Θα έδιωχνα τον Τεν Κάτε, αν…

Για το ματς του ΠΑΟ με τη Βιγιαρεάλ ό,τι είχα να πω το είχα γράψει πριν από τον αγώνα. Ο ΠΑΟ για πρώτη ίσως φορά φέτος στο Τσάμπιονς Λιγκ ήταν προβλέψιμος και χωρίς κανένα τακτικό πλεονέκτημα: σε αυτό το επίπεδο η προβλεψιμότητα δεν συγχωρείται. Η Βιγιαρεάλ ήταν καλύτερη, αλλά αυτό το ξέραμε, δεν είδα να κάνουμε και πολλά για να τη βγάλουμε από τα νερά της. Τώρα που ολοκληρώθηκε και η ευρωπαϊκή παρουσία της ομάδας έχει πιο μεγάλο ενδιαφέρον ένας πρώτος απολογισμός.

Από τους διοικητικούς του ΠΑΟ κυκλοφορούσε χθες ότι ποτέ στη διάρκεια της χρονιάς δεν υπήρξε θέμα παραμονής του Τεν Κάτε μολονότι πολλές από τις αποφάσεις του ήταν συχνά συζητήσιμες. Μόνο που το να λες «κρατάμε τον Τεν Κάτε» είναι το ίδιο κουτό με το να λες «διώχνουμε τον Τεν Κάτε». Και στις δύο περιπτώσεις αυτό που μετράει είναι η αιτιολόγηση της απόφασης. Το γιατί το κάνουμε.

Πολλά

Καταλαβαίνω πολλά από αυτά που έχει κάνει κατά τη διάρκεια της χρονιάς ο Ολλανδός. Καταλαβαίνω το γιατί άλλαξαν κάποιες προτεραιότητές του σε ό,τι έχει να κάνει με τους παίκτες του ΠΑΟ. Κατανοώ τη δυσκολία της διαχείρισης ενός υλικού που προέκυψε περισσότερο επειδή οι μέτοχοι ήθελαν να ξοδέψουν και λιγότερο διότι υπήρξε ένα τεχνικό σχέδιο. Δεν σκανδαλίστηκα από τους παραγκωνισμούς παικτών όπως ο Μάτος και ο Ιβανσιτς: οι παίκτες αδικήθηκαν, αλλά όχι παράλογα, απλά ο ένας έπρεπε να πάρει τη θέση του Ζιλμπέρτο κι ο άλλος θεωρείται από τον κόουτς «δεκάρι» και ως «δεκάρι» χωράει δύσκολα.

Είδα κατά τη διάρκεια της σεζόν πολλά αξιόλογα και αξιοπρόσεκτα πράγματα –κυρίως μια, ως ένα σημείο, τιτάνια προσπάθεια αλλαγής της νοοτροπίας του ΠΑΟ. Αλλά καθώς η σεζόν πηγαίνει προς το τέλος η εντύπωση όλων είναι ότι αυτό που μένει είναι μάλλον λίγο σε σχέση με τις αρχικές προσδοκίες. Παρακολουθώντας τον ΠΑΟ είναι δύσκολο να καταλάβεις τι ομάδα θα έχει του χρόνου.

Ενδιαφέρων

Θεωρώ ότι ο Τεν Κάτε είναι ο πιο ενδιαφέρων προπονητής που έχει δουλέψει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Βελτίωσε παίκτες του ΠΑΟ, πήγε κόντρα σε καθιερωμένες στην ομάδα συνήθειες, πρόβαλε απαιτήσεις που είχαν να κάνουν με το ίδιο το παιχνίδι: αλλά έχω την εντύπωση ότι ακολούθησε την τακτική του «βλέποντας και κάνοντας» κι αν ήμουν ο Κώστας Αντωνίου θα ήθελα πραγματικά να μου πει τι νομίζει ότι μπορεί να κάνει στη συνέχεια έτσι και μείνει εδώ.

Αν η αντίληψη του Τεν Κάτε είναι ότι ο ΠΑΟ μπορεί να παίζει μόνο όπως έπαιξε με τον Ολυμπιακό στο Καραϊσκάκη ή στα δύο ματς με τη Βιγιαρεάλ θα τον ευχαριστούσα για τη συνεργασία και θα τον αποχαιρετούσα ως φίλο: κυρίως γιατί αυτές οι τακτικές επιλογές είναι το αληθινό πρόβλημα της ομάδας καιρό τώρα. Οταν φτάνουν τα κρίσιμα ματς ο ΠΑΟ μοιάζει να έχει πάντα τον ίδιο προπονητή.

