Αυθαίρετη διαίρεση

Το έτος και η ημέρα βασίζονται στην περιστροφή της Γης. Ο μήνας στις φάσεις της Σελήνης. Οι ώρες στη διαίρεση της Γης σε 24 ζώνες. Τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα είναι διαιρέσεις του χρόνου σύμφωνα με το δεκαδικό σύστημα. Η μοναδική και εντελώς αυθαίρετη διαίρεση του χρόνου είναι η εβδομάδα. Οπου κατά καιρούς κέρδιζε ή έχανε μέρες, από τη ρωμαϊκή εβδομάδα των οκτώ ημερών μέχρι τη σοβιετική στα πρώτα χρόνια της εξουσίας του Λένιν, όταν η εβδομάδα ήταν των πέντε ημερών ώστε να ξεκουράζονται περισσότερο οι εργάτες. Το κοινό όμως των εβδομάδων ήταν η ημέρα της αργίας. Οπου συνήθως για θρησκευτικούς λόγους ο κόσμος σταματούσε να δουλεύει για να «υμνήσει τον Κύριο». Σε σημείο γελοιότητας ενίοτε, όπως στις περιπτώσεις των ορθοδόξων εβραϊκών οικογενειών που τα χειμωνιάτικα Σάββατα έδιναν χαρτζιλίκι σε χριστιανόπουλα για να τους ανάβουν το τζάκι, επειδή απαγορευόταν να το κάνουν οι ίδιοι γιατί ήταν εργασία. Αυτά με την εβδομάδα, που είναι η μονάδα χρόνου που περισσότερο επηρεάζεται από τις κοινωνικές συνθήκες. Οι οποίες όταν μεταβάλλονται, μεταβάλλεται και αυτή μαζί τους. Καλή ώρα όπως στις μέρες μας.

Πριν από 100 χρόνια στις αμερικανικές πολιτείες της παλαιάς Αγγλίας τα σινεμά έκλειναν τις Κυριακές και δεν γίνονταν αγώνες μπέιζμπολ. Ο λόγος ήταν για να μην προσβάλλεται το θρησκευτικό συναίσθημα των πολιτών. Με τον χρόνο, όμως, και με το θρησκευτικό συναίσθημα να αμβλύνεται, και τα σινεμά άνοιξαν και μπέιζμπολ έπαιζαν και στις ιπποδρομίες πήγαιναν και η Κυριακή έγινε αυτό που ξέρουμε σήμερα. Η ημέρα του ελεύθερου χρόνου, που ο καθένας διασκεδάζει ανάλογα με το γούστο του.

Στα τελευταία 60 χρόνια η Κυριακή ήταν αργία. Σωστά; Εντελώς λάθος. Η Κυριακή ήταν αργία για όλους εκτός από τους: 1) αστυνομικούς, πυροσβέστες, στρατιωτικούς και τις υπηρεσίες ασφαλείας υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, 2) εργαζόμενους στα μέσα μαζική μεταφοράς, λεωφορεία, τρένα, ταξί κ.λπ., 3) εργαζόμενους στην τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, θέατρα, κινηματογράφους και κάθε μέσο μαζικής διασκέδασης, 4) εργαζόμενους σε εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ και τα σχετικά. Ολοι οι ανωτέρω παίρνουν τα ρεπό τους μία άλλη μέρα. Για ποιους, λοιπόν, είναι η Κυριακή πάντοτε αργία; Για όσους δουλεύουν σε μαγαζιά -πλην ψιλικατζίδικων-, για όσους δουλεύουν σε γραφεία, για τους δημόσιους υπάλληλους.

Η γνώμη μου είναι να μείνει αργία η Κυριακή για την παράδοση και για να σπάει η μονοτονία της εργάσιμης εβδομάδας. Από κει, όμως, και μέχρι την υστερία ότι τα αφεντικά θα το εκμεταλλευτούν και ότι διαλύεται ο δυτικός πολιτισμός, υπάρχει απόσταση. Για μια ακόμα φορά ένα θέμα που μπορεί να συζητηθεί λογικά καταλήγει να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης της Αριστερής υστερίας, σαν η ελληνική Αριστερά να καίγεται ώστε η αργία να πέφτει τις Κυριακές για να πηγαίνει ο κόσμος στην εκκλησία.


