Η μεγαλύτερη στιγμή του (SportDay / Αντώνης Πανούτσος)

Η πόζα δεν είχε τίποτα από τις ηρωικές αναπαραστάσεις του θριάμβου του Διαγόρα. Σχεδόν οκλαδόν στο ταρτάν, σαν Αλβανός μπογιατζής που περιμένει τον εργολάβο να τον μαζέψει με το αυτοκίνητο, ο Τάκης Λεμονής με ένα μαύρο, βρεγμένο κουστούμι περίμενε το σφύριγμα της λήξης του αγώνα. Με κάθε ρυτίδα και ελιά να φαίνονται στο γκρο πλαν της γερμανικής τηλεόρασης, με τον Ολυμπιακό να προηγείται με 3-1 της Βέρντερ Μπρέμεν, ο Sir Takis καταλάβαινε ότι δευτερόλεπτα αργότερα θα πετύχαινε σε αυτό που είχαν αποτύχει ο Ματζουράκης, ο Μπιγκόν, ο Σόλιντ και ο μεγάλος Ντούσαν Μπάγεβιτς. Να πάρει το πρώτο «διπλό» στην ιστορία του Ολυμπιακού. Με το πρόσωπο υγρό (από τη βροχή φυσικά, αφού οι άνδρες δεν κλαίνε) ο Τάκης Λεμονής περίμενε το τελευταίο σφύριγμα της λήξης χωρίς να καταλαβαίνει ότι ζούσε τη μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του. Οτι μια τέτοια στιγμή ο Διαγόρας ζήτησε από τους Θεούς να τον πάρουν κοντά τους, αφού δεν υπήρχε τίποτα περισσότερο για να ζήσει, αφού δεν είχε τον Ιβιτς για γενικό αρχηγό για να τους ζητήσει να τον πάρουν.

Για να φτάσει, όμως, στο πρώτο «διπλό» της ιστορίας του ο Ολυμπιακός, χρειάστηκε να περάσει την πλημμύρα του πρώτου ημιχρόνου. Οταν στην ενδημική ασθένεια των χωριστών στόπερ που ταλαιπωρεί την ομάδα προστέθηκε η επάρατος νόσος των παπουτσιών με τα καρούλια.

Η ασθένεια των χωριστών στόπερ κυνηγάει τον Ολυμπιακό από την εποχή που ο Ανατολάκης έλεγε το «μπάλα» με τρία «λ», με το κενό ανάμεσα στα στόπερ να είναι μοιραίο για τον τερματοφύλακα. Στην ασθένεια των χωριστών στόπερ είχαν χθες προστεθεί και τα παπούτσια με τα ρουλεμάν, με παίκτες όπως ο Τζόρτζεβιτς, ο Γκαλέτι και ο Αντζας να κάνουν τους παγοδρόμους.

Στο δεύτερο, όμως, ημίχρονο τα στόπερ κόλλησαν και τα ρουλεμάν έγιναν τάπες. Αλλά πόση διαφορά έκανε αυτό στην ψυχολογία των οπαδών του Ολυμπιακού; Ελάχιστη. Αφού το είχαν ξαναδεί το έργο... Ο Ντιέγκο θα ξέφευγε, θα σούταρε και ο Μπορόφσκι στο ριμπάουντ θα σκόραρε. Εντάξει, αντί του Ντιέγκο ήταν ο Κοβάσεβιτς και αντί του Μπορόφσκι το γκολ είχε βάλει ο Στολτίδης, αλλά και αυτό το 1-1 τι σήμαινε; Οτι ο Σανόγκο θα γινόταν η χρυσή αλλαγή του Σάαφτ και με σουτ έξω από την περιοχή θα πετύχαινε το γκολ κάνοντας το σκορ 2-1. Εντάξει αντί του Σανόγκο το σουτ είχε κάνει ο Πατσατζόγλου και ο Ολυμπιακός είχε περάσει μπροστά, αλλά το ίδιο δεν είχε συμβεί και με την Κορούνια;

Ακόμα και στο 93ο λεπτό και 59 δευτερόλεπτα, με το σκορ 3-1, οι οπαδοί του Ολυμπιακού δεν πίστευαν στη νίκη. Και μόνο με το σφύριγμα της λήξης και το πρόσωπο μπλε πανηγύρισαν για το πρώτο «διπλό» στην ιστορία του Ολυμπιακού. Ενώ ελάχιστοι συνέχιζαν να κοιτάζουν την τηλεόραση. Οπου μια φιγούρα με μαύρο, μούσκεμα σακάκι με υγρό (από τη βροχή) πρόσωπο ζούσε μονάχος τη μεγαλύτερη στιγμή της ζωής του.


