Οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, οι 20οι Ολυμπιακοί Αγώνες της σύγχρονης εποχής, αν προτιμάτε τον πιο… επίσημο τίτλο τους, προορίζονταν να γραφτούν στην ιστορία.
Αυτός ήταν ο στόχος των διοργανωτών Γερμανών, αυτό επιθυμούσε και η ίδια η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή όταν στη δεύτερη ψηφοφορία της 26ης Απριλίου του 1966, κατά τη διάρκεια της 64ης συνόδου της που έγινε στη Ρώμη, η πρωτεύουσα της Βαυαρίας κέρδισε το χρίσμα από Μόντρεαλ, Ντιτρόιτ και Μαδρίτη.
Ωστόσο, ούτε οι μεν, ούτε η δε, αλλά καλά καλά ούτε κι ο υπόλοιπος κόσμος μπορούσε να φανταστεί ότι, σε μια διοργάνωση όπου σημειώθηκαν τρομερές επιδόσεις, τα βλέμματα όλων θα στρέφονταν εκτός των αγωνιστικών χώρων...
Με την επίθεση που έλαβε χώρα στο Ολυμπιακό χωριό εναντίον των μελών της αποστολής του Ισραήλ κι την απαγωγή τους από Παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση να οδηγεί στον θάνατο συνολικά 17 ανθρώπων και να μνημονεύεται ακόμα και στις ημέρες μας ως η «σφαγή του Μονάχου»!
Μια… ωραία ατμόσφαιρα
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με την σειρά. Βρισκόμαστε στην 5η Σεπτεμβρίου και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1972 διανύουν την δεύτερη εβδομάδα της διεξαγωγής τους.
Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμά τους, έως εκείνη την ημέρα, η ιδιαίτερα… εύθυμη -στα όρια του αφελούς, όπως θα αποδειχθεί στην συνέχεια- και φιλική ατμόσφαιρα που επικρατεί όχι μονο στο Ολυμπιακό Χωριό αλλά σε ολόκληρη την πόλη.
Στόχος της Ολυμπιακής Επιτροπής της Δυτικής Γερμανίας, βλέπετε, ήταν να «σβήσουν» οι μνήμες της στρατοκρατούμενης εικόνας της Γερμανίας στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες που είχε φιλοξενήσει η χώρα.
Άλλωστε, ήταν κοινώς αποδεκτό ότι, το 1936, στο Βερολίνο, οι Αγώνες είχαν γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον ηγέτη των Ναζί, Αδόλφο Χίτλερ, για λόγους προπαγάνδας.
Είναι δε, χαρακτηριστικό ότι, στο ντοκιμαντέρ «One Day in September», αναφορικά με τα όσα έλαβαν χώρα εκείνη την ημέρα, αναφέρεται πως η ασφάλεια στο χωριό των αθλητών ήταν σκοπίμως χαλαρή!
Αλλά και ότι πολλές φορές οι αθλητές έρχονταν ή έφευγαν από τα καταλύματά τους χωρίς να προσκομίζουν την απαραίτητη ταυτότητα. Οι ακόμα πιο τολμηροί, μάλιστα, παράκαμπταν τα σημεία ελέγχου της ασφάλειας και σκαρφάλωναν πάνω από τους φράχτες που προστάτευαν το Ολυμπιακό Χωριό...
Απομονωμένο και χωρις ασφάλεια το Ισραήλ
«Ποτέ κάτι που μπορεί να πάει άσχημα, δεν πάει κι ακόμα χειρότερα», λένε. Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα και στην προκειμένη περίπτωση, αφού τα μέτρα για την προφύλαξη της Ολυμπιακής αποστολής του Ισραήλ δεν τα λες και… δρακόντεια. Κάθε άλλο!
Η απουσία ένοπλου προσωπικού, μάλιστα, είχε ανησυχήσει τον αρχηγό της αποστολής, Σμουελ Λάλκιν, πριν καν αυτή φτάσει στην Γερμανία και το Μόναχο...
Σε συνέντευξή του σε δημοσιογράφους αργότερα, ο Λάλκιν είπε πως είχε επίσης εκφράσει την ανησυχία του στις αρμόδιες Αρχές σχετικά με τα καταλύματα.
Καθώς φιλοξενήθηκαν σε ένα σχετικά απομονωμένο τμήμα του Ολυμπιακού Χωριού, σε ένα μικρό κτίριο κοντά στην πύλη, το οποίο αισθανόταν πως έκανε την ομάδα του ιδιαίτερα ευάλωτη σε ενδεχόμενη εξωτερική επίθεση. Λες και το ’ξερε, ένα πράγμα…
Οι γερμανικές Αρχές τον διαβεβαίωσαν ότι θα παρείχαν επιπλέον ασφάλεια στην αποστολή του Ισραήλ, αλλά ο Λάλκιν αμφιβάλλει ότι αυτά τα επιπλέον μέτρα πάρθηκαν ποτέ!
Φιάσκο στο Χωριό και… αιματοκύλισμα στο αεροδρόμιο
Στις 4:10 τα ξημερώματα, οκτώ Παλαιστίνιοι κουκουλοφόροι, ολοι τους μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη», μπαίνουν οπλισμένοι στο κτίριο 31, όπου βρίσκεται η αποστολή του Ισραήλ.
Δύο Ισραηλινοί καταλαβαίνουν τι γίνεται και προσπαθούν να αντιδράσουν, αλλά σκοτώνονται επί τόπου. Δύο ακόμα προλαβαίνουν να το σκάσουν από το μπαλκόνι ενώ εννιά πιάνονται όμηροι.
Μία ώρα μετά την εισβολή, η γερμανική Αστυνομία ειδοποιείται για την υπόθεση ενώ με ένα… χαρτί που πετάγεται από το μπαλκόνι, ενημερώνεται για το αίτημα των τρομοκρατών, που είναι «παρακλάδι» της παλαιστινιακής Φατάχ.
