Xιούμορ να 'ναι κι ό,τι να 'ναι! (Sportday / Μιχάλης Λεάνης)

Λίγα λεπτά αφού το 2006 είχε επιβιβαστεί σε ένα παλιό λεωφορείο με προορισμό το παρελθόν, μπροστά μου εμφανίστηκε και μου συστήθηκε ένας πιτσιρικάς με ύφος φιλόδοξο συλλαβίζοντας το όνομά του, λες και φοβόταν μήπως και δεν το καταλάβω καλά. Το όνομά μου είναι: έτος 2007 ή 2-007! Σχεδόν συγχρόνως ένα μήνυμα έφτανε στο κινητό μου. Στη φωτεινή του οθόνη διάβασα τη μαντινάδα: Χρόνια καλά σου εύχομαι – χαρά να είναι η ζωή σου - και απ' την τύχη του Σαντάμ – καλιά να 'ναι η δική σου! Χαμογέλασα χωρίς να νιώθω ενοχές, σίγουρος πως κάποιοι, αναλογιζόμενοι την τραγικότητα του γεγονότος, και μόνο στη θέα του χαμόγελου μου θα με μάλωναν. Θα συμφωνήσω ότι ο απαγχονισμός ενός πρώην ηγέτη στις μέρες μας είναι βαρβαρότητα. Αλλά δεν με εκπλήσσει πια τίποτα. Οι ίδιοι βάρβαροι που δημιούργησαν τον βάρβαρο δικτάτορα, οι ίδιοι τον δίκασαν. Πώς λοιπόν η ετυμηγορία τους να είναι πολιτισμένη.

Τι συμβαίνει όμως με όλους εμάς που χαμογελάμε κάθε φορά που σατιρίζεται ένα τραγικό γεγονός; Είναι κάτι που θα πρέπει να το προσέξουμε; Κάτι που μας προειδοποιεί ότι έχουμε φτάσει πλέον στα όρια του κυνισμού και στο επόμενο βήμα μιλάμε πλέον για μόνιμη εγκατάσταση;

Μόνο έτσι δεν είναι τα πράγματα. Αντίθετα πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο υγιές από το να αντιμετωπίζεις τα γεγονότα όλα, μα όλα, ακόμα και τα πιο τραγικά με σκωπτική διάθεση. Με χιούμορ, όπως έχουμε μάθει να λέμε, και είμαι απόλυτα πεπεισμένος γι' αυτό. Όπως για το ότι δεν υπάρχει πραγματική αυτοκριτική, αν αυτή δεν συνοδεύεται από αυτοσαρκασμό. Θαυμάζω ειλικρινά όλους αυτούς που έχουν την ικανότητα να επιστρατεύουν το χιούμορ τους ακόμα και στις πιο τραγικές προσωπικές στιγμές τους. Γι' αυτό θεωρώ οικεία τη σκηνή από την ταινία «Εντιμότατοι Φίλοι μου» και δεν το κρύβω ότι θα ήθελα να έχω ζήσει κάτι ανάλογο. Αυτή στην κηδεία όπου οι φίλοι σατιρίζουν ή καλύτερα ξορκίζουν τον θάνατο του κολλητού τους, κάνοντας πλάκα σε όλους και μετατρέποντας τη τελετή σε μία δίχως προηγούμενο βανδάλα. Ακραία μορφή χιούμορ, απέναντι σε ό,τι πιο ακραίο υπάρχει. Στον θάνατο! Ευτυχώς που υπάρχει το χιούμορ και ευτυχώς που ο μεγάλος Ιψεν ξεκαθάρισε τα πράματα λίγο πριν πάρει τον ανελκυστήρα για τον ουρανό. «Τίποτα δεν είναι προσωπικό», ψιθύρισε με όση δύναμη του είχε μείνει και μετά αναχώρησε. Εχω την αίσθηση ότι αυτή η φράση έδωσε το διαβατήριο στο χιούμορ να ταξιδεύει όπου αυτό θέλει και να προσγειώνεται σε κάθε στιγμή της ζωής μας. Το σκέφτομαι κάθε φορά που στέκομαι πίσω από το μικρόφωνο, στις ατέλειωτες μεσημεριανές ώρες που μοιράζομαι καθημερινά μαζί σας. Ο ένας ψάχνει να βρει το δίκιο του, λες και άμα του το αποδώσουμε εμείς, το πρόβλημα θα έχει λυθεί. Αλλος ξεφυσάει και απογοητεύεται, χαλάει τη μέρα του, τον παίρνει από κάτω. Αλλος μας κατηγορεί ότι τα αρπάζουμε από τον τάδε ή τον δείνα. Πολλοί ζητούν μια άποψη κατά παραγγελία, μια άποψη που θα ταυτιστεί με τη δική τους, λες και η άποψη είναι ένα κομμάτι ύφασμα που το πας στον ράφτη και ζητείς να στο φτιάξει στα μέτρα σου. Από την εποχή του Αριστοφάνη και μετέπειτα του Τσάρλι Τσάπλιν, των αδερφών Μαρξ αλλά και των σύγχρονων Μόντι Πάιθονς, το χιούμορ είχε τον τρόπο του να είναι πιο ανατρεπτικό από χιλιάδες άλλες σοβαροφανείς θέσεις και απόψεις. Ή, αν θέλετε, να τις κάνει πιο απλές και πιο πρακτικές. Γεγονότα και καταστάσεις, στις οποίες άνθρωποι σε ρόλο θεσμικό δεν έχουν δώσει το πραγματικό τους βάρος, καλούμαστε εμείς να το κάνουμε με το ζόρι. Και από τη στιγμή που δεν το θέλουν, το μόνο πράγμα που μας μένει είναι να αντιμετωπίσουμε την όλη κατάσταση με χιούμορ. Ζώντας λοιπόν σε έναν κόσμο που όλα αγοράζονται -ακόμα και ο σεβασμός, οι αρετές και τα αξιώματα- το χιούμορ παραμένει στοιχείο ανεκτίμητης αξίας. Γι' αυτό το 2007 όσοι έχετε χιούμορ φροντίστε να το επενδύσετε. Οσοι δεν έχετε αρκετό καλλιεργήστε το και όσοι δεν έχετε καθόλου, τουλάχιστον δεχθείτε το. Καλή χρονιά.

ΥΓ.: Ισως έτσι βάλετε κι εσείς ένα χεράκι να επιστρέψει δίπλα μου ο συγκάτοικος στη σελίδα, ο Μπάμπης, που τόσο έχει ταλαιπωρηθεί όλα αυτά τα χρόνια προσπαθώντας να σας το δώσει να το καταλάβετε!