Το effect του μοντέλου «ΑΕΚ»

Ο πρόεδρος της ΑΕΚ, Ντέμης Νικολαΐδης θα κριθεί, και θα τον κατατάξει ανάμεσα στους άλλους προέδρους της ΑΕΚ η ιστορία, με το ένα και μοναδικό αμάχητο εργαλείο σοβαρής αξιολόγησης: τι ΑΕΚ παρέλαβε το καλοκαίρι του 2004, τι ΑΕΚ θα παραδώσει, όποτε αυτό συμβεί, στον επόμενο.

Τέτοιες «διαδρομές ζωής» δεν είναι, ποτέ, ευθείες γραμμές. Με τις όποιες παρορμήσεις και παλινδρομήσεις λοιπόν, με τα όποια συν και πλην τού πιστώνονται ή του χρεώνονται, αυτή τη στιγμή η πρόχειρη αποτίμηση δίνει (για την τετραετία που κλείνει τον Ιούνιο) οπωσδήποτε θετικό πρόσημο.

Θετικό, είναι καταπληκτικό να το παρατηρεί κανείς από μια κάποια απόσταση, λιγότερο για την ίδια την ΑΕΚ. Θετικό, περισσότερο για το effect του μοντέλου «ΑΕΚ» στο τοπίο του «μετά Πορτογαλία» ελληνικού ποδοσφαίρου. Το μοντέλο «ΑΕΚ» άλλαξε την ατμόσφαιρα. Λειτούργησε σαν ατμομηχανή που έσυρε, στο ρεύμα της, βαγόνια.

Εγινε, σιωπηλά ή όχι, μίμηση. Αναφορά. Τι, χοντρικά, περιλάμβανε το μοντέλο «ΑΕΚ»; Επένδυση στον γηπεδικό πολιτισμό, στο μεγάλο στάδιο, στην αύρα ιδεών των νέων ανθρώπων, στη γνώση και στην καινοτομία (π.χ. τεχνικός διευθυντής), στην πολυμετοχικότητα. Στο προσπέρασμα του παλαιού προτύπου με τον ηγεμονικό Εναν.

Απ' το καλοκαίρι του 2004 στον χειμώνα του 2008, πλέον βλέπουμε ότι:

• Ο Ολυμπιακός, τρία χρόνια (και ένα, στην Παιανία, νεκρό) αργότερα, επιτέλους «πείστηκε» να κάνει εφέτος το Καραϊσκάκη, από βασίλειο του καφρισμού, σύγχρονη έδρα. Αντιλήφθηκαν το πραγματικό συμφέρον. Το πέτυχαν, στην ουσία, σε μια νύχτα μέσα. Ηταν τόσο εύκολο. Κι όμως, το κοσκίνιζαν τόσο πολύ...

• Ο Παναθηναϊκός πανθομολογουμένως αντιμετωπίζει το φάσμα της συρρίκνωσης που, ενώ δεν πρόκειται για τη μοναδική αιτία, ωστόσο έχει άμεση σχέση (και) με την επιστροφή στην αναπτυξιακή μιζέρια της στενόχωρης λεωφόρου Αλεξάνδρας. Σαν να είχε μείνει, εσαεί, η ΑΕΚ (όπως τους πρώτους μήνες) στη Ριζούπολη...

• Στον Ολυμπιακό, όταν ως οργανισμός-γίγας έφτασαν στο μη παρέκει και κόλλησαν, οι γηραιοί κύριοι (σύμφωνοι, με την καρδιά πέτρα...) έκαναν ένα βήμα, ή δύο, πίσω. Παραφυλάγοντας, πότε θα την πατήσουν οι νεαροί για να παρέμβουν και να τους δώσουν τη σοφία τους. Τα αποτελέσματα, στη σεζόν που διανύουμε, ήρθαν άμεσα. Είναι προφανή. Απτά. Μπορεί κανείς, σαν άπιστος Θωμάς, να τα ψηλαφίσει.

