Μια κίνηση που ξεπερνάει τον Παναθηναϊκό

Οι λεπτομέρειες της πρωτοβουλίας που ανακοίνωσε προχθές ο Γ. Βαρδινογιάννης θα γίνουν γνωστές μέσα σ' ένα 20ήμερο. Κι επειδή, σύμφωνα με τους Ισπανούς, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, αυτές θα έχουν καθοριστική σημασία στη φυσιογνωμία και την επιτυχία του εγχειρήματος. Επί της ουσίας, όμως. Η ανακοίνωση της πρωτοβουλίας του Γ. Βαρδινογιάννη ξεπερνάει τον ΠΑΟ, μια και θα επηρεάσει με πολλούς τρόπους το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο.

Ο προφανής. Ο Παναθηναϊκός διευρύνεται και δυναμώνει, και όχι μόνον οικονομικά. Ως επιχείρηση, αλλάζει μορφή και πρότυπα λειτουργίας και οργάνωσης. Μπολιάζεται με νέους ανθρώπους και είναι λογικό να υποθέσει κάποιος και με νέες ιδέες. Αυτό που θα χρειαστεί στα πρώτα βήματα του νέου οργανωτικού και λειτουργικού προτύπου για να αρχίσει να «δουλεύει» θα είναι ένας στοιχειώδης συντονισμός.

Πράγμα που δεν πρέπει να είναι καθόλου δύσκολο, αφού –σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν– στην υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας μετέχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την ομάδα και παράλληλα έχουν μεγάλη εμπειρία από τον κόσμο των επιχειρήσεων. Η αλλαγή αυτή στη φυσιογνωμία του ΠΑΟ συμπίπτει και με την ανέγερση του νέου γηπέδου, που θα ολοκληρώσει το πέρασμά του σε άλλη εποχή και σε άλλες ταχύτητες.

Μία από τις πολλές αλλαγές που επιφέρει η πρωτοβουλία αυτή του Γ. Βαρδινογιάννη είναι ότι φέρνει νέους επιχειρηματίες –και χρήματα– στον χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου, σε μια εποχή που πολλές ομάδες οργανώνονται πάνω σε νέα πρότυπα και ετοιμάζονται να κάνουν επενδύσεις –σε πολλές περιπτώσεις με την ευγενή χορηγία του ελληνικού κράτους– σε γήπεδα.

Η ΑΕΚ, η Λάρισα, ο Αστέρας Τρίπολης, ο Πανιώνιος, ο Αρης είναι οι ομάδες που έχουν ξεκινήσει τον σχεδιασμό των νέων γηπέδων που θα έχουν ολοκληρωθεί, λογικά, μέσα στην επόμενη πενταετία. Κάτι τέτοιο, όπως μπορεί να καταλάβει ο καθένας, θα αλλάξει τον χάρτη του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου και, σημειώστε το, θα ανεβάσει την εμπορική του αξία και συνακόλουθα τα έσοδά του.

Φαντάζομαι ότι εκείνη τη χρονική στιγμή αυτό το μόρφωμα που ονομάζεται Σούπερ Λίγκα θα έχει ωριμάσει και θα έχει κατανοήσει ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του. Μέχρι τότε, λογικά, θα πρέπει να έχουν καθορισθεί και συμφωνηθεί κοινοί κανόνες αποδεκτοί και σεβαστοί απ' όλους, διότι σε μία αγορά ή σ' ένα πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας που δεν υπάρχουν κανόνες, κανείς σοβαρός επενδυτής δεν διακινδυνεύει τα κεφάλαιά του.

Ή αν ρίχνει κεφάλαια σε μία αγορά χωρίς κανόνες θα το κάνει έχοντας διασφαλίσει τις αποδόσεις του (κι αυτό γίνεται όταν ο ίδιος θέτει ή ερμηνεύει τους κανόνες). Αν αυτή η πρωτοβουλία του Γ. Βαρδινογιάννη λειτουργήσει –και δεν βλέπω τον λόγο γιατί να μη λειτουργήσει– θα προκαλέσει πίεση και στον βασικό ανταγωνιστή του, τον Ολυμπιακό και τον Σωκράτη Κόκκαλη, που θα πάψει πια να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος σ' ένα σύμπαν το οποίο δεν θα είναι πλέον στατικό και που θα αλλάζει καθώς θα διευρύνεται και θα δέχεται όλο και περισσότερους παίκτες.

Είναι πιθανό, αν όλα λειτουργήσουν στοιχειωδώς, το ελληνικό ποδόσφαιρο σε επίπεδο συλλόγων να αρχίσει να προοδεύει, αφού θα δημιουργεί απαιτήσεις και θα γεννά προσδοκίες τις οποίες –ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία του– θα έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει. Μέχρι τότε μπορούμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να ελπίζουμε.