Ποιο είναι αυτό; Η άμεση απελευθέρωση 234 Παλαιστινίων από τις ισραηλινές φυλακές, με διορία έως τις εννιά το πρωί! Ακολουθούν διαβουλεύσεις, αλλαγή της προθεσμίας μέχρι τις 5:00μ.μ., ακόμα και πρόταση για ανταλλαγή των ομήρων με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Πρόταση η οποία απορρίπτεται από τους τρομοκράτες.
Όταν αυτοί αντιλαμβάνονται ότι το αίτημά τους δεν θα γίνει αποδεκτό, απαιτούν αεροπλάνο που θα μεταφέρει τους ίδιους και τους ομήρους στο Κάιρο. Και ακολουθεί το πρώτο μέρος των αποτυχημένων χειρισμών από τις γερμανικές Αρχές…
Αρχικά, αποφασίζεται έφοδος αστυνομικών δυνάμεων στο κτίριο, αλλά οι συγκεντρωμένες κάμερες των τηλεοπτικών συνεργείων που κάλυπταν τα γεγονότα σε ζωντανή μετάδοση λειτουργούν σαν… πληροφοριοδότες και αναγκάζουν σε πρόωρη εγκατάλειψη του σχεδίου!
Στις 10:30 το βράδυ, τρομοκράτες και όμηροι μπαίνουν σε δύο ελικόπτερα και φτάνουν στο αεροδρόμιο, όπου επίσης βρίσκονται διάσπαρτες ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις.
Μόλις όμως τα ελικόπτερα προσγειώνονται, οι Παλαιστίνιοι βλέπουν ύποπτες κινήσεις μέσα στο αεροπλάνο. Στην πραγματικότητα αυτό που βλέπουν είναι αστυνομικούς που έχουν κρυφτεί στο «Μπόινγκ 727», ενώ άλλοι εξ αυτών έχουν «ντυθεί» κυβερνήτης και πλήρωμα.
Αμέσως, φυσικά, τα μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη» αντιλαμβάνονται ότι πρόκειται για παγίδα και τότε αρχίζει η… σφαγή. Αρχικά, σκοτώνονται δύο τρομοκράτες κι ένας αστυνομικός.
Λίγα λεπτά μετά, οι τρομοκράτες αποφασίζουν να βάλουν εκείνοι του τίτλους τέλους σε αυτό που έμοιαζε τελικά με το… απονενοημένο διάβημά τους.
Έτσι, ένας εξ αυτών σκοτώνει αρχικά τέσσερις ομήρους ενώ αμέσως μετά πετά μια χειροβομβίδα στο εσωτερικό του πρώτου ελικοπτέρου. Ένας άλλος μπαίνει στο δεύτερο ελικόπτερο και εκτελεί τους υπόλοιπους πέντε Ισραηλινούς.
Η Αστυνομία απαντάει με καταιγισμό πυρών, από τα οποία σκοτώνονται τρεις Παλαιστίνιοι ενώ συλλαμβάνει τους άλλους τρεις. Το σύνολο των θυμάτων φτάνει στους 17 ανθρώπους!
«The Games must go on»
Εν μέσω Παγκόσμιου σοκ και αποτροπιασμού, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφασίζει να διακόψει, αλλά μόνο προσωρινά, τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
«Η ειρήνη επλήγη από τις δολοφονίες που διέπραξαν οι τρομοκράτες. Το σύνολο του πολιτισμένου κόσμου καταδικάζει αυτό το έγκλημα. Σε ένδειξη σεβασμού προς τα θύματα αλλά και τους ομήρους, τα αγωνίσματα του απογεύματος θα διακοπούν», δηλώνει ο τότε πρόεδρος Έιβερι Μπράντατζ.
Την επομένη ημέρα, κατόπιν επιθυμίας και του Ισραήλ, οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα συνεχιστούν, ενώ η ΔΟΕ διοργανώνει μια επικήδεια τελετή στο Ολυμπιακό στάδιο στη μνήμη των θυμάτων, η οποία συγκεντρώνει 80.000 άτομα.
Εκεί, ο Μπράντατζ είπε την ιστορική φράση: «The Games must go on» (σ.σ. οι Αγώνες πρέπει να συνεχιστούν).
Το είχαν προβλέψει αλλά δεν ασχολήθηκαν!
Το… φοβερό αλλά και ενδεικτικό της προχειρότητας που αντιμετώπισαν οι διοργανωτές την όλη κατάσταση είναι πως είχαν ζητήσει από τον Τζορτζ Ζίμπερ να δημιουργήσει 26 σενάρια τρομοκρατίας τα οποία θα τους βοηθούσαν στο σχεδιασμό της ασφάλειας.
Στην «κατάσταση 21» που δημιούργησε ο Δυτικογερμανός ψυχολόγος, προέβλεψε με φοβερή ακρίβεια την εισβολή ένοπλων Παλαιστινίων στα καταλύματα που διέμενε η αποστολή του Ισραήλ, με σκοπό να σκοτώσουν και να κρατήσουν ομήρους, ώστε να απαιτήσουν την απελευθέρωση των φυλακισμένων τους από το Ισραήλ και να φύγουν από τη Γερμανία με ένα αεροπλάνο!
Ωστόσο, οι διοργανωτές αρνήθηκαν να προχωρήσουν στην προετοιμασία τόσο αυτού οσο και των άλλων πιθανών σεναρίων, έχοντας ως δεδομένο ότι αν φύλαγαν τους αγώνες, εναντιωνόταν στο στόχο των… ανέμελων Αγώνων, χωρίς αυστηρά μέτρα ασφαλείας.
