Γήπεδα, εισιτήρια και απαιτήσεις (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Δεν θυμάμαι πόσες φορές έχω γράψει για τη σημασία που έχουν στα οικονομικά μιας ομάδας τα έσοδα από τα εισιτήρια. Οι ομάδες άρχισαν αυτά τα έσοδα να τα εκτιμούν περισσότερο όταν διαπίστωσαν ότι έχουν πολύ μεγαλύτερη σταθερότητα από όση, για παράδειγμα, τα έσοδα από τις διαφημίσεις, το μάρκετινγκ ή τα τηλεοπτικά δικαιώματα.

Στην οικονομία του ποδοσφαίρου υπάρχει ένας κανόνας που μιλάει για το 1/3. Σύμφωνα με αυτόν, από το συνολικό ποσό των εσόδων που έχει μία ομάδα το 1/3 πρέπει να προέρχεται από τα εισιτήρια, το 1/3 από τα τηλεοπτικά δικαιώματα και το υπόλοιπο 1/3 από το μάρκετινγκ.

Φυσικά, οι ομάδες που καταφέρνουν να μεγιστοποιούν το ποσοστό των εσόδων από τα εισιτήρια, διαμορφώνοντας μια ισορροπημένη πολιτική τιμής, έχουν και το μεγαλύτερο κέρδος. Η πολιτική που αφορά την τιμή αλλά και τον τρόπο διάθεσης του εισιτηρίου, πέραν του γεγονότος ότι είναι από τις πιο βασικές στον οικονομικό σχεδιασμό μιας επιχείρησης παραγωγής αθλητικού θεάματος, βρίσκεται σε ευθεία σύνδεση και με το γήπεδο μιας ομάδας.

Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο ορισμένες ομάδες είτε φτιάχνουν νέα γήπεδα, προσαρμόζοντας ανάλογα την πολιτική των εισιτηρίων τους, είτε έχουν ήδη αρχίσει να απολαμβάνουν τα οφέλη της μετακίνησης σε ένα νέο γήπεδο, που δεν είναι πάντα απαραίτητο να είναι μεγαλύτερο απ' το παλιό. Οπως συμβαίνει με την Μπάγερν ή όπως θα συμβεί με το καινούργιο γήπεδο της Γιούβε.

Εγραφα χθες για τη συνεισφορά του «Emirates» στην οικονομική υγεία της Αρσεναλ, που για πολλούς θα αποτελέσει έναν εξαιρετικό πιλότο. Στον κατάλογο με τις 60 καλύτερες ευρωπαϊκές ομάδες, σε ό,τι αφορά την κίνηση των εισιτηρίων, δεν βρισκόταν πέρυσι κάποια ελληνική ομάδα. Καθόλου περίεργο, όταν σε μια πλήρη αγωνιστική τα εισιτήρια όλων των αγώνων της πρώτης εθνικής δεν ξεπερνούν τις 40 χιλιάδες, την ώρα που πολύ συχνά κινούνται και κάτω από τις 30 χιλιάδες.

Πολλοί θα μπορούσαν να παρατηρήσουν ότι η εικόνα των ελληνικών γηπέδων είναι απελπιστική και δεν ευνοεί την προσέλευση των θεατών, η οποία επηρεάζεται πολύ περισσότερο από την ποιότητα του θεάματος. Και η ποιότητα του θεάματος στο ελληνικό πρωτάθλημα είναι απελπιστική, όπως και η πολιτική εισιτηρίων που έχουν οι ελληνικές ομάδες. Μια πολιτική που, αν την είχαν, θα μπορούσαν να βλέπουν περισσότερο γεμάτες τις κερκίδες του γηπέδου αλλά και τα ταμεία τους.

