Παγωνιά και παροξυσμός

Tετάρτη βράδυ ήμουν στο «Φόρουμ» του Μιλάνο, σπίτι της Ολίμπια, μιας από τις μεγαλύτερες και ιστορικότερες ομάδες μπάσκετ της Ευρώπης. Η φετινή της εκδοχή, βέβαια, θυμίζει μισοπεθαμένο φάντασμα. Η νίκη της επί του Αρη ήταν μόλις η τρίτη της μες στη σεζόν, πρώτη εντός έδρας. Στις εξέδρες του υπέροχου γηπέδου κάθισαν 500 άτομα, αρκετοί εξ αυτών Ελληνες.

Προχθές, στο ΟΑΚΑ, η εικόνα ήταν -κατά κάποιο τρόπο- ακόμα πιο αποκαρδιωτική. Μόλις 6.000 φίλαθλοι πήγαν για να θαυμάσουν τον ασυγκράτητο πρωταθλητή Ευρώπης Παναθηναϊκό απέναντι στη Ροάν. Με τον ίδιο τον αγώνα ασχολήθηκαν ελάχιστοι. Οι περισσότεροι έδωσαν ραντεβού «στο μπάσκετ» για να εξυβρίσουν τη διοίκηση της ΠΑΕ και να μάθουν νέα σχετικά με τη νεοσύστατη κίνηση Βγενόπουλου στο ποδόσφαιρο.

Στο Φάληρο, την περασμένη Κυριακή, η ατμόσφαιρα στον αγώνα Ολυμπιακός - Πανελλήνιος ανέδιδε παγωνιά. «Είναι επειδή έφερε ισοπαλία η ποδοσφαιρική ομάδα με τον Παναθηναϊκό», άκουγες στις εξέδρες. «Αν είχαμε νικήσει στο Καραϊσκάκη, θα έρχονταν όλοι εδώ για πανηγύρι». Η ομάδα του Γκέρσον προερχόταν από τον θρίαμβο επί της πανίσχυρης ΤΣΣΚΑ.
Κακά τα ψέματα, φίλοι μου. Στις μεγαλουπόλεις της Ευρώπης, εκεί όπου το μπάσκετ παίζει ρόλο κομπάρσου στο περιθώριο της ποδοσφαιροκρατίας, ο κόσμος πηγαίνει στο γήπεδο μόνο για να πανηγυρίσει νίκες και «κούπες». Ο κανόνας δεν είναι απαράβατος, αλλά ισχύει. Μοναχά οι Ισπανοί κατόρθωσαν να κάνουν την υπέρβαση τα τελευταία χρόνια. Την πέτυχαν, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό κοινό, που αγαπάει τον αθλητισμό και αγοράζει εισιτήρια διαρκείας με τη σέσουλα. Πριν από 10-15 χρόνια αντιμετώπιζαν και εκείνοι παρόμοιο πρόβλημα. Θυμάμαι ότι η Ρεάλ έπαιζε σε έρημο «Παλάθιο ντε Ντεπόρτες» στα μέσα της δεκαετίας του '90.

Παρακολούθησα πολλούς αγώνες της Ευρωλίγκας τις τελευταίες εβδομάδες. Στο Ζάγκρεμπ, όπου η διοίκηση της Τσιμπόνα έχει από χρόνια εξορίσει τους προερχόμενους από το ποδόσφαιρο φανατικούς, η σάλα «Ντράζεν Πέτροβιτς» ήταν σχεδόν άδεια στο κρίσιμο παιχνίδι με τη Μακάμπι. Τα ίδια και στη Ρώμη, οι φίλαθλοι δεν ασχολούνται με τη Λοτομάτικα, αλλά με τη Λάτσιο, τη Ρόμα και τη μεταξύ τους ποδοσφαιρική αντιπαλότητα. Στην Κωνσταντινούπολη η Φενερμπαχτσέ μαζεύει πλέον πιο φανατικό κοινό από την Εφές Πίλσεν, φωνακλάδες εκ μεταγραφής από τις κερκίδες του «Σουκρού Σαράτσογλου» από τότε που η αγαπημένη τους Φενέρ συγχωνεύτηκε με την Ούλκερ.

Αλλού, όμως, οι ευρωπαϊκοί (και όχι μόνο) αγώνες της τοπικής ομάδας αποτελούν κοινωνικό γεγονός, σχεδόν κοσμικό σουαρέ, είτε οι μαντράχαλοι με τα σορτσάκια παίζουν καλά είτε όχι. Στη Λεμάν το «Ανταρές» γεμίζει πάντοτε, παρά τις διαδοχικές αποτυχίες της δευτεραθλήτριας Γαλλίας. Στη Ροάν, εάν υπάρξει άδειο κάθισμα στο γήπεδο ψάχνουν να βρουν αν κάποιος πέθανε. Στο Μπάμπεργκ χρειάζεσαι μέσο για να βρεις εισιτήριο σε παιχνίδι της Μπρόζε Μπάσκετς. Στη Σιένα η τρέλα των ντόπιων για τη Μοντεπάσκι αγγίζει τα όρια του παροξυσμού. Στο δε Βίλνιους η υπέροχη Λιέτουβος Ρίτας γεμίζει ένα στάδιο-παλάτι 12.000 θέσεων, όποιο και αν είναι το όνομα του αντιπάλου.

Η Ευρωλίγκα γνωρίζει ότι το χρήμα κρύβεται στις μεγαλουπόλεις και πασχίζει απεγνωσμένα να τονώσει τις πλούσιες αγορές, στον βορρά αλλά και στον νότο. Ωστόσο είναι τα μεσαίων διαστάσεων αστικά κέντρα αυτά που δίνουν πνοή στο άθλημα. Δεν πέρασε τελικά και πολύς καιρός από τότε που το Βαρέζε των 90.000 κατοίκων έψαχνε χώρο για να στριμώξει στα σύνορά του 5 Κύπελλα Πρωταθλητριών...