Τι αφήνουν οι «πυρακτωμένες» αυτές ημέρες;

Αν οι μεθυσμένοι τα βλέπουν όλα διπλά, η παραζάλη των τελευταίων, «πυρακτωμένων» ημερών αποκάλυψε μια πραγματικότητα γεμάτη από διπλά, διττά, δισυπόστατα! Ολα ανομοιογενή.

Στο «μπλοκ» των οργισμένων, σε εκείνο όσων αγανακτούσαν με τους οργισμένους, παντού.

Τώρα, βέβαια, η μουχλιασμένη, χονδροειδής σχηματικότητα άνετα τα βάζει όλα στο ίδιο τσουβάλι. Το σκέφτεστε; Η οργή των διαδηλωτών και ο υγιέστατος θυμός των μαθητών που «πολιορκούσαν» αστυνομικά τμήματα (λες και θα μπορούσε να συμβεί κάτι διαφορετικό, έπειτα από τη δολοφονία) ένα και το αυτό με τους εμπρησμούς και τα πλιάτσικα! Με την ελπίδα ότι οι φωτιές δεν έκαψαν και τα μυαλά μας συνεχίζουμε: «Χρυσαυγίτες» και καταστηματάρχες εναντίον των «μπαχαλάκηδων» στην Πάτρα την Τρίτη. Ανομοιογενές, ασφαλώς, μπλοκ. Πιθανότατα κάτι ανάλογο συνέβη με τους τσιγγάνους στο Ζεφύρι: μάλλον εκεί η επιθυμία παρανόμων να «εκδικηθούν» την Αστυνομία συναντήθηκε με κόσμο μπουχτισμένο, για λόγους που αφορούν το βιοτικό επίπεδο. Επιπροσθέτως, στο Ζεφύρι το 2001 ένας τσιγγάνος, ο Μαρίνος Χριστόπουλος, έχασε τη ζωή του εξαιτίας (μίας ακόμα) «τυχαίας εκπυρσοκρότησης» αστυνομικού όπλου και προφανώς αρκετοί το κρατούσαν μανιάτικο. Ισως διότι δεν είχαν ενημερωθεί για τη νηφάλια «ποσόστωση» Πανούτσου: αν ο προηγούμενος σκοτώθηκε πολύ νωρίτερα, Ο.Κ., το σύστημα δεν φρακάρει.

Διχοτομήσεις και στο πολιτικό φάσμα. Στο κυβερνητικό «στρατόπεδο» –που έχασε παντελώς την μπάλα– εδώ και μέρες ερίζουν για το ποια (θα) ήταν η ενδεδειγμένη τακτική. Βαθύτερο το ρήγμα στην Αριστερά, έπειτα από την καταγγελία της κυρίας Παπαρήγα πως ο ΣΥΡΙΖΑ «χαϊδεύει τα αυτιά των κουκουλοφόρων». Ας επιτραπεί στον γράφοντα, ο οποίος –αν αυτό έχει κάποια σημασία– ουδέποτε διετέλεσε οπαδός ή ψηφοφόρος του Συνασπισμού ή του ΣΥΡΙΖΑ, να εκφέρει άποψη για την αιτίαση αυτή: θλιβερή και κούφια ταυτοχρόνως!

Θλιβερή, διότι είναι ηλίου φαεινότερον ότι την υπαγόρευσε η πίεση την οποία νιώθει η ηγεσία του ΚΚΕ, εξαιτίας των δημοσκοπήσεων που καταδεικνύουν υστέρηση έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Φθηνό κίνητρο, όπως και να το δει κάποιος. Κι από ουσία; Μάπα το καρπούζι: είναι σαν να κατηγορεί ένας δύτης κάποιον άλλον, ότι κάνει δημόσιες σχέσεις με τον καρχαρία-τίγρη που κολυμπά δίπλα τους. Ο καρχαρίας είναι από αδιάφορος έως επιθετικός με όλους τους δύτες. Οποιος ισχυριστεί ότι οι κουκουλοφόροι-μπαχαλάκηδες (φρέσκος όρος, μπορείτε να θυμηθείτε και το υαλοθραύστες, που είχε λανσάρει ο Πολύδωρας) έχουν την παραμικρή διάθεση να ακούσουν κάποιο κόμμα είτε ζει σε άλλον πλανήτη είτε νομίζει πως απευθύνεται σε εξωγήινους.