Το πώς οι ομάδες βλέπουν το θέμα των εισιτηρίων το παρατηρούμε στα «καπέλα» που μπαίνουν στις τιμές των εισιτηρίων στα ντέρμπι ή τα παιχνίδια της Ευρώπης. Η πολιτική των ελληνικών ομάδων στον τομέα των εισιτηρίων πρέπει να έχει σκοπό να φέρει τον φίλαθλο στο γήπεδο πρώτα και μετά να γεμίσει το ταμείο της ομάδας. Ομως για το πολύ ακριβό εισιτήριο οι παροχές που απολαμβάνει ο φίλαθλος είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Ακόμα όμως και με αυτή την απογοητευτική εικόνα, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε η Pricewaterhouse και δημοσιοποιήθηκε πέρυσι στις αρχές της χρονιάς, αν θυμάμαι καλά, από το σύνολο των εσόδων που έχει το ελληνικό πρωτάθλημα το 31% οφείλεται στα εισιτήρια. Είναι προφανές ότι στα εισιτήρια υπάρχει πολύ μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.

Παραθέτω ένα οικονομικό μέγεθος που έχει ενδιαφέρον όσον αφορά τη συνολική συνεισφορά των εισιτηρίων. Η ένωση των διεθνών αθλητικών ομοσπονδιών εκτιμά ότι τα έσοδα από τα εισιτήρια παγκοσμίως ξεπερνούν κατά 8 δισ. δολάρια τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αποτελεί ίσως το κορυφαίο πρότυπο ομάδας στον τομέα της πολιτικής των εισιτηρίων, μια και το 40% των εσόδων της προέρχεται από την πώληση εισιτηρίων. Στις κορυφαίες ποδοσφαιρικές αγορές της Ευρώπης ήδη δίδεται ιδιαίτερο βάρος στην on line διάθεση των εισιτηρίων. Ο τζίρος της διάθεσης εισιτηρίων μέσω του Διαδικτύου το 1999, παγκοσμίως, έφθανε τα 300 εκατ. ευρώ, ενώ στο τέλος του 2005 ξεπέρασε τα 3 δισ. 400 εκατομμύρια ευρώ, εξέλιξη που βρίσκεται σε ευθεία σχέση με την ανάπτυξη της χρήσης του Ιντερνετ σε όλον τον κόσμο.

Η on line διάθεση μειώνει σημαντικά το κόστος της διάθεσης και της τιμής του εισιτηρίου, αλλά είναι εξωπραγματικό να συζητάμε τέτοια πράγματα στην Ελλάδα, τη στιγμή που οι ομάδες θεωρούν υποχρέωση της πολιτείας να τους παραχωρεί –και να χρηματοδοτεί– γήπεδα που θα εκμεταλλεύονται οι ίδιες.

Ενα βιβλίο που έγραψε Iστορία

Φαντάζομαι ότι θα είχαμε γλιτώσει όλη τη φασαρία που έγινε τους τελευταίους μήνες για το βιβλίο Ιστορίας της Εκτης Δημοτικού, αν είχαμε αναθέσει τη συγγραφή του σε μια επιτροπή την οποία θα αποτελούσαν ο Γ. Καρατζαφέρης, ο Αδωνις Γεωργιάδης, ο υιός Πλεύρης, ο νομάρχης Θεσσαλονίκης, ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και ο Λιακόπουλος.

Αντε και ο Ζουράρις, που είναι πανεπιστημιακός και θα μπορούσε να καθοδηγεί τη συγγραφική ομάδα με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφύγει τις διάφορες παγίδες. Ετσι, θα μας έδιναν ένα βιβλίο ή μάλλον μια άποψη για την Ιστορία η οποία θα αποκάλυπτε την αλήθεια.

Οτι, δηλαδή, είμαστε ο πιο μαγκιόρικος λαός της οικουμένης και ότι θα κουμαντάραμε τα πράγματα παγκοσμίως εμείς –και όχι οι Αμερικανοί– αν δεν μας πολεμούσαν όλοι. Δυστυχώς, η επιτροπή που προτείνω δεν συστάθηκε ποτέ, διότι όλοι οι εβραιόδουλοι, αμερικανόδουλοι και τουρκόδουλοι πολιτικοί, οι πουλημένοι στους μασόνους και τους σιωνιστές, έχουν βάλει μπροστά το σχέδιό τους, που είναι να εξαφανίσουν τους Ελληνες από προσώπου Γης.

