Ομολογώ ότι δεν καταλαβαίνω τον Βαλβέρδε

Δεν περιμένω το ματς της Τούμπας για να κρίνω τη δουλειά του Βαλβέρδε: μου αρκεί ότι κατέκτησε το πρωτάθλημα από τα Χριστούγεννα. O Κώστας Νικολακόπουλος έχει δίκιο όταν λέει στο ραδιόφωνο ότι όλοι στον Ολυμπιακό εκτιμούν ότι ο Ερνέστο Βαλβέρδε θα παραμείνει. Δεν το αποκλείω, αλλά άλλα μαθαίνω. Μαθαίνω π.χ. ότι ο μάνατζέρ του τον προτείνει σε όποια ισπανική ομάδα ψάχνει του χρόνου προπονητή, ότι ο ίδιος καλοβλέπει την πιθανότητα να πάει στη Μαδρίτη και για οικογενειακούς λόγους, πως το ισπανικό πρωτάθλημα του λείπει. Κατανοώ τη νοσταλγία, αλλά τίποτε άλλο. Ομολογώ ότι δεν καταλαβαίνω γιατί ο Βαλβέρδε να θέλει να φύγει από τον Ολυμπιακό. Ισως δεν το 'χει καταλάβει, αλλά δεν θα βρει πουθενά ομάδα που να του ταιριάζει περισσότερο.

Θυμάμαι πώς ξεκίνησε τη σεζόν και δεν αναφέρομαι στον αποκλεισμό από την Ανόρθωση, αλλά σε όλο το πρώτο μέρος της περιόδου στο τρίμηνο Αύγουστος-Οκτώβριος. Τότε ο Ολυμπιακός πετούσε ένα ημίχρονο, συνήθως το πρώτο, κι ο λόγος ήταν απλός: είτε ο κόουτς δεν έβρισκε την πρέπουσα για το σχέδιό του ενδεκάδα είτε οι ίδιοι οι παίκτες δυσκολεύονταν εξαρχής να κάνουν πράξη όσα στην προπόνηση δοκιμάζονταν. Τίποτε από αυτό δεν ήταν παράξενο όταν μιλάμε για μια καινούργια ομάδα. Ο Βαλβέρδε ήξερε ότι ο καλύτερος σύμμαχός του είναι ο χρόνος. Το αποτέλεσμα φαίνεται: ο Ολυμπιακός, που σπαταλούσε το πρώτο ημίχρονο, σήμερα σκοράρει σχεδόν πάντα στην αρχή του ματς και εντός και εκτός έδρας. Οι παίκτες πλέον έχουν εμπεδώσει το σχέδιο.

Σχέδιο
Το σχέδιο είναι το μυστικό της ιστορίας. Οταν ο Βαλβέρδε έφτιαχνε βαλίτσες για να 'ρθει στην Ελλάδα, μάθαμε γι' αυτόν σχεδόν τα πάντα. Οτι παίζει 4-2-3-1 και 4-3-2-1, ότι χρησιμοποιεί πάντα έναν κινητικό φορ, ότι ποντάρει πολύ στους ακραίους, ότι στην Εσπανιόλ συγκρούστηκε με τις βεντέτες και κάποια στιγμή έχασε τα αποδυτήρια. Αυτό που κανείς από εκείνους που τον ήξεραν δεν μπορούσε να μας πει είναι πόσο έτοιμος ήταν να προπονήσει ομάδα που κάνει πρωταθλητισμό. Ο λόγος που δεν μπορούσαν να κάνουν μια τέτοια εκτίμηση οι Ισπανοί που τον γνώριζαν είναι ότι ο συγκεκριμένος προπονητής δεν είχε δουλέψει σε ομάδα που έκανε πρωταθλητισμό. Κάποιοι από αυτούς που μου είχαν μιλήσει για τον Βαλβέρδε το καλοκαίρι δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από την προσαρμοστικότητά του στις απαιτήσεις του Ολυμπιακού, απαιτήσεις που έχουν λυγίσει πολύ κόσμο.

