Η διαχείριση του συμβιβασμού (SportDay / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Τώρα που εκτονώθηκε η κρίση στις σχέσεις του Τάκη Λεμονή και του Ιλια Ιβιτς, θέλω να γράψω ορισμένα πράγματα γι' αυτή την ιστορία, που θα μας είναι χρήσιμα στο μέλλον. Δεν θέλω να γράψω για τους δύο, αλλά για τους ρόλους τους. Στην προκειμένη περίπτωση, για τον ρόλο του τεχνικού διευθυντή και τον ρόλο ενός προπονητή που δεν έχει μάθει να δουλεύει με προϊσταμένους.

O Ιλια Ιβιτς είναι ένας χαρισματικός άνθρωπος, ο οποίος στην Ελλάδα έγινε τεχνικός διευθυντής στην ΑΕΚ σ' ένα βράδυ. Ο τρόπος που δούλεψε στην «Ενωση» ήταν ικανοποιητικός ως προς τα αποτελέσματα, μολονότι οι εξουσίες του δεν ήταν απόλυτες. Ο Ιβιτς δεν εκπόνησε ποτέ το αγωνιστικό πλάνο της ΑΕΚ απολύτως μόνος (σε αυτό ο Φερνάντο Σάντος και ο Φερέρ είχαν πάντα λόγο) και δεν όρισε οικονομικούς στόχους και δεδομένα (διότι την οικονομική πολιτική της «Ενωσης» την καθόριζαν οι μέτοχοι). Ο Ιβιτς ήταν στην «Ενωση» πιο πολύ ένας οργανωτής σκάουτερ με σημαντικές επιτυχίες και λίγες αποτυχίες. Δεν είναι τυχαίο ότι έχασε τη θέση του όταν του προέκυψε ένας προπονητής (ο Φερέρ) που, όπως αποδείχτηκε, είχε δικό του δίκτυο εύρεσης ποδοσφαιριστών.

Ιβιτς

Οταν ο Ιβιτς σταμάτησε να δουλεύει στην ΑΕΚ, απέκτησε άδεια μάνατζερ: είναι προφανές ότι η αναζήτηση και η ανακάλυψη ποδοσφαιριστών είναι αυτό που του αρέσει πιο πολύ. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι ο Ιβιτς όταν ανέλαβε τη θέση του τεχνικού διευθυντή του Ολυμπιακού, δεν απαίτησε να αλλάξει η ομάδα προπονητή και να φέρει ένα δικό του: δεν έβαλε καν στις συζητήσεις με τους παράγοντες του Ολυμπιακού τέτοιο ζήτημα. Ενας άλλος στη θέση του, πιο έμπειρος, πιθανότατα να το έκανε. Σίγουρα θα εξηγούσε το ρίσκο. Πιθανολογώ ότι ο Ιβιτς εκτίμησε ότι το δικό του έργο (δηλαδή η γρήγορη στελέχωση της ομάδας) θα ήταν ευκολότερο με συνεργάτη τον βολικό Τάκη παρά με κάποιον απαιτητικό νεοφερμένο.

Λεμονής

Πάμε τώρα στην περίπτωση του Λεμονή. Λίγοι θυμούνται ότι στο πρώτο του πέρασμα από τον Ολυμπιακό ο κόουτς αρνήθηκε πεισματικά να αποκτήσει κάποιον προϊστάμενο. Ανθρωποι και μέσα από τον Ολυμπιακό τον συμβούλευαν να δεχτεί να συνεργαστεί με κάποιο «γέρο σοφό» που να μπορεί να του δίνει συμβουλές και να του ανοίγει ορίζοντες, αλλά αυτός δεν ήθελε να ακούσει κουβέντα. Μάλιστα, μετά το 1-4 στη Λεωφόρο, όταν και υπέγραψε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο, το μόνο που –φέρεται να– είχε ζητήσει ήταν να δουλέψει μόνος με το τιμ και τους ανθρώπους του. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι και η επιστροφή του στον Ολυμπιακό πέρυσι τον χειμώνα είχε συνδυαστεί με την εξαγγελία ότι ακόμα κι αν σταματήσει να είναι πρώτος προπονητής (γιατί θα βρεθεί το «μεγάλο όνομα», ο Λουξεμπούργκο που είχε συμφωνήσει κ.λπ.), θα αναλάβει τομείς ευθύνης μέσα στον σύλλογο, όπως το σκάουτινγκ, η οργάνωση των ακαδημιών κ.λπ., οι οποίοι σήμερα πέρασαν -και λογικά- στα χέρια του Ιβιτς! Ο Λεμονής για ένα μεγάλο διάστημα πέρυσι δούλεψε έχοντας στο μυαλό του το είδος της νέας ομάδας που πρέπει ο Ολυμπιακός να αποκτήσει. Οι πρώτοι μεταγραφικοί στόχοι (Αντζας, Ντούντου, Λοβ, Μακελελέ, Σπυρόπουλος, Χριστοδουλόπουλος κ.ά.) ήταν και σε υποδείξεις του.

