Eξέπληξαν τα τέσσερα ελληνικά μετάλλια στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κολύμβησης που έγινε στο Αϊντχόφεν. Γιατί η χώρα μας δεν έχει παρελθόν σε μεγάλες και σταθερές διεθνείς διακρίσεις στην πισίνα. Και γιατί, όπως και στον στίβο, έτσι και στο κολύμπι ο συντελεστής δυσκολίας για την επίτευξη τέτοιων κατορθωμάτων είναι πάρα πολύ υψηλός.
Πράγμα που σημαίνει ότι για να φτάσει ένας κολυμβητής ή μία κολυμβήτρια σε μια τέτοια διάκριση, δεν αρκεί να έχει ταλέντο και απλώς να αγαπάει αυτό που κάνει, αλλά επιπλέον να αφιερώσει όλο του το «είναι» στον συγκεκριμένο στόχο, κάνοντας «τρελές» προπονήσεις πρωί-βράδυ και στερώντας τον εαυτό του σχεδόν από όλες τις χαρές της νεανικής ζωής.
Η ελληνική κολύμβηση είχε γνωρίσει τις πρώτες μεγάλες δόξες της στη 10ετία του 1960, όχι βέβαια σε διεθνές επίπεδο, αλλά χάρη στον εντονότατο ανταγωνισμό μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού. Εναν ανταγωνισμό που ξεπερνούσε κάθε φαντασία στα εθνικά πρωταθλήματα της εποχής, τα οποία γίνονταν στο ανοιχτό κολυμβητήριο απέναντι από το Ζάππειο, παρουσία φιλάθλων που κρέμονταν ακόμα και από τα δέντρα!
Βεβαίως, οι επιδόσεις σε σχέση με τις διεθνείς ήταν μάλλον απογοητευτικές, αλλά εκείνη η τόσο σημαντική υστέρηση εθεωρείτο απολύτως φυσιολογική, από τη στιγμή που η ελληνική κολύμβηση δεν διέθετε τις απαιτούμενες υποδομές σε εγκαταστάσεις και οι προπονήσεις αλλά και οι αγώνες γίνονταν στα ελάχιστα ανοιχτά κολυμβητήρια ή και στη θάλασσα ακόμα!
Η αθρόα κατασκευή ανοιχτών και κλειστών κολυμβητηρίων συνέβαλε αφενός στη μαζικοποίηση του αθλήματος, αφετέρου στην καλύτερη προπόνηση των αθλητών που ξεχώριζαν και έδειχναν ότι μπορούσαν να βγάλουν την ελληνική κολύμβηση από τη διεθνή απομόνωση. Η Σοφία Δάρρα στα τέλη της δεκαετίας του '70 ήταν ο προάγγελος του Δρυμωνάκου και του Γρηγοριάδη, οι οποίοι θριάμβευσαν στο Αϊντχόφεν. Ακολούθησε τη δεκαετία του '80 η Ελλη Ρουσσάκη, η οποία κατέλαβε την 6η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ισπανίας και σιγά σιγά τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους…
Ποιος ακριβώς είναι όμως ο δρόμος που ακολουθεί σήμερα η ελληνική κολύμβηση και σε ποια βαθύτερα αίτια οφείλεται η άνοιξη που γνωρίζει τα τελευταία χρόνια; Κατ' αρχάς, το κολύμπι έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα σε σχέση με όλα τα άλλα σπορ: τα παιδιά μπορούν να ασχοληθούν μαζί του από πολύ μικρή ηλικία, ή μάλλον επιβάλλεται να κολυμπάνε όσο το δυνατόν μικρότερα, γιατί γυμνάζουν αρμονικά όλο το κορμί τους χωρίς να κινδυνεύουν από τραυματισμούς και γιατί παράλληλα βελτιώνουν το αναπνευστικό τους σύστημα, γίνονται πιο δυνατά και καθόλου φιλάσθενα.
Ομως, οι πολύ μικρές ηλικίες στις οποίες τα παιδιά πάνε στην κολύμβηση προϋποθέτουν και την ταυτόχρονη αναγκαστική παρουσία στις εξέδρες των γονιών, γεγονός που δημιουργεί μια αναπόφευκτη ταύτιση, με ποικιλόμορφες προεκτάσεις, καθώς οι μαμάδες και οι μπαμπάδες στην αρχή απλώς παρακολουθούν με άδολο ενδιαφέρον την εξέλιξη των βλασταριών τους, αλλά κατόπιν, όταν αυτά εισέρχονται στη φάση του ανταγωνισμού, μπαίνουν για τα καλά και αυτοί στη μάχη!
