάαλ με το κάθετο 3-4-3 του Αγιαξ του 1995-97 (μία διάταξη που πρόβλεπε τοποθέτηση παικτών όχι κατά πλάτος, αλλά κατά μήκος του γηπέδου), όλοι οι άλλοι ανέσυραν σχήματα από το παρελθόν και τα προσάρμοσαν στο σήμερα. Το ΜW του Γιόχαν Κρόιφ π.χ. στην Μπάρτσα του 1992-96 ήταν πρωτοπορία και συγχρόνως βουτιά στο παρελθόν.

Κρόιφ

Ο Κρόιφ σημάδεψε σίγουρα τον Γκουαρντιόλα. Τον κατήχησε σε μια νοοτροπία ξεχωριστή, τον έμαθε ότι είναι ευκολότερο μια ομάδα να παίζει καλά για να κερδίζει, παρά να κλέβει τα ματς. Οπως σας έχω ξαναπεί, ως αρχηγός της Μπαρτσελόνα ο Γκουαρντιόλα είναι γνώστης του DNA της ψυχής της ομάδας αλλά και των γούστων του κοινού του «Καμπ Νόου». Οταν ανέλαβε την ομάδα, ήξερε τι ποδόσφαιρο πρέπει να παίξει η Μπαρτσελόνα για να είναι ευτυχισμένο το κοινό της και αυτό ακριβώς πρόσφερε: δεν πρόκειται για προπονητική συνταγή, αλλά για εφαρμογή κάποιων «θέλω» τα οποία η ομάδα γνωρίζει. Ομως, θα τον αδικούσαμε αν δεν στεκόμασταν λίγο και στο πώς αυτό το «θέλω» το προσέγγισε.

Δεδομένο

Για την Μπαρτσελόνα, από τον Κρόιφ και μετά, το τι είναι επιθετικό ποδόσφαιρο είναι κάτι δεδομένο. Αλλοι παίζουν επιθετικά γιατί κάνουν σωστά αντεπιθέσεις, άλλοι γιατί μεταφέρουν γρήγορα την μπάλα από την άμυνα στην επίθεση (transition game, που λέει και ο Τεν Κάτε), άλλοι (και στην Ισπανία αυτό είναι πολύ συνηθισμένο) γιατί δεν παίζουν με στατικούς επιθετικούς, αλλά με παίκτες που στήνουν ένα φλιπεράκι στη μεσαία γραμμή και βγαίνουν στην επίθεση με συνεργασίες –θυμηθείτε τη Βιγιαρεάλ και το χωρίς στατικό φορ παιχνίδι της.

Στην Μπαρτσελόνα επίθεση σήμαινε μόνο ένα πράγμα: κρατάω μπάλα και ο δημιουργικός μου μέσος οφείλει να βρει τις πάσες προς τους επιθετικούς ή προς τους παίκτες που κάνουν κίνηση. Αυτοί οι παίκτες ήταν ο Ριβάλντο, ο Ντέκο, ο Ροναλντίνιο, ο ίδιος ο Γκουαρντιόλα παλιότερα. Αυτή η απλοποίηση έκανε την Μπάρτσα θεαματική αλλά και προβλέψιμη: όταν δυσκολευόταν το passing game της και μπλοκαρόταν ο παίκτης που θα δώσει την τελική πάσα, έρχονταν οι αποκλεισμοί και οι δυστυχίες.

Πάσα

Ο Γκουαρντιόλα, επειδή στην ψυχή είναι ακόμα ποδοσφαιριστής, έκανε μια απλοποίηση: κατάργησε αυτόν τον παίκτη–πριμαντόνα που αναλαμβάνει να δώσει την πάσα στον χώρο (έδιωξε και τον Ροναλντίνιο και δεν αντικατέστησε τον Ντέκο) και δοκίμασε να κάνει κάτι σχεδόν εκτός μόδας, δηλαδή να παίξει με παίκτες που γεμίζουν την περιοχή, δίνοντας σε όποιον κουβαλάει την μπάλα τη δυνατότητα μιας καλής πάσας, αδιαφορώντας για το τι θα γίνει έτσι και η μπάλα χαθεί. Η Μπάρτσα δεν παίζει επίθεση: είναι στην επίθεση!