• Ο Ενας μεταξύ γηραιών έμαθε, αεί διδασκόμενος, ότι στον σημερινό πλανήτη «ποδόσφαιρο» υπάρχουν τεχνικοί διευθυντές. Κάποτε τον ρώτησαν κι έμοιαζε, διότι δεν «έρχεται μόνον», εκτός τόπου και χρόνου. «Ποια ελληνική ομάδα έχει... τέτοιον;». Εκείνη την εποχή, είχαν (τεχνικό διευθυντή) πέντε-έξι (ελληνικές ομάδες). Του θύμισαν τον Ιλια Ιβιτς στην ΑΕΚ. «Α, ναι, ο Ιβιτς». Ο Ιβιτς, πια, εργάζεται για τον Ολυμπιακό!

• Ο Παναθηναϊκός, διά του κυρίου Βγενόπουλου, έβαλε στην καθημερινότητά του τη συζήτηση για την πολυμετοχικότητα. Χθες, μία απ' τις πιο σαφείς απαντήσεις που δόθηκαν (στο «Πεντελικόν») ήταν ότι πηγή έμπνευσης είναι το μοντέλο «ΑΕΚ». Οτι δημιουργήθηκε, στην αληθινή ζωή. Και λειτουργεί, αποτελεσματικά.

Μια παρένθεση, εδώ. Προτού το πει ο κύριος Βγενόπουλος, την περασμένη Δευτέρα στην «Ελευθεροτυπία» είχα σημειώσει επί λέξει: «Πραγματική πολυμετοχικότητα έχει η ΑΕΚ. Κανελλόπουλος, Κούλης, Νοτιάς, Θανόπουλος, Γκούμας, Παππάς είναι (υπό τον Νικολαΐδη) "μια ψυχή". Με τις όποιες διαφορές ή ενδεχόμενες διαφωνίες στα επιμέρους, το μείζον είναι ότι άπαντες συντονίζονται να κοιτάζουν προς την ίδια κατεύθυνση. Οποιος θεωρεί σχήμα με Βαρδινογιάννη, Γιαννακόπουλο, Σταθοκωστόπουλο, Βγενόπουλο ρεαλιστικό και βιώσιμο... να σηκώσει το χέρι για να ξεχωρίσουμε τους αφελείς».

Επιστρέφοντας, σήμερα, εδώ: επισημαίνω το αυτονόητο, ότι δεν θέλω ν' ανήκω στους αφελείς. Το περιγραφόμενο σχήμα είναι, στην πράξη, ανεδαφικό. Ρεαλιστικό και βιώσιμο μπορεί να είναι, μονάχα, το (νέο και άφθαρτο) σχήμα με τους 11+11 (εμφανείς και αφανείς) υπό τον κύριο Βγενόπουλο. Για να γίνει, δε, και αποτελεσματικό; Προστίθεται η αίρεση της άκρως προσεκτικής επιλογής των κορυφαίων «εκτελεστικών» στελεχών. Πεδίο, στο οποίο ο Τζίγκερ δεν κερδίζει, ακριβώς, το... έπαθλο. Εάν κρίνουμε απ' τις προτιμήσεις του για τα καίρια πρόσωπα είτε στην ΠΑΕ είτε, ακόμη κι εκεί, στη Σούπερ Λίγκα.

Κλείνοντας την παρένθεση, να το ολοκληρώσουμε όπως το ξεκινήσαμε: σ' αυτή την «πρώτη τετραετία» ο Ντέμης Νικολαΐδης αναδεικνύεται ωφέλιμος για την ΑΕΚ και... πολύ ωφέλιμος για τους ανταγωνιστές τής ΑΕΚ. Τους ανοίγει, το αποδέχονται ή το καταχωνιάζουν, τα μάτια. Το κακό για την ΑΕΚ, έτσι, είναι πως εάν οι τρεις εισέλθουν, έκαστος, σε φάση μάξιμουμ ανάπτυξης της θεωρητικής δυναμικής τους, τότε η ΑΕΚ (ως τρίτο μέγεθος) θα 'χει αξεπέραστη δυσκολία να κοντράρει τους άλλους δύο!