Με το φτωχό μου μυαλό...

H ταινία του Κον Iσικάβα για τους Oλυμπιακούς του Τόκιο μαζί με την αντίστοιχη της Λένι Ρίφενσταλ για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου είναι τόσο αριστουργηματικές που μπορείς να τις θαυμάσεις ακόμα κι αν δεν ενδιαφέρεσαι για τον αθλητισμό.

Είχα να το δω από τότε που ήμουνα 17 χρόνων. Το είχα δει σε μία παράσταση 8-10 στο «Χαϊλάιφ» του Πειραιά και 43 χρόνια αργότερα μπόρεσα να διαπιστώσω ότι οι σκηνές που θυμόμουνα υπάρχουν. Αναφέρομαι στην ταινία των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο γυρισμένη από τον Κον Ισικάβα. Μια ταινία που μαζί με την αντίστοιχη της Λένι Ρίφενσταλ για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου είναι τόσο αριστουργηματική που μπορείς να τη θαυμάσεις ακόμα και αν δεν ενδιαφέρεσαι για τον αθλητισμό.

Το ξέρω ότι είναι παράνομο, αλλά όποιος είναι πρόθυμος να παραβεί τον νόμο, σε μια χώρα που οι πολίτες της νιώθουν κάτι να τους λείπει αν δεν τον παραβούν 20 φορές τη μέρα, ας το κατεβάσει από το Internet. Και αν δεν καταλάβει τη διαφορά από τις σημερινές τηλεοπτικές μεταδόσεις και από το καρακιτσαριό που είναι οι τελετές έναρξης του σήμερα με τις λιτές, αθλητικές τελετές του τότε, συγγνώμη αλλά το λάθος είναι δικό του. Και ένα κουίζ. Οποιος το κατεβάσει, ας κάνει μια προσπάθεια να αναγνωρίσει τα μέλη της ελληνικής αποστολής που μπαίνει πρώτη στο στάδιο. Ομολογώ ότι δεν αναγνώρισα ούτε τον σημαιοφόρο…

Υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στην τέχνη και τη μανιέρα. Το πρώτο είναι αντικείμενο έμπνευσης. Κάποτε λειτουργεί, κάποτε όχι. Η μανιέρα όμως είναι κάτι που την πρώτη φορά έχει καλές αντιδράσεις και από εκεί και πέρα ο δημιουργός επαναλαμβάνει το ίδιο μέχρι ναυτίας. Ας μου επιτραπεί λοιπόν να γράψω ότι αυτό το «υποτίθεται» κόλπο των σκηνοθετών της Nova, στο σταμάτημα της δράσης των αγώνων να δείχνουν ultra slow αμερικάνικα από τη μέση και πάνω, των προπονητών, των διαιτητών και των ποδοσφαιριστών είναι ήδη μανιέρα και καλπάζει προς τη ναυτία. Το έκανε η γαλλική τηλεόραση όταν μετέδωσε το Μουντιάλ του 1998, αλλά ανάμεσα σε ένα, δύο super slow πλάνα που έχουν ενδιαφέρον και πέντε, έξι δέκα που τυλίγονται σαν τη φέτα του μπακάλη για να γεμίσει ο χρόνος υπάρχει διαφορά.

Φυσικά τα «υποτίθεται» artistic πλάνα της Nova είναι πταίσμα μπροστά στο έγκλημα που επαναλαμβάνεται ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά με αυτόν τον τρόμπα συμπατριώτη μας που δεν ξέρει ότι είναι εκατομμυριούχος. Οι διαφημίσεις με τα αστεία γίνονται για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Να βρίσκεσαι στον καναπέ με τη δικιά σου, να πει το «Εκατομμυριούχος με επτά γράμματα», να σε ρωτήσει «Πού είναι το αστείο», να τις απαντήσεις «Δεν κατάλαβε ότι αυτός είναι ο εκατομμυριούχος», να σου πει «Δηλαδή ποιο είναι το αστείο;» και να γίνεις gay. Αλλά και να μη γίνουν έτσι ακριβώς τα πράγματα, αυτού του τύπου οι διαφημίσεις δεν είναι για χόρταση.

