28 Φεβρουαρίου 1904. 26 κάτοικοι της χαμηλής αστικής τάξης της Λισαβόνας με αγάπη προς το ποδόσφαιρο, ιδρύουν την «Grupo Sport Lisboa», η οποία τέσσερα χρόνια αργότερα συγχωνεύεται με την «Grupo Sport Benfica», με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν την Μπενφίκα, την κορυφαία ομάδα της Πορτογαλίας έως και σήμερα, με 38 τίτλους πρωταθλήματος και πολλά ακόμη τρόπαια.
1 Ιουλίου 1906. O Ζοσέ Αλβαλάδε, που προερχόταν από αριστοκρατική οικογένεια, ιδρύει με τη βοήθεια -χρηματική κυρίως- του παππού του την Σπόρτινγκ Λισαβόνας, με το γήπεδο της να έχει -μέχρι και σήμερα- το όνομά του.
Αυτό το γεγονός θα ήταν και η αφορμή για μία τεράστια ποδοσφαιρική κόντρα στην πορτογαλική πρωτεύουσα και δημιουργήθηκε ένα ντέρμπι, που όμοιό του δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά στη χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου.
Πέρα από το μίσος που υπάρχει ανάμεσα στους οπαδούς των δύο ομάδων, υπάρχει ακόμη ένα στοιχείο, ικανό για να το χαρακτηρίσει ως «κάτι παραπάνω από ένα ντέρμπι». Ποιο είναι αυτό; Οι ταξικές διαφορές των φίλων των δύο συλλόγων.
Η Μπενφίκα είναι η «ομάδα του απλού λαού» και των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, ενώ η Σπόρτινγκ είναι αυτή που την υποστηρίζουν οι πλούσιοι, από καταβολής της έως και τις μέρες μας. Φυσικά, τα γήπεδά τους βρίσκονται πολύ κοντά, μιας και το «Ντα Λουζ» απέχει μόλις τρία χιλιόμετρα από το «Ζοσέ Αλβαλάδε».
Η αρχή του μίσους
Πως, όμως, ξεκίνησε αυτή η κόντρα; Η αρχή έγινε το 1907, όταν η οικονομικά ευκατάστατη διοίκηση των «λιονταριών» έπεισε οκτώ παίκτες της συμπολίτισσας να μεταγραφούν στη δική τους ομάδα, δίνοντάς τους καλύτερα συμβόλαια, ενώ τους δελέασαν και με τις εξαιρετικές προπονητικές εγκαταστάσεις που διέθεταν, για την εποχή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το πρώτο μεταξύ τους ντέρμπι να βαφτεί στα πράσινα και τα λευκά, με την Σπόρτινγκ να παίρνει τη νίκη με 2-1.
Η μεγάλη κόντρα αναζωπυρώθηκε το 1934, όταν δημιουργήθηκε το εθνικό πρωτάθλημα Πορτογαλίας και οι δύο ομάδες βρέθηκαν στην κορυφαία κατηγορία. Μέχρι το 1940, η Μπενφίκα ήταν σε καλύτερη κατάσταση και κέρδισε τρία πρωταθλήματα, με την Σπόρτινγκ να μην καταφέρνει να πάρει ούτε ένα!
Η κατάσταση εξισορροπήθηκε τα επόμενα χρόνια, καθώς μέχρι το 1960, αμφότερες είχαν κατακτήσει δέκα πρωταθλήματα.
Η μεταγραφή του Εουσέμπιο και η κυριαρχία των «αετών»
Μέχρι που ήρθε ο Εουσέμπιο. Ο θρύλος του πορτογαλικού ποδοσφαίρου αγωνιζόταν σε μία θυγατρική ομάδα της Σπόρτινγκ στη Μοζαμβίκη, αλλά η διοίκηση, σε συνεργασία, με τους οπαδούς της Μπενφίκα, κατάφεραν να του προσφέρουν μία καλύτερη συμφωνία, με αποτέλεσμα να εντάξουν στο δυναμικό τους το 1961!
