Καθόμουν μες στο κρύο και παρακολουθούσα τους οπαδούς της Τσέλσι να περιμένουν υπομονετικά στην ουρά για να μπουν στο γήπεδο. Μέσος όρος ηλικίας… άσ' τα να πάνε. Ο νεότερος είχε προλάβει τη Νεκρά Θάλασσα ζωντανή, την αναστύλωση του Λονδίνου μετά τους καταστροφικούς βομβαρδισμούς στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Γκρίζα κεφάλια σε παράταξη. Είχες την εντύπωση ότι πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που πριν από 37 χρόνια βρέθηκαν στο ίδιο γήπεδο για να πανηγυρίσουν τον τίτλο στο Κύπελλο Κυπελλούχων με αντίπαλο τη Ρεάλ. Τότε οι περισσότεροι θα πρέπει να ήταν 20άρηδες. Χρόνια μετά αποφάσισαν να γιορτάσουν την επέτειο εκείνης της αλησμόνητης βραδιάς στο ίδιο γήπεδο και έτσι είπαν να μας επισκεφθούν και πάλι. Μπορεί να είναι και οι ίδιοι που βρέθηκαν στη Στοκχόλμη το 1998, στον επιτυχημένο τελικό για την ίδια διοργάνωση με αντίπαλο τη Στουτγκάρδη. Το γεγονός δεν έχει να κάνει με την οικονομική κρίση στην Αγγλία, που όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης πλήττει ιδιαίτερα τους νέους, με αποτέλεσμα οι μικρές ηλικίες να δυσκολεύονται να διαθέσουν χρήματα για ένα παιχνίδι μακριά από τη χώρα τους. Οι κάτοικοι του Λίβερπουλ, του Μάντσεστερ, του Νιούκαστλ και άλλων πόλεων της αγγλικής περιφέρειας έχουν νιώσει βαθύτερα στο πετσί τους τη φτώχεια και την οικονομική δυσκολία απ' αυτούς που ζουν στο κοσμοπολίτικο Λονδίνο. Μην ξεχνάτε, εξάλλου, ότι η Τσέλσι εδρεύει σε μία από τις αριστοκρατικότερες και συνεπώς ακριβότερες συνοικίες της πρωτεύουσας. Απλώς δεν καταφέρνει να ανανεώσει τον στόλο των οπαδών της στον βαθμό που το καταφέρνουν οι «φτωχοί» στον Βορρά. Ακόμα και μέσα στο Λονδίνο!
«Δεν είναι η δόξα, δεν είναι τα λεφτά, είναι του δρόμου η χαρά», τραγουδάει στο «Βαλκανιζατέρ» ο Νίκος Πορτοκάλογλου και έχει απόλυτο δίκιο. Δεν είναι, λοιπόν, τα λεφτά και οι ποδοσφαιρικοί νεοπλουτισμοί του Αμπράμοβιτς που θα φέρουν τη δόξα, με απώτερο σκοπό να βαρύνουν τη φανέλα της Τσέλσι σε Αγγλία και κυρίως σε Ευρώπη, ανανεώνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τον μέσο όρο των οπαδών της. Βλέπετε, οι «φτωχοί βόρειοι» της Λίβερπουλ και της Μάντσεστερ, όλων των ηλικιών, απολαμβάνουν του δρόμου τη χαρά και των ταξιδιών διότι οι ομάδες τους χρόνια τώρα έχουν φροντίσει να χτίσουν το ευρωπαϊκό προφίλ τους. Από το παλιό καλό Κύπελλο Πρωταθλητριών μέχρι το σύγχρονο Τσάμπιονς Λιγκ, θα τις βρεις να πρωταγωνιστούν και να κατακτούν τίτλους. Ο ιδρώτας από τη μεγάλη πορεία των ομάδων βαραίνει τη φανέλα τους και όχι τα εκατομμύρια των προέδρων.
Αυτός είναι ο λόγος που ομάδες με μεγαλύτερο μπάτζετ και θεαματικότερη ευρωπαϊκή παρουσία από την Τσέλσι έχουν δει το «Ανφιλντ» και το «Θέατρο των Ονείρων» να κατηφορίζει επικίνδυνα προς την εστία τους. Με δύο συνεχή πρωταθλήματα Αγγλίας δεν γίνεσαι Μίλαν, Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, Λίβερπουλ, Μάντσεστερ ή ακόμα Μπάγερν, Αγιαξ, Γιουβέντους και Ιντερ. Θα πρέπει να έχεις καταπιεί μια ολόκληρη θάλασσα από ευρωπαϊκές αναμετρήσεις –τις περισσότερες με επιτυχία– για να σου επιτρέψουν οι σύλλογοι αυτοί να χτυπήσεις την πόρτα τους. Και πάλι δεν είναι σίγουρο ότι θα σου ανοίξουν.
Αυτό οφείλει να έχει στο μυαλό του ο Ολυμπιακός. Οτι δεν τα πήγε καθόλου άσχημα στο πρώτο παιχνίδι και τώρα έχει να αντιμετωπίσει μια ομάδα που φιλοδοξεί και έχει όλα τα φόντα να περάσει στο πάνθεον των ισχυρών ομάδων παγκοσμίως, αλλά ακόμα δίνει εξετάσεις γι' αυτό. Οτι έχει να συγκρουστεί με μια ομάδα που προκαλεί τον σεβασμό, αλλά όχι τον φόβο. Με τέτοιες, ισχυρές ομάδες, συνήθως πετυχαίνεις την υπέρβαση. Με τις μεγάλες ονειρεύεσαι το θαύμα!