Το είχε πει άλλωστε και ο Εβραίος Κίσινγκερ ότι είμαστε επικίνδυνος λαός και πρέπει να μας εξολοθρεύσουν. Πώς εξολοθρεύεις ένα λαό; Οταν σβήνεις την Ιστορία του, όπως έκαναν –κατόπιν εντολών– και αυτοί που έγραψαν το βιβλίο που αποσύρθηκε. Αυτή η άποψη είναι απλή, βολική και εθνικώς υπερήφανη. Δεν απαντά, όμως, σε μια σειρά ερωτημάτων που θα μπορούσε να έχει κάποιος που τολμά να σκέφτεται.

Οπως το αν η διόρθωση των λαθών ή των αβλεψιών του βιβλίου –που αποδεδειγμένα υπήρχαν– ήταν δουλειά του ΛΑΟΣ, της Εκκλησίας, του νομάρχη Θεσσαλονίκης ή του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών.
Οπως το αν η συζήτηση για το βιβλίο έπρεπε να αποκτήσει χαρακτήρα πολιτικής διαμάχης, από την οποία αποκλείστηκαν η επιστημονική κοινότητα, οι εκπαιδευτικοί και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Οπως το αν ιστορικά είναι τα γεγονότα που εξυπηρετούν μόνο την ωραιοποίηση της εικόνας μας ως λαού, που τον σφάζουν ενώ ο ίδιος δεν έσφαξε ποτέ. Οπως το αν η διδασκαλία της Ιστορίας πρέπει να συντελεί στην κατανόηση του παρελθόντος των γειτόνων μας και του εαυτού μας ή πρέπει να διασφαλίζει τη διαιώνιση του μίσους, την αποσιώπηση των λαθών μας και την εδραίωση ενός αρρωστημένου εθνικισμού.

Η απόσυρση του βιβλίου συνιστά ήττα για την κοινωνία μας. Μια ήττα που αποτελεί ένδειξη σκοταδισμού και καθυστέρησης μιας κοινωνίας που ομολογεί ότι είναι μισαλλόδοξη και ανίκανη να διορθώσει τα λάθη της. Γι' αυτό και αποσύρει τα βιβλία που τη φοβίζουν, αν και θα προτιμούσε να τα κάψει. Πιθανότατα μαζί με τους συγγραφείς τους.

Επενδύσεις χωρίς ορίζοντα

Με την απόκτηση του Γιασικεβίτσιους θα μπορούσε κάποιος να γράψει ότι ο ΠΑΟ αλλάζει τις ισορροπίες υπέρ του, αν δεν το είχε ήδη καταφέρει πολύ πριν από την απόκτηση του Λιθουανού. Η απόκτησή του, όμως, τον ισχυροποιεί σε απίστευτο βαθμό, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, καθιστώντας τον μεγάλο φαβορί για την Ευρωλίγκα. Εναν τίτλο που έτσι και τον κατακτήσει ο ΠΑΟ του χρόνου, θα μπορεί να ισχυριστεί –και να το αποδείξει– ότι γράφει ιστορία στο ευρωπαϊκό μπάσκετ ανάλογη με αυτή που έγραψε στο ποδόσφαιρο η Ρεάλ Μαδρίτης. Θα ήταν ευχής έργον αν ο Ολυμπιακός μπορούσε να ανταγωνιστεί τους «πράσινους», γεγονός που θα έδινε άλλο χρώμα στο πρωτάθλημα, αν και κάτι τέτοιο ανοίγει την ψαλίδα από τους υπόλοιπους και μάλλον μακροπρόθεσμα περισσότερο θα βλάψει, παρά θα ωφελήσει το ελληνικό μπάσκετ. Ενα πράγμα που επιχειρηματικά μου φαίνεται ακατανόητο αφορά το εξωπραγματικό ύψος των επενδύσεων σε ένα άθλημα το οποίο δεν δείχνει καμία ένδειξη για πιθανή απόσβεσή τους. Απασχολεί κανέναν αυτό;