Σεζόν

Καθώς η σεζόν κυλά προς το τέλος της νομίζω ότι γίνεται ολοένα και περισσότερο κατανοητό ότι ο ΠΑΟ, για να αντιστρέψει τις τύχες του, πρέπει να μάθει να επιβάλει το παιχνίδι του, να μην κρύβεται από την ευθύνη. Κυρίως πρέπει χάρη στην εφαρμογή του παιχνιδιού του να φοβίζει. Το θέμα είναι κατά πόσο έπειτα από ένα χρόνο στην Ελλάδα ο Τεν Κάτε πιστεύει ότι μπορεί σε αυτή την προσδοκία να ανταποκριθεί.

Ο Ολλανδός πρέπει να κάνει σαφές το τι Παναθηναϊκό ονειρεύεται, το τι ομάδα μπορεί να φτιάξει. Κι ο Αντωνίου πρέπει να του εξηγήσει τι περιμένει από αυτόν, αλλιώς και του χρόνου πάλι όλοι θα ψάχνονται.

Δίνη

Ο φόβος που έχω τον τελευταίο καιρό είναι ότι η δίνη των εντάσεων του δικού μας πρωταθλήματος παρέσυρε και τον Ολλανδό. Η συνεχής ενασχόλησή του με τη διαιτησία π.χ. είναι κακό σημάδι. Οπως κακό σημάδι είναι και ότι ο ΠΑΟ στον δεύτερο γύρο του πρωταθλήματος από τα 18 γκολ που έχει πετύχει, έχει σημειώσει ένα μόνο στο πρώτο ημίχρονο, αυτό στην Κομοτηνή κόντρα στον Πανθρακικό.

Το γεγονός αυτό δείχνει ότι χρειάζονται πάντα σχεδόν παρεμβάσεις του προπονητή στο ημίχρονο, κινήσεις διορθωτικές, ενίοτε και καμιά φωνή παραπάνω. Μόνο που αυτά τα πράγματα είναι ανησυχητικά σημάδια για την πρόοδο του ΠΑΟ: οι ομάδες που διεκδικούν τίτλους πρέπει να «στραγγαλίζουν» τον αντίπαλο, να μην του αφήνουν περιθώρια να διεκδικήσει το ματς, να μπορούν να τον τρομάζουν με την εφαρμογή του επιθετικού παιχνιδιού τους. Η Τσέλσι και η Μπαρτσελόνα, στις οποίες δούλεψε ο Ολλανδός, αυτό το έκαναν: ο ΠΑΟ όχι.

Παιχνίδια

Η Μπαρτσελόνα τον καιρό του Τεν Κάτε είχε κάνει δύο πολύ συντηρητικά παιχνίδια στην έδρα της στο Τσάμπιονς Λιγκ (ένα με την Τσέλσι κι ένα με τη Μίλαν) για να προκριθεί κρατώντας τα σκορ που εκτός έδρας είχε αποσπάσει.

Η ίδια η Τσέλσι πέρασε πέρυσι στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ διότι στον ημιτελικό με τη Λίβερπουλ αμύνθηκε πολύ σωστά. Ομως αυτές οι ομάδες είχαν κυρίως στοιχεία επιθετικού παιχνιδιού: αυτές οι μεταμορφώσεις τους ήταν αποδείξεις ότι ο κόουτς είναι ένας μεγάλος στρατηγός που ξέρει να κάνει την έκπληξη κόντρα στο δεδομένο.

Ωστόσο από τον ΠΑΟ, ύστερα από ένα χρόνο δουλειάς του Ολλανδού, λείπει κυρίως το βασικό γνώρισμα που είχαν αυτές οι ομάδες, δηλαδή η παραγωγικότητα, η πρωτοβουλία, η επιβολή του παιχνιδιού.

Ευθύνη

Αν ήμουν ο Αντωνίου ή όποιος άλλος έχει την ευθύνη του ΠΑΟ, θα ζητούσα από τον Ολλανδό να μου πει τι χρειάζεται για να παίζει ο Παναθηναϊκός πιο παραγωγικό ποδόσφαιρο, τι θέλει για να φτιάξει μια ομάδα πιο ελκυστική, ικανή να προκαλεί φόβο. Αν μου έλεγε ότι ο ΠΑΟ που αγωνίστηκε με τη Βιγιαρεάλ είναι η ομάδα που ονειρεύεται, θα τον έδιωχνα. Κυρίως διότι αυτόν τον ΠΑΟ τον έχουμε δει πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν να παγιδεύεται στις φοβίες του.