Γελάς μία, χαμογελάς δύο, την κοιτάς την τρίτη και μετά τη δέκατη φορά πλακώνεις τα καντήλια. Οποιος παρακολουθεί ματς στην τηλεόραση ή ακούει αθλητικό ραδιόφωνο πρέπει να έχει δει και ακούσει τη διαφήμιση μέχρι και πέντε χιλιάδες φορές. Εχω φτάσει στο σημείο να ελπίζω ότι κάποια ατάκα θα αλλάξει από μόνη της. Εχω αρχίσει να ονειρεύομαι ότι μια μέρα θα τον καθαρίσω και τον εκατομμυριούχο και την οικογένειά του. Και επειδή δεν νομίζω ότι πρέπει να είμαι μοναδικός, μήπως υπάρχει κάποιος που κάνει το διαφημιστικό πρόγραμμα του ΟΠΑΠ που θα μπορούσε να αλλάξει τη ρημάδα τη διαφήμιση του Τζόκερ;

Οπως δεν θα ήταν άσχημο να κάνουμε μια προσπάθεια να καταλάβουμε ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι σκάκι. Το σκάκι, μαζί με το Go και άλλα παρεμφερή πνευματικά παιχνίδια έχουν την ιδιότητα ότι η νίκη και η ήττα εξαρτώνται απόλυτα από το τι έχεις κάνει. Τα πάντα είναι ελεγχόμενα και ούτε υπάρχει αέρας να σου ρίξει τον πύργο, ούτε λακκούβα να την πατήσει το άλογό σου μέσα και να πέσει. Αντίθετα, στο ποδόσφαιρο και αέρας, και λακκούβες υπάρχουνε να αλλάξουνε την πορεία της μπάλας και για το αποτέλεσμα ενός ματς μπλέκονται εκτός από τους προπονητές, 22 παίκτες, τέσσερις της διαιτησίας και ενίοτε στη Θεσσαλονίκη και μια χιλιάδα κομπάρσοι που πιθανόν να μπουκάρουν στο γήπεδο και να στηθούν πίσω από τον τερματοφύλακα για να του δώσουν τροφή για σκέψη. Με τόσο κόσμο και τα στοιχεία της φύσης να μπλέκονται για το αποτέλεσμα, μόνο στην Ελλάδα πάντα υπεύθυνος είναι ο προπονητής.

Κάποτε διάβαζα στο «Sport’s Illuustrated» ότι από τις ικανότητες του προπονητή μια ομάδα θα κερδίσει 3%, άντε 5% των αγώνων στο baseball. Στο οποίο, σημειωτέον, όπως και στο μπάσκετ, ο προπονητής έχει μεγαλύτερη ανάμειξη. Τώρα πώς γίνεται κάθε ματς ο ένας προπονητής να το παίρνει επειδή έκανε μια μαγική κίνηση και ο άλλος να το χάνει επειδή άργησε να κάνει τις αλλαγές από τον πάγκο, είναι μέγα ερώτημα. Σύμφωνοι! Ορισμένες φορές οι προπονητές κάνουν κάτι περίεργα. Για παράδειγμα, ο Βαλβέρδε στην Κωνσταντινούπολη είχε βάλει τον Σίσιτς να παίζει στα αριστερά. Αλλά και ο Ρεχάγκελ στην Εθνική έβαζε τον Stelios στα αριστερά. Τέλος πάντων, τα ματς δεν τα κερδίζουν ή τα χάνουν απαραίτητα οι προπονητές. Πολύ περισσότερο τα χάνουν οι τεχνικοί διευθυντές και οι πρόεδροι, αν άφησαν την ομάδα ξεβράκωτη, έπειτα από αυτούς οι παίκτες αν παίζουν χειρότερα από τους αντιπάλους και τελευταίοι οι κόουτς, που τις περισσότερες φορές κάνουν το νορμάλ.

Εκτίμηση για το αυριανό ντέρμπι: αν ο Παναθηναϊκός χάσει, την ευθύνη την έχει ο Χενκ Τεν Κάτε που έβαλε τον Βύντρα και τον Τζιόλη. Αν ο Ολυμπιακός χάσει, την ευθύνη θα την έχει ο Βαλβέρδε που δεν ξεκίνησε τον Τζόρτζεβιτς. Και αν τον ξεκινήσει; Τότε και πάλι φταίει γιατί δεν θα έχει πάρει τον Σίσιτς. Τελικά οι προπονητές είναι σαν τους λαγούς στα ανέκδοτα. Ο,τι και να κάνουνε, τη σφαλιάρα τους θα τη φάνε γιατί ποτέ δεν φοράνε καπέλο.