Παιχνίδι
Κι όμως, το πόσο έτοιμος ήταν το μαρτυρά το παιχνίδι που δίδασκε. Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι ομάδες που κάνουν στην Ελλάδα πρωταθλητισμό είναι ότι εκτός έδρας συχνά βρίσκουν αντιπάλους που δεν παίρνουν το παραμικρό επιθετικό ρίσκο, παίζοντας σκληρό ποδόσφαιρο αναμονής. Ο Ολυμπιακός κι ο προπονητής του εν προκειμένω ήξεραν τι πρέπει να αντιμετωπίσουν στα εκτός έδρας παιχνίδια κι έμελλε να δούμε πώς θα λύσουν τον γρίφο. Στην Ελλάδα όποια ομάδα θέλει να περιμένει στο γήπεδό της τον αντίπαλο, το κάνει με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Κατ' αρχήν παίζει πιεστικά περιμένοντας στο μισό του μισού του γηπέδου. Ο αντίπαλος κόουτς απαιτεί να είναι κοντά οι γραμμές (και οριζόντια και κάθετα) ώστε όποιος μαρκάρει να δέχεται βοήθειες. Το σπουδαιότερο είναι ότι όποιος αμύνεται δεν βγαίνει ποτέ: επιτίθεται είτε περιμένοντας κλεψίματα των επιθετικών και λάθη των αμυνόμενων είτε παίζοντας με μεγάλες μπαλιές ώστε ο φιλοξενούμενος να μην μπορεί να πρεσάρει στη σέντρα, να κλέψει την μπάλα και να παίξει αυτός κόντρα επίθεση. Αυτό έκαναν φέτος οι πιο πολλές ομάδες που αντιμετώπισαν τον Ολυμπιακό στην έδρα τους (με την εξαίρεση του ΠΑΟ που δεν το έκανε και του Ηρακλή που δεν προσπάθησε καν). Η λύση του γρίφου ήταν να παίζει ο Ολυμπιακός όπως στο Καραϊσκάκη: το μαρτυράν τα τελευταία εκτός έδρας ματς στο πρωτάθλημα. Δηλαδή με την άμυνα ψηλά, τους μέσους να βγαίνουν στην επίθεση και τους επιθετικούς να πρεσάρουν: το 'κανε υποδειγματικά για μισή ώρα στη Λάρισα, στην Τρίπολη, στις Σέρρες και για 20 λεπτά στο ΟΑΚΑ με την ΑΕΚ. Σε όλα αυτά τα ματς όταν το έκανε, συνήθως στην αρχή ή του πρώτου ή του δεύτερου ημιχρόνου σκόραρε.

Μακριά
Τα «στραβοπατήματα» του Ολυμπιακού μακριά από το Καραϊσκάκη (στην Τουρκία και στην Ουκρανία στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, στο «Κλεάνθης Βικελίδης», στο Παγκρήτιο κ.α.) έρχονται όταν μπλοκάρει η επίθεσή του. Ο Βαλβέρδε προσπαθεί να μάθει τον Ολυμπιακό να τελειώνει τα ματς πριν ο αντίπαλος πάρει τα μέτρα της επίθεσής του: θέλει αιφνιδιασμούς και όχι αντεπιθέσεις, ξεκίνημα με τέρμα τα γκάζια και όχι φάσεις αναμονής, πίεση αμέσως κι όχι όταν ο αντίπαλος κουραστεί, κυνηγητό πριν ο αντίπαλος ζεσταθεί κι όχι κατοχή της μπάλας και οριζόντιο ποδόσφαιρο. Χωρίς πολλούς αναπληρωματικούς, ο Ολυμπιακός δυσκολεύεται να παίξει το ποδόσφαιρο που θέλει ο προπονητής του για περισσότερο από μισή ώρα, όμως στην Ελλάδα αυτή η μισή ώρα πίεσης, ρίσκου και λατινοαμερικανικής επιθετικότητας αρκεί. Πόσω μάλλον όταν η άμυνα είναι συμπαγής, οι αμυντικοί έμπειροι και οι αντίπαλοι δεν έχουν πολλούς ποιοτικούς ποδοσφαιριστές που να κάνουν τη διαφορά στα «ένας εναντίον ενός» που προκύπτουν στη φάση του παιχνιδιού, όταν ο Ολυμπιακός αμύνεται.

Εσπανιόλ
Ο Βαλβέρδε έπαιζε με τον ίδιο περίπου τρόπο κι όταν προπονούσε την Εσπανιόλ, όμως ο τρόπος αυτός για ομάδες που δεν είναι τόσο δυνατές για να κάνουν πρωταθλητισμό δεν μοιάζει αποδοτικός. Στον φετινό Ολυμπιακό αρκεί μισή ώρα τακτικής εφαρμογής των «θέλω» του προπονητή για να προηγηθεί με την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ. Η Εσπανιόλ όταν παίζει με τη Ρεάλ ή την Μπάρτσα ή τη Βαλένθια, ακόμα κι αν σε αυτό το μισάωρο προηγηθεί, είναι αδύνατο να κρατήσει το γκολ του αβαντάζ στα υπόλοιπα 60 λεπτά που απομένουν. Οι ισπανικές ομάδες του Βαλβέρδε δεν είχαν ποτέ καλές άμυνες, επειδή αυτές τις πίεζαν σπουδαίοι αντίπαλοι επιθετικοί, αλλά και γιατί το παιχνίδι του Βαλβέρδε απαιτεί σπατάλη δυνάμεων, που αυτού του τύπου οι ομάδες δεν αντέχουν. Στην Ελλάδα με τον Ολυμπιακό ο Ισπανός έχει την καλύτερη άμυνα στην Ευρώπη! Ομολογώ ότι δεν μπορώ να φανταστώ πού μπορεί να βρει καλύτερα από εδώ.


