Η παρουσία σε ένα Final Four, είναι αναμφίβολα το όνειρο κάθε ανθρώπου που αγαπάει πραγματικά το μπάσκετ. Από οποιοδήποτε… πόστο και αν βρεθεί κανείς στο τριήμερο των αγώνων που κρίνουν τον πρωταθλητή Ευρώπης, διαισθάνεται την… μαγεία, ζει την κορύφωση και όπως εύστοχα αναφέρει και το… σλόγκαν της Ευρωλίγκας την… αφοσίωση. Μπολιασμένος με το μπασκετικό… μικρόβιο από τα παιδικά μου χρόνια, η πρώτη… μυρωδιά από Final Four ήταν στον Πειραιά το 1993…
Του Νίκου Ζέρβα
Εκεί που οι ελπίδες όλων των Ελλήνων για το πρώτο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα σε συλλογικό επίπεδο, είχαν… ακουμπήσει πάνω στον ΠΑΟΚ, των Φασούλα, Πρέλεβιτς, Κόρφα, Λέβιγκστον και Μπάρλοου. Το ΣΕΦ είχε… βαφτεί ασπρόμαυρο από νωρίς και ελάχιστοι παρακολουθούσαν με ζέση τον ημιτελικό της μετέπειτα πρωταθλήτριας Λιμόζ του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς με την Ρεάλ Μαδρίτης. Ο ημιτελικός με την Μπένετον δεν εξελίχθηκε όπως θα θέλαμε, καθώς οι Κούκοτς, Ρουσκόνι, Ραγκάτσι και Ιακοπίνι, είχαν διαφορετική άποψη. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, η γαλλική ομάδα στέφεται πρωταθλήτρια με… συνταγή αμυντικού κατς, που γίνεται αντιληπτή και από το πιο… ψηλό σημείο της εξέδρας.
Στα αξιομνημόνευτα, εκτός από το… φαρμακερό σουτ του Ραγκάτσι στον ημιτελικό, ήταν η μαζική αποχώρηση των οπαδών του ΠΑΟΚ μετά τον μικρό τελικό με την Ρεάλ (ο τελικός έγινε μπροστά σε 2-3 χιλιάδες νοματαίους), αλλά και η δήλωση του Πέταρ Σκάσνι μετά τον τελικό, με αφορμή τον τρόπο που έπαιζε η Λιμόζ και… ανεχόταν η διαιτησία: «Απόψε πέθανε το μπάσκετ. Αν αυτό είναι το μπάσκετ του μέλλοντος, τότε εγώ θα αποσυρθώ για να ασχοληθώ με την πιτσαρία μου».
Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο Ολυμπιακός προκρίνεται στο Final Four της Ρώμης και καταφέρνει να πάρει αυτό που δικαιούταν το 1994 βάσει απόδοσης στο Τελ Αβίβ. Εκτός από τα… μαγικά του Ντέιβιντ Ρίβερς, την γεμάτη άγχος πρόκριση στον τελικό και την ανατροπή που έκαναν οι «ερυθρόλευκοι» δύο μέρες αργότερα κόντρα στην Μπαρτσελόνα, αξέχαστα θα μείνουν τα… καραβάνια των ελλήνων φιλάθλων που στην κυριολεξία πλημμύρισαν την ιταλική πρωτεύουσα. Όπου στεκόσουν και όπου βρισκόσουν έβλεπες κόκκινο χρώμα και άκουγες ελληνικά, ενώ το «Παλαέουρ» έμοιαζε με ΣΕΦ.
Το πάρτι που ακολούθησε στους δρόμους της πόλης που εκείνη τη νύχτα δεν κοιμήθηκε στην κυριολεξία, αλλά και οι χιλιάδες κόσμου που περίμεναν Μεγάλη Παρασκευή την αποστολή στο αεροδρόμιο του ελληνικού.
