Οι νέοι φίλοι και το άγχος του Κύρου

Η περίπτωση του Βασσάρα στο ελληνικό ποδόσφαιρο είναι μοναδική. Ο Σαλονικιός διαιτητής συνδυάζει εντιμότητα και διεθνή εμπειρία. Αλλά όλα αυτά τα χρόνια που διαιτητεύει στο ελληνικό πρωτάθλημα δεν έχει βρει ένα κριτήριο. Η διαιτησία του δεν είναι νταλαβεριτζίδικη (όπως του Κασναφέρη), δεν είναι λίγο υπέρ των μεγάλων (όπως του Τσίκινη), δεν είναι σκληρή και ακριβοδίκαιη (όπως του Τεροβίτσα), δεν είναι «παίζω λίγο έδρα» (όπως του Κοντογιαννίδη), δεν είναι «παίζω κόντρα τον γηπεδούχο» (όπως του Καλόπουλου), δεν είναι «πάω πρώτα για το "Χ"» (όπως του Μπριάκου). Η διαιτησία του Κύρου είναι του Κύρου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.


Επειδή την ιστορία του Βασσάρα την παρακολουθώ χρόνια, πρέπει να σας πω ότι χωρίζεται σε δύο μεγάλες περιόδους. Η πρώτη είναι η περίοδος της εντιμότητας. Σε αυτή την πρώτη περίοδο ο Κύρος μπαίνει στους πίνακες από τον Κοκαλιάρη για να μην κοιμάται ο «Θείος» ήσυχος. Στα χρόνια της παντοκρατορίας της Παράγκας προέκυψε ένα μεγάλο πρόβλημα: από τη στιγμή που το σύστημα ήταν απολύτως ελεγχόμενο, ο τρόμος που δημιουργήθηκε ήταν μήπως τα περίφημα «ψαλίδια» που ακούγονται στις κασέτες τ' αρχίσει ο «Θείος». Η ανάλυση ήταν ορθή: έτσι τελικώς συνέβη. Ομως, μέχρι να συμβεί αυτό η Παράγκα αγόρασε χρόνο χάρη στην παρουσία του Κύρου. Η ύπαρξή του ήταν η απόδειξη ότι οι εχθροί (δηλαδή ο Μάνος Μαυροκουλάκης τότε) μπορούσαν ακόμα να «τρυπήσουν» το σύστημα περνώντας διαιτητές.

Επιβίωση

Σε αυτά τα πρώτα χρόνια ο Κύρος είχε δύο «όπλα»: το πρώτο ήταν η ευγενική συμπεριφορά και η μόρφωσή του και το δεύτερο ο τρόπος που διαιτήτευε τα ματς. Ο Βασσάρας στην ελληνική διαιτησία είναι μια σπάνια περίπτωση. Είναι καλοβαλμένος, μιλάει ξένες γλώσσες και δεν είναι «νούμερο». Επίσης, έχει το χάρισμα να σε κερδίζει χωρίς να καταφεύγει σε κουτοπονηριές και να διηγείται βρόμικες ιστορίες: δεν τον συμπαθείς γιατί είναι λαμόγιο, αλλά γιατί αναρωτιέσαι πώς γίνεται αυτός ο άνθρωπος να έχει βρεθεί στον συγκεκριμένο χώρο. Η διαιτησία ως χώρος μοιάζει με πολιτική αυλή και Ιερά Σύνοδο: ο Κύρος δεν είναι πολιτικός (μολονότι από «τζάκι») και δεν είναι και δεσπότης. Δεν προσπάθησε ποτέ του να γίνει συνδικαλιστής με την έννοια του εκπρόσωπου ή του προσωπάρχη. Επίσης, δεν ψάχνει να βρει ποιος είναι ο παρατηρητής ή τι θέλει η ΟΥΕΦA, όπως ο Κασναφέρης. Η συμπεριφορά του δεν θυμίζει διαιτητή. Ακόμα και κάποια ωραιοπάθεια που τον διακρίνει του δίνει στυλ.

