Πιο δυνατά, πιο ψηλά, πιο γρήγορα αλλά και πιο ακριβά

Αραγε «το ωραίο, το μεγάλο και το αληθινό» που κάθε τέσσερα χρόνια ενώνει τους λαούς, συμβολίζοντας με τους πέντε Ολυμπιακούς Κύκλους τη φιλία και την ευγενή άμιλλα είναι αυτό που εξυμνεί την προσπάθεια και όχι τη νίκη; Ή είναι το μεγαλύτερο αθλητικό και εμπορικό πανηγύρι που εδώ και δεκαετίες έχει χάσει ό,τι αληθινά πρέσβευε και αποτελεί μία επίφαση ανταγωνισμού μέσα σε ένα περιβάλλον που προ πολλού έπαψε να έχει την παραμικρή έννοια του fair play; Διαλέγετε και παίρνετε.

Το βέβαιο είναι πως για πολλά χρόνια η σχέση του ίδιου του κινήματος του Ολυμπισμού με τους εφιάλτες χιλιάδων νέων ανθρώπων, τους οποίους κάποιοι νοσηροί εγκέφαλοι μετέτρεψαν σε πειθήνια εκτελεστικά όργανα και μηχανές παραγωγής μεταλλίων, παρέμενε προβληματική. Παρά τις εξαγγελίες από τη δεκαετία του '70 για καταπολέμηση της μεγαλύτερης μάστιγας του αθλητισμού, του ντόπινγκ, τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους.

Ο πρώην πρόεδρος της ΔΟΕ Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ έχει βραβεύσει κατά καιρούς με το μετάλλιο της Ολυμπιακής τιμής ανθρώπους που η αναφορά και μόνο του ονόματός τους αποτελεί όνειδος για την ανθρωπότητα: τον δικτάτορα Νικολάε Τσαουσέσκου, τον επικεφαλής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας Εριχ Χόνεκερ και τον χειρότερο όλων, τον Μάνφρεντ Εβαλντ, τον άνθρωπο που ήταν πίσω από τον σχεδιασμό της μεγαλύτερης «φάμπρικας» ντοπαρισμένων αθλητών που γνώρισε ο πλανήτης. Επί σχεδόν είκοσι χρόνια ο Εβαλντ είχε βάλει τις βάσεις για να μετατραπεί η Ανατολική Γερμανία από μία μικρή χώρα σε αθλητική υπερδύναμη, καταστρέφοντας ζωές δεκάδων νέων παιδιών, με τις συνέπειες να ταλαιπωρούν και τους απογόνους τους.

Βάλτε ακόμη στη ζυγαριά τα σκάνδαλα που βγήκαν στην επιφάνεια με τα χρόνια, σχετικά με τα «χτυπήματα κάτω από τη μέση» των χορηγών για το ποιοι θα είχα την ύψιστη τιμή (και τη μεγαλύτερη προβολή, εννοείται). Προσθέστε όσα είδαν το φως της δημοσιότητας με τις απομακρύνσεις αρκετών «αθανάτων» της ΔΟΕ, όταν αποκαλύφτηκε το τεράστιο σκάνδαλο με τις μίζες που είχαν πάρει για να δοθεί στο Σολτ Λέικ η διοργάνωση των Χειμερινών Ολυμπιακών και αφήστε τη φαντασία σας να οργιάσει και να σκεφτεί τι πραγματικά διαδραματίζεται πίσω από τις κάμερες σε κάθε ψηφοφορία και το σκηνικό είναι έτοιμο.

Οπως έλεγε και ένα ντοκιμαντέρ του BBC πριν από δέκα και πλέον χρόνια, το σύνθημα των Ολυμπιακών Αγώνων είναι «πιο ψηλά, πιο δυνατά, πιο γρήγορα», αλλά κάλλιστα θα μπορούσε να αλλάξει σε «πιο πολλά, ακόμη πιο πολλά, ακόμη περισσότερα και πιο ακριβά»! Σκληρό ναι, αλλά παρακολουθώντας πόσο ξέφτισε όλο αυτό που ο Ντε Κουμπερτέν οραματίστηκε, καταλήγει εύκολα κάποιος στο συμπέρασμα πως οι Ολυμπιακοί Αγώνες άλλαξαν. Και όταν δίνονται σε μία χώρα που καταπατά βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα και που λειτουργεί με κανόνες άκρατου καπιταλισμού σε... κομμουνιστικό περιβάλλον, δεν γίνεται να μη σκεφτείς πως αυτό που φανταζόσουν ως μία τεράστια γιορτή, είναι πολύ πιο θολό ως τοπίο.

Και όμως τελικά τους Αγώνες θα τους δούμε. Ισως επειδή μας παραπέμπουν σε εικόνες της παιδικής μας ηλικίας, ίσως επειδή ακόμη θέλουμε να πιστεύουμε σε παραμύθια. Ο κόσμος των Ολυμπιακών Αγώνων είναι από μόνος του ένα μεγάλο μυστήριο. Με αθλητές που ζητούν ή απαιτούν την προσοχή μας κάθε τέσσερα χρόνια. Μόνο που κάποτε όλοι καταλάβαιναν ή πίστευαν πως αξία είχε πράγματι η συμμετοχή. Πάνε δύο δεκαετίες τώρα που οι περισσότεροι το αντιλήφθηκαν ως μέσο εξασφάλισης της υπόλοιπης ζωής τους. Και κατέληξαν στο κυνήγι ενός μεταλλίου να πουλάνε και την ψυχή τους ως σύγχρονοι Φάουστ στον Διάβολο. Είναι πιθανόν άδικο γι' αυτούς που προσπαθούν τίμια και προσπαθούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και τα ανθρώπινα όρια. Αλλά συνάμα οφείλει να είναι και διδακτικό, πως δηλαδή κανένα αντίτιμο δεν μπορεί να αξίζει όσο μία υγιής ζωή.