Η κρίση θα χτυπήσει και το ποδόσφαιρο

Tα πράγματα με την παγκόσμια οικονομική κρίση μπορεί να δείχνουν δυσνόητα σε κάποια σημεία ή απόμακρα, αλλά δεν είναι έτσι. Η κρίση θα τους χτυπήσει όλους. Ακόμη και εκείνους που παίζουν τώρα ανέμελοι στην παραλία, χαζεύοντας την ήρεμη θάλασσα. Οταν δεις το τσουνάμι, είναι ήδη αργά για να προφυλαχθείς. Το ποδόσφαιρο και η βιομηχανία των σπορ δεν είναι δυνατόν να μείνουν ανεπηρέαστα. Η έλλειψη ρευστότητας, που χτυπά γιγαντιαίες πολυεθνικές όπως η General Motors, της οποίας η μετοχή τη Δευτέρα έπεσε 22% την ώρα που οι ζημίες της για το πρώτο τρίμηνο του 2008 έφτασαν τα 2,5 δισ. δολάρια, θα πλήξει και τις ομάδες.

Αυτό πρακτικά σημαίνει λιγότερα χρήματα για μεταγραφές, λιγότερα έσοδα, λιγότερα εισιτήρια, στροφή σε νεότερους και ελεύθερους ποδοσφαιριστές και αναβολή μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, όπως τα γήπεδα για παράδειγμα. Και στις ΗΠΑ μπορεί η GM να ζητεί τη συνδρομή του κράτους για να μην κηρύξει πτώχευση, αλλά τίποτα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο κάποιες μεγάλες ομάδες (αν οι συνέπειες της κρίσης δεν περιοριστούν) να ζητήσουν τη συμβολή του κράτους για τη σωτηρία τους.

Ας πούμε, το αγγλικό κράτος θα έχει την πολυτέλεια να αφήσει την Τσέλσι, τη Μάντσεστερ και τη Λίβερπουλ να χρεοκοπήσουν; Και οι τρεις μαζί χρωστούν γύρω στα 3 δισ. ευρώ. Βέβαια, τέτοιοι κίνδυνοι υπάρχουν για άλλες χώρες και όχι για χώρες όπως η Ελλάδα, όπου οι ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες επιδοτούνται γενναιόδωρα και ποικιλοτρόπως από το κράτος.

Στη Γαλλία, για παράδειγμα, ένας βουλευτής, ο Ερίκ Μπεσόν, παρουσίασε μία έκθεση στη γαλλική εθνοσυνέλευση, που κάνει κάποιες προβλέψεις για το πόσο η οικονομική κρίση θα επηρεάσει την οικονομική κατάσταση του γαλλικού ποδοσφαίρου. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έκθεσης που παρουσίασε ο κ. Μπεσόν, οι γαλλικές ομάδες -οι περισσότερες από τα οποίες προσπορίζονται το 50% των εσόδων τους από τα τηλεοπτικά δικαιώματα- θα δουν να μειώνονται οι πωλήσεις των διαρκείας και πολλοί άνθρωποι θα σταματήσουν να πηγαίνουν στο γήπεδο.

Ηδη, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, οι πωλήσεις εισιτηρίων έχουν παρουσιάσει μια πτώση της τάξης του 4%. Ενα ακόμη σύμπτωμα της κρίσης βιώνουν τόσο η Αντερλεχτ όσο και η Φέγενορντ. Η ολλανδοβελγική τράπεζα Fortis ήταν από τις πρώτες ευρωπαϊκές τράπεζες που πλήρωσαν την κρίση που ξεκίνησε από την Αμερική.

Η τράπεζα κρατικοποιήθηκε και οι τρεις κυβερνήσεις που εγγυήθηκαν τη σωτηρία της, η ολλανδική, η βελγική και η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου, μοιράστηκαν τις επιχειρηματικές δραστηριότητές της. Ομως η τράπεζα αυτή ήταν από το 1981 ο κεντρικός χορηγός της Αντερλεχτ -είχε και τη διαφήμιση στη φανέλα- αλλά και της Φέγενορντ. Οι Βέλγοι, τώρα, θα κάνουν νέα συμφωνία, με τράπεζα και αυτή τη φορά, τη γαλλική BNP Paribas, ενώ οι Ολλανδοί θα στραφούν στον ασφαλιστικό κλάδο της Fortis, από τον οποίο θα πάρουν τη χορηγία τους.

Φυσικά και οι δύο νέες χορηγίες θα είναι χαμηλότερες από τις προηγούμενες. Ανάλογη εμπειρία με χορηγό που «τα τίναξε» είχε και η Γουέστ Χαμ, όταν πτώχευσε ο μεγάλος ταξιδιωτικός οργανισμός XL που διαφήμιζε στη φανέλα της. Ο καινούργιος χορηγός είναι η εταιρεία στοιχήματος SBOBet Company για τους επόμενους 18 μήνες, με μία χορηγία ύψους 2,6 εκατομμυρίων ευρώ. Και αυτή, χαμηλότερη από την προηγούμενη. Βέβαια, η Γουέστ Χαμ πιθανόν να έχει προβλήματα και με τον καινούργιο χορηγό, μια και η εταιρεία θεωρείται αναμεμειγμένη στον υπό διερεύνηση αγώνα μεταξύ της Νόριτς και της Ντέρμπι Κάουντι που έγινε στις 4 Οκτωβρίου.