Στα παιχνίδια της φέτος κατασκήνωναν στην αντίπαλη περιοχή 5 και 6 παίκτες και περίμεναν την μπάλα απ' όποιον την κουβαλούσε: δεν το έκαναν αυτό μόνο οι χαφ, αλλά και ο Ντάνιελ Αλβες, ακόμα και ο Μαρκές, ο οποίος συχνά έβγαινε από τα μετόπισθεν. Οταν η μπάλα έφτανε στον Μέσι, τον Ετό, τον Ανρί, τον εντός περιοχής Ινιέστα ή τον Τουρέ, λειτουργούσαν υποδειγματικά οι μεταξύ τους συνεργασίες, μια και όλοι αυτοί έπαιζαν κοντά και είναι και πολύ καλοί μπαλαδόροι.

Ο κόσμος έβλεπε τα μεταξύ τους «ένα–δύο» και εκστασιάζονταν, αλλά την πραγματική δουλειά την έκαναν όσοι έφερναν την μπάλα σ' αυτούς με κίνηση και μεθοδικότητα. Η έλλειψη ενός ή δύο παικτών που ψάχνουν μανιωδώς την μπαλιά-τρύπα, όπως έκανε κάποτε ο Ροναλντίνιο ή ο Ντέκο, έκανε την Μπάρτσα πιο απρόβλεπτη. Μέχρι που ο Χίντινκ κράτησε την Τσέλσι πίσω, πίεσε τον Μέσι με τρεις παίκτες και υποχρέωσε τον Τσάβι και τον Τουρέ κυρίως να κοιτούν και τι γίνεται στα αποδεκατισμένα μετόπισθεν: τότε φάνηκαν επιθετικές αδυναμίες που παραλίγο να της στοιχίσουν τη συμμετοχή στον τελικό.

Αντεπίθεση

Η Μπαρτσελόνα είναι μια ομάδα που δύσκολα θα πάει το ματς στις αντεπιθέσεις, ακόμα και αν ο Μέσι, ο Ετό και ο Ανρί μοιάζουν ικανότατοι για κάτι τέτοιο. Δεν ξέρω αν μπορεί να περιμένει για να ψάξει αντεπιθέσεις –σχεδόν το αποκλείω. Αν απόψε θέλει να κερδίσει, θα πρέπει να το κάνει με τον έναν και μοναδικό τρόπο που ξέρει, δηλαδή με εναλλαγές της μπάλας, κίνηση των χαφ, συνεργασίες των επιθετικών στα εντός περιοχής μικρά διαστήματα και δημιουργία παιχνιδιού που βασίζεται στην κατοχή της μπάλας. Απέναντι στην πολύ συνηθισμένη στο να πρεσάρει Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αυτά μου μοιάζουν δύσκολα. Με τη Ρεάλ Μαδρίτης θα έκανε πάρτι.

Διαφορά

Η διαφορά των δύο ομάδων σ' αυτόν τον μοναδικό τα τελευταία χρόνια τελικό είναι ότι η Μπαρτσελόνα για να κερδίσει το Κύπελλο είναι σχεδόν υποχρεωμένη να κάνει το παιχνίδι της και το ίδιο το παιχνίδι της μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να γίνει στη συγκεκριμένη περίσταση. Κυρίως απέναντι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που με τον Ρίο και τον Βίντιτς μοιάζει θωρακισμένη και παίζει ενίοτε όσο χρειάζεται για να κερδίζει.

Στη Ρώμη

Στη Ρώμη την Τρίτη είχε αφόρητη ζέστη και υγρασία και δεν το καταλάβαινες ότι γίνεται ο τελικός του Τσάμπιονς Λιγκ. Οι αφίσες ήταν ελάχιστες, τα σταντ στο κέντρο ανύπαρκτα και οι άσχετοι με το ματς τουρίστες περισσότεροι από τους φασαριόζους οπαδούς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Μπαρτσελόνα. Η αλήθεια είναι ότι οι Ισπανοί άρχισαν να έρχονται ήδη από τη Δευτέρα, αλλά οι πρώτοι που ήρθαν δεν μοιάζουν με ποδοσφαιρικό στρατό. Τους βρίσκεις στο Βατικανό, δεν πουλούν ούτε ψάχνουν εισιτήριο, έχουν έρθει οι περισσότεροι οικογενειακώς, συν γυναιξί και τέκνοις. Το λεφούσι των Αγγλων άρχισε να καταλαμβάνει την πόλη αργά το βράδυ της Τρίτης: η «αιώνια πόλη» μόνο σήμερα θα ζήσει στον ρυθμό του μεγάλου ματς.