Tελείωσα το «Captain Cook. A seamen's seaman». Αρχισα να ξαναδιαβάζω το «Ο τούρκικος καφές εν Ελλάδι» του Ηλία Πετρόπουλου. Διάλεξα βιβλία που θα ξεσκαρτάρω στο γιουσουρούμ μετά τις γιορτές. Ψάχτηκα στο Ιντερνετ. Είδα τρεις ταινίες. Εβαλα δύο μπουγάδες. Πέρασα 10 levels στο «Brothers in Arms». Εβγαλα πέντε μεγάλες βόλτες τη Μαριγώ τη σκύλα. Και πριν προχωρήσω σε ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες, να πω τα δύο πράγματα που δεν έκανα. Δεν έκανα τίποτα που να περνάει για δουλειά και δεν είδα ούτε λεπτό τηλεόραση.

Τώρα, από αυτά που έκανα τίποτα δεν πρόσθεσε στην προηγούμενη γνώση. Το «Captain Cook» του Alan Villiers πάσχει από την αρρώστια όλων των βιβλίων που έχουν γραφτεί από ειδικούς. Από την ευκολία με την οποία χρησιμοποιούν την ορολογία σαν να πιστεύουν ότι κάθε χριστιανός που θα το διαβάσει ξέρει τη διαφορά ανάμεσα στο jibmast και τα spars και από την ανάγκη να δείξουν ότι το πρόσωπο που ασχολείται η βιογραφία μπορεί να ήταν γίγαντας, αλλά και οι ίδιοι δεν είναι νάνοι. Το φαινόμενο που στο ποδόσφαιρο θα μπορούσε να λέγεται «Νεστορίαση». Από τον Νεστορίδη, τον παλιό άσο της ΑΕΚ που ό,τι και να τον ρωτήσεις η συζήτηση θα πάει στον ίδιο. «Ναι, ο Δεληκάρης ήταν πολύ μεγάλο ταλέντο. Το παιδί είχε στο δωμάτιο του σπιτιού του μία μεγάλη φωτογραφία μου...». Με τον Villiers είναι το «τα ίδια δεν τραβάμε και εμείς οι χορεύτριες...». Πάει ο Κουκ προς την Ανταρκτική. «Το πέρασμα προς το Χορν είναι δύσκολο τον Απρίλιο και το είχαμε ζήσει όταν ήμουνα στο Joseph Conrand». Πάει πιο βόρεια ο Κουκ; Από κοντά και ο Villiers: «Οι trade winds είναι ευχάριστοι το φθινόπωρο, όπως θυμάμαι σε ένα ταξίδι που κάναμε προς τα Φίτζις». Το μόνο που συγκρατιόταν ο Villiers να γράψει ήταν ότι έχει βάλει γκολ από κόρνερ σε ματς της ΑΕΚ. Μπορεί γιατί διαισθανόταν ότι ο Νεστορίδης θα έλεγε ότι έχει περάσει το Χορν τον Αύγουστο.

Από τις τρεις ταινίες που είδα, οι δύο ήταν παλιές. Η μία είναι το «Η ημέρα της Μαρμότας», που πρέπει να το έχω δει πέντε φορές, οπότε μάλλον μου αρέσει. Η άλλη ταινία νομίζω ότι είναι άγνωστη. Το «Breaker Morant» δεν ξέρω καν αν έχει παιχθεί στην Ελλάδα. Είναι η ιστορία τριών χαμηλόβαθμων Αυστραλών αξιωματικών που εκτελούν μερικούς Νοτιοαφρικανούς αιχμαλώτους στον πόλεμο των Μπόερ και της δίκης που ακολουθεί. Χωρίς να πιστεύω ότι ο κινηματογράφος έπρεπε να εφευρεθεί για να γυριστεί το «Breaker Morant», η ταινία βλέπεται. Αντίθετα, ο κινηματογράφος μπορεί να ήταν καλύτερα να μην είχε εφευρεθεί καθόλου αν είναι να γυρίζονται ταινίες όπως το «Spirit».

