Το καλύτερο γκολ της ζωής του

Στην εξοχή του Χερφορντσάιρ βρίσκεται το προπονητικό κέντρο της Γουότφορντ, κοντά στο αντίστοιχο της Αρσεναλ. Αν κάποιος κάνει μια βόλτα στο πάρκινγκ του προπονητικού κέντρου της Αρσεναλ την ώρα που βρίσκονται εκεί οι παίκτες του Βενγκέρ, μπορεί να μπερδευτεί και να νομίσει ότι βρίσκεται σε μια υπαίθρια έκθεση πολυτελών αυτοκινήτων. Στο πάρκινγκ του προπονητικού κέντρου της Γουότφορντ, βέβαια, δεν συναντά κάποιος την ίδια εικόνα, παρ' όλο που δεν είναι λίγες οι Μερτσέντες και οι BMW που υπάρχουν εκεί. Κάθε ποδοσφαιριστής της Γουότφορντ έχει τη δική του θέση εκεί, αφού όλοι πηγαίνουν στην προπόνηση με τα αυτοκίνητά τους.

Ή μάλλον σχεδόν όλοι, εκτός από έναν. Τον 19χρονο φορ της ομάδας Αλ Χασάν Μπανγκούρα από τη Σιέρα Λεόνε. Ο Μπανγκούρα δεν έχει δίπλωμα οδήγησης. Ισως γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο πέρυσι τον Αύγουστο, όταν η Γουότφορντ έφυγε για μία περιοδεία προετοιμασίας, ο Μπανγκούρα δεν ακολούθησε την ομάδα και έκανε προπόνηση μόνος του. Το μόνο «επίσημο» έγγραφο που είχε στη διάθεσή του ήταν ένα που έλεγε ότι ζητούσε πολιτικό άσυλο. Ο Μπανγκούρα δεν είχε ούτε διαβατήριο, ούτε δίπλωμα, ούτε βίζα. Ο Μπανγκούρα δεν είχε τίποτα. Ηταν ένας άνθρωπος χωρίς πατρίδα.

Βρέθηκε στη Βρετανία σε ηλικία 15 χρόνων. Είχε προσπαθήσει να ξεφύγει 13 χρόνων από τη φρίκη του πολύχρονου εμφυλίου πολέμου στη Σιέρα Λεόνε, την αφρικανική χώρα με τα πλούσια αδαμαντωρυχεία, ο οποίος τερματίστηκε το 2002 και άφησε πίσω του 50 χιλιάδες νεκρούς, χιλιάδες ανάπηρους, άστεγους και άνεργους. Ο Μπανγκούρα κατέληξε ύστερα από πολλές περιπέτειες και περιπλανήσεις στο Λονδίνο, όπου ένας λαθρέμπορος τον παράτησε.

Αφού γλίτωσε την κακομεταχείριση και τον βιασμό από κάποιον που τον περιμάζεψε για να τον «σώσει», με τη μεσολάβηση μιας κυβερνητικής οργάνωσης βρήκε προσωρινά στέγη, τροφή και στοιχειώδη εκπαίδευση σ' ένα ειδικό κέντρο. Τις ελεύθερες ώρες του έπαιζε χωρίς τελειωμό ποδόσφαιρο με άλλα παιδιά στο πάρκο. Εκεί τον ανακάλυψε ένας σκάουτερ των εφηβικών ομάδων της Γουότφορντ.

Ο Μπανγκούρα, που στα 17 του έκανε το ντεμπούτο του στην πρώτη ομάδα της Γουότφορντ, σώθηκε χάρη στο ακατέργαστο ποδοσφαιρικό του ταλέντο, όπως τα διαμάντια της γενέτειράς του, για τα οποία χύθηκαν ποτάμια αίματος. Ο Μπανγκούρα έκανε αίτηση χορήγησης πολιτικού ασύλου που απορρίφθηκε. Αν υποχρεωνόταν να επιστρέψει στη Σιέρα Λεόνε, θα τον δολοφονούσαν. Ο πατέρας του ήταν αρχηγός μιας φυλής με στενή σχέση με τη μαγεία. Οταν πέθανε, έπρεπε να αναλάβει την ηγεσία της φυλής ο Μπανγκούρα, γιατί διαφορετικά θα τον «θυσίαζαν». Ο Μπανγκούρα προσπάθησε να ξεφύγει απ' όλα αυτά. Χωρίς οικογένεια και χωρίς πατρίδα, μετέωρος, προσπάθησε να αρχίσει μια ζωή σαν κανονικός άνθρωπος. Συνδέθηκε με μία συμπατριώτισσά του και έχει ένα μικρό γιο ενός μηνός. Δεν είχε όμως ένα έγγραφο που να πιστοποιεί ότι είναι άνθρωπος.

Η απόρριψη της αίτησής του κινητοποίησε όλους τους ανθρώπους της ομάδας του, πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις, την ένωση των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών της Αγγλίας και ορισμένους βουλευτές. Ο Μπανγκούρα δεν μπορούσε ως ποδοσφαιριστής να πάρει άδεια εργασίας, αφού δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για μεταγραφή, συν το γεγονός ότι οι πρόσφυγες από τη Σιέρα Λεόνε στην Αγγλία δεν απολαμβάνουν αυτομάτως το καθεστώς του πολιτικού πρόσφυγα.