Α, μια και μιλάμε για εξωγήινους, η ατάκα «δεν συζητώ με ανθρώπους που ασχολούνται με UFO» ήταν η ηχητική ατραξιόν ενός άλλου καβγά, όχι σημαντικού από πολιτικής πλευράς, αλλά αρκούντως διασκεδαστικού –νότα ψυχαγωγίας σε ένα τόσο βαρύ κλίμα. ΛΑΟΣ VS Χρυσή Αυγή το βράδυ της Τρίτης στον ΑΝΤ1. Την προαναφερθείσα υποτιμητική φράση εκστόμισε ο Ν. Μιχαλολιάκος της Χρυσής Αυγής εναντίον του K. Βελόπουλου. Ας είμαστε, όμως, δίκαιοι: εάν αληθεύουν τα ρεπορτάζ εκείνων των ωρών, την πολυσχιδή δραστηριότητα την πιστώνονται τα παλικάρια του κυρίου Ν. Μιχαλολιάκου. Αυτή δεν είναι Χρυσή Αυγή, αλλά χρυσό μετάλλιο στο πένταθλο: δύο «δουλειές» στην πλατεία Βικτορίας και τρεις στην Πάτρα. Στη Βικτόρια οι λεβέντες έτρεχαν –μαζί με άλλους– να λιντσάρουν τον συλληφθέντα αλλοδαπό που έκανε πλιάτσικο σε κατάστημα, αλλά κυνηγούσαν και όποιο μελαψό έβλεπαν στην ευρύτερη περιοχή. Στην Πάτρα ήσαν μαζί με τους ξεσηκωμένους καταστηματάρχες, αλλά –πάντα σύμφωνα με ρεπορτάζ– εξοικονομούσαν και χρόνο για να αναζητούν τις κατοικίες φοιτητών-διαδηλωτών (όχι κουκουλοφόρων). Τρίτη δουλειά: να ψάχνουν μετανάστες. Στην Πάτρα δεν πλιατσικολογούσαν μετανάστες. Αντιθέτως –όπως έλεγαν ρεπόρτερ– παρέμεναν κοντά στο λιμάνι, ψάχνοντας μέσα στον γενικό χαμό ευκαιρία να «την κάνουν» για Ιταλία. Τώρα να υποθέσουμε ότι οι Χρυσαυγίτες τους αναζητούσαν για να τους αφιερώσουν το «Μη φεύγεις, μη» του Πάριου, κομματάκι δύσκολο. Ενα αποχαιρετιστήριο μπερντάκι ηχεί πιθανότερος σκοπός.

Αχταρμάς; Απόλυτος. Δεν επρόκειτο απλώς για «διάλυση» ή «μη διάλυση» του κράτους. Τις ημέρες αυτές κυριάρχησαν παντού οι φυγόκεντρες δυνάμεις. Η ανομοιογένεια. Τονώθηκαν διαχωριστικές γραμμές. Τι κληροδοτεί στο μέλλον αυτή η περίοδος; Νομίζω, τη διεύρυνση των χασμάτων και την ισχυροποίηση των χαρακτηριστικών κάθε χώρου ή «στρατοπέδου»: οι συντηρητικοί θα είναι πιο συντηρητικοί, οι ριζοσπαστικοί πιο ριζοσπαστικοί, οι φοιτητές και μαθητές πιο μαχητικοί (οτιδήποτε κι αν διεκδικήσουν), οι ρατσιστές πιο φανατικοί, οι οπαδοί της αυτοδικίας ακόμα πιο ένθερμοι. Η Αστυνομία θα είναι περισσότερο μισητή στις τάξεις των νέων και οι νοικοκυραίοι της μεσαίας τάξης δεν θα θέλουν να περνά λεπτό δίχως να νιώθουν την παρουσία της. Ειδάλλως θα βρίζουν ολημερίς –όπως το κάνουν ήδη για τα μέτρα του Αλογοσκούφη που τους έχουν πλήξει.

Κατά τα άλλα το μπάχαλο των ημερών ξεχείλιζε από υποκατάστατα και συμβολισμούς –θλιβερούς ως επί το πλείστον. Για τον αλλοδαπό το κινητό που άρπαξε ήταν «εξερχόμενη κλήση» προς μια ζωή που θα 'θελε να έχει. Για τον ιδιοκτήτη του λεηλατημένου μαγαζιού τούτο το κακό είναι κάτι σαν «επισημοποίηση» ενός προϋπάρχοντος εφιάλτη: τον μαρασμό τον είχε προαναγγείλει η οικονομική κρίση. Ο αγανακτισμένος –όχι κατ' ανάγκην ακροδεξιός– που ορμάει να ξυλοκοπήσει το συλληφθέν κλεφτρόνι έχει –επιτέλους– την ευκαιρία να εκδικηθεί για ένα πλιάτσικο: ούτε για το «μεγάλο πλιάτσικο του Βατοπεδίου» (ρήση της συγγραφέως Σώτης Τριανταφύλλου στο Mega) ούτε για το μεγαλύτερο που γίνεται προς όφελος των Τραπεζών υπάρχει τέτοια... ευκολία.

Για τους μπαχαλάκηδες, όμως, τι συμβολίζει η καταστροφή; Το πυρπολημένο μαγαζί αντιστοιχεί στην ψευδαίσθηση ότι κατατροπώθηκε η μικροαστική ή μεσοαστική ιδιοκτησία; Ο καταναλωτισμός; Ισως, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι εν προκειμένω η καταστροφή χρειάζεται τέτοια ιδεολογική επένδυση. Το καμένο αυτοκίνητο; Μάλλον πρόκειται για την τιμωρία του άγνωστου ανθρώπου που –δεν μπορεί– θα είναι απαθής, ενσωματωμένος, βολεμένος.