Ταραχή

Ακούω ότι ο Ιβιτς και ο Πέτρος Κόκκαλης δεν θα διάλεγαν για προπονητή του Ολυμπιακού τον Λεμονή αν δεν τον έβρισκαν στο λιμάνι. Φανταστείτε όμως και πόσο πρέπει να ταράχθηκε κι ο ίδιος ο Λεμονής όταν ξαφνικά οι μισές του αρμοδιότητες πέρασαν στον Ιβιτς και όταν εκ των πραγμάτων έπρεπε να βάλει στην άκρη το δικό του σχέδιο! Η υποψία μου είναι πως με δεδομένο ότι ο χρόνος έτρεχε, τεχνικός διευθυντής και προπονητής έβαλαν λίγο νερό στο κρασί τους ώστε να συμβιβαστούν, όμως οι συμβιβασμοί δεν είναι εύκολο πράγμα: ο Ολυμπιακός που προέκυψε είναι μια ομάδα με αρκετούς καλούς, ποιοτικούς και ελπιδοφόρους παίκτες, αλλά δεν είναι ούτε ακριβώς αυτός που θα 'θελε ο Ιβιτς ούτε ακριβώς αυτός που θα 'θελε ο Λεμονής και το λέω τώρα που οι δύο δηλώνουν ότι δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Από τις κινήσεις και τις δηλώσεις τους καταλαβαίνω ότι ο Ιβιτς ήθελε έναν Ολυμπιακό με κρυφούς περιφερειακούς επιθετικούς (Νούνιες, Ντελγκάδο), «δεκάρι» (Μορφέο), εμπειρία στην επίθεση (Κοβάσεβιτς) και ρολίστες στην άμυνα. Ο Λεμονής, μια ομάδα με σκληροτράχηλη μεσαία γραμμή, γρήγορους κυνηγούς και αμυντικούς που ξέρουν μπάλα και μπορούν να βγάλουν την ομάδα μπροστά, εξ ου και η επιμονή στο δίδυμο Αντζα-Σέζαρ.

Εγωισμός

Αν οι δύο δεν θέλουν να ξαναγίνουν θέμα συζήτησης, θα πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται τον συμβιβασμό τους χωρίς εγωισμούς: μόνο έτσι θα καταφέρουν να συνυπάρξουν. Στην προκειμένη περίπτωση, πρέπει να παραμερίσουν κάποιους εγωισμούς. Ο Λεμονής θα μπορούσε να συζητάει λίγο παραπάνω τα ματς με τον Ιβιτς ώστε να του καθιστά σαφές το τι θέλει να κάνει, χωρίς απαραίτητα να νιώθει ότι του δίνει αναφορά, και ο Ιβιτς πρέπει να μάθει να στηρίζει τον προπονητή δημόσια και στα άσχημα αποτελέσματα, γιατί δεν του έφτιαξε την ομάδα που ο ίδιος ήθελε: οι απαιτήσεις του πρέπει να είναι μικρότερες. Αλλιώς, παρά τις αντίθετες διακηρύξεις, το ξεκατίνιασμα είναι θέμα χρόνου επειδή είναι και οι δύο ισχυροί χαρακτήρες. Ηδη για όποιον ξέρει να διαβάζει τα δημοσιογραφικά, όταν ο Ιβιτς έκανε τις γνωστές δηλώσεις για το ματς με τη Λάτσιο η απάντηση της άλλης μεριάς ήταν η ρητορική ερώτηση «Ποιος έφερε τον Γκαλέτι και τον Λούα Λούα;».

Καλό

Δεν πρόκειται για διαφορές που δεν γεφυρώνονται: οι επιτυχίες, μάλιστα, αν υπάρχουν, τα γιατρεύουν όλα. Αν μια ομάδα ρολάρει, όλοι έχουν μερίδιο στις επιτυχίες της. Θα 'λεγα ότι απλώς ο Ολυμπιακός πρέπει να φτιάξει όχι μόνο έναν καλό προπονητή, αλλά κι έναν καλό τεχνικό διευθυντή.

