Οι αλλαγές στο Τσάμπιονς Λιγκ. Το θέμα δεν είναι «αν», αλλά «πότε»

Μικρή, αλλά χρήσιμη αναδρομή. Το Τσάμπιονς Λιγκ μετρά 17 χρόνια ζωής. Είναι ο διάδοχος του παλιού Κυπέλλου Πρωταθλητριών και θεωρείται η πιο επιτυχημένη διοργάνωση σε επίπεδο συλλόγων παγκοσμίως. Το τμήμα μάρκετινγκ της ΟΥΕΦΑ προσπαθεί όλα αυτά τα χρόνια να κάνει το προϊόν ελκυστικό τόσο για τις ομάδες όσο και για τους φιλάθλους. Οι ομάδες βλέπουν τη διοργάνωση ως ένα λαμπρό πεδίο διαφήμισης και εσόδων οι φίλαθλοι ως ένα πεδίο που προσφέρει υψηλού επιπέδου θέαμα.

Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 και ύστερα, όταν και επισημοποιήθηκε ο «γάμος» της τηλεόρασης με το ποδόσφαιρο –«γάμος» που δεν έγινε από έρωτα, αλλά για το κέρδος και των δύο πλευρών–, και οι ομάδες και η ΟΥΕΦΑ και οι διαφημιστές κατανόησαν πολύ γρήγορα τη σπουδαιότητα της τηλεθέασης. Ολες λοιπόν οι προσπάθειες της ΟΥΕΦΑ στοχεύουν στην προστασία του προϊόντος που κινδύνευε σοβαρά από την υπερβολικά μεγάλη διάρκεια τηλεοπτικής κάλυψης, που προκαλεί κορεσμό και συνακόλουθα την αδιαφορία των φιλάθλων.

Μόλις έγινε γνωστή η πρώτη αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής του Τσάμπιονς Λιγκ με την κατάργηση της δεύτερης φάσης των ομίλων, αμέσως εκδηλώθηκαν οι διαφωνίες της (διαλυμένης πια) G14. Οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί σύλλογοι φοβήθηκαν τις απώλειες εσόδων που θα είχαν με την κατάργηση της δεύτερης φάσης των ομίλων, φόβοι που τελικά δεν επιβεβαιώθηκαν. Η «απαραίτητη» αυτή αλλαγή του Τσάμπιονς Λιγκ επί της ουσίας έδωσε χρόνο τόσο στις ομάδες όσο και στην ΟΥΕΦΑ να ετοιμαστούν για το επόμενο βήμα.

Ενα βήμα που θα γίνει κάποια στιγμή μετά το 2012, όταν και θα έχει προηγηθεί περίπου μία τετραετία εμπειρίας από την εφαρμογή του σχεδίου αδειοδότησης. Το επόμενο βήμα του Τσάμπιονς Λιγκ, μη γελιέστε, δεν είναι άλλο από τη μετατροπή του σ' ένα πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα, πιθανόν στη μορφή που το περιέγραφε το δημοσίευμα του περιοδικού «France Football» την περασμένη εβδομάδα.

Και ύστερα από αυτό, αν υπάρχει επόμενο βήμα, θα μπορούσε να έχει τη μορφή της κλειστής λίγκας. Μία λίγκα που προφανώς δεν θα σχηματιστεί με τα κριτήρια που πρότειναν στο παρελθόν τα μέλη της ισχυρής κάποτε G-14 (και που η συμμετοχή τή ς κάθε ομάδας θα κρίνεται ανά τριετία, ενδεχομένως, με τον συνδυασμό αγωνιστικών και οικονομικών αποτελεσμάτων).

Ο αριθμός των συμμετεχόντων προφανώς θα καθορίζεται από την οικονομική δύναμη, τη δημοφιλία και το ειδικό βάρος της φανέλας. Είναι δεδομένο ότι όσο περνάει ο καιρός, οι ομάδες σε επίπεδο Τσάμπιονς Λιγκ, τουλάχιστον οι πιο ισχυρές, ενδιαφέρονται να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους.

Το χρήμα και η απληστία καθορίζουν όλο και περισσότερο τις εξελίξεις και τα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού. Αν η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή διασυλλογική οργάνωση αρχίζει να γίνεται προβλέψιμη (με 4 αγγλικές ομάδες στους «8» και τις υπόλοιπες θέσεις μοιρασμένες ανάμεσα σε Ιταλούς, Ισπανούς και Γερμανούς) θα χάσει το τηλεοπτικό ενδιαφέρον και συνακόλουθα το ενδιαφέρον των διαφημιστών και τα έσοδα.

Η τάση αυτή που έχει αρχίσει να διαφαίνεται ανησυχεί και την ΟΥΕΦΑ και τους μεγάλους συλλόγους, που μπορούν μια χαρά να επιβάλουν την άποψή τους στην ενωση των ευρωπαϊκών συλλόγων που έχει 123 μέλη και αποτελεί τον «δημοκρατικό» διάδοχο της G14. Η εκτίμηση ότι αργά ή γρήγορα οδηγούμαστε προς μία αλλαγή του Τσάμπιονς Λιγκ βασίζεται σε αρκετές ενδείξεις, που καλό είναι να μην τις προσπεράσουμε.

