Πώς οι μεγάλοι μοιράζουν την πίτα στους μικρούς

Είναι γενικά αποδεκτό ότι το καλύτερο –δεν γράφω δικαιότερο, γιατί είναι μεγάλη κουβέντα– σύστημα διαχείρισης των χρημάτων που προέρχονται από τα τηλεοπτικά δικαιώματα το έχουν συμφωνήσει οι ομάδες της Πρέμιερσιπ. Ενα σύστημα κεντρικής διαχείρισης, που σημαίνει –μέσες άκρες– ότι τα χρήματα που εισπράττονται, μοιράζονται όχι εξίσου, αλλά «αναλογικά» σε όλους, με στόχο να αποφευχθεί το μεγάλο άνοιγμα στα έσοδα μεταξύ των ισχυρών ομάδων και των αδύναμων.

Βέβαια, η Πρέμιερσιπ είναι ένα πρωτάθλημα με πάρα πολλές ιδιαιτερότητες, αλλά κι ένα πρωτάθλημα που η κυβέρνηση δεν επεμβαίνει για να «ρυθμίσει» οικονομικά θέματα των ομάδων και που μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει την επιχειρηματική λειτουργία των ομάδων, η οποία είναι υπόδειγμα για όλες τις υπόλοιπες ομάδες της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Το κλειδί σε αυτή την κεντρική διαχείριση είναι ο χαρακτηρισμός «αναλογικά». Το 50% του συνολικού ποσού μοιράζεται εξίσου σε όλους και το υπόλοιπο 50% μοιράζεται ανάλογα με τον αριθμό των παιχνιδιών της κάθε ομάδας που θα δείξει η τηλεόραση (εμπορικότητα) και τη θέση που η κάθε ομάδα παίρνει στον βαθμολογικό πίνακα. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι οι ομάδες που τερματίζουν ψηλότερα, παίρνουν και περισσότερα χρήματα.

Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι το μοίρασμα της πίτας γίνεται αφού αφαιρεθεί από το συνολικό ποσό των τηλεοπτικών δικαιωμάτων το ποσό που πηγαίνει στις ποδοσφαιρικές ακαδημίες, το ποσό που δίνεται ως ενίσχυση σε όλες τις ομάδες των μικρότερων κατηγοριών, καθώς και το ποσό που δίνεται για μία διετία στις ομάδες που θα υποβιβαστούν από την Πρέμιερσιπ (περίπου 16,5 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο) έτσι ώστε να μειωθούν –κάπως– οι οικονομικές απώλειες που θα έχουν από το τηλεοπτικό συμβόλαιο και από τα εισιτήρια, αφού θα αγωνίζονται σε μικρότερη κατηγορία.

Παρ' όλα αυτά, διάφορες μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία 10 χρόνια στην Πρέμιερσιπ δείχνουν ότι το άνοιγμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς διευρύνεται –αν και όχι με τον ρυθμό που συμβαίνει σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, όπου δεν υπάρχει κεντρική διαχείριση–, γεγονός που έχει αντίκρισμα και στη διαφορά δυναμικότητας ανάμεσα στις ομάδες.

Εχει υπολογιστεί ότι οι επιδόσεις της τελευταίας ομάδας της Πρέμιερσιπ είναι κατά περίπου 20% χειρότερες από αυτές της αντίστοιχης ομάδας της βαθμολογίας πριν από 10 χρόνια. Η νέα, μεγαλύτερη συμφωνία πώλησης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων των ομάδων της Πρέμιερσιπ, που μέσα στην επόμενη τριετία θα βάλουν στο ταμείο τους 4 δισ. ευρώ, σημαίνει περισσότερα χρήματα για όλους.

Για παράδειγμα, η ομάδα που θα τερματίσει τελευταία φέτος στην Πρέμιερσιπ θα πάρει από τα τηλεοπτικά δικαιώματα μόνο 45 εκατομμύρια ευρώ, 15 εκατομμύρια περισσότερα από πέρυσι. Οι ομάδες που θα βρεθούν στη μέση περίπου του βαθμολογικού πίνακα της Πρέμιερσιπ θα βάλουν στο ταμείο τους γύρω στα 60 εκατομμύρια ευρώ και οι ομάδες της κορυφής θα εισπράξουν γύρω στα 75 εκατομμύρια η καθεμία. Σε όλες τις άλλες κατηγορίες του αγγλικού πρωταθλήματος θα μοιραστούν συνολικά 50 εκατομμύρια ευρώ, με τις ομάδες της Τσάμπιονσιπ να παίρνουν από 1,5 εκατομμύριο η καθεμία, οι ομάδες της πρώτης κατηγορίας από 560 χιλιάδες ευρώ η καθεμία και οι ομάδες της δεύτερης κατηγορίας από περίπου 400 χιλιάδες ευρώ η καθεμία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν δημιουργήθηκε η Πρέμιερσιπ το 1992 είχε συμφωνηθεί, τότε, τα χρήματα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα να μοιράζονται κατά 50% στις ομάδες της Πρέμιερσιπ, 25% στην –τότε– δεύτερη κατηγορία και το υπόλοιπο 25% στις άλλες δύο, την τρίτη και την τέταρτη. Οι μεγάλοι, όμως, τα μαγείρεψαν αλλιώς, με αποτέλεσμα οι άλλες κατηγορίες να μοιράζονται τώρα μόλις ένα 2,4% του συνολικού ποσού της συμφωνίας για τα τηλεοπτικά δικαιώματα.