Ρόλος

Eπί τη ευκαιρία θέλω να θυμίσω και κάποια πράγματα για τον ρόλο του τεχνικού διευθυντή, που είναι και φέτος στη μόδα. Στο λεξικό του ποδοσφαίρου, δίπλα στο λήμμα «τεχνικός διευθυντής» αναγράφεται ότι είναι αυτός που αναλαμβάνει τη διεύθυνση της ομάδας. Η διεύθυνση στην προκειμένη περίπτωση αφορά τον αγωνιστικό σχεδιασμό και τον σεβασμό κάποιων οικονομικών δεδομένων. Δεν υπάρχουν τεχνικοί διευθυντές που να δουλεύουν με απεριόριστα μπάτζετ και δεν υπάρχουν τεχνικοί διευθυντές που να μην έχουν ένα σχέδιο για το πώς θα επιστρέψουν τα χρήματα που έχουν ξοδέψει. Επίσης, δεν υπάρχουν τεχνικοί διευθυντές που να μην ασχολούνται με τα αγωνιστικά. Ο τεχνικός διευθυντής πρέπει να δύναται να εκπονήσει ένα σχέδιο που να βάζει την ομάδα σε μια κατεύθυνση. Στις καλές ομάδες που δουλεύουν με τέτοιους τεχνοκράτες το σχέδιο είναι φανερό: η σημερινή Ρεάλ Μαδρίτης π.χ. προσπαθεί να γίνει μια θεαματική ομάδα που στηρίζεται σε εισαγόμενους σταρ κυρίως μικρής ηλικίας. Το σχέδιο των «galacticos» του Βαλντάνο ανήκει στην ιστορία, όπως ακριβώς και ο Αργεντινός τεχνικός διευθυντής. Στη Σεβίλλη ο περίφημος Μόντσι ακολουθεί μια πολύ συγκεκριμένη πολιτική αξιοποίησης ποδοσφαιριστών που είτε ανακαλύπτει στη Λατινική Αμερική, είτε βρίσκει σε λιγότερο ακριβά από το ισπανικό πρωταθλήματα, είτε φέρνει στην πρώτη ομάδα από τα φυτώρια. Ο σκοπός αυτής της στρατηγικής είναι η αύξηση της τιμής τους και η μεταπώλησή τους.

Εδωσα επίτηδες δύο ακραία παραδείγματα, για να κάνω κατανοητό ότι τεχνικός διευθυντής δεν είναι απλώς «αυτός που διαλέγει προπονητή και παίκτες επειδή η διοίκηση δεν ξέρει να το κάνει», όπως γράφεται και λέγεται στην Ελλάδα. Ο άνθρωπος που αναλαμβάνει μια τέτοια θέση, εκτός από καλή γνώση των αγορών και διαπραγματευτικές ικανότητες, πρέπει να έχει στο μυαλό του ένα πολύ συγκεκριμένο οικονομικό και αγωνιστικό σχέδιο: να ξέρει τι θέλει και τι μπορεί. Και κυρίως να έχει αποσαφηνίσει μέσα του τον χαρακτήρα του ρόλου του. Αν κάποιος θέλει να γίνει προπονητής, π.χ., κακώς κάνει αυτή τη δουλειά.

Μεταγραφές;

«Τι βλέπεις να γίνεται;», ρώτησα ένα γέρο σοφό παράγοντα, ζητώντας του να μου σχολιάσει τι θα γίνει στη Σούπερ Λίγκα έτσι και ο Τζίγκερ θέσει θέμα αλλαγών των αθλητικών δικαστών. «Βλέπω», μου είπε, «πως ό,τι δεν κατάφερε ο Θωμάς θα το πετύχει ο Λούα Λούα!». Απόρησα. «Ο Θωμάς έπεσε γιατί νόμιζαν ότι ήταν κατά της ολυμπιακοπαναθηναϊκής εκεχειρίας. Πίστευαν ότι έσπερνε ζιζάνια για να τους βάλει να πλακωθούν. Τώρα, από τη στιγμή που οι αθλητικοί δικαστές φώναξαν τον Λούα Λούα κατηγορώντας τον για άσεμνο πανηγυρισμό, μπορεί άνετα να τσακωθούν μεταξύ τους». Αν πάντως γίνει ψηφοφορία για τους αθλητικούς δικαστές, θα μάθουμε και τους συσχετισμούς, οι οποίοι πάντως δεν μοιάζουν να βολεύουν τον Τζίγκερ. Από τη μία υπάρχουν ΠΑΟ, ΟΦΗ, Ατρόμητος και ίσως η Λάρισα και ο Ηρακλής και από την άλλη όλοι οι υπόλοιποι, με την ΑΕΚ να ψηφίζει λευκό. Εκτός κι αν το μέτωπο Κατάπτυστου (ΠΑΟΚ, Αρης, Εργοτέλης, Βέροια, Αστέρας) έχει αλλάξει στρατόπεδο τον καιρό των μεταγραφών.