Βέβαια, έχω την εντύπωση ότι λόγω της οικονομικής κρίσης οι όποιες διεργασίες θα μείνουν σχέδια επί χάρτου, που θα περιμένουν ευνοϊκότερη χρονική συγκυρία για να έρθουν στο προσκήνιο. Προς το παρόν όλοι αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι εκείνο που προέχει είναι να δημιουργήσουν «αερόσακους» που θα απορροφήσουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο την περασμένη Παρασκευή ο Γκαλιάνι, ο αντιπρόεδρος της Μίλαν, διατύπωσε την πρόταση για την καθιέρωση του Σάλαρι Καπ. Μία πρόταση που δύο χρόνια πριν ο ίδιος άνθρωπος ξόρκιζε όπως ο διάβολος το λιβάνι.

Τα σχέδια του Πλατινί

H γνώμη μου σε ό,τι αφορά τη μορφή του Τσάμπιονς Λιγκ περιγράφεται από τον τίτλο του διπλανού κειμένου. Το έγραψα και πριν ότι το έδαφος για την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων δεν είναι ακόμα πρόσφορο. Ομως, είναι βεβαιωμένο ότι αυτό το ενδεχόμενο, της αλλαγής δηλαδή του Τσάμπιονς Λιγκ, την τελευταία τριετία έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών οικονομικών συμβούλων και επενδύσεων που ασχολούνται με την οικονομία των σπορ.

Στην ετήσια έκθεσή της για το αγγλικό και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο η εταιρεία Deloitte &Touch αφιερώνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια μεγάλη έκταση στο Τσάμπιονς Λιγκ, το οποίο εξετάζει ως ένα ξεχωριστό πρωτάθλημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Deloitte & Touch, το Τσάμπιονς Λιγκ είναι το τέταρτο «πρωτάθλημα» σε δυναμική όσον αφορά τα έσοδα των ομάδων που μετέχουν σε αυτό, ακολουθώντας το αγγλικό, το γερμανικό και το ισπανικό.

Αυτό το ενδιαφέρον για την αυτόνομη πορεία της διοργάνωσης ενισχύεται και από την αναμόρφωση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, που γίνεται, τουλάχιστον στο δικό μου το μυαλό, η διοργάνωση που θα δεχθεί στο μέλλον όλους εκείνους που δεν θα μπορούν να παίξουν στη διοργάνωση στην οποία θα έχει μεταλλαχθεί το Τσάμπιονς Λιγκ.

Εν τω μεταξύ, δεν πιστεύω ότι πρέπει να περνούν απαρατήρητες απόψεις όπως αυτές που εξέφρασε ακόμα και την περασμένη Κυριακή στον «Observer» ο Πλατινί. Για την ενοποίηση του ολλανδικού με το βελγικό πρωτάθλημα (πρόταση που είχε διατυπώσει και το 2006 ο Φαν Μπάστεν, αλλά απορρίφθηκε μετά πολλών επαίνων) και την οργάνωση μιας Βαλκανικής Λίγκας. Προτάσεις για τις οποίες δεν έδωσε λεπτομέρειες ή περισσότερα στοιχεία, αλλά υποστήριξε ότι υπαγορεύονται από την προοπτική ενίσχυσης του ανταγωνισμού και της ενδυνάμωσης των ομάδων.

Κι αυτή η «καντονοποίηση» των εθνικών πρωταθλημάτων είναι κάτι που δεν μπορεί να συμβεί προς το παρόν εξαιτίας των περιορισμών που θέτουν η ίδια η ύπαρξη, η δομή και η λειτουργία της ΟΥΕΦΑ. Και μπορεί τον Πλατινί να μην τον απασχολούν προς το παρόν οι μελλοντικές αλλαγές στο Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά είναι σίγουρο ότι σκέφτεται τις μελλοντικές αλλαγές στη φυσιογνωμία της ΟΥΕΦΑ.

Ξύλο χωρίς κουκούλες

Αν στο πανεπιστήμιο υπήρχε έδρα με γνωστικό αντικείμενο την ανικανότητα, οι υπουργοί αυτής της κυβέρνησης θα διαγκωνίζονταν για το ποιος θα εκλεγόταν τακτικός καθηγητής. Κι αν ήταν στο χέρι μου να αποφασίσω, θα δυσκολευόμουν πολύ. Ας πούμε, είναι δυνατόν ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών με αρμοδιότητα τη δημόσια τάξη, ο κ. Μαρκογιαννάκης, να μην ήταν υποψήφιος;

Ολη την περασμένη εβδομάδα παράγοντες και δημοσιογράφοι μιλούσαν και έγραφαν για το ενδεχόμενο να υπάρξουν επεισόδια στους χώρους γύρω από το ΟΑΚΑ την Κυριακή, επειδή θα συνέπιπτε η αναχώρηση των φίλων του ΠΑΟ από το φάιναλ φορ του βόλεϊ με τον ερχομό των φίλων της ΑΕΚ για το ματς της ομάδας τους με τον Λεβαδειακό.

Υποτίθεται πως πάρθηκαν μέτρα και η Αστυνομία θα έκανε τη δουλειά της. Η Αστυνομία ήταν εκεί γύρω, αλλά τα επεισόδια έγιναν κανονικά. Και μάλιστα από τύπους που δεν φορούσαν κουκούλες. Πόσες συλλήψεις έγιναν, άραγε, ώστε να τιμωρηθούν όσοι «αναστάτωσαν τη δημόσια τάξη και ασφάλεια»;