Αερογέφυρες, τάφροι και εισβολές: Οι τελικοί που το ξύλο επισκίασε την μπάλα

«Μέρα γιορτής για το ελληνικό ποδόσφαιρο». Αγαπημένο (ή και όχι) κλισέ ενόψει της διεξαγωγής του εκάστοτε τελικού του Κυπέλλου Ελλάδος. Συνήθως πέφτει στο τραπέζι απλά ως μια ευχή. Η ουσία είναι ότι σχεδόν ποτέ δεν επιβεβαιώνεται.

Να 'μαστε… ξηγημένοι. Σαν τη διχρωμία στις εξέδρες δεν έχει. Πόσω μάλλον σ' ένα τόσο μεγάλο ραντεβού κι όταν στις κερκίδες βρίσκονται οπαδοί, οι οποίοι -εάν εξαιρέσουμε συμβάντα σαν αυτά του παρόντος κειμένου- έχουν αποδείξει ότι είναι από τους «καλύτερους» στην Ευρώπη. Παρόλα αυτά, τα ακόλουθα γεγονότα έχουν συμβεί κι ως εκ τούτου οι ήρεμοι και χωρίς έκτροπα τελικοί αποτελούν απλώς την εξαίρεση στον (ελληνικό) κανόνα.

Αμέτρητα τα παραδείγματα -γεμάτα ξύλο, καρεκλιές και... αερογέφυρες- που μπορούν να στοιχειοθετήσουν τα παραπάνω. Το sport-fm.gr ενόψει του τελικού για το 2022 ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και ΠΑΟΚ -και με την ευχή προφανώς να μην επαναληφθούν- θυμίζει τα πιο χαρακτηριστικά εξ αυτών.

Σημείωση: Αναφέρονται μόνο όσα έγιναν εντός ή πέριξ των γηπέδων. Εξού και έχουν παραληφθεί αρκετά «διαμάντια» (βλ. το «γης Μαδιάμ» που προκάλεσαν οι φίλοι της ΑΕΚ στο «Ιεράπετρα» μετά τον τελικό του 2006).

Παναθηναϊκός-ΑΕΚ 1995 (1-0 στην παράταση)

Γνωστός κι ως ο «τελικός του Μπάκα». Βέβαια, δεν θα σταθούμε ούτε στα δύο πέναλτι που έδωσε ο Θεσσαλονικιός ρέφερι (σε Σαραβάκο και Βαζέχα) ούτε στην επίθεση που δέχτηκε δέκα μέρες μετά τον αγώνα στη συμβολή των οδών Λαμίας και Αλίμου στο Άνω Καλαμάκι.

Εν προκειμένω, λόγω και του θέματος, η αναφορά θα περιοριστεί στο πεδίο μάχης που στήθηκε εντός του ΟΑΚΑ στο περιθώριο της ανάπαυλας. Με την ολοκλήρωση, λοιπόν, του πρώτου ημίχρονου, οι οπαδοί των δύο ομάδων ξεκίνησαν την ανταλλαγή καθισμάτων, καπνογόνων κι ό, τι άλλου διέθεταν. Μονάχα ένα κιγκλίδωμα χώριζε τις δύο πλευρές, με τη μάχη -εξαιτίας και της χαρακτηριστικής αδράνειας της αστυνομίας- να διαρκεί για παραπάνω από δέκα λεπτά. Συνολικά δεκαοκτώ άτομα παραπέμφθηκαν την επόμενη μέρα στον εισαγγελέα, οι δέκα εξ αυτών ανήλικοι.

Την ίδια ώρα, ο ισχυρός άνδρας των «πρασίνων», Γιώργος Βαρδινογιάννης, εξοργιζόταν με τον αστυνομικό Φώτη Ζουμπούλη, ο οποίος -εκούσια ή μη- τον παρεμπόδισε στη φυσούνα. Για να ακολουθήσει εν συνεχεία λίγα μέτρα παραπέρα κι ένας έντονος διαπληκτισμός μεταξύ των ανθρώπων των δύο κλαμπ (και ο Ντούσαν Μπάγεβιτς, μεταξύ άλλων, ανάμεσά τους).

