Τα τέσσερα μίλια που μας χωρίζουν από την κοινή λογική (Sportday / Γ.Χελάκης)

Στη μνήμη του πιλότου Κωνσταντίνου Ηλιάκη. Μνήμη ιερή και σεβαστή. Ο Έλληνας αξιωματικός έπεσε την ώρα του καθήκοντος. Τηλεοπτικά κανάλια και μερίδα του Τύπου πρόλαβαν να τον ανακηρύξουν ήρωα. Με όλο το θάρρος, πριν ο νεκρός γίνει ήρωας, ας ειπωθεί κάτι πιο απλό και τραγικό. Ο Κωνσταντίνος Ηλιάκης υπήρξε θύμα.

Στην πατρίδα μας έχουμε λιγότερη ανάγκη από ήρωες. Μας χρειάζονται άνθρωποι ζωντανοί και παραγωγικοί στις ειρηνικές ενασχολήσεις τους. Οχι ήρωες και, πολύ περισσότερο, όχι θύματα.
Το αεροσκάφος του Ηλιάκη σηκώθηκε για να αναχαιτίσει ένα τουρκικό «φωτογραφικό» αεροσκάφος και άλλα δύο μαχητικά που το συνόδευαν. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας μας πληροφόρησε ότι τα τουρκικά αεροπλάνα παραβίασαν -για μία ακόμα φορά- τον εθνικό εναέριο χώρο μας.

Τελεία και παύλα. Οπως ορίζουν οι κανονισμοί, ο Κωνσταντίνος Ηλιάκης και οι συνάδελφοί του έπραξαν το καθήκον τους. Υστερα ήρθαν οι πολιτικάντηδες στα κανάλια, οι κατάρες στο «βαθύ κράτος» της Τουρκίας και οι βαριές κουβέντες εναντίον των συμμάχων, που και πάλι ένιψαν τας χείρας τους και θεώρησαν το θέμα ελληνοτουρκική διαφορά. Γιατί οι σύμμαχοι δεν εννοούν να καταλάβουν ότι μας πνίγει το δίκιο; Η παραπάνω ιστορία είναι διδακτική.

Ενώ τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στη θάλασσα εκτείνονται στα έξι μίλια, ο εθνικός εναέριος χώρος μας επεκτείνεται τέσσερα μίλια ακόμα και φτάνει στα δέκα. Πώς έγινε αυτό; Έγινε μονομερώς. Με απόφαση που πήρε η ελληνική κυβέρνηση το 1931 με Προεδρικό Διάταγμα.

Χωρίς να συνεννοηθούμε με κανέναν αποφασίσαμε και διατάξαμε ότι στον αέρα θα κυριαρχούμε ακόμα τέσσερα μίλια. Κανένας διεθνής οργανισμός, ούτε το ΝΑΤΟ, έχει επικυρώσει το... Προεδρικό Διάταγμα. Ο υπογράφων δεν ισχυρίζεται ότι κακώς έγινε η... επέκταση. Ο αναγνώστης μπορεί να αντιληφθεί αν η τότε απόφαση φαίνεται να προσκρούει στην κοινή λογική.

Μπορεί να φέρει στη μνήμη του τις πρόσφατες εμφανίσεις των «ελληναράδων» στα τηλεπαράθυρα για να διαπιστώσει ότι αυτή η απλή αλήθεια αποσιωπήθηκε. Ο Κωνσταντίνος Ηλιάκης χάθηκε γιατί υπερασπίστηκε αυτά τα τέσσερα μίλια. Τέσσερα μίλια που την «ελληνικότητά τους» δεν την παραδέχεται κανείς, πλην ημών των ιδίων. Μέσα στις φωνές για τους φιλοπόλεμους κι επεκτατικούς Τούρκους, τους τζάμπα παλικαρισμούς ορισμένων πολιτικάντηδων που είναι «έτοιμοι» να εκστρατεύσουν μέχρι την Κόκκινη Μηλιά και την επίδειξη σκληρού αντιαμερικανισμού από κάποιους άλλους, χάθηκε αυτή η μικρή λεπτομέρεια. Ύστερα ήρθαν πάλι τα κανάλια. Μας πληροφόρησαν ότι ο Τούρκος πιλότος αρνήθηκε να διασωθεί από το ελληνικό ελικόπτερο και μάλιστα τράβηξε το πιστόλι του.