Από κάποιο σημείο και μετά, στην εξέδρα δεν υπάρχει γονιός χωρίς χρονόμετρο. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς «κολυμπάνε» μαζί με τα παιδιά τους, πηγαινοερχόμενοι κατά μήκος της πισίνας και παροτρύνοντάς τα, αναλόγως των επιδόσεων που καταγράφει το χρονόμετρο. Ενας αγώνας 10χρονων παιδιών για κάποια από αυτά μπορεί να συμβάλει στην οικογενειακή τους αποθέωση ή αντίθετα να προκαλέσει οικογενειακά δράματα. Αλλωστε, έχω δει με τα μάτια μου γονείς να πλακώνουν στα χαστούκια τα παιδιά τους, αμέσως έπειτα από κάποιον αγώνα, επειδή δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες τους…
Οπως αντιλαμβάνεται κάποιος, οι ιδιόμορφες αυτές συνθήκες καθιστούν το παιδί-κολυμβητή άμεση προέκταση του γονιού και αντικείμενο εκμετάλλευσης από τα όποια απωθημένα του. Αυτομάτως, η χαρά της άθλησης και το απαραίτητο μέτρο περνούν σε δεύτερη μοίρα ή εγκαταλείπονται τελείως και εκείνα που προέχουν είναι η νίκη, το ρεκόρ, η ανάδειξη, η καταξίωση! Και όλα αυτά ως μία υπόθεση καθαρά οικογενειακή πλέον…
Το παιδί, ως ενεργούμενο των γονιών του, αλλά και υπό την προτροπή του προπονητή και του συλλόγου του, οι οποίοι έχουν πολλά να αποκομίσουν από ενδεχόμενη αναγνώρισή του, μπαίνει πια στο μαγκανοπήγαδο των διπλών εξοντωτικών προπονήσεων (πρωί-βράδυ), που θεωρούνται απαραίτητες για την πορεία προς την κορυφή. Τις περισσότερες φορές το σχολείο περνάει σε δεύτερη μοίρα, μια και χρόνος (ούτε κουράγιο) δεν περισσεύει. Και ταυτόχρονα, ο φιλόδοξος νεαρός αθλητής για να αντιμετωπίσει το βάρος των όλο και πιο απαιτητικών προπονήσεων, θα αναγκαστεί να καταφύγει στη λεγόμενη επιστημονική υποστήριξη, που, όπως του λένε, θα του προσφέρει γρηγορότερη αναπλήρωση δυνάμεων, μεγαλύτερη αντοχή, περισσότερη ταχύτητα…
Το κολύμπι είναι το καλύτερο άθλημα στον κόσμο για τα παιδιά, εάν και εφόσον αντιμετωπίζεται ως χαρά, διασκέδαση και ως μέσον για να φτιάξουν το κορμί τους και να βελτιώσουν την υγεία τους. Ομως, από τη στιγμή που τα παιδιά θα περάσουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον αθλητισμό και τον πρωταθλητισμό, γίνεται μια βάρβαρη, σχεδόν απάνθρωπη, υπόθεση, γεμάτη μύριους κινδύνους, που κανένα μετάλλιο δεν είναι ικανό να δικαιολογήσει.
Στα μέσα της δεκαετίας του '80 είχα φέρει στο φως από την «Ελευθεροτυπία» μια συγκλονιστική υπόθεση εισαγωγής απαγορευμένων ουσιών από πολύ γνωστό τότε προπονητή κολύμβησης, που εδώ και χρόνια δεν βρίσκεται στη ζωή. Προκλήθηκε σάλος! Και οδηγήθηκα ενώπιον της δικαιοσύνης για να αποδείξω των ισχυρισμών μου το αληθές. Μάρτυρες κατηγορίας ήταν, μεταξύ άλλων, οι δύο πιο γνωστοί πρωταθλητές του «φαρμακοτρίφτη» προπονητή, που μου είχε κάνει τη μήνυση. Ο ένας ήταν ο Χαράλαμπος Παπανικολάου και άλλος ο Μανώλης Κανδρής.
Στην αγόρευσή του ο σημερινός προϊστάμενος της Εισαγγελείας Εφετών, ο κ. Κολιοκώστας, όχι μόνο ζήτησε την αθώωσή μου, αλλά διέταξε και έρευνα εναντίον του προπονητή-μηνυτή, ο οποίος, όπως αντιλαμβάνεστε, πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.
Επίσης, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, με την ιδιότητα του συνηγόρου υπεράσπισης, προσπάθησε να νουθετήσει τους πρωταθλητές-μάρτυρες κατηγορίας, επισημαίνοντάς τους πόσο επικίνδυνος ήταν ο δρόμος που ακολουθούσαν δίπλα στον συγκεκριμένο προπονητή και με οδηγό την αθλητική νοοτροπία που αποκάλυψαν στο δικαστήριο.
Από τότε πέρασαν περίπου 23 χρόνια… Πριν από λίγο καιρό, ο προπονητής Χαράλαμπος Παπανικολάου και ο γιατρός Μανώλης Κανδρής καταδικάστηκαν από το Εφετείο για φαρμακοδιέγερση του κολυμβητή Βασίλη Δεμέτη. Επίσης τους επιβλήθηκε στέρηση του δικαιώματος άσκησης του επαγγέλματός τους για κάποιους μήνες.
Πέραν των εξόχως αποκαλυπτικών συμπτώσεων, εκείνο που έχω να επισημάνω είναι ότι σε κανένα άλλο άθλημα στην Ελλάδα δεν έχουμε καταδίκη γιατρού και προπονητή για φαρμακοδιέγερση αθλητή! Αυτό είναι ένα αποκλειστικό… προνόμιο της κολύμβησης, το οποίο δεν «κατακτήθηκε» έπειτα από παρέμβαση της ΕΚΟΦ, όπως θα περίμενε ίσως κάποιος, αλλά χάρη στην αμετακίνητη στάση του πατέρα Δεμέτη.
Τι θέλω να πω με όλα αυτά; Πολύ απλά, ότι καλά είναι τα μετάλλια, αλλά να ξέρουμε πως ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Και αυτό το λέω όχι για να αποδώσω κάποια μομφή στους σημερινούς πρωταθλητές μας, αλλά για να κρούσω τον κώδωνα του κινδύνου στους γονείς που σπρώχνουν τα παιδιά τους προς τον πρωταθλητισμό και να προϊδεάσω την κοινή γνώμη, ώστε να μην κινδυνεύσει να πάθει ό,τι και με τους αστέρες του στίβου.
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.
