Τι περιμένουμε από το Euro 2008; Πάλι Κύπελλο;

Σε λίγες ημέρες θα ξεκινήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στα γήπεδα της Αυστρίας και της Ελβετίας. Ενα πρωτάθλημα το οποίο έπειτα από αυτό που συνέβη στην Πορτογαλία τέσσερα χρόνια πριν όλοι -και όχι μόνον εμείς- θα προσεγγίζουν διαφορετικά. Μέχρι τη διοργάνωση του 2004 η διάκριση ήταν θέμα των φαβορί.

Μπορεί κάποιο αουτσάιντερ, σε όλες τις διοργανώσεις, να έκανε μία απρόσμενη εμφάνιση (όπως, ας πούμε, η Σουηδία στο Παγκόσμιο του 94 ή όπως η Τουρκία το 2002), αλλά ποτέ δεν έπαιρνε τον τίτλο. Και για να προλάβω κάποιες αντιρρήσεις, το μεγάλο κόλπο της Δανίας το 1992 ήταν μεν έκπληξη, αλλά η Δανία ήταν μία χώρα με πολύ καλύτερης ποιότητας ποδόσφαιρο -και ποδοσφαιριστές- από ό,τι ήταν η εθνική μας το 2004. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Εθνική Ελλάδας στην Πορτογαλία δεν ήταν ούτε καν αουτσάιντερ όταν ξεκίνησε η διοργάνωση. Το γεγονός ότι κατέκτησε τον τίτλο μοιάζει σαν ένα είδος συνωμοσίας που έφτιαξε η ποδοσφαιρική μοίρα, μόνο και μόνο για να δικαιώσει το διαφημιστικό σλόγκαν που είχε επιλέξει η Adidas εκείνη την εποχή. Το impossible is nothing.

Μετά την απίστευτη επιτυχία της Εθνικής στην Πορτογαλία, όλες οι ομάδες στον κόσμο -ή τουλάχιστον οι περισσότερες- ξεκινούν με το ερώτημα «αφού το έκαναν οι Ελληνες, γιατί όχι και εμείς;». Με αυτό το ερώτημα (ένα ερώτημα που δείχνει ότι η έκπληξη, το θαύμα, είναι κάτι που μπορεί να συμβεί) στο μυαλό ξεκίνησαν οι περισσότερες ομάδες στο πρόσφατο Κόπα Αφρικα. Με αυτό το ερώτημα στο νου ξεκίνησε πέρυσι και η εθνική ομάδα του Ιράκ και, συνυπολογιζομένων των συνθηκών, πέτυχε μάλλον κάτι πολύ δυσκολότερο από αυτό που καταφέραμε εμείς στην Πορτογαλία.

Με αυτό το ερώτημα στο μυαλό, θα ξεκινήσουν όλες οι ομάδες, είτε μικρές είτε αουτσάιντερ, στο Euro σε λίγες ημέρες. Αυτό και μόνο κάνει τη διοργάνωση σαφώς δυσκολότερη. Επίσης, γνωρίζουμε ότι όλοι ξέρουν τι μπορούμε να κάνουμε και κυρίως πώς το κάναμε. Ξέρουν τον τρόπο που παίζουμε και δεν αμφιβάλλω ότι κάποιοι θα προσπαθήσουν να τον μιμηθούν. Δεν είναι ένα αγωνιστικό στυλ που ξεσηκώνει τους θεατές, αλλά όπως έγραψε και ο Ελύτης «καθείς και τα όπλα του». Αν ήμασταν Ισπανοί, προφανώς θα παίζαμε διαφορετικά (και ίσως να μην είχαμε πάρει ούτε έναν τίτλο). Υπό αυτήν την έννοια, του τρόπου παιχνιδιού, κάτι φέραμε στο προσκήνιο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου έστω και αν κάποιοι το θεωρούν ένα είδος «κατενάτσιο του σήμερα» (λέξη που προέρχεται από την ιταλική λέξη catena, η οποία σημαίνει αλυσίδα, και η συνοχή της Εθνικής δεν διέφερε καθόλου από το «δέσιμο» της αλυσίδας). Εχουμε, λοιπόν, μπροστά μας μία διοργάνωση δυσκολότερη, γεγονός που προσγειώνει τις προσδοκίες μας.

Η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων φιλάθλων δεν έχει την απαίτηση να επαναληφθεί ο θρίαμβος του 2004. Εκείνο που περιμένει από την Εθνική ομάδα είναι η πρόκριση από τον όμιλο. Και το περιμένει όχι με την έννοια της απαίτησης, αλλά ως φυσική συνέπεια των δυνατοτήτων της ομάδας που πριν από τέσσερα χρόνια έδειξε τι μπορεί να καταφέρει. Πόσω μάλλον που αυτή η ομάδα θεωρείται πιο πλήρης από την αντίστοιχη της Πορτογαλίας. Τα στοιχεία που θα καθορίσουν -ποιοτικά- την παρουσία της Εθνικής στο Euro, θα είναι δύο. Το δέσιμο των «παλιών» μελών της ομάδας με τους «καινούργιους» που θα κρίνει την αντοχή της «αλυσίδας» και το κίνητρο των ποδοσφαιριστών που επιδρά καθοριστικά πάνω στον τρόπο που αγωνίζεται κάποιος. Το δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με τη νοοτροπία..