Η εν λόγω μεταγραφή προκάλεσε τεράστιες διαμάχες, με αποτέλεσμα οι «αετοί» να τον στείλουν για δύο εβδομάδες στο Αλγκάρβε, στο νότιο κομμάτι της χώρας, φοβούμενοι πιθανή απαγωγή από τους αντιπάλους τους!
Τα πεπραγμένα του Εουσέμπιο με τη φανέλα της Μπενφίκα δεν γίνεται να περιγραφούν με λόγια. Πέρα από τις αμέτρητες εντυπωσιακές ενέργειες, τα αναρίθμητα γκολ και τον πανζουρλισμό που προκαλούσε στους οπαδούς της ομάδας του, οι «αετοί» κέρδισαν τα πάντα! Κατά τη 14ετή θητεία του στην ομάδα, αυτή πήρε 11 πρωταθλήματα, αλλά και το Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1965, ενώ τη σεζόν 1972/73 παρέμεινε αήττητη.
Στον αντίποδα, η Σπόρτινγκ κατέκτησε τα πρωταθλήματα που... άφησε η μισητή αντίπαλός της, ενώ από το 1970 έως το 1976, δεν κατάφερε να νικήσει ούτε σε ένα ντέρμπι!
To 1975, o Εουσέμπιο αποχώρησε για τους Μπόστον Μίνιτμεν των ΗΠΑ, αφήνοντας την Μπενφίκα ως την πιο πετυχημένη ομάδα στην Πορτογαλία. Τα επόμενα χρόνια, οι δύο ομάδες δεν κατάφεραν να σημειώσουν την ίδια επιτυχία, η Μπενφίκα λόγω οικονομικών προβλημάτων, η Σπόρτινγκ λόγω διάφορων διοικητικών αναταραχών. Η πρώτη έμεινε χωρίς πρωτάθλημα για 10 χρόνια (1994-2004), ενώ η δεύτερη για 18 σεζόν (1982-2000). Φυσικά, μεγάλο ρόλο σε αυτό έπαιξε και η μεγάλη άνοδος της Πόρτο, η οποία κατά τη δεκαετία του ‘90 σάρωσε σχεδόν όλα τα τρόπαια.
Το «κάτι παραπάνω από ένα ντέρμπι» και η συμμαχία
Φυσικά, η φράση «κάτι παραπάνω από ένα ντέρμπι» δεν βγήκε τυχαία. Μάλιστα, η Σπόρτινγκ, μην μπορώντας να πιστέψει την ανωτερότητα της μισητής συμπολίτισσας, έκανε συμμαχία με την Πόρτο, προκειμένου να μπορέσουν να υποβαθμίσουν την Μπενφίκα, χωρίς ουσιαστικά να το καταφέρνουν. Δυστυχώς, το ντέρμπι της Λισαβόνας σημαδεύτηκε και πολύ δυσάρεστες καταστάσεις και σκηνικά βίας, με αποκορύφωμα τον θάνατο οπαδού της Σπόρτινγκ από κροτίδα σκληροπυρηνικού των «αετών», το 1996.
Πλέον, η Μπενφίκα, που είναι και η ομάδα με τους περισσότερους υποστηρικτές στην Πορτογαλία, διαθέτει τους διπλάσιους τίτλους πρωταθλήματος από την Σπόρτινγκ (38 έναντι 19), αλλά και δύο Κύπελλα πρωταθλητριών, έναντι κανενός της συμπολίτισσας.
Το βράδυ της Κυριακής (12/11, 22:30) οι δύο ομάδες κοντράρονται για την 11η αγωνιστική του πρωταθλήματος, ούσες στις δύο πρώτες θέσεις του βαθμολογικού πίνακα, με τα «λιοντάρια» να διαθέτουν τρεις βαθμούς περισσότερες.
Θα είναι ακόμη μία... τρελή μέρα για τη Λισαβόνα και για ένα ντέρμπι που έχει συνδεθεί με ταξικές διαφορές, τον Εουσέμπιο και μια... συμμαχία!