Οσο κι αν σοκάρει η πρόβλεψη, κάπως έτσι φαίνεται πως θα είναι ορισμένες από τις συνηθέστερες μορφές κοινωνικής απείθειας του 21ου αιώνα –κι όχι μόνο στην Ελλάδα. Λιγότερο πολιτικές, περισσότερο βίαιες, περισσότερο εχθρικές προς κάθε «επίσημο» θεσμό. Συχνά τυφλές. Περισσότερο κάτι σαν ξέσπασμα και λιγότερο διεκδίκηση. Οσο ταχύτερα κατανοήσουν άπαντες –των κομμάτων συμπεριλαμβανομένων– τους λόγους για τους οποίους έχει δρομολογηθεί αυτή η τάση τόσο το καλύτερο. Οχι για να υποκλιθούν σε αυτή, αλλά για να ξέρουν τι τους περιβάλλει. Εκτός αν οι σύγχρονες Μαρίες Αντουανέτες νομίζουν –ή ελπίζουν– ότι θα επιβάλλουν «σιγήν νεκροταφείου» στην ελληνική κοινωνία, οπότε είναι άνευ αντικειμένου όλα τούτα τα «πώς» και τα «γιατί». Κούνια που τους κούναγε... Ναι, ξέρω, ένα τσούρμο κολλημένοι θεωρούν περιττό να πασχίζεις να ερμηνεύσεις ό,τι δεν εγκρίνεις. Ακόμα χειρότερα: πως, δεν μπορεί, ενδομύχως το εγκρίνεις! Ακουγες –βράδυ Τετάρτης– τον Γ. Πρετεντέρη να ανακρίνει (στο Mega) σαν ιερoεξεταστής τον Αλ. Αλαβάνο κι αναρωτιόσουν: «Ρε μπας κι ανάψει κι αυτός καμιά φωτιά για να ρίξει μέσα τον αιρετικό;».

Τα γεγονότα Δευτέρας – Τρίτης έδειξαν ότι δεν πρόκειται για τις γνωστές–άγνωστες μερικές εκατοντάδες. Ασυγκρίτως περισσότεροι νέοι έτρεξαν να τα σπάσουν. Για τους λόγους της σωρευμένης αγανάκτησης ο Λεάνης κι ο Χαραλαμπόπουλος έχουν ήδη γράψει πολλά ενδιαφέροντα. Τον βασικό λόγο για τον οποίο κερδίζει έδαφος η τυφλή διαμαρτυρία, μόνο τυφλοί δεν τον βλέπουν: κάθε «θεσμική» δράση είναι για τους σημερινούς νέους ανέκδοτο. Κόμματα; Φθαρμένα στα μάτια τους όσο δεν πάει άλλο. Μήπως –αύριο– τα συνδικάτα; Ποια; Αυτά τα αποστεωμένα, γραφειοκρατικά μορφώματα που εκκολάπτουν υπουργούς;

Στο τέλος των 70s και στα 80s ο λόγος των κομμάτων ήταν ακόμη διεισδυτικός. Σημαντικό τμήμα των λεγόμενων (τότε) αναρχοαυτόνομων προερχόταν από κομματικές νεολαίες –της Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, του «Ρήγα», της ΚΝΕ– και έτσι η πρακτική τους έφερε, σε ένα βαθμό, πολιτικά χαρακτηριστικά. Αλλά και όρια. Στα 90s το κύρος των κομμάτων στους νέους σχεδόν... εξέπνευσε, αλλά μέχρι ενός σημείου επιβίωνε κάτι άλλο: η γενική ελπίδα πως κάτι καλό θα κόμιζε η εναλλαγή ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ. στην εξουσία. Εδώ και κάμποσα χρόνια, όμως, δυσκολεύεσαι να εντοπίσεις ακόμα και λεκτικές διαφορές ανάμεσά τους. Η Αριστερά δεν κατόρθωσε να συνεγείρει –οι λόγοι δεν είναι του παρόντος, όπως δεν είναι και η διαδικασία σύγκλισης των δύο μεγάλων κομμάτων.

Σε κάθε κοινωνία –από το Λος Αντζελες το 1992 μέχρι τα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού– τα βίαια ξεσπάσματα ανθούν εκεί που περισσεύει το πρεσάρισμα και λείπει η προοπτική. Να επικριθεί εδώ η Αριστερά για την αδυναμία της να εμφυσήσει πειστικό όραμα; Χίλιες φορές! Το θεμελιώδες, όμως, παραμένει το άγριο πρεσάρισμα κι αυτό το ασκούν άλλοι: πάει πολύ τα «γαλαζοπράσινα κλαδευτήρια» της εξουσίας να ζητούν και τα ρέστα.

ΥΓ.: Ρε Αντωνάκη, έχει νόημα να σε παραπέμψω σε εκθέσεις (ακόμα και) του Συμβουλίου της Ευρώπης ή ακόμα δεν έφαγες το καρότο κι η όραση παραμένει κακή;