Τα… επαγγελματικά
Ως μειράκιο στην δημοσιογραφία, η επόμενη επαφή με Final Four ήταν πλέον πιο… επαγγελματική, αφού το 2000 η διοργάνωση επέστρεψε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Θεσσαλονίκη. Ήταν η ώρα που διαπιστώνεις πως Final Four για τον δημοσιογράφο δεν σημαίνει –όπως πολλοί λανθασμένα πιστεύουν- ένα ακόμα ταξίδι. Ο όγκος δουλειάς τεράστιος, η αίθουσα Τύπου και το γήπεδο γίνεται… ξενοδοχείο, αλλά η αίσθηση, η εκ των έσω βίωση όλων όσων συμβαίνουν στις τέσσερις ομάδες και η επαφή με παίκτες και προπονητές, λειτουργούν ως καταπραϋντικά και σε κάνουν να ξεχνάς την κούραση.
Ο Παναθηναϊκός σηκώνει το δεύτερο ευρωπαϊκό του τρόπαιο κόντρα στην Μακάμπι κάνοντας μεγάλα παιχνίδια, το νεότευκτο κλειστό της Πυλαίας ζει μεγάλες στιγμές από το… ποτάμι των πράσινων φιλάθλων και η Ελλάδα κατακτά την τρίτη της Ευρωλίγκα. Αξέχαστες στιγμές, τα δάκρυα του Όντετ Κάτας και η αποθέωσή του από τους οπαδούς και των δύο φιναλιστ, αλλά και οι επιθέσεις που δέχθηκαν από θεσσαλονικείς οπαδούς όσοι… τόλμησαν να πανηγυρίσουν στους δρόμους της πόλης και τα αυτοκίνητά τους είχαν… αθηναϊκές πινακίδες.
Επόμενη και πάλι… κοντινή αποστολή, το Final Four του 2007 στο ΟΑΚΑ. Εκεί όπου καλύψαμε τον πιο παραγωγικό τελικό της ιστορίας ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Οι «πράσινοι» στέφονται δίκαια πρωταθλητές συνδυάζοντας άμυνα από… γρανίτη στον ημιτελικό με την Ταουγκρές και υπερπαραγωγή επίθεσης στον τελικό. Το μπάσκετ που παίζουν οι παίκτες του Ομπράντοβιτς είναι εξαιρετικό κα ακόμα και το καλύτερο παιχνίδι στην καριέρα του Θοδωρή Παπαλουκά δεν στέκεται ικανό για να μην… ραφτεί το 4ο αστέρι στην φανέλα.
Δεν διαγράφονται από τη μνήμη, τα πανηγύρια, οι χιλιάδες κόσμου που… παρακαλούσαν για ένα εισιτήριο έξω από το γήπεδο, αλλά και το δακρυσμένο πρόσωπο του Παπαλουκά μετά τον χαμένο τελικό. Όχι για την ήττα, αλλά γιατί ο συμπαίκτης του και κολλητός του φίλος, Ντέιβιντ Βάντερπουλ, τον πλησίασε και του είπε «τιμή μου που υπήρξες συμπαίκτης μου». Πριν το Final Four, είχε μάθει πως δεν θα ξαναπαίξει μπάσκετ λόγω σοβαρού προβλήματος στη μέση και ο συνήθως «σκληρός», Παπαλουκάς, λύγισε…
Στην Ευρώπη όμως...
Η πρώτη συνύπαρξη Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού μετά από δεκατέσσερα χρόνια σε Final Four, έγινε στο Βερολίνο το 2009. Έπειτα από έναν συγκλονιστικό ημιτελικό, οι «πράσινοι» νικούν για πρώτη φορά σε ημιτελικό τους «ερυθρόλευκους» και προκρίνονται στον τελικό. Οι εικόνες από την γερμανική πόλη πολλές και ανεξίτηλες. Ο Βασιλόπουλος λίγες ώρες πριν τον ημιτελικό να «διπλώνει» από τους πόνους στη μέση και να μην αγωνίζεται, οι περίφημες «δέκα μέρες» του Μπουρούση προς τον κόσμο του Παναθηναϊκού, τα χαρτονομίσματα που πέταξε ο Θανάσης Γιαννακόπουλος στους διαιτητές και τα παιδιά που δούλευαν εθελοντικά για τη διοργάνωση να τα… μαζεύουν δειλά-δειλά, όπως οι μπόμπιρες κλέβουν το γλυκό από το βάζο.