Στα μικρά έως και τα καθόλου πέρασε στις εφημερίδες το ότι τα 6.197 εισιτήρια που έκοψε ο Παναθηναϊκός με την Αρτμέντια είναι αρνητικό ρεκόρ στην ιστορία του. Τουλάχιστον αυτό αναφέρθηκε στις στατιστικές στήλες των εφημερίδων. Και η αδιαφορία ή η άρνηση των οπαδών του Παναθηναϊκού να παρακολουθήσουν τον αγώνα έχουν, φυσικά, αιτίες.

Η κακή πορεία του Παναθηναϊκού τα τελευταία χρόνια σε Ελλάδα και Ευρώπη έχει γίνει για ένα λόγο. Διότι τα πρώτα επτά χρόνια της κυριαρχίας του Ολυμπιακού το επιχείρημα των φίλων του Παναθηναϊκού ήταν ότι τα αποτελέσματα της Ευρώπης δείχνουν πόσο κάλπικα ήταν τα πρωταθλήματα των αντιπάλων. Από την ήττα, όμως, με πέντε γκολ από τη Γιουνάιτεντ κάτι μοιάζει να άλλαξε στο ευρωπαϊκό πρόσωπο του Παναθηναϊκού. Το εκάστοτε καλό αποτέλεσμα, όπως η ισοπαλία με την Μπαρτσελόνα, συνεχίζει να εμφανίζεται, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζονται και «πεντάρες», που στο παρελθόν ήταν άγνωστες στον Παναθηναϊκό. Θυμάμαι, όταν κάναμε τις εκπομπές του Τσάμπιονς Λιγκ στο Mega μια φορά είχα πει για ένα άσχημο αποτέλεσμα ότι θα καταγραφεί στην ιστορία του Παναθηναϊκού. Την επόμενη μέρα ένα στέλεχος του Mega μού είχε πει ότι το σχόλιο τον είχε πονέσει, διότι οτιδήποτε αμαυρώνει την ευρωπαϊκή ιστορία του Παναθηναϊκού είναι μεγάλο αμάρτημα. Δεν το ξέχασα, το πιστεύω, όπως και πιστεύω ότι ένας βασικός λόγος των λίγων θεατών στη Λεωφόρο είναι οι τελευταίες ευρωπαϊκές πορείες του Παναθηναϊκού, που αφαίρεσαν από τους οπαδούς του τη δυνατότητα να λένε ότι υποστηρίζουν την ελληνική ομάδα «της Ευρώπης».

Η άρνηση του Ενιαίου Φορέα Οργανωμένων Οπαδών του Παναθηναϊκού να πηγαίνει στο γήπεδο με τις σημερινές συνθήκες ελέγχου δεν είναι καθοριστικός. Πόσοι πια είναι οι οργανωμένοι του Ενιαίου; Και εάν η ερημιά στη θύρα 13 οφείλεται στην αποχή των οργανωμένων, τα κενά στις υπόλοιπες θύρες σε τι οφείλονται; Η αποχή των Ενιαίων μπορεί να ήταν καθοριστική στην υποτονική ατμόσφαιρα στη 13, αλλά όχι στο σύνολο των εισιτηρίων.

Από την άλλη, η ύπαρξη των Ενιαίων μπορεί να είναι υπεύθυνη για το σύνολο των εισιτηρίων, αλλά από την ανάποδη. Κάποια στιγμή ο μέσος οπαδός βαρέθηκε να παρακολουθεί μαχητές της εξέδρας να μάχονται εναντίον των ΜΑΤ και των αντίπαλων μαχητών, βαρέθηκε να ακούει ένα ατελείωτο και αναίτιο βρισίδι κατά των παικτών των αντιπάλων και έφυγε απ' το γήπεδο. Επειδή το γήπεδο είναι συνήθεια και όταν κόβεται βρίσκεται μια άλλη να την αναπληρώσει, είναι δύο φορές δύσκολο για μια διοίκηση να φέρει πίσω τους οπαδούς που απογοητευμένοι την κάνανε. Η ΑΕΚ των δύο χιλιάδων εισιτηρίων στο ματς στο γήπεδο του Ατρομήτου και των είκοσι χιλιάδων στο ΟΑΚΑ αποδεικνύει ότι η επιστροφή μπορεί να γίνει. Φτάνει η πολιτισμένη ατμόσφαιρα να πιάνει όλες τις πλευρές. Διότι αν το θέμα είναι να απομακρυνθούν οι κάφροι που έβριζαν τους αντιπάλους και τη διοίκηση για να μείνουν οι κάφροι που βρίζουν μόνο τους αντιπάλους, η βάρκα έκατσε. Στον Παναθηναϊκό μοιάζουν να θέλουν να αποκλείσουν μόνο όσους βρίζουν τον Τζίγκερ και όσους μπορεί να κάνουν κάτι που θα στοιχίσει σε πρόστιμο στη διοίκηση. Αυτό, όμως, δεν λέγεται πολιτισμός, αλλά ωφελιμισμός.