Άρης-ΠΑΟΚ 2003 (0-1)

Τελικός μεταξύ ΠΑΟΚ και Άρη και μάλιστα στην Τούμπα (με τυπικά γηπεδούχους τους «κιτρίνους»). Σύμφωνοι, δεν θέλει και πολύ. Δεν είναι και λίγο να βρίσκονται δέκα χιλιάδες Αρειανοί στην έδρα του μισητού τους αντιπάλου, με το διακύβευμα μάλιστα να είναι τόσο μεγάλο.

Τα επεισόδια άρχισαν τρεις ώρες πριν την έναρξη, έξω από τη Θύρα 4, μεταξύ των οπαδών του ΠΑΟΚ και της Αστυνομίας. Το τραγελαφικό της όλης υπόθεσης άρχισε από νωρίς, καθώς σταμάτησε να λειτουργεί ένας από τους τέσσερις προβολείς. Βλάβη που δεν αποκαταστάθηκε σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της αναμέτρησης.

Ίσως βέβαια τελικά… να ήταν και το ημίφως ο λόγος που οι φίλοι του Άρη άναψαν φωτιές στην κερκίδα, ενώ το ματς όδευε προς την ολοκλήρωσή του και ο τίτλος προς τον ΠΑΟΚ. Αποτέλεσμα αυτού, τα σκηνικά απείρου κάλλους, με το background της απονομής να ντύνεται με φλεγόμενες εξέδρες. Μετά το παιχνίδι, συγκρούσεις εκτυλίχθηκαν εκ νέου στα πέριξ του γηπέδου.

Ολυμπιακός-Άρης 2005 (3-0)

Μεταφερόμαστε δέκα χρόνια αργότερα, στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο και στον τελικό μεταξύ του Ολυμπιακού και του Άρη. Μεγάλη μερίδα «κιτρίνων» παρουσιάζεται με καθυστέρηση και με την άφιξή της αρχίζει πετροπόλεμος. Η ένταση μεταφέρεται κι εντός γηπέδου. Μισή ώρα πριν την προγραμματισμένη έναρξη, μέρος του κόσμου των Θεσσαλονικιών εισβάλει στον αγωνιστικό χώρο, για να απομακρυνθεί εν συνεχεία από τα ΜΑΤ.

ΑΕΚ-Ολυμπιακός 2009 (3-3 στην κανονική διάρκεια, 4-4 στην παράταση, 14-15 στα πέναλτι)

Ο, κατά γενική ομολογία, καλύτερος τελικός Κυπέλλου Ελλάδος όλων των εποχών. Τρομερές εναλλαγές συναισθημάτων, απίστευτη εξέλιξη κι ένα τρόπαιο που εκείνη την ώρα καλούταν από πολλούς «να κοπεί και να μοιραστεί στα δύο».

Παρόλα αυτά, το κλίμα στο Ολυμπιακό Στάδιο μόνο γιορτινό δεν ήταν πριν τη σέντρα. Εκτεταμένα επεισόδια, με την ιδιαίτερη διαφοροποίηση ότι αυτά δεν γίνονταν άμεσα αντιληπτά μέσω του τηλεοπτικού φακού. Όχι επειδή δεν συνέβησαν, αλλά διότι κατά βάση έλαβαν χώρα… υπογείως και συγκεκριμένα στην τάφρο πέριξ του αγωνιστικού χώρου.