Αναμνήσεις
Οι δύο ταινίες που είδα την προηγούμενη εβδομάδα μού άρεσαν, επειδή μου θύμιζαν κάποιες άλλες –ίσως και να μου άρεσαν κυρίως γι' αυτό, διότι ικανοποίησαν τη ματαιοδοξία της κινηματογραφοφιλίας μου. Και η «Αμφιβολία» και η «Απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» με έβαλαν στο τριπάκι να σκέφτομαι τι μου θυμίζουν στην πρώτη περίπτωση οι χαρακτήρες και στη δεύτερη η ατμόσφαιρα. Στην «Αμφιβολία» η δεσποτική καλόγρια (άριστα ερμηνευμένη από τη Μέριλ Στριπ) μου θύμισε όχι μόνο την πεθερά στη «Ρεβέκα» του Χίτσκοκ, αλλά και τη γειτόνισσα της Ροζ Μάρι και την γκουβερνάντα του μικρού στην «Προφητεία» και την ίδια την Τασώ Καβαδία που τσάκιζε τη Ζωίτσα με το βλέμμα της. Ο παπάς από την άλλη ήταν μια διασταύρωση καλού καθηγητή κι αγαπημένου θείου ή γείτονα που κρύβει μυστικά: κι αυτού η φιγούρα ήταν οικεία. Το κλίμα του Μπάτον κάνει την ταινία να περνά από τα μονοπάτια του «Φόρεστ καμπ» (η ομοιότητα των δύο ταινιών στο πρώτο μέρος είναι πασιφανής) στο νοσταλγικό κομφούζιο του «υπέροχου Γκάτσμπι»: τα στούντιο θέλουν ο Μπραντ Πιτ να γίνει ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ του καιρού μας.

Κι όμως, παρά τους πρόδηλους αυτούς δανεισμούς, οι ταινίες μού άρεσαν. Η θεατρικότητα της «Αμφιβολίας» εξυπηρετεί το ίδιο το σενάριο και τη βασική ιδέα του: οι υπαινιγμοί γίνονται κτήμα μας, διότι το παίξιμο της Στριπτ και του Χόφμαν τους επιβάλουν –το ότι λείπουν τα σκηνοθετικά τερτίπια μας εξυπηρετεί για να εστιάσουμε στο θέμα. Η ιστορία, ίσως επειδή δεν γίνεται ποτέ κινηματογραφική, καταλήγει να είναι ανθρώπινη: η βαρύτητα των δρώμενων είναι το βασικό (η παιδοφιλία, η ομοφυλοφιλία, η αμαρτία δεν χρειάζονται σκηνοθεσία) και όχι οι τζιβιτζιλιές της απόδοσής του. Στον «Μπάτον» αντίθετα το τεχνικό μέρος (υπερβολικό σε σχέση με τα όποια νοήματα) σώζει το παραμύθι, διότι μας κρατάει αιχμάλωτους σε αυτό όσο αντέχουμε. Τι ενδιαφέρον υπάρχει σε μια ιστορία ενός ανθρώπου, που αντί να γερνάει γεννιέται γέρος και γίνεται νεότερος, αν αυτό δεν το βλέπουμε με έναν τρόπο πειστικό;

Και από τις δύο ταινίες κάτι έλειπε. Τα θέματα θα μπορούσαν να γίνουν αφορμή για να δούμε κολασμένα πράγματα. Η «Αμφιβολία» εξαντλείται σε υπαινιγμούς, η «Παράξενη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» ξεκινά ως freak show και δεν απογειώνεται. Αλλά οι ταινίες, όπως και οι συγκινήσεις, δεν είναι κατά παραγγελία…

Αυτό είναι είδηση...

Φαινόμενο!
Η ΠΑΕ Πανιώνιος μέσω της στήλης ενημερώνει τους φίλους της ομάδας ότι θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να νοικιάσει για μια μέρα το ΟΑΚΑ, ώστε να μπορούν οι φίλαθλοι να παρακολουθήσουν από κοντά το ντεμπούτο του Γιαν Εκρά σε κάποιο φιλικό ματς. Μετά το βίντεο που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο (facebook, Youtube κ.ά.) με τις διαβεβαιώσεις του μάνατζερ του ποδοσφαιριστή (σ.σ.: δεν φαίνεται ποιος είναι, επειδή η λήψη είναι κάπως θολή) ότι πρόκειται για «ταχυδυναμικό παίκτη, "φωτοβολίδα", που δεν του παίρνεις την μπάλα ποτέ και που θα βάλει εκατό χιλιάδες γκολ», είναι χιλιάδες οι ενδιαφερόμενοι για να δουν από κοντά το φαινόμενο. Το γήπεδο της Νέας Σμύρνης είναι πολύ μικρό για το event...