Τρόπος

Ξεχωριστός ήταν και ο τρόπος που διαιτήτευε τα ματς. Ο Κύρος, όταν ξεκίνησε, φρόντιζε να μη δημιουργεί εντάσεις στους ποδοσφαιριστές. Ακόμα και σήμερα δεν βρίζει, δεν απειλεί, δεν συζητεί με τους παίκτες τις κρίσεις του. Επιπλέον, στα πρώτα χρόνια του ήταν ο διαιτητής που άφηνε τους παίκτες να παίζουν σφυρίζοντας λίγο. Ο Αγγελος Αναστασιάδης, που αυτά τα καταλαβαίνει όσο λίγοι, έλεγε ότι ήθελε σε κάθε ματς τον Βασσάρα! «Αν ο διαιτητής μ' αφήνει να παίξω», έλεγε ο προπονητής, «έχω και μεγαλύτερες πιθανότητες να κερδίσω». Οι πιο πολλοί παίκτες ήθελαν τον Κύρο στα παιχνίδια τους γιατί δεν τους ζάλιζε με τη σφυρίχτρα, όπως οι υπόλοιποι.

Καταξίωση

Μετά την περίοδο της εντιμότητας ακολούθησε η εποχή της καταξίωσης. Οταν στην ΕΠΟ ο Κοκαλιάρης έδωσε το «δαχτυλίδι» στον Κατάπτυστο, ο Βασσάρας ένιωσε πιο ασφαλής. Βοήθησαν σ' αυτό οι καλές του σχέσεις με τον Θόδωρο Θεοδωρίδη και τον Σοφοκλή Πιλάβιο. Από μόνος και ξεχωριστός, ο Κύρος μπήκε στη μεγάλη χαρούμενη παρέα που διοικεί το ελληνικό ποδόσφαιρο και η ευρωπαϊκή καταξίωσή του τον έκανε ένα είδος πρεσβευτή της νέας εποχής στο εξωτερικό. Πρεσβευτής χωρίς σχέσεις με κεντρική εξουσία δεν υπάρχει: ο Κύρος απέκτησε φίλους, κάλυψη, αξιώματα και άγχη. Το άγχος είναι κακός σύμβουλος. Και άρχισε να φαίνεται στις διαιτησίες του.

Άγχος

Ο Κύρος αντιμετωπίζει αλλιώς πλέον τα ματς στην Ευρώπη (τα οποία διευθύνει αποφεύγοντας τα πολλά σφυρίγματα) και διαφορετικά τα ματς στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα σφυρίζει αδιάκοπα από φόβο μήπως του φύγει το παιχνίδι: ο αγώνας της ΑΕΚ με τον Πανιώνιο, π.χ., έμοιαζε με ματς αμερικανικού ποδοσφαίρου -ήταν μια συρραφή στημένων φάσεων και οι διακοπές του ήταν ατελείωτες. Τα πολλά σφυρίγματα είναι σημάδι άγχους. Ειδικά τα ματς του Ολυμπιακού (που για δύο χρόνια έβαζε βέτο στην παρουσία του στους αγώνες του) είναι γι' αυτόν μαρτύριο: δεν θέλει φυσικά να τον ευνοήσει, αλλά δεν θέλει και να δυσαρεστήσει τους νέους φίλους. Ολα αυτά μπλέχτηκαν ακόμα πιο πολύ όταν ο Κύρος βρέθηκε στο κέντρο της εμφύλιας διαμάχης που υπάρχει στη διαιτησία μεταξύ της ηγεσίας της ΟΔΠΕ (πρόεδρος της οποίας είναι ο πατέρας του, Αντώνης) και της αντιπολίτευσής της. Ο Βασσάρας δεν κρύβει ότι πικράθηκε από ανυπόστατες κατηγορίες που κυκλοφόρησαν και με τις ευλογίες συμβούλων της ΕΠΟ. Τον κατηγόρησαν, π.χ., ότι το ταξιδιωτικό του γραφείο παρείχε στην ΟΔΠΕ ακριβοπληρωμένες υπηρεσίες: αστεία πράγματα. Σήμερα ο άνθρωπος έχει μπει άθελά του στη μέση ενός «κυκλώνα»: είναι με τον Θεοδωρίδη και τον Πιλάβιο, αλλά πιστεύει ότι δεν τον προστατεύει ο Γκαγκάτσης. Δεν έχει πρόβλημα συνεργασίας με την ομοσπονδία, αλλά ζητάει και τα λεφτά που του χρωστούν. Προτιμάει την ΟΔΠΕ από τον Ψυχομάνη, δεν έχει παράπονο από τον Ολυμπιακό, αλλά θυμώνει και όταν του επιτίθενται εφημερίδες με τις οποίες ο πρωταθλητής τα έχει καλά! Μύλος.

Παράδειγμα

Η διεύθυνση του αγώνα του Ολυμπιακού με τον Εργοτέλη ήταν προβληματική. Αποτελεί την καλύτερη απόδειξη ότι το λειτούργημα που λέμε διαιτησία δεν μπορεί να ανήκει στο σύστημα ΕΠΟ. Κυρίως γιατί ο Βασσάρας είναι το καλύτερο παράδειγμα του πώς το σύστημα ΕΠΟ καταστρέφει ικανούς ανθρώπους.