Τι είναι αυτό το εμπόριο ρύπων;

Η αγορά ρύπων εκτιμάται από πολλούς ότι θα πάρει ακόμα πιο πολύ τα πάνω της, μετά την πρόσφατη καμπάνια του Αμερικανού πρώην αντιπροέδρου Αλ Γκορ για το κλίμα. Ο Αλ Γκορ, άλλωστε, ήταν μάλιστα από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της δημιουργίας αγοράς ρύπων ως μέσον για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου και την εκπλήρωση των κριτηρίων της συμφωνίας του Κιότο που θέτει όρια στο πόσο επιτρέπεται να ρυπαίνουν οι χώρες. Οι αγορές ρύπων δίνουν το δικαίωμα σε εταιρείες ενέργειας, διυλιστήρια και εργοστάσια να αγοράζουν και να πωλούν τα δικαιώματα ρύπων μόλις πιάσουν το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο.

Οι υποστηρικτές του μέτρου υποστηρίζουν την αποδοτικότητά του, λέγοντας ότι από τότε που άρχισε, εδώ και 12 χρόνια, να εφαρμόζεται το σύστημα αυτό, οι εκπομπές του διοξειδίου του θείου στα εργοστάσια ενέργειας στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 41% κάτω από τα επίπεδα του 1980. Εδώ, εμείς οι κουτοπόνηροι όλα αυτά τα θεωρούσαμε ανόητα ή ενοχλητικά πράγματα και δεν μας ενδιέφερε να τα υποστηρίξουμε ή να επενδύσουμε σε αυτά.

Η κυβέρνηση, που δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για το περιβάλλον, είναι υπεύθυνη για τη μεγαλύτερη επιδείνωση στην περιβαλλοντική κατάσταση της χώρας την τελευταία 30ετία. Δεν είναι μόνο η πρωτοφανής αποβολή μας από το σύστημα παρακολούθησης της αγοράς ρύπων, που προβλέπεται από το πρωτόκολλο του Κιότο. Είναι η έλλειψη περιβαλλοντικής ευαισθησίας σε όλα τα έργα δημόσιου ή ιδιωτικού ενδιαφέροντος, η αδιαφορία για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και εξοικονόμησης ενέργειας, η επιδεικτική άγνοια του αρμόδιου υπουργείου σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας.

Ακόμα και το μπερδεμένο πλέγμα αρμοδιοτήτων όλων των εμπλεκομένων φορέων στην πρόληψη και την κατάσβεση των πυρκαγιών –που είχε αποτέλεσμα την περσινή τραγωδία σε Ηλεία και Αρκαδία– δεν έχει αλλάξει καθόλου. Η απουσία της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργού Περιβάλλοντος –που έχει τον δικό του πονοκέφαλο με τις πολεοδομικές παραβιάσεις της εξοχικής του κατοικίας– στο συγκεκριμένο ζήτημα μόνο ως εκδήλωση γαϊδουριάς και έλλειψης φιλότιμου μπορεί χαρακτηριστεί. Τι καλά θα ήταν αν ο πρωθυπουργός στις μεγαλόπνοες μεταρρυθμίσεις του προέβλεπε και μία που να αφορά το φιλότιμο.

Το παιχνίδι και οι κανόνες του

Σε κάθε παιχνίδι υπάρχουν κανόνες για δύο κυρίως λόγους. Για να επιτρέπουν την ισότιμη συμμετοχή των παικτών σε αυτό και να προστατεύουν το ίδιο το παιχνίδι με αυτούς τους κανόνες διεξαγωγής του, που γίνονται αυτομάτως αποδεκτοί με τη συμμετοχή ενός παίκτη στο παιχνίδι. Οσο πιο δύσκολο είναι ένα παιχνίδι, τόσο περισσότεροι και πιο σύνθετοι είναι οι κανόνες διεξαγωγής του, γεγονός που πολλές φορές επιβάλλει την ύπαρξη ενός τρόπου ξεκάθαρης ερμηνείας τους.

Σ' ένα παιχνίδι όπως το κρυφτό, που ο βασικός και μόνος κανόνας είναι «ο πρώτος τα φυλάει και ο τελευταίος κάνει ξελευτερία», τα περιθώρια παρανοήσεων και αμφιβολιών είναι πολύ περιορισμένα. Σχεδόν μηδενικά. Σε ένα παιχνίδι όπως το μπριτζ, για παράδειγμα, ή το σκάκι οι κανόνες είναι πιο δύσκολοι και οι παρανοήσεις προκύπτουν πρώτα απ' όλα από την άγνοια αυτών των κανόνων και δευτερευόντως από την ερμηνεία τους σε περίπτωση διχογνωμίας.

Απλό παιχνίδι είναι και το ποδόσφαιρο που, όμως, ακόμα και αυτό έχει ανάγκη από κανόνες. Μήπως ήρθε η ώρα να βάλουμε κανόνες σε αυτό το παιχνίδι στην Ελλάδα; Κανόνες που να είναι ξεκάθαρα διατυπωμένοι και που θα γίνονται σεβαστοί απ' όλους;