Το πολυαναμενόμενο ντοκιμαντέρ του Netflix για τη ζωή του Μίκαελ Σουμάχερ βρίσκεται εδώ και μερικές ημέρες στον «αέρα» και για όσους το έχουν δει, έχει ανοίξει ήδη μια πολύ μεγάλη κουβέντα για το αν είναι αντάξιο του Γερμανού θρύλου της F1.
Για να το πούμε πιο καθαρά -και με παραδείγματα- η συζήτηση έχει ανοίξει για το αν αυτό που είδαμε είναι επιπέδου ντοκιμαντέρ «Σένα» (2010) και ντοκιμαντέρ «Λάουντα» (2014) ή όχι. Ε, όχι.
Προσοχή, ακολουθούν spoilers!
Επί 3,5 χρόνια, τρεις Γερμανοί σκηνοθέτες δούλεψαν πάνω στη βιογραφία του Μίκαελ Σουμάχερ, συλλέγοντας σπάνια οικογενειακά πλάνα, τα οποία και συνδυάζουν με αγωνιστικά πλάνα από την τεράστια καριέρα του, δημιουργώντας ένα νοσταλγικό αφιέρωμα, που θυμίζει στους -λίγο- παλιότερους πόσο πιο δραματική και «άγρια» ήταν η Formula 1 πριν από μερικές δεκαετίες. Ωστόσο, ο Μίκαελ Σουμάχερ, ένας από τους μεγαλύτερους οδηγούς αγώνων, που έζησε ποτέ, και ο πιο επιδραστικός, ίσως, πιλότος της F1, όλων των εποχών, έχει τόσο σπουδαία πορεία, ακόμη και πριν την τραγωδία του 2013 και τον αγώνα της ζωής του, που δίνει από τότε, που αξίζει κάτι πολύ καλύτερο.
Καταρχήν, το ντοκιμαντέρ, έχοντας, προφανώς, περάσει από εξονυχιστικό έλεγχο από την οικογένεια του Μίκαελ Σουμάχερ και, κυρίως, από τη σύζυγό του, Κορίνα, δεν απαντάει σε βασικά ερωτήματα: Ποιος, τι, πότε. Σε περίπτωση, δηλαδή, που δεν γνωρίζετε ότι ο Γερμανός θρύλος είχε ένα φριχτό ατύχημα στις Άλπεις το 2013, που έβλαψε τον εγκέφαλό του, τον έβαλε σε κώμα και πλέον σε αναπηρικό αμαξίδιο, το ντοκιμαντέρ δεν θα σας πει απολύτως τίποτα. Μόνο προς το τέλος βλέπουμε κάποια εναέρια πλάνα γύρω από το χιονοδρομικό κέντρο Meribel, όπου «κάτι συνέβη» και καμία πληροφορία για το «τι συνέβη». Για έναν κινηματογραφιστή, που καταπιάνεται με ένα τέτοιο θέμα, αυτό είναι ατόπημα.
Είναι δεδομένο, όπως προαναφέραμε, ότι το ντοκιμαντέρ έχει περάσει από… πριονοκορδέλα. Και είναι, προφανώς, απολύτως σεβαστή η επιθυμία της οικογένειας και της Κορίνα Σουμάχερ να προφυλάξουν τον «Σούμι» και να μην τον δούμε ποτέ στην κατάσταση όπου βρίσκεται πια. Άλλωστε, μάλλον δεν θα θέλαμε να τον δούμε όπως φανταζόμαστε ότι μπορεί να είναι. Ας κρατήσουμε την εικόνα του πριν την 29η Δεκεμβρίου του 2013.
Από την άλλη, κομμάτι στη ζωή αυτής της τεράστιας προσωπικότητας, που λέγεται Μίκαελ Σουμάχερ, είναι, δυστυχώς, από εκείνη την αποφράδα ημέρα, το ατύχημα και το πώς εξελίσσεται η πορεία της υγείας του 52χρονου Γερμανού οκτώ χρόνια μετά. Σε ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, λοιπόν, περιμένεις από τον κινηματογραφιστή-ερευνητή κάποιες απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα. Είναι «καθήκον» του. Ενδέχεται να έγινε, φυσικά, προσπάθεια να «βγουν» πράγματα προς τα έξω και η οικογένεια να αρνήθηκε. Σε κάθε περίπτωση, περισσότερα μαθαίνεις κάνοντας μια δίλεπτη «γύρα» στο διαδίκτυο για το ατύχημα και το πώς είναι σήμερα, παρά από το ντοκιμαντέρ: Για την ιστορία, είναι στο σπίτι, ξύπνιος και φαίνεται πως έχει κάνει κάποια πρόοδο.