ΥΓ.: Σόρι

Επειδή τα ελληνικά μου ακόμα είναι καλά, θέλω να ζητήσω συγγνώμη για κάποια χθεσινά λάθη. Φυσικά δεν θα έγραφα ποτέ τη λέξη «ημιτελές» αντί για το σωστό «ημιτελής» και δεν θα μπέρδευα ποτέ τους κριτικούς (που ασκούν κριτική) με τους Κρητικούς (που πίνουν ρακές). Τα συγκεκριμένα λάθη ήταν άλλων, η συγγνώμη δική μου...

ProΖone (για τους φίλους) 6

Για να δούμε πώς τα πήγαν οι διαιτητές στην 6η αγωνιστική. Ασχετο, αλλά από τη μέρα που ο Γκαγκάτσης με τον Τζίγκερ τούς τρίξανε τα δόντια, κατουρήθηκαν πάνω τους και τα κάνουν συνεχώς μούσκεμα.

Βασσάρας (Εργοτέλης – Ολυμπιακός 3-3). Μου λένε ότι είχε κάποια προβλήματα πριν από το ματς και πως ήταν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Να το δεχτώ. Αλλά γιατί δεν δήλωσε κώλυμα; Ήταν ανάγκη δηλαδή να εκτεθεί; Κρίμα, γιατί τον έχω σε τεράστια εκτίμηση για την εντιμότητά του...
Σταυρίδης (Αστέρας Τρίπολης – Αρης 0-0). Ρεσιτάλ 50-50. Πενήντα για τον Αγγελάκη και πενήντα για τον Μποροβήλο.
Σπάθας (Ηρακλής – Λεβαδειακός 1-0). Τι έχει πάθει ο Κομπότης; Τον είδα πολύ ντεφορμέ. Αντιθέτως, είδα σε υπέροχη κατάσταση το Ηλιάκι, που αν δεν έδινε μια-δυο κάρτες, θα έπρεπε να πάρει άριστα, κυρίως γιατί έδειξε στο πανελλήνιο πώς ένας διαιτητής μπορεί να φάει τις καθυστερήσεις.
Καλόπουλος (Πανιώνιος – Λάρισα 3-1). Ξαναβρήκε τους χαμένους «άσους» του. Ξεσήκωσε την εξέδρα του Πανιωνίου, αφού δεν ήθελε να παίξει έδρα, αλλά αν έδινε το χέρι-πέναλτι του Πλετς, μπορεί το αποτέλεσμα να ήταν διαφορετικό. Ντεφορμέ και ήταν τυχερός που όλα αυτά δεν τα έκανε σε αγώνα μεγαλύτερης δυσκολίας, γιατί δεν θα γλίτωνε την παραπομπή.
Πολατιάν (ΠΑΟΚ – Καλαμαριά 4-1). Ασπρισε από το άγχος μέχρι ο ΠΑΟΚ να κάνει το 3-1 και να τελειώσει το ματς.
Κοντογιαννίδης (Βέροια – ΟΦΗ 2-1). Φιλική συμβουλή τού δίνω να δηλώσει κώλυμα για κάνα-δυο βδομάδες, να ξεκουραστεί και να ηρεμήσει. Θα πάει χαμένος αν συνεχίσει έτσι και είναι κρίμα. Καταλαβαίνω ότι τα ματς των κουμπάρων είναι δύσκολα, αλλά θα ανεβάσει σάκχαρο και είναι και νέος άνθρωπος…
Τσίκινης (ΠΑΟ – Ατρόμητος 2-0). Να ευχαριστεί τον Θεό που οι τηλεκριτικοί είπαν ότι έχει δίκιο στη φάση της αποβολής του Ανατολάκη. Ολα τα υπόλοιπα σχεδόν τα αξιολόγησε λάθος, με πιο μεγάλο αυτό της μη αποβολής του Κορακάκη στην καρατιά του Μάτος. Αλλά επειδή είχε δίκιο (;) στην καθοριστικότερη φάση του αγώνα, τη γλίτωσε…
Κουκουλάκης (Ξάνθη – ΑΕΚ 0-1). Μοναδικό του λάθος η μη αποβολή του Τόζερ στο 80'. Διανύουμε έτος Κουκουλάκη. Καταλαβαίνει προς τα πού φυσάει ο άνεμος και θα παίξει πολλά και δύσκολα ματς.