Ο εξορκιστής της σκοπιμότητας

Το 2005 η Αρσεναλ έπρεπε να κάνει οικονομίες για να χτίσει το δικό της γήπεδο. Πούλησε τον Βιεϊρά, έκανε μια συντηρητική μεταγραφική πολιτική, ξόδεψε ελάχιστα και κατά τη διάρκεια της χρονιάς έμεινε από λύσεις. Ο Αρσέν Βενγκέρ έβαλε πολύ νερό στο κρασί του, παρουσίασε μία σφικτή ομάδα, κέρδισε προκρίσεις στο γκολ και έπαιξε τελικό στο Τσάμπιονς Λιγκ, κάτι που προηγουμένως με πολύ καλύτερους παίκτες δεν είχε πετύχει! Κι όμως, μόλις εκείνη η σεζόν πέρασε, άφησε στην άκρη εκείνη τη συνταγή και άρχιζε να χτίζει σχεδόν από το μηδέν μία ομάδα που ο πρώτος στόχος της είναι να παίζει όσο καλύτερα μπορεί κι ας μην κερδίζει τίποτα!

Ο απόλυτος εκπρόσωπος της προόδου των τεσσάρων μεγάλων βρετανικών ομάδων του καιρού μας είναι η Αρσεναλ. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, μόνιμη σχεδόν πρωταθλήτρια στο νησί, θα ήταν μεταξύ των διεκδικητών του τίτλου του πρωταθλητή Ευρώπης πάντα –γιατί έτσι συνέβαινε πάντα με τον πρωταθλητή Αγγλίας. Η Λίβερπουλ έχει βαριά φανέλα και υπολογίζεται πάντα μεταξύ των ομάδων που είναι ικανές για να παίξουν τελικό.

Η Τσέλσι τη (μόνιμη σχεδόν) παρουσία της στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ την έχει αποκτήσει με το πορτοφόλι του Ρομάν Αμπράμοβιτς. Η Αρσεναλ μαρτυρά την πρόοδο, γιατί στα τέσσερα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει στο Τσάμπιονς Λιγκ σημαντικότερα πράγματα απ' ό,τι στο πρωτάθλημα, ενώ την τετραετία 2000-04, όταν έκανε καταπληκτικά πράγματα στην Πρέμιερ Λιγκ, αδυνατούσε να πάει πιο μακριά από τους προημιτελικούς της διοργάνωσης!

Εποχή

Πολλές φορές γράφω ότι οι ικανότητες των προπονητών δεν έχουν να κάνουν με τους τίτλους που κερδίζουν, αλλά με το τι αφήνουν πίσω τους στην ιστορία του ποδοσφαίρου: οι μεγάλοι δεν είναι αυτοί που αποχωρούν με τίτλους, αλλά αυτοί που άλλαξαν την ιστορία και σημάδεψαν την εποχή τους. Ο Αρσέν Βενγκέρ είναι ένας μεγάλος προπονητής, γιατί αυτά τα χρόνια έχει μόνο ένα μεγάλο αντίπαλο: τον εαυτό του! Το σενάριο της βρετανικής ιστορίας τού λέει εν τάχει τα εξής: μια φορά κι έναν καιρό, ένας Γάλλος που λατρεύει το επιθετικό ποδόσφαιρο μετατρέπει σε μηχανή γκολ την πιο αμυντικογενή αγγλική ομάδα.

Η ομάδα του κερδίζει πρωταθλήματα και παίζει το ωραιότερο ποδόσφαιρο για χρόνια στην Αγγλία, αλλά στο Τσάμπιονς Λιγκ τα κάνει θάλασσα. Μία χρονιά, το 2005, αναγκάζεται να βάλει νερό στο κρασί του, να παρουσιάσει μία ομάδα πιο συντηρητική, περίπου όμοια με την Αρσεναλ που βρήκε. Η ομάδα του παίζει ένα ποδόσφαιρο που ο ίδιος δεν γουστάρει, αλλά που ιστορικά έπαιζε σχεδόν πάντα μέχρι την άφιξή του, και φτάνει στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, στον οποίο χάνει το τρόπαιο από την Μπαρτσελόνα.

Ο Βενγκέρ, επειδή ανταγωνίζεται τον εαυτό του, αφήνει στην άκρη εκείνο το κατόρθωμά του και ξαναπαίρνει τον δρόμο του. Φτιάχνει μια ομάδα επιθετική και ασταθή, απρόβλεπτη και κοκέτα, πιτσιρίκα στην ψυχή, αλλά εξαιρετικά θεαματική. Τέσσερα χρόνια μετά «φλερτάρει» με έναν άλλον τελικό, αυτή τη φορά έχοντας να επιδείξει μια ομάδα που του αρέσει! Αν ο επίλογος του παραμυθιού είναι η κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ, ίσως ζήσουμε φέτος ένα από τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά παραμύθια όλων των εποχών...