Προχθές η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών της Αγγλίας εξέτασε την έφεσή του και του χορήγησε άδεια παραμονής. Στο μέλλον ο Μπανγκούρα θα μπορέσει να καταθέσει και αίτηση για την απόκτηση της αγγλικής υπηκοότητας. Προς το παρόν, θα αρχίσει να ζει και θα συνεχίζει να παίζει ποδόσφαιρο. Το παιχνίδι που του χάρισε μια καινούργια ζωή. Για χιλιάδες άλλους ανθρώπους, που βρίσκονται στη θέση του Μπανγκούρα, το παιχνίδι δεν θα μπορέσει να κάνει πολλά πράγματα. Οι άνθρωποι, όμως, μπορούν.

Η συνήθεια που έγινε λατρεία

Αυτό δεν ήταν το σλόγκαν κάποιου από τα ριάλιτι που παρουσίαζε ο ΑΝΤ1; Ε, μια χαρά θα ταίριαζε στη σημερινή πραγματικότητα που ζούμε. Μια πραγματικότητα που μεγεθύνεται από την τηλεόραση και μοιάζει τόσο μεγάλη που το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να συμβιβαστείς και να την παρακολουθήσεις όπως μια ταινία στο σπιτικό home cinema. Η μόνη σου έγνοια μετά είναι το ποπ κορν. Θα είναι αρκετό για να ολοκληρωθεί η απόλαυση;

Ο χαρακτήρας, η εξέλιξη και οι πρωταγωνιστές της υπόθεσης Ζαχόπουλου αποκαλύπτουν τη βαθιά διάβρωση ενός πολύ μεγάλου μέρους, πλειοψηφικού φοβάμαι, της ελληνικής κοινωνίας. Ενός μέρους που σταδιακά έχει μεταβληθεί σ' έναν παθητικό δέκτη, έναν άβουλο καταναλωτή της τηλεοπτικής πραγματικότητας –μιας κατασκευασμένης δηλαδή πραγματικότητας–, ο οποίος οχυρωμένος μέσα στην ατομικότητά του διασκεδάζει με τα προβλήματα των άλλων. Αυτό το κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας προσκυνά την ιερότητα του προσωπικού συμφέροντος, έχει σημαία του την ιδιοτέλεια, αδιαφορεί για τα κοινά, αποθεώνει την ικανότητα στην κομπίνα και την παράκαμψη των νόμων και θεωρεί την επιδίωξη της ευμάρειας ως κύριο στόχο της ζωής.

Η κόλαση είναι οι άλλοι. Και η δυστυχία είναι οι άλλοι ή μάλλον η δυστυχία είναι των άλλων. Οχι δική του. Αυτό το κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας εκπαιδεύτηκε να δέχεται τη συναλλαγή και τη συνύπαρξη με μέτριους και κακούς πολιτικούς, μέτριους και κακούς δασκάλους, μέτρια και κακά ΜΜΕ. Να δέχεται τη διαφθορά εφόσον μπορεί να συμμετέχει και να μεταθέτει τις λύσεις για το «μέλλον». Των άλλων. Διότι αυτό που προέχει είναι η απόλαυση του δικού του παρόντος, που προσπαθεί να επεκτείνει όσο μπορεί.

Ο κόσμος του περιορίζεται σ' ένα υλικό «μου», που σπανιότατα περιλαμβάνει την ειλικρινή συνύπαρξη με άλλους. Η κυριακάτικη κυκλοφοριακή «επιτυχία» της εφημερίδας των πρώην συνεταίρων δείχνει περισσότερα απ' όσα πιστεύει κάποιος. Η ελληνική κοινωνία και η ελληνική δημοκρατία, στα δικά μου μάτια, είναι βαριά άρρωστες. Αλλά ακόμα και την αρρώστια τη συνηθίζει κάποιος. Και στο τέλος καταλήγει να τη λατρεύει.

Παιχνίδι δοκιμασίας

Πώς τα φέρνει η μοίρα. Μετά το παιχνίδι της Κυριακής για το πρωτάθλημα, Ολυμπιακός και ΠΑΟ ξανασυναντιούνται σήμερα για το Κύπελλο. Ιδιοι αντίπαλοι, διαφορετικό παιχνίδι. Η λογική, που πολύ συχνά δεν ευδοκιμεί στο ποδόσφαιρο, λέει ότι οι «ερυθρόλευκοι» δεν μπορούν να είναι τόσο κακοί όσο την Κυριακή, όπως ότι ο ΠΑΟ δεν μπορεί να παίξει ένα δεύτερο τόσο καλό παιχνίδι όσο της Κυριακής. Η διαφορετική εικόνα του παιχνιδιού είναι δεδομένη αλλά προσπαθώ να καταλάβω ποιες είναι οι επιπλέον εναλλακτικές λύσεις που έχει ο Λεμονής, για να παρουσιάσει ένα διαφορετικό αγωνιστικό πρόσωπο. Θα έχει στη διάθεσή του κάποιους από τους ποδοσφαιριστές που του λείπουν, ιδίως στα χαφ; Οχι. Επομένως; Απλώς ελπίζει οι ποδοσφαιριστές του να παίξουν πιο παθιασμένα και οι αντίπαλοι να μη βρεθούν στη μέρα τους. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν λύνει τα προβλήματα που υπάρχουν στο ρόστερ, τα οποία φοβάμαι ότι θα «κουκουλωθούν» σε περίπτωση νίκης.