Το… διαστημικό πρώτο ημίχρονο του Παναθηναϊκού στον τελικό με την ΤΣΣΚΑ και το σουτ του Σισκάουσκας στο τέλος που μέχρι να καταλήξει εκτός καλαθιού θαρρείς κα πέρασαν… εκατό δευτερόλεπτα. Κυρίως η συνύπαρξη οπαδών των δύο «αιωνίων» χωρίς το παραμικρό πρόβλημα. Κόκκινοι και πράσινοι έρχονταν τετ α τετ υπό το διακριτικό βλέμμα της γερμανικής αστυνομίας και δεν διανοήθηκαν καν να κάνουν το παραμικρό. «Και αν συγκρουστούν;», ρώτησα αφελώς έναν δίμετρο υπεύθυνο της τάξης, για να πάρω άμεσα την απάντηση. «Απλά θα αφαιρέσω το φίμωτρο από τους σκύλους…». Αναφερόταν στους δεκάδες γερμανικούς ποιμενικούς, που περίμεναν καρτερικά ένα… ατόπημα για να… δράσουν. Μάταια όπως αποδείχθηκε…
Έναν χρόνο αργότερα στο Παρίσι, ο Ολυμπιακός δεν έχει ελληνική παρέα, προκρίνεται με άγχος στον τελικό κόντρα στην Παρτιζάν, όπου υποκλίνεται στην ανωτερότητα της Μπαρτσελόνα. Τα εκατομμύρια στο μπατζετ έχουν αυξηθεί, αλλά δεν φέρνουν την ευτυχία, όμως είναι διάχυτη η αντίληψη πως οι «ερυθρόλευκοι», έχουν επιστρέψει για τα καλά πλέον στην ελίτ. Το πράσινο εκτός -λόγω γρασιδιού- «Παλέ Ντε Μπερσί», «βάφεται» κόκκινο από περίπου 5-6 χιλιάδες Έλληνες, που αδημονούν για την επιστροφή της ομάδας στην κορυφή. Ο Βασιλόπουλος παίζει λίγο καθώς και πάλι η τύχη του γυρίζει την πλάτη, αλλά αυτό δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα.
Αν κάποιος είχε… καρφωμένο το βλέμμα του στον πάγκο, θα διέκρινε πως οι σχέσεις κάποιων παικτών με τον Παναγιώτη Γιαννάκη ήταν κακές και τα κρούσματα απειθαρχίας περισσότερα από ένα. Το αποτέλεσμα σκορπά απογοήτευση στον Ολυμπιακό και απίστευτη χαρά ακόμα και στην… ποδοσφαιρική Μπαρτσελόνα, μέλη της οποίας έδωσαν το παρών στο Παρίσι. Όσον αφορά την αξέχαστη στιγμή σε προσωπικό επίπεδο; Η καζούρα των συναδέλφων (Αντώνη, Χρήστου) στο αεροπλάνο της αναχώρησης, όταν οι υπεύθυνοι ασφαλείας με έψαχναν για να επιβεβαιώσουν, όπως αποδείχθηκε, την επιβίβασή μου. Τρεις μέρες πριν, είχε προηγηθεί… μπέρδεμα με κάποιες «υποχρεώσεις» για τον στρατό και ομολογώ πως για λίγο, φοβήθηκα ότι θα μείνω στην Αθήνα.
Το… πλήρωμα του χρόνου
Μία ακόμα συνύπαρξη οπαδών των «αιωνίων» υπήρξε στην Κωνσταντινούπολη. Περισσότερο επεισοδιακή απ’ ότι στην Γερμανία και με αρκετά γεγονότα, τραυματισμούς και συμπλοκές που δεν μας τιμούν ως χώρα, αλλά οι περισσότερες αφορμές για συζήτηση και αναμνήσεις δόθηκαν εντός παρκέ. Ο Παναθηναϊκός αποκλείεται στη λεπτομέρεια από την ΤΣΣΚΑ και το μεγάλο αουτσάιντερ, Ολυμπιακός, κάνει το πρώτο από τα δύο θαύματά του εκείνο το τριήμερο κόντρα στη Μπαρτσελόνα. Ακολούθησε η μεγαλύτερη ανατροπή που έχει γίνει σε τελικό, η οποία αρχικά εξέθεσε στον αέρα τις εκτιμήσεις μας για τον τελικό νικητή στο -19 και στο τέλος… έριξε την ραδιοφωνική κονσόλα από τις φωνές στο καλάθι-σύμβολο του Πρίντεζη.