Απορώ

Aπορώ με όλους αυτούς που «κατέβασαν» από το Ιντερνετ το «Slumdog Millionaire» και το είδαν στον υπολογιστή: δεν μπορώ να καταλάβω τι ακριβώς είδαν. Καταλαβαίνω απόλυτα όποιον πήγε, το είδε και δεν του άρεσε. Η ταινία είναι πολύ γλυκιά και για αυτόν τον λόγο μπορεί και να μην αρέσει σε όλους –υπάρχουν κι αυτοί που τον καφέ τους τον πίνουν σκέτο και που δεν θέλουν απαραίτητα να δουν μια ταινία που να τους φτιάξει τη διάθεση: για την ακρίβεια πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν τέτοιες ταινίες κι αν υπάρχουν δεν τους αφορούν. Δεν καταλαβαίνω όμως εκείνους που αυτή την ταινία διάλεξαν να τη δουν στη μικρή οθόνη του υπολογιστή τους, με ήχο προβληματικό –κυρίως δεν κατανοώ τους λόγους της συνειδητής μοναξιάς τους: ο υπολογιστής προσφέρει δουλειά και ενημέρωση, το σινεμά δεν είναι τίποτα από αυτά. Είναι κάτι άλλο. Υπάρχει μια σκηνή στην ταινία που τα δύο αδέρφια συναντιούνται στην κορυφή ενός ουρανοξύστη και βλέπουν πόσο μεταβάλλεται η Βομβάη. Το κοντράστ της φωτογραφίας είναι καταπληκτικό: το τσιμέντο χάρη στα χρώματα του ουρανού γκριζάρει περίπου όπως το μέλλον των ηρώων. Τι από όλα αυτά μπορεί να δει κάποιος στον υπολογιστή; Τίποτα.

Λατρεύω πάντα στο σινεμά τη στιγμή που βγαίνουμε από την αίθουσα όλοι μαζί -είμαστε ένα τσούρμο άγνωστοι που μοιράστηκαν για δύο ώρες μια κοινή εμπειρία. Οσοι έβγαιναν από το εργάκι του Μπόιλ είχαν ζωγραφισμένο στα μάτια τους ένα χαμόγελο αισιοδοξίας και ανακούφισης: το παραμύθι είχε ωραίο τέλος. Απορώ όλοι αυτοί που είδαν την ταινία στους υπολογιστές με ποιον, διάβολε, μοιράστηκαν αυτή την υπέροχη αύρα τής αισιοδοξίας ή ακόμα και την απογοήτευσή τους ή και τον θυμό τους. Το μόνο που μπορεί να ισχυριστούν είναι ότι είδαν το εργάκι –το είδαν, αλλά ανάθεμα κι αν το γνώρισαν, ανάθεμα κι αν κατάφεραν με κάποιον να το μοιραστούν: το σινεμά δεν είναι μοναχική υπόθεση, είναι συλλογική απόλαυση. Κοινωνία.

Το σινεμά μάς βγάζει από το σπίτι, τα κατεβάσματα από το Ιντερνετ μάς κλείνουν ακόμα περισσότερο μέσα: η πειρατεία σκοτώνει την ευκαιρία μας να μοιραστούμε πράγματα, δηλαδή να ζήσουμε. Η εικόνα ενός ανθρώπου που δεν βγαίνει από το σπίτι του είναι εφιαλτική, αποκρουστική, τρομακτική. Η τέχνη του σινεμά απευθύνεται σε όσους ξέρουν να μοιράζονται. Το «Slumdog Millionaire» είναι μια ταινία που αξίζει τον κόπο να τη μοιραστείς με όποιον αγαπάς. Αν τη δεις μόνος σου δεν λειτουργεί, πίστεψέ με...

Στη Μόσχα

Γύρισε ο Κώστας Μπότος, γύρισε η χαρά μας! Δεκάδες είναι οι πιστοί που ανεβαίνουν στο Κολωνάκι για να τον συναντήσουν και να μάθουν τις τελευταίες περιπέτειές του, αυτές που έλαβαν χώρα στη Μόσχα. Τον ακούν να διηγείται πώς τον έστειλε ο Αρσέν (Βενγκέρ) να καθαρίσει για τον Αρσάβιν, πώς μεσολάβησε στην Gazprom για να πάρει η κυβέρνηση του Γκόρντον Μπράουν φτηνό φυσικό αέριο, πώς εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης συμφώνησε να πάρει τα χρήματά του τον Σεπτέμβριο εξηγώντας στους παράγοντες της Ζενίτ και της Αρσεναλ ότι όλοι πρέπει να κάνουμε θυσίες. Τον ακούν όλοι μαγεμένοι, γοητευμένοι, υπνωτισμένοι θαρρείς. Δεν χρειάζονται και πολλά οι άνθρωποι για να είναι ευτυχισμένοι...