Πρόχειρο ΤΕΤΡΑΔΙΟ
Παράδεισος και παράδεισος
Ενας άνδρας, το άλογο και ο σκύλος του περπατούσαν σε ένα δάσος. Καθώς περνούσαν κάτω από ένα δένδρο έπεσε ένας κεραυνός και τους έκανε στάχτη! Ομως ο άνδρας δεν κατάλαβε ότι είχε εγκαταλείψει αυτόν τον κόσμο και συνέχισε την πορεία του με τα δύο του ζώα. Κάποιες φορές περνάει κάποιος χρόνος μέχρι να συνειδητοποιήσουν οι νεκροί την καινούργια κατάσταση. Ο δρόμος ήταν πολύ μακρύς και ανέβαιναν σε ένα λόφο. Ο ήλιος ήταν πολύ δυνατός και αυτοί ίδρωναν και διψούσαν. Σε μια στροφή του δρόμου είδαν μια πανέμορφη μαρμάρινη πύλη, που οδηγούσε σε μια πλατεία στρωμένη με πλάκες από χρυσάφι. Ο διαβάτης κατευθύνθηκε προς τον άνθρωπο που φύλαγε την είσοδο.
- «Καλημέρα».
- «Καλημέρα», απάντησε ο φύλακας.
- «Πώς λέγεται αυτό το τόσο όμορφο μέρος;».
- «Αυτός είναι ο παράδεισος».
- «Τι καλά που φτάσαμε στον παράδεισο, γιατί διψάμε».
- «Μπορείτε, κύριε, να μπείτε και να πιείτε όσο νερό θέλετε», είπε ο φύλακας και του έδειξε την πηγή.
- «Το άλογο και ο σκύλος μου διψούν επίσης».
- «Λυπάμαι πολύ», είπε ο φύλακας, «αλλά εδώ απαγορεύεται η είσοδος στα ζώα».
Ο άνδρας αρνήθηκε με μεγάλη δυσκολία, μια και διψούσε πολύ, αλλά δεν ήθελε να πιει μόνο αυτός. Ευχαρίστησε τον φύλακα και συνέχισε την πορεία του.
Αφού περπάτησαν για αρκετή ώρα στην ανηφοριά, εξαντλημένοι πλέον και οι τρεις έφτασαν σε ένα άλλο μέρος, η είσοδος του οποίου ξεχώριζε από μια παλιά πόρτα περικυκλωμένη από δέντρα. Στη σκιά ενός δέντρου καθόταν ένας άνδρας και είχε το κεφάλι του καλυμμένο με ένα καπέλο. Μάλλον κοιμόταν.
- «Καλημέρα», είπε ο διαβάτης. Ο άνδρας έγνεψε ως απάντηση με το κεφάλι του.
- «Διψάμε πολύ το άλογό μου, ο σκύλος μου κι εγώ».
- «Υπάρχει πηγή ανάμεσα σε εκείνα τα βράχια», είπε ο άνδρας δείχνοντας το μέρος. Μπορείτε να πιείτε όσο νερό θέλετε.
Ο άνδρας, το άλογο και ο σκύλος του πήγαν στην πηγή και έσβησαν τη δίψα τους. Ο διαβάτης γύρισε πίσω να ευχαριστήσει τον άνδρα.
- «Μπορείτε να ξανάρθετε όποτε θέλετε», του απάντησε εκείνος.
- «Επί τη ευκαιρία, πώς ονομάζεται αυτό το μέρος;», ρώτησε ο άνδρας.
- «Παράδεισος».
- «Παράδεισος; Μα ο φύλακας της μαρμάρινης εισόδου μού είπε ότι εκείνο το μέρος ήταν ο παράδεισος».
- «Εκείνο δεν ήταν ο παράδεισος, αλλά η κόλαση», απάντησε ο φύλακας. Ο διαβάτης έμεινε σαστισμένος.
- «Θα έπρεπε να τους απαγορεύσετε να χρησιμοποιούν το όνομά σας. Αυτή η λάθος πληροφορία μπορεί να προξενήσει μεγάλο μπέρδεμα», είπε ο διαβάτης.
- «Σε καμία περίπτωση», αντέτεινε ο άνδρας, «στην πραγματικότητα μας κάνουν μεγάλη χάρη, διότι εκεί παραμένουν όλοι όσοι είναι ικανοί να εγκαταλείψουν τους καλύτερους φίλους τους!
Την ιστορία του Πάολο Κοέλιο τη βρήκα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο. Μου την έστειλε ο καλός αναγνώστης και συνεργάτης Μιχάλης Τασούλας.
ΑΟΡΑΤΕΣ ΠΑΡΕΕΣ
Πέρα στην Αφρική...
Η φωτογραφία είναι του Στέφεν Μόρισον και κέρδισε το 3ο βραβείο στην κατηγορία «Ειδήσεις - Μονές φωτογραφίες». Τραβήχτηκε σε μια φτωχογειτονιά του Ναϊρόμπι μετά τη λαϊκή εξέγερση για τις νοθευμένες εκλογές. Κοιτάξτε τι γίνεται στον κόσμο και εμείς ασχολούμαστε με τον Ζαχόπουλο, τον Μάκη και τον Θέμο... Προσέξτε τον πανικό και τον φόβο στα σώματα των ανθρώπων και την άνεση στη βία των μονάδων καταστολής. Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο «Ε» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» και συνοδεύτηκε από το πολύ καλό κείμενο της Τίνας Κουλουφάκου. Γράφει: «Εκατοντάδες οι νεκροί, τεράστιες οι καταστροφές, βαρύτατο το πλήγμα στην έτσι κι αλλιώς χωλαίνουσα δημοκρατία. Και οι Ευρωπαίοι; Απόντες από την κρίση, όπως απουσιάζουν κι απ' τη φωτογραφία. Και τόσο καιρό που ανακατεύονταν στην Αφρική τη βοήθησαν νομίζετε;».