Οι «ερυθρόλευκοι» κατέκτησαν την Ευρωλίγκα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο και αυτό που ακολούθησε στα αποδυτήρια ήταν κάτι παραπάνω από συγκινητικό. Η δικαίωση ήταν «ζωγραφισμένη» στα πρόσωπα προπονητών, παικτών και αδελφών Αγγελόπουλων, ενώ η παρουσία και τα λόγια του πατέρα τους, Κωνσταντίνου, έδιναν από μόνα τους διαφορετική αίγλη στη στιγμή. Από ένα Final Four όπου το κάθε του δευτερόλεπτο θα μείνει αξέχαστο, ξεχωριστή εντύπωση προκάλεσαν, η αυτοθυσία του Έισι Λο που ενώ μπήκε στο γήπεδο… κουτσαίνοντας από το διάστρεμμα κατάφερε να αγωνιστεί και να περάσει μήνυμα… αυταπάρνησης στους συμπαίκτες του και η υποστήριξη των τούρκων φιλάθλων (κερνούσαν φαγητό για ένα εισιτήριο!) στον Ολυμπιακό.
Ασφαλώς και κάποιων πιο… ώριμων οπαδών του Παναθηναϊκού, που σηκώθηκαν αυθόρμητα από την καρέκλα τους με σφιγμένες γροθιές στο buzzer beater. Το μήνυμα γνωστής αθλητικής εταιρείας «τίποτα δεν είναι αδύνατο», βρήκε απόλυτη ταύτιση σε αυτό το τριήμερο της Κωνσταντινούπολης και όλοι όσοι είχαμε ήδη υποστεί τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, γεμίσαμε υπερηφάνεια και κουράγιο να συνεχίσουμε να παλεύουμε… Αυτό και αν ήταν… μήνυμα.
Ένα χρόνο αργότερα, ο Ολυμπιακός πηγαίνει στο Λονδίνο όντας και πάλι το αουτσάιντερ, αλλά καταφέρνει παίζοντας εκπληκτικό μπάσκετ το «back to back». Με αρκετά χαλαρή διάθεση και τις οικογένειες των παικτών στο τσάρτερ, οι «ερυθρόλευκοι» πηγαίνουν χωρίς άγχος και παραδίδουν… μαθήματα σε ΤΣΣΚΑ και Ρεάλ. Εκεί και αν υπάρχουν αναμνήσεις για να διηγείσαι για… ώρες. Η αδιαφορία των Άγγλων για τη διοργάνωση που είχε ως αποτέλεσμα να διεξαχθεί ο πρώτος ημιτελικός με ελάχιστον κόσμο στην εξέδρα, ο Ότο, σκύλος που ήταν στην είσοδο της «o2 arena» και είχε ειδική εκπαίδευση να μυρίζεται από… μακριά όσους είχαν κάνει χρήση αλκοόλ και όσους είχαν στην κατοχή τους εκρηκτικά (οι οποίοι και συλλαμβάνονταν άμεσα). Tο τελευταίο ευρωπαϊκό παιχνίδι του Θοδωρή Παπαλουκά, που συμμετείχε σε εννέα Final Four....
Την προσωπική ευχαρίστηση που στα έξι από τα οκτώ Final Four που έχει βρεθεί η… αυθεντία μου, το σήκωσε ελληνική ομάδα (ποσοστό 75%). Το ατελείωτο πανηγύρι και το… μπουγέλο από τους Παπανικολάου, Άντιτς και Μάντζαρη που διέκοψαν τη συνέντευξη Τύπου για να… δροσίσουν Μπαρτζώκα, Σπανούλη και αδελφούς Αγγελόπουλους, μέχρι το ατελείωτο πάρτι της επιστροφής στο αεροπλάνο, με τον αρχηγό να δέχεται προτροπές να βάλει μπρος για τέταρτο παιδί, την ώρα που η σύζυγός του δεν είχε γεννήσει καν το τρίτο!
Δύο χρόνια μετά, ο Λαρισαίος γκαρντ έκανε την… επιθυμία τους πραγματικότητα…
Λέτε το ποσοστό να αυξηθεί;
