Αποτυχημένο πείραμα

Οπως κάθε καινοτομία, εμφανίστηκε σαν μόδα. Ο πρώην παίκτης που συγκεντρώνει μερικούς ονειροπόλους «ματσούς» οπαδούς της ομάδας, που με τις δάφνες νωπές στο κεφάλι ζητάει τη βοήθεια της πολιτείας σε εφοριακές διευκολύνσεις ή χορηγίες και ξεκινάει την αναμόρφωση. Με έναν έμπειρο προπονητή-δάσκαλο-πατέρα που γνώρισε την εποχή που ήταν παίκτης, με τους οπαδούς της ομάδας να σπρώχνονται για να αγοράσουν διαρκείας και με τους οπαδούς των απανταχού της γης ομάδων να το σκέφτονται. «Γιατί, γαμώτο, δεν το είχαμε σκεφτεί για να το κάνουμε πρώτοι;». Και όπως κάθε μόδα, το μοντέλο πρόεδρος-πρώην παίκτης έπειτα από λίγο καιρό αντιμετώπισε την αμείλικτη πραγματικότητα. Το μοντέλο πρόεδρος-πρώην παίκτης είναι τόσο ασφαλές όσο το αν οι άνθρωποι έπαιρναν πτυχίο ιατρικής επειδή κάποτε ήταν ασθενείς.

Tο αντικειμενικά μεγάλο αβαντάζ των προέδρων-παικτών είναι η έξωθεν καλή μαρτυρία. Ο οπαδός που έχει χειροκροτήσει τον πρόεδρο ως παίκτη είναι εύκολο να δεχθεί ότι δουλεύει όχι για το συμφέρον, αλλά για το καλό της ομάδας. Επίσης, η αίγλη του προέδρου από την εποχή που ήταν ποδοσφαιριστής τού δίνει τη δυνατότητα να συναντιέται εύκολα με κυβερνητικούς παράγοντες που ξέρουν ότι θα πάρουν τη σχετική λεζάντα. Αβαντάζ, αλλά κάπως υπερτιμημένο, είναι η γνώση του προέδρου-παίκτη από τα αποδυτήρια. Κάποια αίσθηση φυσικά πάντα έχει, αλλά για παράδειγμα ο Θόδωρος Ζαγοράκης ήταν για χρόνια αρχηγός στην Εθνική και τον ΠΑΟΚ, με αποτέλεσμα να έρχεται σε επαφή με τα προβλήματα όλων των παικτών. Αντίθετα, ο Ντέμης Νικολαΐδης δεν ήθελε να είναι αρχηγός και εκτός από τρεις-τέσσερις παίκτες, με τους υπόλοιπους η σχέση του περιοριζόταν στα τυπικά.

Ενα απόλυτα υπερεκτιμημένο προσόν των προέδρων-παικτών είναι η πεποίθηση ότι ξέρουν να διαλέγουν παίκτες επειδή οι ίδιοι έπαιζαν μπάλα. Οι ποδοσφαιριστές που ασχολούνται με τα διεθνή πρωταθλήματα είναι αρκετοί, αλλά αυτοί που κοιτάζουν ομάδες που θα μπορούσαν να πάρουν παίκτη με μεταγραφή είναι ελάχιστοι. Αλλά ακόμα και αν έχουν δει κάποιον παίκτη, είναι αμφίβολο κατά πόσον μπορούν να τον αναλύσουν. Ακόμα όμως και αν μπορούν να το κάνουν, είναι αμφίβολο ότι μπορούν να επιβάλλουν τη γνώμη τους στον προπονητή που διαλέγουν. Ιδιαίτερα όταν ο προπονητής είναι αυτός που εκτίμησαν την εποχή που οι ίδιοι ήταν ποδοσφαιριστές και η σχέση τους ήταν πατέρα-γιου, όπως με τον Φερνάντο Σάντος.

Το μεγάλο όμως πρόβλημα του πρόεδρου-παίκτη είναι οι φανατικοί οπαδοί. Οι οποίοι τον περιμένουν να συμπεριφέρεται σαν ένας από αυτούς. Αν συμπεριφερθεί διαφορετικά, όπως έκανε ο Νικολαΐδης, η αντιπαράθεση είναι λυσσασμένη και αν πάει με τα νερά τους, θα χρειάζεται να λέει μία φορά τη μέρα «ο κόσμος του ΠΑΟΚ είναι η δύναμή του», όπως ο Ζαγοράκης, κάνοντας την τρελή στα «ντου» στα ματς εκτός έδρας και στα πεσίμια, όπως με τον Σάντος και τον Μπαλάφα, μετά το ματς με τον Αστέρα.