Πρόσφατο

Εναντίον της Βιγιαρεάλ, στο πρόσφατο ματς των προημιτελικών, ο Βενγκέρ παρέταξε την Αρσεναλ που του αρέσει, δηλαδή μία ομάδα φορτωμένη παίκτες στα πλάγια, χωρίς στατικούς επιθετικούς, ικανή και υποχρεωμένη να παίξει παντού και πάντα ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας. Αυτή η ομάδα δεν έχει τον Πιρές και τον Λιούνγκμπεργκ, δεν βρήκε ποτέ τον αντικαταστάτη του Βιεϊρά και ο Αρσάβιν, ο μόνος που μπορεί να συγκριθεί με ό,τι πρέσβευε κάποτε ο Ντένις Μπέργκαμπ, δεν έχει δικαίωμα συμμετοχής!

Ο Βενγκέρ, όμως, είναι μεγάλος γιατί δεν προσπάθησε επ' ουδενί να κλωνοποιήσει την ομάδα του ωραίου ποδοσφαίρου, εκείνη την μπάντα των υπέροχων σολιστών, που έδειξε στους Αγγλους ότι υπάρχει ένα ποδόσφαιρο πολύ όμορφο και θεαματικό, εντελώς διαφορετικό από αυτό που αυτοί αποκαλούν ωραίο. Ο Αλσατός έχει φτιάξει φέτος κάτι ολοκαίνουργο, μια ομάδα που αποπνέει όλη την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα του Λονδίνου. Ο Αντεμπαγιόρ αναγεννήθηκε εκεί, ο Φάμπρεγκας και ο Φαν Πέρσι βρήκαν μία νέα πατρίδα, ο Νασρί και ο Θίο Γουόλκοτ μεγαλώνουν χωρίς να πρέπει να μοιάσουν σε κανέναν. Η Αρσεναλ έρχεται ξανά από το μέλλον, όπως είχε κάνει κάποτε όταν ο Βενγκέρ, βλέποντας πραγματικά πολύ μπροστά, είχε φτιάξει την πρώτη πρωταθλήτρια Αγγλίας χωρίς Αγγλους παίκτες.

Πόλεμο

Στα δεκατέσσερα χρόνια του στο Λονδίνο ο Βενγκέρ κέρδισε με την παραμονή του στο νησί έναν ιδεολογικό πόλεμο: άλλαξε τον τρόπο που οι Αγγλοι βλέπουν το ποδόσφαιρο. Η Αρσεναλ δεν ήταν απλώς η πρώτη βρετανική ομάδα που στηρίχθηκε σε ξένους, αλλά και η πρώτη που άφησε τόσο πολύ κατά μέρους όλες τις αξίες του αγγλικού ποδοσφαίρου! Η Αρσεναλ του Βενγκέρ πρόταξε το θέαμα, πρόσφερε στο Τσάμπιονς Λιγκ εκπληκτικές παραστάσεις επιθετικού ποδοσφαίρου -και όχι μόνο μέσα στο νησί, όπως ο πολύς κόσμος νομίζει.

Ακόμα θυμάμαι μία «τριάρα» στη Βαλένθια στα χρόνια της απόλυτης λάμψης της ομάδας του Κούπερ, μία «πεντάρα» στην Ιντερ στο κατάμεστο «Σαν Σίρο», θριαμβευτικά περάσματα από τη Μόσχα, την Πράγα, το πάντοτε σκληρό «Τροντχάιμ», το «Ολίμπικο» της Ρώμης. Κι όμως, αυτή η ομάδα πάντα λύγιζε τη στιγμή που δεν το περίμενες, εκτός από τη χρονιά που έπαιξε το πιο μοντέρνο κατενάτσιο που θυμάμαι, με τον Ανρί μόνο μπροστά και όλους τους άλλους να προσέχουν στα μετόπισθεν: αυτή την ανάμνηση του δικού του συμβιβασμού με τη σκοπιμότητα θέλει να σβήσει φέτος ο Βενγκέρ. Ο Βενγκέρ θέλει να φτάσει στον τελικό με μια ομάδα δική του, γι' αυτό και η ομάδα του δεν έπαιξε ξανά όπως η Αρσεναλ του 2005!

Παράξενο

Το γοητευτικά παράξενο της φετινής ιστορίας της είναι ότι για να ξαναπαίξει τελικό, αυτή τη φορά έχοντας κάνει το ταξίδι με τον τρόπο της, πρέπει να αποκλείσει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του σερ Αλεξ, που φέτος τη σκοπιμότητα την έκανε σημαία της. Και η καταραμένη η σκοπιμότητα στην ιστορία του ποδοσφαίρου έχει να επιδείξει τους δικούς της θριάμβους...

