«Kαταταγείτε μας έλεγαν...». Οσοι στα νιάτα τους διάβαζαν «Αστερίξ» μάλλον θυμούνται την ατάκα των Ρωμαίων λεγεωνάριων, που είχαν πιστέψει τις υποσχέσεις περί καλής ζωής στον στρατό. Κάθε φορά που «τις έτρωγαν» από τους ντοπαρισμένους –με μαγικό φίλτρο- Γαλάτες οι λεγεωνάριοι ανακαλούσαν στη μνήμη τους τις ψεύτικες υποσχέσεις. Εμείς έχουμε λόγο σοβαρό να φρεσκάρουμε τη δική μας μνήμη κάθε φορά που «τρώνε» το χρήμα μας τα τιμολόγια νερού και ηλεκτρικού ρεύματος.
«Συνταχθείτε», μας έλεγαν. Να συνταχθούμε με τη «σταυροφορία» των ιδιωτικοποιήσεων –δεκτός και ο κομψός όρος «απελευθερωμένες αγορές»- και να δρέψουμε τους πρώτους καρπούς: το χαμηλότερο κόστος. Αυτό δεν ήταν το μεγάλο δέλεαρ για να ευφρανθούμε με τα προεόρτια ή και τις ολοκληρώσεις των ιδιωτικοποιήσεων; Ας μετρήσουμε, λοιπόν, φθήνειες. Πρώτον: στα επτά χρόνια μετοχοποίησης της ΕΥΔΑΠ οι αυξήσεις στην τιμή του νερού έχουν φθάσει το 145% και στα τέλη αποχέτευσης το 52,5%. Δεύτερον: η -πολυσυζητημένη εσχάτως- ΔΕΗ Α.Ε. έχει επιβάλει τους τελευταίους 17 μήνες αυξήσεις τιμολογίων της τάξης του 23,2%, οι δε διαθέσεις του προέδρου της, Τάκη Αθανασόπουλου, για το εγγύς μέλλον είναι, ως γνωστόν, ακόμη πιο άγριες.
Μήπως τα της ΔΕΗ συνιστούν απλώς κάποια ελληνική, «αθανασοπουλική» ιδιαιτερότητα; Οχι ακριβώς. Οι ισπανικές εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής αύξησαν κατά 5,6% την τιμή του ρεύματος τον περασμένο Ιούλιο, αλλά τώρα επιστρέφουν, δριμύτερες και ανικανοποίητες, διότι εμφανίζουν μεγάλα ελλείμματα: ζητούν νέο χαράτσι από την Πρωτοχρονιά του 2009. Αύξηση 31% στην κιλοβατώρα – «ψιλοπράγματα» δηλαδή! Η Εθνική Επιτροπή Ενέργειας της Ισπανίας, φορέας αντίστοιχος της ημέτερης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, υιοθέτησε πλήρως το αίτημα των εταιρειών ηλεκτροπαραγωγής της χώρας. Η διαφορά σε σχέση με τα καθ' ημάς είναι πως οι Ισπανοί πολιτικοί αντέδρασαν πολύ πιο έντονα απ' ό,τι, φερ' ειπείν, ο δικός μας υπουργός Ανάπτυξης, Χρ. Φώλιας, που αρκέστηκε στον διαχωρισμό των... χωραφιών, λέγοντας: «Ο Αθανασόπουλος μιλά για τη ΔΕΗ και εγώ για την κυβέρνηση». Ο Ισπανός πρωθυπουργός Θαπατέρο χαρακτήρισε ανάξια προσοχής την απόφαση της ισπανικής Επιτροπής Ενέργειας. Ο υπουργός Βιομηχανίας, Μιγκέλ Σεμπαστιάν, μίλησε για «βαρβαρότητα» και το αντιπολιτευόμενο δεξιό Λαϊκό Κόμμα για «έγκλημα σε βάρος των νοικοκυριών με τα στραπατσαρισμένα, ήδη, οικονομικά».
Μπορούν να νιώθουν απολύτως ήσυχοι οι Ισπανοί ακούγοντας την πολιτική τους ηγεσία τόσο κατηγορηματική; Σε βάθος χρόνου, αμφίβολο. Διότι ναι μεν οι Ιβηρες μεγάλωσαν διαβάζοντας Δον Κιχώτη κι όχι τα παθήματα του Ναστραδίν Χότζα, αλλά είναι διαχρονική και οικουμενική η στωικότητα του τελευταίου, όπως και η προθυμία του να ικανοποιηθεί με το «μη χείρον» (γνωστή η ιστορία με το στενό δωμάτιο). Το έδαφος έχει ήδη προλειανθεί. Αν κάποια στιγμή στους Ισπανούς «πέσει κατακέφαλα» κάποια νέα αύξηση, αλλά πολύ μικρότερη του εξωφρενικού 31%, το «πάλι καλά» ίσως ακουστεί από εκατομμύρια στόματα. Εάν κι εφόσον η κυβέρνηση Θαπατέρο λάβει σχετική απόφαση, βεβαίως.
Προς το παρόν ας συγκρατήσουμε κάτι δεδομένο: εδώ και κάμποσα χρόνια ο τομέας ηλεκτρισμού στην Ισπανία διαθέτει τη φήμη ότι «προχωρεί σε ιδιωτικοποιήσεις με ρυθμό ταχύτερο απ' αυτόν που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Ενωση» (Marketing Net, 16 Ιανουαρίου 2002). Πρόκειται άλλωστε για μια διαδικασία που ανακινήθηκε πολύ νωρίς: εγκαινιάστηκε το 1986 με τη μείωση του κρατικού μεριδίου στην εταιρεία ηλεκτρισμού GESA σε 56% από 94%. Η συνέχεια ήταν ανάλογη. Κατά συνέπεια, όλα τα προαναφερθέντα... υπέροχα και «τσουχτερά» που απασχολούν τους Ισπανούς εν έτει 2008 δεν οφείλονται σε τίποτε εμπόδια που συνάντησε η αρχάρια «απελευθέρωση» στον δρόμο προς την «Ιθάκη» της. Συναπαρτίζουν την ίδια την «απελευθερωμένη» Ιθάκη. Με πολλούς εξυπνάκηδες μνηστήρες.
Δεύτερον, έχουμε επιπρόσθετο κίνητρο να θυμηθούμε το μέγα επιχείρημα–άλλοθι των απανταχού «μουτζαχεντίν» του θατσερισμού: «Πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα για να μην πληρώνουν οι φορολογούμενοι τα ελλείμματα κρατικών επιχειρήσεων». Δόγμα το οποίο, εκτός του ότι αδυνατεί να εξηγήσει τις πωλήσεις –συχνά με εξευτελιστικούς όρους- κερδοφόρων τομέων του δημοσίου, εισάγει μια… τετράγωνη λογική: ως φορολογούμενος δεν πρέπει να πληρώνεις για τις ζημιές κρατικών επιχειρήσεων, αλλά ως καταναλωτής οφείλεις να δίνεις «τα μαλλιοκέφαλά σου» για την εξάλειψη των ιδιωτικών ελλειμμάτων. Ελήφθη, όβερ.
ΥΓ.: την επόμενη φορά η ιλαροτραγωδία της ΔΕΗ Α.Ε. που πληρώνει τους ανταγωνιστές της, οι κατατμήσεις, η ποιότητα των «απελευθερωμένων» υπηρεσιών και όσα σχετικά... χωρέσουν σε 650 λέξεις.
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.