Η μαύρη αλήθεια είναι ότι κανένας πρώην παίκτης δεν μπορεί να πάρει μεγάλη ΠΑΕ. Για να την πάρει είτε θα χρειαστεί τη βοήθεια κονομημένων φίλων του είτε τις χορηγίες και την ανοχή του κράτους. Το ελληνικό πείραμα των προέδρων-πρώην παικτών είναι ρομαντικό, ικανοποιεί το κοινό, αλλά ποτέ δεν θα γίνει μοντέλο.


Είμαι πρόθυμος να πιστέψω κάθε Αυστριακό από το να αναγκαστώ να γράψω το όνομά του. Το μέσο αυστριακό επίθετο έχει τέσσερις συλλαβές και δύο συγκρούσεις τριών συμφώνων. Το να γράψω ότι ο εκπρόσωπος του παίκτη Γκέοργκ Στανγκάσινγκερ είπε ότι ο Παναθηναϊκός προσφέρει 500.000 ευρώ για τη μεταγραφή του Αντρέας Ιβανσιτς, αλλά ο διευθυντής της Σάλτσμπουργκ, Χάιντς Χόκχαουζερ, το διαψεύδει, αντέχεται. Φτάνει να μην αναγκαστώ να γράψω ξανά τα επίθετά τους. Το μόνο που δεν αντέχεται είναι η επίθεση στη λογική. Γιατί όσο και να επιχειρηθεί να «μαζευτεί» η υπόθεση, κάποια πράγματα δεν μπορούν να διαψευστούν. Οτι, για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα ο Παναθηναϊκός είχε αναθέσει στον Στανγκάσινγκερ το παζάρι με τη Σάλτσμπουργκ. Οπως και δεν μπορεί να διαψευστεί το γεγονός ότι ακόμα και αν η πραγματική πρόταση του Παναθηναϊκού είναι 1,2 εκατ. ευρώ και όχι τα 500 χιλιάρικα που αναφέρθηκαν αρχικά, η προσφορά είναι αστεία. Οχι επειδή ο Παναθηναϊκός δεν ακολουθεί τα μέτρα της ευρωπαϊκής αγοράς, αλλά ούτε τα δικά του.

Με τον Αντρέας Ιβανσιτς βασικό, τον περασμένο Δεκέμβριο αποφασίστηκε ότι ο Βαγγέλης Μάντζιος μαζί με τον Τσίγκα ήταν οι παίκτες που περίσσευαν στην επίθεση του Παναθηναϊκού. Οι Σαλπιγγίδης, Παπαδόπουλος και Ν'Ντόι ήταν κατά τεκμήριο καλύτεροι παίκτες του Βαγγελάκη. Ωραία και ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του. Φτάνει η άποψή του να μη συγκρούεται με τις υπόλοιπες απόψεις του. Οπως, για παράδειγμα, το να κοστολογείς τον επιθετικό που δεν σου έκανε με 3,5 εκατ. ευρώ, ενώ για τον πλάγιο αριστερό που σου κάνει να δίνεις 5 κατοστάρικα έως 1,2 εκατ. Πειράζει; Φυσικά όχι, μόνο τα φασόλια στη φυλακή πειράζουνε, που έλεγε και ένας φίλος μου. Ποτέ δεν πειράζει να προσπαθείς να πουλάς ακριβά και να αγοράζεις φτηνά, μόνο που το μυστικό το ξέρουν και άλλοι...

Οπότε η μία τακτική είναι ο αγοραστής να ψάχνει ομάδα που να βρίσκεται σε δύσκολη θέση και να θέλει να πουλήσει αμέσως παίκτες. Μία τακτική που έχει όμως δύο μειονεκτήματα. Ενα, την ομάδα που έχει τα προβλήματα την ξέρουν όλοι. Οπότε το μόνο αβαντάζ είναι ότι ο αγοραστής ξέρει ότι ο παίκτης τελικά θα πουληθεί στην ανώτερη τιμή που δίνεται, όποια και αν είναι αυτή. Δεύτερον, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι θα υπάρχει ομάδα με προβλήματα ή ότι, αν υπάρχει, θα έχει παίκτη που να σου κάνει. Τελικά η αγορά των μεταγραφών έχει μια ιδιοτυπία, αλλά και κάτι πολύ λογικό. Η ιδιοτυπία είναι ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι, άρα και δύο παίκτες, εντελώς όμοιοι, δεν μπορεί να υπάρχουν και στάνταρ τιμές. Το λογικό στοιχείο της είναι ότι δεν μπορείς να αξιολογείς το βασικό ατού τρεις φορές λιγότερο από τον αναπληρωματικό σου, εκτός αν θέλεις να διώξεις τον αναπληρωματικό λόγω προβλημάτων χαρακτήρα.