Πολύ αργότερα πληροφορηθήκαμε από επίσημα χείλη ότι τον πιλότο τον περισυνέλλεξαν από ένα πλοίο με παναμέζικη σημαία, το οποίο έφτασε πρώτο στην περιοχή. Μάλιστα, ο Φιλιππινέζος πλοίαρχος δήλωσε ότι ο Τούρκος ουδέποτε τράβηξε το περίστροφό του και παρέδωσε μόλις του ζητήθηκε. Χαλάει κάπως η εικόνα του αιμοσταγούς Τούρκου, που άφησαν να φιλοτεχνηθεί τα κανάλια.

Με άλλα λόγια οι αιμοσταγείς κι αιμοδιψείς Τούρκοι πετούσαν σε χώρο εναέριο που μόνο εμείς θεωρούμε δικό μας. Στον χώρο αυτόν έχασε τη ζωή του ο Κωνσταντίνος Ηλιάκης. Ο σεβασμός στη μνήμη του απαιτεί να πούμε την αλήθεια. Ο σεβασμός στη μνήμη του απαιτεί να μιλήσουμε δημόσια χωρίς ταμπού για την αλήθεια αυτή. Να ακούσουμε υπεύθυνα από τους μπαρουτοκαπνισμένους τηλετελάληδες πόσο πληρώνουμε ως φορολογούμενοι κάθε χρόνο -εβδομήντα χρόνια τώρα- την αλήθεια αυτή. Πόσες ζωές χάθηκαν ή κινδύνευσαν να χαθούν. Ποιοι επωφελούνται εν τέλει από την ξέφρενη κούρσα των εξοπλισμών. Ποιοι πωλούν αεροπλάνα, ποιοι αγοράζουν, με ποιες διαδικασίες, με πόσα λεφτά.

Ο σεβασμός στη μνήμη του Έλληνα πιλότου θα φανεί πιο καθαρά έτσι. Διαφορετικά είναι σαν να στέλνουμε τους επόμενους αεροπόρους στον θάνατο. Ο Κωνσταντίνος Ηλιάκης πριν από ήρωας υπήρξε θύμα. Για τον θάνατό του υπάρχουν εκτός από τον φυσικό και ηθικοί αυτουργοί. Η εφημερίδα αυτή θα συμπεριελάμβανε και τον εαυτό της στην ηθική αυτουργία, αν ξεχνούσε την αναφορά σε μια αλήθεια που δεν γράφεται συχνά και ακούγεται σπανιότερα. Σκοπός του σημειώματος δεν είναι να υποδείξει πρακτικούς τρόπους για την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών, που θα οδηγήσουν στην εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Ούτε νιώθει τη ανάγκη να προσθέσει κάμποσες αράδες στα εκατομμύρια που δικαίως έχουν γραφτεί για την επιθετικότητα των γερακιών της Άγκυρας. Γνωστά είναι όλα αυτά. Για τις γκρίζες ζώνες της πολιτικής του ελληνικού κράτους δεν θα πρέπει να αρχίσει κάποια στιγμή η κουβέντα;

Η Βουλή -ορθώς- ετοιμάζεται να ενισχύσει οικονομικά τη χήρα του αδικοχαμένου πιλότου. Διαβάσαμε ότι η οικογένειά του δέχεται παροτρύνσεις να κινηθεί δικαστικά εναντίον του τουρκικού κράτους, διεκδικώντας αποζημίωση. Τι θα γίνει άραγε αν κινηθεί δικαστικά κι εναντίον του ελληνικού κράτους; Γιατί πρέπει μια ανθρώπινη τραγωδία να την πασπαλίζουμε με «εθνική» ρητορική; Μήπως για να αποφύγουμε να τη συζητήσουμε επί της ουσίας;
Σκύβω με σεβασμό στη μνήμη του Έλληνα αεροπόρου. Τον προτιμούσα ζωντανό παρά ήρωα. Κι επειδή η εθνική μου κατήχηση τόσα χρόνια ορθώνεται εμπόδιο αξεπέραστο και δεν μπορώ να γράψω ότι δεν θέλω άλλους εθνικούς ήρωες, γράφω απλά ότι δεν θέλω άλλα θύματα.