Θα δούμε σε λίγες μέρες αν οι «παλιοί» εξακολουθούν να είναι διψασμένοι και αν οι «νέοι» θέλουν να τους μιμηθούν. Πιστεύω ότι αυτό που οι Ελληνες φίλαθλοι περιμένουν να δουν από την Εθνική είναι η ποδοσφαιρική όρεξη για διάκριση. Και αυτό θα κρίνουν.

Τα πρόσωπα και το σχήμα

H δημοσιότητα που πήρε το νέο διοικητικό σχήμα του ΠΑΟ ήταν απολύτως φυσιολογική. Το άνοιγμα της μετοχικής σύνθεσης της ΠΑΕ, τα νέα πρόσωπα που ήρθαν στο προσκήνιο, η ιστορία της ομάδας και το μέγεθός της στο ελληνικό ποδόσφαιρο και η αποτυχία της την τελευταία δεκαετία να κερδίσει διακρίσεις στο ελληνικό πρωτάθλημα κυρίως -αν και την τελευταία πενταετία και στην Ευρώπη δεν πάει καλά- η προσδοκία ότι αυτή η αλλαγή κινείται προς τη θετική κατεύθυνση, όλοι αυτοί οι λόγοι εξηγούν γιατί η επιλογή της ιδιοκτησίας των «πρασίνων» να «ανοίξουν» την ομάδα είναι μέχρι τώρα η είδηση της χρονιάς.

Και είναι μία εξέλιξη η οποία όπως έχουν υποστηρίξει πολλοί -μεταξύ των οποίων και ο γράφων- θα προκαλέσει αναταράξεις στο ελληνικό ποδόσφαιρο και πιθανόν να οδηγήσει και σε αλλαγές σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη φυσιογνωμία των ομάδων-επιχειρήσεων και τον «επαγγελματικό» χαρακτήρα του ποδοσφαίρου. Είναι μία κίνηση που εκσυγχρονίζει δομές και μένει να κριθεί αν θα είναι θετική ή όχι. Ομως, όπως αντιλαμβάνονται όλοι -ακόμα και αν δεν έχουν καμία σχέση με τις επιστήμες διοίκησης- μόνο το σχήμα ή κάποια πρόσωπα δεν αρκούν για να φέρουν τις αλλαγές και την επιτυχία. Γενικά θεωρείται ότι το νέο σχήμα θα είναι αποτελεσματικότερο από το παλιότερο, δίνει μεγαλύτερη οικονομική ισχύ στην ομάδα, φέρνει νέα πρόσωπα και συνακόλουθα νέες ιδέες και νοοτροπίες.

Είναι επίσης σημαντικά τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν το νέο σχήμα και ιδιαίτερα εκείνα που θα έχουν την ευθύνη της διαχείρισης αυτού που ονομάζεται «επιχειρησιακή καθημερινότητα» της εταιρείας. Αυτά τα πρόσωπα είναι εκείνα που θα «τρέξουν» το σχήμα και θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τους στόχους που έχουν τεθεί, με τα μέσα που θα έχουν στα χέρια τους. Και αν για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια το διοικητικό σχήμα και τα μέσα θεωρούνται επαρκή, όλο το βάρος θα πέσει στις επιλογές των προσώπων. Για τα οποία μπορεί κάποιος να έχει αντιρρήσεις ή να θεωρεί ότι είναι τα ιδανικά. Αυτό, όμως, θα μπορέσουμε να το πούμε -με σιγουριά- στον πρώτο απολογισμό. Σε ένα χρόνο από σήμερα ας πούμε. Μέχρι τότε, όμως, μπορούμε να παρατηρούμε, να κάνουμε την κριτική και τις εκτιμήσεις μας.

Καταστροφικές εμμονές

Η ανόητη και καταστροφική εμμονή της κυβέρνησης σε αυτό που η ίδια ονομάζει «μεταρρύθμιση» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα μας κοστίσει πολύ περισσότερο από κάποιες χαμένες εργατοώρες λόγω των κινητοποιήσεων και κάποια χαμένα εξάμηνα. Αν, όντως, η κυβέρνηση είχε σχέδιο και πρόγραμμα για τη «μεταρρύθμιση» της εκπαίδευσης θα φαινόταν και από τις προτάσεις της για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Δεν ξεκινάς να χτίσεις ένα σπίτι από τη σκεπή. Και η κυβέρνηση αυτό κάνει. Βαφτίζει «μεταρρύθμιση» την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και τη σχεδιασμένη απαξίωση του δημόσιου πανεπιστημίου. Μία σχεδιασμένη απαξίωση όλων των δημόσιων αγαθών, που θα είναι καταστροφική για όλους εμάς, αλλά όχι για εκείνους που θα καρπωθούν τα κέρδη από τον περιορισμό του κοινωνικού κράτους και των κοινωνικών υπηρεσιών.