Ενα σημαντικό πρόβλημα είναι και ο τρόπος διάθεσης των εισιτηρίων. Σίγουρα υπάρχει ένας νόμος τον οποίο ο Παναθηναϊκός οφείλει να σεβαστεί, αλλά κάπου πρέπει να γίνεται λάθος. Διαφορετικά, είναι αδύνατον να εξηγηθεί ότι μια ανώνυμη εταιρεία, όπως η Ticket Club, κοντεύει να παρουσιαστεί ως κάτι σαν τα SS. Το ότι το σύστημα της διάθεσης των εισιτηρίων χωλαίνει είναι σαφές. Διότι όταν παρουσιάζεται σαν απλή διαδικασία ένας εργαζόμενος μια εργάσιμη μέρα, όπως Τρίτη, να πηγαίνει μέχρι τις 3, δηλαδή σε ώρες εργασίας, στα εκδοτήρια της Αλεξάνδρας –διαφορετικά πρέπει να πάει μισό χιλιόμετρο μακριά, στο εκδοτήριο του ξενοδοχείου «Ζαφόλια»–, με το ματς να αρχίζει στις 6:45, αυτοί που το λένε εμφανώς δεν δοκίμασαν να το κάνουν.

Τρίτη, με την έναρξη του ματς στις 6:45, με ένα αποτυχημένο σύστημα διάθεσης εισιτηρίων και με ένα μέρος των οργανωμένων οπαδών να κάνει αποχή, ήταν η τέλεια συνταγή για τον Παναθηναϊκό να πετύχει το αρνητικό ρεκόρ προσέλευσης στα ευρωπαϊκά ματς. Θα είναι, όμως, καταστροφικό για τον Παναθηναϊκό αν η αποτυχία στην προσέλευση αποδοθεί σε συμπτώσεις. Το λάθος με το σύστημα διάθεσης εισιτηρίων της Ticket Club αποδείχθηκε έμπρακτα με την είδηση ότι η διοίκηση του Παναθηναϊκού σκοπεύει να το αλλάξει. Ενα, όμως, στοιχείο είναι δύσκολο να αλλαχτεί. Μια νοοτροπία που ο μαγαζάτορας λέει στον πελάτη: «Αμα σου αρέσει. Αλλιώς τζους». Ας μου επιτραπεί να πιστεύω ότι αργά ή γρήγορα ο πελάτης θα το κάνει το τζους και το ευρωπαϊκό αρνητικό των 6.197 εισιτηρίων δύσκολα θα μείνει ακατάρριπτο.

Αντίθετα με τον Παναθηναϊκό, που οι οπαδοί θέλουν να δουν την ομάδα αλλά όχι τη διοίκηση, στην ΑΕΚ οι οπαδοί θέλουν να βλέπουν μια χαρούμενη διοίκηση, χωρίς να ενδιαφέρονται και τόσο να δουν την ομάδα. Η ΑΕΚ πρέπει να είναι η πρώτη ομάδα στην ιστορία που σταθερά κάνει μέσο όρο κάτω από τον αριθμό των διαρκείας που έχει πουλήσει, σε ένα γιγάντιο στάδιο μάλιστα, που αποκλείει την πιθανότητα κάποιοι να φοβούνται ότι δεν θα βρουν εισιτήριο. Επίσης, η διοίκηση της ΑΕΚ κατέρριψε τον μύθο ότι «έτσι κάνει ο κόσμος στο γήπεδο». Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως τη συμπεριφορά κάποιων οργανωμένων στους φιλοξενούμενους οπαδούς στο φιλικό ματς με τον ΠΑΟΚ, οι οπαδοί της ΑΕΚ συμπεριφέρονται ευρωπαϊκά. Χρειάστηκαν, όμως, μια τομή και μια σύμπτωση.

Η τομή ήρθε από τον Ντέμη Νικολαΐδη, όταν εσκεμμένα στη σύγκρουση με τους οργανωμένους είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη «δίνω», για να γίνει αντιληπτό ότι δεν πρόκειται να κρυφτεί πίσω από ευφημισμούς. Διότι το «δίνω» είναι μια λέξη της υποκουλτούρας της πρέζας που δεν σηκώνει παρερμηνείες. Ο Νικολαΐδης, όμως, βοηθήθηκε και από μια σύμπτωση. Διότι αν στη θέση του Φιλίππου στο μπάσκετ της ΑΕΚ είχε τους Γιαννακοπουλαίους, που αποτελούν πόλο δύναμης για τους Ενιαίους του Παναθηναϊκού, το έργο του θα ήταν πολύ δυσκολότερο.