Για να το γράψω απλά: τρεισήμισι εκατομμύρια για τον Μάντζιο ή ένα εκατομμύριο για τον Ιβανσιτς δεν δίνονται, παρά μόνο αν η ομάδα που δεχτεί τη συμφωνία πιαστεί κορόιδο. Επειδή λοιπόν στα κορόιδα παρατηρείται μια μικρή έλλειψη, αν δεν λογικευθούν τα ποσά, καμία από τις δύο κινήσεις δεν θα γίνει. Το αποτέλεσμα θα είναι, πρώτον, ο Ιβανσιτς να χαθεί και να ακούμε για τα επόμενα χρόνια «πριν δοθούν τέτοια λεφτά, ας μας είχε δείξει τι μπορούσε να κάνει στο ματς με την Ξάνθη». Και ο Βαγγέλης Μάντζιος να επιστρέψει από την Μπουντεσλίγκα με φανφάρες «τώρα που γυρίζει ώριμος θα δείξει τι μπορεί να κάνει στον Παναθηναϊκό».

Η ιστορία του Ιβανσιτς δείχνει το μειονέκτημα των δανεικών παικτών. Κάποια στιγμή ή θα πρέπει να τους διώξεις επειδή δεν τράβηξαν ή να τους αγοράσεις. Και τότε έχεις μεγαλύτερη πίεση να δώσεις τα λεφτά. Γιατί για να θέλει μια ομάδα να κρατήσει τον παίκτη πάει να πει ότι είχε αποδώσει, κάτι που το είδαν και οι οπαδοί της. Οπότε η διοίκηση πρέπει να τα σκάσει κανονικά για να κρατήσει τον παίκτη και να μη λένε οι οπαδοί ότι ο πρόεδρος είναι «καβούριας». Και η πίεση είναι πολύ μεγαλύτερη…

Επίσης, στα θέματα του δανεισμού η τέχνη είναι να ξέρεις πότε πρέπει να αγοράσεις. Αν, βέβαια μπορείς. Εχοντας διαβάσει τις δηλώσεις του Ντέμη Νικολαΐδη ότι ο Ισμαέλ Μπλάνκο θα αποκτηθεί, μου έκανε εντύπωση γιατί δεν είχε αποκτηθεί τον χειμώνα, όταν τον πουλούσαν στα δύο τρίτα της ρήτρας του, επειδή η ομάδα του χρειαζόταν χρήμα. Υπάρχουν δύο περιπτώσεις: πρώτον, να μην είχε πειστεί η ΑΕΚ για την αξία του. Μόνο που αυτό δεν στέκει, γιατί το πρώτο μισό του πρωταθλήματος του Μπλάνκο είναι το ίδιο καλό με το δεύτερο. Δεύτερον, να μην υπήρξε ρευστότητα για την αγορά. Με το δεύτερο να μου φαίνεται πιθανότερο.

Από τα στελέχη πάντως της ΑΕΚ διαψεύδεται η φήμη που κυκλοφόρησε ότι υπήρξαν ταμειακές διευκολύνσεις 120 και 200 χιλιάδων ευρώ από μετόχους. Οπως και διαψεύστηκε -και μου φαίνεται αληθινό- ότι υπήρξε κρούση αγοράς των μετοχών της ΑΕΚ, οι οποίες κοστολογήθηκαν στα 40 εκατ. ευρώ. Η θέση της ΑΕΚ είναι ότι ποτέ δεν υπήρξε κρούση για την αγορά και πως και μετά το καλοκαίρι η μετοχική σύνθεση της ΠΑΕ δεν θα αλλάξει δραστικά έτσι ώστε δυο-τρεις μεγαλομέτοχοι να γίνουν ουσιαστικά ιδιοκτήτες.


Επιστρέφοντας στο θέμα των μεταγραφών, το θέμα δεν είναι μόνο να θέλεις να πουλήσεις έναν παίκτη, αλλά να στέλνεις και το μήνυμα. Στο ρεπορτάζ του Ολυμπιακού η είδηση «έρχονται στο Καραϊσκάκη μάνατζερ για να δουν τον Τοροσίδη» έχει γραφτεί τόσες φορές, που μοιάζει με μόνιμη στήλη. Ανεξάρτητα αν ο Τοροσίδης καταλήξει στη Ρέιντζερς ή τη Λιόν, στον Ολυμπιακό είναι τόσο σίγουροι για τη μεταγραφή που αγόρασαν τον Γκαλίτσιο. Και όσοι αναρωτιούνται τι χρειάζεται, τέτοιες συνδυασμένες κινήσεις αγοράς και πώλησης δεν γίνονται αν στην ομάδα δεν υπάρχει τεχνικός διευθυντής.