Οι Ιταλοί αντιμετωπίζουν το πράγμα με μια σχετική παγωμάρα και όχι γιατί λείπει μια δική τους ομάδα. Το ματς είναι ένας μεγάλος πονοκέφαλος ακόμα και αν η προσδοκία του είναι τεράστια και η διαφήμιση της Ρώμης εξασφαλισμένη. Το αεροδρόμιο της Ρώμης αντιμετωπίζει τις αφίξεις των τσάρτερ με ένα σχετικό πανικό: χθες περιμέναμε πάνω από μία ώρα να πάρουμε τις βαλίτσες, γιατί η πολλή κίνηση είχε παραλύσει τα πάντα.

Η αστυνομία φοβάται τυχόν επεισόδια όχι μεταξύ Καταλανών και Αγγλων, αλλά μεταξύ των οπαδών της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Ρόμα, που έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς από τον καιρό των μεταξύ τους ραντεβού στο Τσάμπιονς Λιγκ –μιλάμε για ραντεβού, που για τους Ρωμαίους απέκτησαν διαστάσεις εφιάλτη.

Η μαύρη αγορά των εισιτηρίων είναι κάτι το εξωφρενικό: ακούγεται ότι ένα ηλεκτρονικό εισιτήριο των 200 ευρώ πωλείται 11.000! Επίσης, στο κέντρο δεν βρίσκεις μπίρες παρά μόνο στα εστιατόρια και ο δήμαρχος της Ρώμης είπε ότι επ' ουδενί δεν μπορεί να επιτραπεί να κυκλοφορούν 25.000 μεθυσμένοι στην πόλη για δύο έστω βράδια! Ενας χθεσινός τίτλος της τοπικής «Ιλ Μεσατζέρο» δείχνει τον τρόπο που οι διοργανωτές βλέπουν τη βραδιά: «Η Ρώμη είναι έτοιμη να δεχτεί επίθεση», γράφει η καλή εφημερίδα.

Οι ντόπιοι διαμαρτύρονται ότι δεν βρήκαν εισιτήρια, κάποιοι μου έλεγαν χθες στο ξενοδοχείο ότι «είναι κουταμάρα να διοργανώνεις κάτι που δεν μπορείς να παρακολουθήσεις». Ο Μισέλ Πλατινί υπόσχεται ότι του χρόνου ο τελικός θα γίνει Σάββατο: τουλάχιστον σ' αυτή την περίπτωση η τριήμερη παραμονή των ποδοσφαιροτουριστών να εξασφαλίσει στις πόλεις που φιλοξενούν αυτού του τύπου τα ματς κάποια χρήματα παραπάνω, τα οποία θα δικαιολογούν τους φόβους και τη φασαρία...

Στη Λέσχη

Αν είστε στη Θεσσαλονίκη, αξίζει να δείτε τον τελικό με τα παιδιά της Λέσχης Φίλων της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Καλούν όλους τους φίλους της ομάδας απόψε στις 21:00 στον γνωστό χώρο τους (Βασ. Γεωργίου 20, Θεσ/νίκη) για να γιορτάσουν όλοι μαζί την προσπάθειά της να κάνει το back to back με την κατάκτηση (για τέταρτη φορά στην ιστορία) του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης.

Θα υπάρξουν άφθονη μπίρα, συλλεκτικά μπλουζάκια και η γνήσια φανέλα που θα φοράει η ομάδα στον τελικό της Ρώμης. Επίσης, θα μπορέσετε να φωτογραφηθείτε με τις ρέπλικες των Κυπέλλων Πρωταθλητριών και Πρέμιερσιπ που βρίσκονται στη λέσχη. Αν θέλετε να πάτε, στο 2310-850508 και στο 6944502554 αναζητήστε τον Γιάννη τον Καμπούρη...

(Θα είναι ωραίο να δείτε με όλους αυτούς τους τρελούς την Μπάρτσα να σηκώνει το τρόπαιο...).