Η Γουέστ Χαμ, όμως έχει και άλλα προβλήματα, μια και ο ιδιοκτήτης της, ο Ισλανδός Μπιόργκοφουρ Γκούντμουντσον, αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα -όπως και η χώρα του που έφθασε στο χείλος της πτώχευσης- και αναζητεί αγοραστή για την ομάδα. Το μόνο θετικό της ιστορίας είναι ότι ο Γκούντμουντσον είχε αγοράσει την ομάδα τοις μετρητοίς και δεν της φόρτωσε ως χρέος, όπως έγινε με Λίβερπουλ και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, τα κεφάλαια που δανείστηκαν οι ιδιοκτήτες τους για να τις αγοράσουν. Ομως, εκείνο το οποίο φοβάμαι ότι θα πρέπει να συνηθίσουμε είναι να διαβάζουμε όλο και περισσότερες ιστορίες αυτής της μορφής στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Οι «πετεινοί» με τα χρυσά αυγά

Tα τελευταία δύο χρόνια η ομάδα που ξεκίνησε με τις περισσότερες φιλοδοξίες στην Πρέμιερσιπ ήταν η Τότεναμ. Γιατί η φιλοδοξία της να μπει σφήνα στην τετράδα των μεγάλων είναι πράγματι μεγάλη για όσους καταλαβαίνουν τα μεγέθη και τον χώρο. Και αυτή τη φιλοδοξία τους οι άνθρωποι της λονδρέζικης ομάδας την έκαναν εμφανή ξοδεύοντας αρκετά εκατομμύρια. Μόνο για μεταγραφές τα δύο τελευταία χρόνια ξοδεύτηκαν περισσότερα από 130 εκατομμύρια ευρώ. Χωρίς να υπολογιστεί το ποσό που θα δοθεί ως αποζημίωση στον Χουάντε Ράμος.

Παρ' όλα αυτά, πέρυσι οι «πετεινοί» δεν κατάφεραν τίποτε σε σχέση με τις φιλοδοξίες τους και είναι πολύ δύσκολο να καταφέρουν κάτι και φέτος στο πρωτάθλημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του οικονομικού έτους που ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2008, η οικονομική κατάσταση της Τότεναμ είναι πολύ καλή, παρά τα πολύ μεγάλα έξοδα. Σε σχέση με τα έσοδα του 2007, η χρονιά που πέρασε παρουσίασε αύξηση 11% και τα συνολικά έσοδα έφθασαν τα 114,8 εκατομμύρια στερλίνες.

Τα κέρδη της ομάδας έφθασαν τα 35 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα χρέη της -παρά τις μεγάλες επενδύσεις- έμειναν στα 14,6 εκατομμύρια, όσα και πέρυσι. Στην αύξηση των εσόδων και των κερδών φυσικά έπαιξαν ρόλο η τηλεόραση και η καλή πορεία της Τότεναμ στο Κύπελλο. Από τα εισιτήρια στα παιχνίδια πρωταθλήματος και Κυπέλλου η λονδρέζικη ομάδα εισέπραξε σχεδόν 30 εκατομμύρια στερλίνες, περίπου το 1/4 των συνολικών εσόδων της. Και αυτός είναι ένας τομέας εσόδων που οι υπεύθυνοι της ομάδας θέλουν να αξιοποιήσουν ακόμα περισσότερο, με στόχο τα έσοδα από τα εισιτήρια να φθάσουν το 1/3 του συνολικού ποσού των εσόδων.

Οι εισπράξεις από την πώληση αντικειμένων με το σήμα της ομάδας σημείωσαν αύξηση της τάξης του 38%, χάρη σε δύο νέα μεγάλα καταστήματα και τις αναμνηστικές φανέλες των 125 χρόνων του συλλόγου. Επίσης, η εμπορική κίνηση μέσω του site της ομάδας σε σχέση με την περασμένη χρονιά σημείωσε αύξηση που έφθασε το 88% χάρη στον ανασχεδιασμό του. Για να ενισχύσουν όμως και τις αγωνιστικές επιδόσεις της ομάδας, οι άνθρωποι της Τότεναμ σχεδιάζουν τη δημιουργία ενός σύγχρονου προπονητικού κέντρου παράλληλα με τη δημιουργία ενός γηπέδου 60 χιλιάδων θέσεων. Βέβαια, λόγω της οικονομικής κρίσης ίσως τα σχέδια για το γήπεδο να καθυστερήσουν, εκτός και αν μπουν -όπως φημολογείται- νέοι επενδυτές στην ομάδα.

Η κρίση και οι ευκαιρίες

Λένε ότι σε κάθε περίπτωση που εκδηλώνεται μία οικονομική κρίση, μέσα στην καταστροφή ή τις απώλειες που προκαλούνται γεννιούνται επενδυτικές ευκαιρίες. Αρκεί να έχεις χρήματα, ένστικτο και γνώση της οικονομικής πραγματικότητας και των συνθηκών. Κάτι που εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο τρόπο ο Γουόρεν Μπάφετ, που τον τελευταίο καιρό -από την ώρα που ξέσπασε η κρίση- έχει επενδύσει αρκετά εκατομμύρια. Μένει να δούμε αν οι επιλογές του θα αποδώσουν. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο ποδόσφαιρο.

Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση βρίσκεται ακόμα στην αρχή της, είναι σίγουρο ότι θα πλήξει και το ποδόσφαιρο. Ο Πίνι Ζάχαβι φαίνεται ότι σε αυτή τη συγκυρία βλέπει μια ευκαιρία και γι' αυτό πρωτοστάτησε στη δημιουργία ενός επενδυτικού κεφαλαίου ύψους 100 εκατομμυρίων στερλινών, στο οποίο μετέχουν εξίσου η αγγλική επενδυτική εταιρεία Hero Investments με την τράπεζα Emirates του Ντουμπάι. Στόχος η αναζήτηση και φυσικά η εμπορία ταλαντούχων ποδοσφαιριστών από την Ασία, την Αφρική και τη Ν. Αμερική.