Το θεώρημα του Πεσέιρο

Τι συμβαίνει, λοιπόν, με τον Νίνη; Δύο περιπτώσεις εμφανίζονται ως πιθανές. Στην πρώτη περίπτωση ο παίκτης είναι ακόμα ανέτοιμος να αγωνιστεί και ο προπονητής αναβάλλει τη συμμετοχή του. Στη δεύτερη ο παίκτης είναι έτοιμος, αλλά στον Πεσέιρο ο συγκεκριμένος ποδοσφαιριστής δεν αρέσει.

Δεν του γεμίζει το μάτι, για να το διατυπώσουμε πιο απλά. Θεωρεί ότι ο μικρός του Παναθηναϊκού δεν κάνει τη διαφορά, δεν είναι κάτι το εξαιρετικό και συνεπώς δεν είναι σε θέση να προσφέρει και να υλοποιήσει όλα αυτά που έχει στο μυαλό του ο Πορτογάλος τεχνικός. Ας εξετάσουμε την κάθε περίπτωση χωριστά. Η λογική λέει ότι ο Νίνης, ακόμα κι αν δεν είναι απόλυτα έτοιμος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός σημαντικού παιχνιδιού, όπως αυτό με τη Ρέιντζερς στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, αποκλείεται ύστερα από τόσο καιρό να μην είναι στοιχειωδώς επαρκής για ένα ματς με αντίπαλο τον Λεβαδειακό. Ακόμα κι αν δεν συμπεριλαμβάνεται λόγω πλάνων στην αρχική ενδεκάδα, θεωρώ αδιανόητο αυτός ο παίκτης να μην μπορεί να προσφέρει μπαίνοντας ως αλλαγή. Εστω για ένα τέταρτο ή ένα εικοσάλεπτο. Οταν, μάλιστα, οι περισσότεροι βασικοί παίκτες του Πεσέιρο μετά το 70ό λεπτό παρουσιάζουν εμφανή σημάδια κόπωσης από τον αγώνα με τους Σκωτσέζους, τι πιο λογικό από το να χρησιμοποιήσεις έναν ποδοσφαιριστή φρέσκο και ξεκούραστο; Εναν παίκτη που έχει κίνητρο να αποδείξει ότι αξίζει και πάλι την καθιέρωσή του στην αρχική ενδεκάδα των «πρασίνων». Στο κάτω κάτω της γραφής, τι ήθελε ο Πεσέιρο σε αυτό το παιχνίδι; Να κλειδώσει το αποτέλεσμα πετυχαίνοντας δεύτερο γκολ. Κάτι που δεν έδειχνε κανείς από τους ποδοσφαιριστές του ικανός να το πράξει. Ο προπονητής του Παναθηναϊκού για μία ακόμα φορά έκρινε πως η λύση του Νίνη δεν ήταν η ενδεδειγμένη. Υπήρχαν άλλες, ουσιαστικότερες. Το γιατί μόνο αυτός το ξέρει. Οπως μόνο αυτός είναι σε θέση να γνωρίζει πώς ένας ποδοσφαιριστής που ήταν έτοιμος να ξεκινήσει στο ματς με τον Ατρόμητο, κάτω μάλιστα από ακραίες καιρικές συνθήκες, είναι τώρα ανέτοιμος να παίξει -έστω για λίγο- σε ένα ματς που έχεις να αντιμετωπίσεις τη δεύτερη χειρότερη άμυνα του πρωταθλήματος.