Επιστολές ανωνύμων

Διάβασα την επιστολή του Θανόπουλου προς τους μετόχους στο «Goal» –τη βρίσκω χρήσιμη για την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και για την ιστορία της ΑΕΚ, αλλά έχει ένα πρόβλημα: στερείται επικαιρότητας. Τι γράφει ο Θανόπουλος στις 9 Απριλίου; Οτι η ΑΕΚ μπορεί να μην πάρει άδεια συμμετοχής στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, ότι δεν έχει χρήματα για τις δόσεις του δανείου της ΑSPIS BΑΝΚ και ότι δεν μπορεί να πληρώσει την Ξάνθη και τους μισθούς και τα δώρα των παικτών το Πάσχα.

Τι έχει συμβεί σήμερα, είκοσι μέρες αργότερα; Η ΑΕΚ πήρε άδεια συμμετοχής από την ΕΠΟ, πλήρωσε τους παίκτες και την Ξάνθη και ρύθμισε το θέμα της τράπεζας. Τι νόημα έχει η επιστολή; Ειλικρινά, δεν το καταλαβαίνω. Δεν καταλαβαίνω, επίσης, πώς γίνεται κάποιος να βρίσκει μια τέτοια επιστολή και να μην κάνει ένα τηλέφωνο να ρωτήσει, αν όχι την ΑΕΚ, αν αυτά ισχύουν, αλλά την ΕΠΟ για το αν, π.χ., έδωσε στην ομάδα στο μεταξύ πιστοποιητικό!

Καταλαβαίνω τη ματαιοδοξία του «αποκλειστικού», αλλά αυτό που θα ’πρεπε να ενδιαφέρει πιο πολύ από τα «αποκλειστικά» είναι η αλήθεια. Και η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά που αναφέρονται στην επιστολή υπήρχαν ως θέματα, αλλά στις 9 Απριλίου! Σήμερα τα προβλήματα της ΑΕΚ μπορεί να είναι μεγαλύτερα, αλλά δεν είναι αυτά που παρουσιάζονται: απλό μου φαίνεται.

Απλό μου φαίνεται και κάτι άλλο. Οτι κάποτε δέκα μέτοχοι έβαλαν τα χρήματά τους για να δημιουργήσουν το μετοχικό κεφάλαιο μιας ομάδας. Τότε έβαλαν όλοι από 200.000 ευρώ –για κάποιους τα χρήματα αυτά ήταν λίγα και για κάποιους πολλά. Οποιοι δεν κατάφεραν να παρακολουθήσουν τις αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου που χρειάστηκαν, τα χρήματά τους τα έχασαν –και ειλικρινά λυπάμαι πολύ. Καταλαβαίνω, επίσης, ότι επειδή τα έχασαν, μοιράζουν δεξιά και αριστερά επιστολές: το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη. Αλλά δημιουργώντας αυτού του τύπου την ατμόσφαιρα η ΑΕΚ πάει κατά διαόλου.

Συμπέρασμα; Αν ο Νοτιάς θέλει όντως να κρατήσει την ΑΕΚ, πρέπει να αποζημιώσει με ένα ποσό τους μετόχους που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τις αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου (δηλαδή να βάλουν χρήματα) και να τους πει «χαίρεται». Αλλιώς, αύριο θα δει γραμμένο στα πρωτοσέλιδα ακόμα και ό,τι λέει στη γυναίκα του στο κρεβάτι...

Τιμή!

Προς τιμήν των δύο βρετανικών ομάδων που παίζουν απόψε στον ημιτελικό του Τσάμπιονς Λιγκ θέλω να σας διηγηθώ έναν από τους θρύλους του αγγλικού ποδοσφαίρου: Είμαστε στα 1975. Η Αγγλία νικάει τη Γερμανία, παγκόσμια πρωταθλήτρια ένα χρόνο πριν, 2-0.

Με τη λήξη του αγώνα ο μεγάλος Γκίντερ Νέτσερ πλησιάζει τον 23χρονο Αλαν Χάτσον, ο οποίος μόλις έχει κάνει το ντεμπούτο του στην εθνική Αγγλίας, και του λέει σαν να απευθύνεται σε έναν άξιο διάδοχο: «Σήμερα ήσουν ο καλύτερος του γηπέδου, δεν έχω ξαναδεί τέτοιον παίκτη. Είναι πολύ τυχερή η Αγγλία που θα σε χαίρεται με τη φανέλα της εθνικής».

Ο Χάτσον δεν ξανάπαιξε έκτοτε παρά μόνο μία φορά στην εθνική Αγγλίας...