Φυσικά, εκτός του οπτικοακουστικού υλικού που κυκλοφορεί, συντέθηκαν και τα σχετικά συνθήματα που διατηρούν ζωντανά στη μνήμη τα εν λόγω σκηνικά…

Παναθηναϊκός-Άρης 2010 (1-0)

Φαίνεται πως η ιδέα της τάφρου άρεσε στο οπαδικό κίνημα και «τιμήθηκε» μόλις έναν χρόνο αργότερα. Διαφορετικοί πρωταγωνιστές αυτή τη φορά, με τους φίλους των Παναθηναϊκού και Άρη να συναντιούνται face to face -τόσο υπογείως όσο και στον στίβο του ΟΑΚΑ- αφήνοντας πίσω τους κάμποσα σπασμένα καθίσματα.

Τα παρατράγουδα είχαν ξεκινήσει από νωρίς εκτός γηπέδου, με τους οπαδούς του «τριφυλλιού» να συγκρούονται με τις αστυνομικές δυνάμεις. Συνολικά σημειώθηκαν 18 συλλήψεις και 55 προσαγωγές.

Ατρόμητος-ΑΕΚ 2011 (0-3)

Από τους τελικούς με τις πλέον σκληρές εικόνες. Κι αυτό διότι οι σκηνές βίας στο ΟΑΚΑ δεν περιορίστηκαν μεταξύ των θερμόαιμων. Συγκεκριμένα, πριν την έναρξη μεγάλη μερίδα των οπαδών της ΑΕΚ κινήθηκε απειλητικά προς την απέναντι πλευρά, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν ακόμα και οι οικογένειες των ποδοσφαιριστών του Ατρομήτου (τις οποίες οι παίκτες των Περιστεριωτών προσπάθησαν οι ίδιοι να υπερασπιστούν).



Το παιχνίδι άρχισε με καθυστέρηση, ενώ κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου οι παραταγμένοι παίκτες κοιτούσαν προς τα πίσω τους… κάποιους να τις παίζουν. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας οι πρόεδροι των δύο ομάδων, Σταύρος Αδαμίδης και Γιώργος Σπανός, παραλίγο να έρθουν στα χέρια.

Στο σκηνικό ήρθαν να κουμπώσουν τα διαρκή «μπασίματα» των φίλων της «Ένωσης» στον αγωνιστικό χώρο. Είσοδος στο 2-0, διακοπή εννιά λεπτών (για τον ίδιο λόγο) στο 3-0 και λήξη του αγώνα από τον Τάσο Κάκο στο 92', χωρίς όμως να ακουστεί ποτέ το τριπλό σφύριγμα. Αξέχαστες παραμένουν οι δηλώσεις μετά το ματς από τους ιδιαίτερα φορτισμένους, Γιώργο Δώνη (προπονητής Ατρομήτου) και Γιώργο Σπανό, οι οποίοι στηλίτευσαν τα όσα συνέβησαν.

ΠΑΟΚ-ΑΕΚ 2017 (2-1)

Και φτάνουμε και στα πιο… φρέσκα κουλούρια. Ελάχιστοι πλέον στέκονται στο τελικό σκορ, ακόμα και στο γκολ οφσάιντ που το διαμόρφωσε. Δεν γίνεται και διαφορετικά, όταν παρακολουθείς επί μία ώρα σε live μετάδοση «ντου» της μίας πλευράς προς την άλλη και τούμπαλιν.

Οι μάχες στο Πανθεσσαλικό Στάδιο μεταξύ των οπαδών της ΑΕΚ και του ΠΑΟΚ (και όχι μόνο) άρχισαν από νωρίς. Η, ξακουστή πλέον, αερογέφυρα -η οποία για κάποιο ανεξήγητο λόγο δεν φυλάχθηκε ποτέ- έδωσε τον… πολυπόθητο δίαυλο επικοινωνίας στους φίλους των δύο ομάδων. Περισσότεροι από 70 τραυματίες και μισή ώρα καθυστέρηση στην έναρξη, μερικοί από τους θλιβερούς αριθμούς του εν λόγω συναπαντήματος.

Περιττό να σημειωθεί ότι για μέρες κυκλοφορούσαν βίντεο, με τα οποία η κάθε οπαδική πλευρά προσπαθούσε να στοιχειοθετήσει την επικράτησή της.