Υστερα από όλα αυτά, γιατί να θεωρηθεί αυθαίρετο το συμπέρασμα που έχει να κάνει με τους λόγους της δεύτερης περίπτωσης; Οτι δηλαδή ο Πεσέιρο δεν «πάει» τον Νίνη ως παίκτη, γι' αυτό και δεν τον υπολογίζει. Ολα τα άλλα, ότι έχουν πάρει αέρα τα μυαλά του, ότι τον έχουν ξεσηκώσει οι δημοσιογράφοι, ότι δεν είναι όσο πρέπει και όσο χρειάζεται συγκεντρωμένος για να ανταποκριθεί, δεν έχουν να κάνουν με την αξία του παίκτη -που φέτος ελάχιστα τον έχουμε δει να αγωνίζεται, ώστε να το διαπιστώσουμε κι εμείς-, αλλά με την υποκειμενική κρίση του προπονητή. Που κι αυτή, όμως, κάπου χωλαίνει, μια και φάσκει και αντιφάσκει. Εχω συναντήσει πολλούς ποδοσφαιριστές που τα μυαλά τους, όχι μόνο έχουν πάρει αέρα, αλλά κάλλιστα θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν σαν σουρωτήρι για τα μακαρόνια. Συνεχίζουν, όμως, να αποδίδουν το ίδιο καλά. Ξέρω επίσης εξίσου καλά ότι αν έναν παίκτη δεν τον βοηθάει ο χαρακτήρας του, ούτε οι δημοσιογράφοι, ούτε ο προπονητής, ούτε οι μακρινοί και οι κοντινοί συγγενείς του μπορούν να τον επαναφέρουν στον δρόμο της αρετής και της σοφίας. Αν το θέλει ο ίδιος, θα το κάνει, αν όχι, θα «καεί» παρέα με τα νιάτα του. Αν όλα αυτά, όμως, έχουν να κάνουν πραγματικά με τον Νίνη, τότε οφείλουμε να τα δούμε. Ολα τα θεωρήματα κρίνονται από την απόδειξή τους. Οταν, λοιπόν, ο μικρός πατήσει χόρτο και ύστερα από μια σειρά εμφανίσεων διαπιστώσουμε ότι δεν έχει φανεί αντάξιος των προσδοκιών, τότε το θεώρημα θα έχει βάση. Σε κάθε άλλη περίπτωση κρίνεται άτοπο. Οι οπαδοί του Παναθηναϊκού δεν αυθαιρετούν, έχοντας επενδύσει πολλά στον συγκεκριμένο ποδοσφαιριστή. Με βάση την αξία του, προσδοκούν και ονειρεύονται. Αν πάλι ζητούν τη συμμετοχή του επίμονα, είναι διότι στο παρελθόν ο Νίνης έχει δώσει λύσεις, ιδιαίτερα σε κρίσιμα ματς. Λύσεις που τώρα δεν υπάρχουν και κανείς άλλος δεν μοιάζει ικανός να τις προσφέρει. Ο Πεσέιρο προσπαθεί να αποδείξει κάτι απίθανο. Οτι δεν φαλτσάρει το όργανο, αλλά η παρτιτούρα! Αν συνεχίσει, όμως, να επιμένει -χωρίς να μπορεί να αποδείξει ότι έχει δίκιο- και συγχρόνως ο Παναθηναϊκός παρουσιάζει τα ίδια προβλήματα, τότε στην πρώτη στραβή η γιούχα εύκολα θα γίνει οργή απέναντι στο πρόσωπό του.

ΑΟΡΑΤΕΣ ΠΑΡΕΕΣ

«Του οκταώρου οι πεσόντες ηδονίζονται με τσόντες!»

«Οκτώ ώρες δουλειά, μιάμιση ώρα να πας και να 'ρθεις στη δουλειά, οκτώ ώρες ύπνος, δύο ώρες για φαγητό, μία ώρα για καθαριότητα και φροντίδα του σώματος, μία ώρα για περπάτημα ή γυμναστική, μιάμιση ώρα για να δεις τηλεόραση και μία ώρα για διάφορες άλλες υποχρεώσεις, μας κάνουν σύνολο 24 ώρες. Δηλαδή ένας υγιής εργαζόμενος, χωρίς παιδιά, χωρίς άλλες υποχρεώσεις, είναι σχεδόν βέβαιο ότι μετά βίας θα βρει χρόνο για να διαβάσει ένα βιβλίο, να ακούσει προσεκτικά ένα δίσκο κλασικής μουσικής ή να ενημερωθεί απ' την εφημερίδα του. Ολα αυτά συνήθως τα μεταθέτει στο Σαββατοκύριακο, μαζί με όποιας μορφής διασκέδαση, εκδρομή ή απόλαυση μιας συναυλίας ή ενός θεατρικού έργου (που κι αυτά δεν συνιστούν πάντα πνευματική απόλαυση).