Εχω όλα τα τεύχη του «Spirit» στην επανέκδοση του '80. Επίσης, γουστάρω με τρέλα τον εξπρεσιονισμό. Δεν μπορεί, λοιπόν, να είμαι εκ προοιμίου αντίθετος στο «Spirit» και την αισθητική της δεκαετίας του '20 ή του '40, μια και η ταινία αισθητικά χοροπηδάει ανάμεσα σε «Metropolis» και «Batman's Return». Μαϊμουδίζοντας, όμως, γιατί ούτε η έλλειψη σκιάσεων δεν κάνει τον Φρανκ Μίλερ... Φριτς Λανγκ. Ούτε η αναμέτρηση του Spirit με τον Octopus κολλημένους στη λάσπη κάνει τον Μίλερ... Γκόγια. Οσο για το χιούμορ, ποτέ δεν ήταν το δυνατό σημείο του Μίλερ. Το συμπέρασμα είναι ότι, αν θέλετε να δείτε γιατί το «Spirit» ήταν το δημοφιλέστερο κόμικ της δεκαετίας του '40, αγοράστε ένα TPB και αν θέλετε να δείτε τον Φρανκ Μίλερ στο στοιχείο του, διαβάστε ή ξαναδιαβάστε το «Sin City». Το «Spirit» αντέχεται μόνο στα πολύ βροχερά απογεύματα αργιών, όπως την Κυριακή που το είδα, και έχοντας κοιμηθεί ένα 12ωρο για να μη σας πάρει ο ύπνος, όπου εγώ δεν είχα κοιμηθεί με το γνωστό θορυβώδη και ενοχλητικό στον περίγυρο σινεφίλ ροχαλητό.

Στο best of the rest του εορταστικού κωλοβαρέματος, οι μπουγάδες και οι βόλτες με τη Μαριγώ δεν είχαν κάποιο νεοτερισμό, εκτός της επιβεβαίωσης της ύπαρξης του «τέρατος του πλυντηρίου». Μέσα σε κάθε πλυντήριο ζει ένα τέρας που τρέφεται από κάλτσες. Αποκλειστικά μονές. Το αποτέλεσμα είναι έπειτα από κάθε πλύση να βρίσκεις μία-δύο μονές κάλτσες, με το ταίρι τους να έχει καταβροχθιστεί από το τέρας. Είναι όσο πιο κοντά έχω φτάσει στο να εξιχνιάσω το μυστήριο.

Για εορταστικό ραδιόφωνο, δεν το συζητάω. Στις γιορτές οι μισοί κάνουν εκπομπές στο στυλ «εμείς είμαστε στο στούντιο και κάνουμε εκπομπή και εσείς στο σπίτι σας και τρώτε. Στον λαιμό να σας κάτσει, καριόληδες» και οι άλλοι μισοί κάνουν τον προφήτη Ησαΐα να απειλεί τον εβραϊκό λαό με τιμωρίες για τις αμαρτίες του. «Ας διασκεδάσουμε τώρα τις γιορτές. Οσοι από εμάς μπορούν και όσο μπορούν. Γιατί στον καινούργιο χρόνο μάς περιμένουν δεινά. Το πετρέλαιο πάλι θα ανέβει, οι διαδηλώσεις στο κέντρο της Αθήνας θα αρχίσουν και οι βομβαρδισμοί στην Παλαιστίνη συνεχίζονται. Ας ακούσουμε όμως κάτι εορταστικό. Από τον τελευταίο δίσκο του Φοίβου Θαλασσινού, ας ακούσουμε το τραγούδι "Η ατέλειωτη μπίχλα". Τραγουδάει ο συνθέτης με τους Απελπισμένους».


Eπειδή ο κάθε άνθρωπος τρώει κολλήματα και εγώ έχω φάει κόλλημα με το «...να βάλουμε τώρα μια άνω τελεία», που λένε στο ραδιόφωνο, μπορώ να ρωτήσω κάτι; Από πότε καταργήθηκε η άνω τελεία; Εδώ και 50 χρόνια; Και αν το αντικείμενο είναι να φανεί ότι είναι μορφωμένος ο δημοσιογράφος, ο επόμενος που θα θέλει να φανεί πιο μορφωμένος τι θα κάνει; Θα λέει «...να βάλουμε τώρα μια βαρεία και από κάτω υπογεγραμμένη»;