Στην ερώτηση «πώς είναι τώρα;», η Κορίνα, μια απίστευτα -όπως φαίνεται- δυνατή γυναίκα, τονίζει πως ο Μάικλ πάντα έλεγε ότι «το ιδιωτικό είναι ιδιωτικό» και η οικογένεια το σεβάστηκε αυτό. Προσθέτει, δε, προς το τέλος και μην μπορώντας πια να συγκρατήσει τα δάκρυά της, πως «είναι εδώ, αλλά διαφορετικός». Αλλά η παρουσία οικογενειακών συνεντεύξεων υποδηλώνει και εξουσιοδοτημένο βιογραφικό.
Είναι αυτός ο λόγος, ωστόσο, για τον οποίο το ντοκιμαντέρ ασχολείται με την τραγωδία του Σουμάχερ επιδερμικά; Στις σημειώσεις τονίζεται πως η παραγωγή είναι ανεξάρτητη και η οικογένεια δεν ανακατεύτηκε. Τα διάφορα δημοσιεύματα, όμως, λένε άλλα. Και κακά τα ψέματα, χωρίς τα οικογενειακά πλάνα και τις συνεντεύξεις της οικογένειας, η ταινία δεν θα μπορούσε να γίνει.
Πάμε και στο κομμάτι πριν την τραγωδία. Το ντοκιμαντέρ θυμίζει περισσότερο… αγιογραφία παρά βιογραφία. Αποφεύγει επιμελώς να αναδείξει, ακόμη και να σχολιάσει, πολλά για τον οδηγό Σουμάχερ, που εμφανίστηκε στη Formula 1 το 1991 τόσο αδίστακτος όσο ο άνθρωπος, που έριξε από την κορυφή, Άιρτον Σένα. Όσο για τα δύο -πλην τίτλων- τεράστια γεγονότα της καριέρας του, δηλαδή το ατύχημα με τον Ντέιμον Χιλ στην Αδελαΐδα το 1994 και τη σύγκρουση με τον Ζακ Βιλνέβ το 1997, παρουσιάζονται τελείως στρογγυλεμένα και -πάλι- επιφανειακά.
Ακόμη και ο ίδιος ο Χιλ αρνείται να επικρίνει τον αντίπαλό του για την υπέρβαση της γραμμής, λέγοντας: «Έκανε ό,τι έπρεπε να κάνει. Θα έκανα το ίδιο αν ήμουν στη θέση του; Δεν γνωρίζω». Ο Ρος Μπρον, μάλιστα, τον απαλλάσσει από το φταίξιμο και για το 1997, όταν η κυνική του κίνηση, να πέσει πάνω στον Βιλνέβ, είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του από το πρωτάθλημα οδηγών εκείνης της χρονιάς. Ο Μπρον λέει: «Ο Μάικλ δεν έλεγε ψέματα, πίστευε ότι αυτό που έλεγε, ότι, δηλαδή, έφταιγε ο Βιλνέβ, ήταν αλήθεια».
Για να επιστρέψουμε, όμως, είναι η έλλειψη οποιασδήποτε απάντησης στις ερωτήσεις όλου του κόσμου για το τραγικό ατύχημα στο σκι το 2013, που απογοητεύει περισσότερο, αλλά η οικογένεια έχει ξεκαθαρίσει ότι επιθυμεί να κρατήσει την κατάσταση του Σουμάχερ ιδιωτική, να διατηρήσει κάποια αξιοπρέπεια και αυτές οι επιθυμίες πρέπει να γίνονται σεβαστές. Αλλά ο Σουμάχερ έχει κάνει-περάσει πολλά και το ντοκιμαντέρ δεν δείχνει αρκετά, κάνοντας τον σκοπό του, στην καλύτερη περίπτωση, αόριστο.
Στους οπαδούς του Σουμάχερ και της Formula 1 θα προκαλέσει νοσταλγία και κάποια συγκίνηση, αλλά θα τους αφήσει κιόλας να ξύνουν το κεφάλι τους με απορίες, προσπαθώντας να συμπληρώσουν τα κενά. Τους «αντιπάλους» οπαδούς, ενδέχεται, ίσως και να τους εκνευρίσει σε κάποια σημεία, κυρίως στα περιστατικά με Χιλ και Βιλνέβ, που εμφανίζεται ο «Σούμι» σχεδόν «αθώος». Τους άλλους, που δεν ασχολούνται ιδιαίτερα και ειδικά τους νεότερους, που δεν ξέρουν, θα τους αφήσει μόνο με απορίες. Ο Μίκαελ Σουμάχερ αξίζει κάτι καλύτερο.