Να τη, λοιπόν, η ζωή ενός μικρομεσαίου αστού. Ενός θετικού γενικά προσώπου, που δεν μπεκροπίνει, δεν χάνει τις ώρες του στα καφενεία και στις συζητήσεις, που δεν αναρωτιέται γιατί ο Μπέκετ, ο Σκαλκώτας, ο Στάινμπεργκ και ο Ρίλκε έγραψαν αυτά που έγραψαν, που ποτέ του δεν θα διαβάσει Πλάτωνα, Αριστοτέλη ή Σαρτρ!

Αυτός ο πληροφορημένος άνθρωπος θα σταθεί με απορία μπρος στις κατασκευές των σημερινών εικαστικών σε κάποιο μουσείο ή γκαλερί, θα πάει πιθανώς σε μια παράσταση χοροθεάτρου, θα δει οπωσδήποτε μια ταινία τον μήνα, αλλά δεν θα έχει ποτέ χρόνο και διάθεση να ζήσει ή να συζητήσει σε βάθος τις εντυπώσεις του.

Οταν με το πέρασμα του χρόνου θα αποκτήσει παιδιά, άρρωστους γονείς, βαρετή σχέση, περιττά κιλά, εξοχικό και τα σχετικά γκάτζετ, τότε είναι σίγουρο πως κάθε σκέψη για το ποιος είναι και τι κάνει πάει περίπατο και ο φιλαράκος μας μεταλλάσσεται στον αδιάφορο μέτριο ανθρωπάκο, τον συμπαθή εκείνον δημοκράτη που είναι συμβιβασμένος με τη μετριότητα και την ανημπόρια του.

Ετσι, αναπαράγονται η μελαγχολία που κυριαρχεί στις δυτικές κοινωνίες, ο προστατευτικός πέπλος του καρτεσιανικού καθωσπρεπισμού και η ηθική μέση άποψη. Οποιος έχει χρόνο για φλερτ, για έρωτα, για ποτό, για καφενεία, διάβασμα ή χάζεμα, για παρέα και κουβέντα, εκλαμβάνεται σαν ιδιόρρυθμος ή ψώνιο. Η παραχώρηση χρόνου σε μη παραγωγικές (οικονομικά επωφελείς) δραστηριότητες ή η προσπάθεια να ξεφύγει από την ιδιώτευση (από την ηλιθιότητα, όπως πιστεύει ο Θουκυδίδης, στην οποία ξεπέφτει ο άνθρωπος που αρνείται να είναι πολίτης και που οι Γάλλοι ονομάζουν idiot) θεωρείται ύποπτη. Το σύνθημα σε πολυκατοικία του Παγκρατίου έλεγε ότι "του οκταώρου οι πεσόντες ηδονίζονται με τσόντες". Το "πεσόντες" μάς το δείχνει καλά. Δεν είναι οι άνθρωποι κατ' ανάγκην κακοί. Πεσόντες είναι οι περισσότεροι. Θύματα της αδυναμίας τους. Ισως και να μην άξιζαν καλύτερη ζωή. Τι να το κάνει ολόκληρο ελεύθερο οκτάωρο ο άδειος;

Εγώ κλαίω αυτόν που το θέλει και δεν το έχει. Κάποιοι είναι ασυμβίβαστοι, τρελοί και ονειροπόλοι. Κάποιοι θέλουν να ζουν την κάθε μέρα με θάμβος! Οι πεσόντες μπορεί και να θέλουν να είναι πεσόντες. Γι' αυτό κι εγώ θα έγραφα στον τοίχο: "Τόλμα να πάρεις τον χρόνο που γουστάρεις"!».

Μου το έστειλε αναγνώστης της στήλης και το αναδημοσιεύω αυτούσιο.