Σόκρατες: Ο «φιλόσοφος» του ποδοσφαίρου

Το αρχαιοελληνικό του όνομα οφείλει στον πατέρα του, που έτρεφε μεγάλη αγάπη στον πολιτισμό της Αρχαίας Ελλάδας.

Στην ηλικία των δώδεκα ετών ήταν η πρώτη φορά που κλώτσησε μπάλα, όταν ο πατέρας μετατέθηκε σε ένα προάστιο του Σάο Πάολο το Ριμπέιρο Πρέτο. Όταν τελείωσε το σχολείο γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Σάο Πάολο.

Σε μια συνέντευξη του το 2010 ανέφερε: «Το 1964 είχε επιβληθεί στρατιωτικό πραξικόπημα στη Βραζιλία. Ήμουν δέκα ετών και θυμάμαι την εικόνα του πατέρα μου να καίει το βιβλίο των Μπολσεβίκων. Αυτή αποτέλεσε την σπίθα που μου γέννησε το ενδιαφέρον για την πολιτική. Το ποδόσφαιρο προέκυψε κατά λάθος. Ήμουν παιδί της δικτατορίας».

Ήρωές του ήταν ο Τσε Γκεβάρα, ο Τζον Λένον και ο Φιντέλ Κάστρο. Αποφοίτησε από την Ιατρική σχολή το 1978, υπογράφοντας το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο στη Μποταφόγκο του Ριμπέιρο Πράτο, μολονότι ανήκε στο σύλλογο από το 1974.

Μάλιστα, ήθελε να συνδυάσει ποδόσφαιρο και πανεπιστήμιο κάνοντας παράλληλα την πρακτική του ως φοιτητής! Για αυτό το λόγο απέσπασε το προσωνύμιο ο «γιατρός».



Η Δημοκρατία της Κορίνθιανς

Το 1978 μετακόμισε στην Κορίνθιανς. Εκεί, θα αποτελέσει έναν από τους πρωτοστάτες και έχοντας συνοδοιπόρους τους επίσης έντονα πολιτικοποιημένους Βλάντιμιρ, Βάλτερ Κασαγκράντε και Ζενόν σχημάτισαν ένα ιδεολογικό κίνημα εν μέσω μιας περιόδου οπού η χώρα βρισκόταν κάτω από την μπότα των στρατιωτικών.

Συγκεκριμένα, εγκαθίδρυσαν ένα δημοκρατικό σύστημα ψηφοφορίας προκειμένου να λαμβάνει όλες τις αποφάσεις που αφορούσαν στην ομάδα. Το βάφτισαν «η Δημοκρατία της Κορίνθιας».

Η «περιπέτεια» στην Ιταλία

Το 1985 πήρε το δρόμο για άλλες πολιτείες, και συγκεκριμένα για την Φιορεντίνα. Δυστυχώς, δεν μακροημέρευσε, αφού σε 25 συμμετοχές με τους «βιόλα» μέτρησε έξι γκολ. Ο ίδιος επεσήμανε:

«Ήμουν στην Φλωρεντία για ένα χρόνο και μερικές φορές δεν ήθελα να πάω για προπόνηση, αλλά να βγω βόλτα με τους φίλους μου, να πάμε σε πάρτι, ή να καπνίσω. Συνήθιζε να λέει:

«Δεν θέλουν να πίνω να καπνίζω και να σκέφτομαι; Εγώ λοιπόν πίνω, καπνίζω και σκέφτομαι. Οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν ό,τι τους κάνει ευτυχισμένους».

O επαναπατρισμός και το «κύκνειο άσμα»

Εν μέσω της καλοκαιρινής ραστώνης θα επιλέξει να επιστρέψει στα πάτρια εδάφη, εντούτοις το αλκοόλ και το τσιγάρο αρχίζουν να αφήνουν τα σημάδια τους.

Θα αγωνιστεί στη Φλαμένγκο και θα πανηγυρίσει το πρωτάθλημα Καριόκα (τοπικό πρωτάθλημα της περιοχής Ρίο Ντε Τζανέιρο). Το 1988 θα πραγματοποιήσει ένα σύντομο πέρασμα από την Σάντος, το οποίο σημαδεύτηκε από αρκετούς τραυματισμούς, προτού γυρίσει στην Μποταφόγκο ένα χρόνο αργότερα, για να ρίξει τίτλους τέλους στην πλούσια σταδιοδρομία του.

Την ημέρα του της αποχώρησής του υπογράμμισε: «Κανένας παίκτης δεν αφήνει το ποδόσφαιρο, το ποδόσφαιρο αφήνει τους ποδοσφαιριστές».

Το 2004 θα πατήσει ξανά γήπεδο, φορώντας την φανέλα της άσημης ερασιτεχνικής ομάδας Γκάρφορθ Τάουν, που βρισκόταν στην δέκατη κατηγορία του αγγλικού πρωταθλήματος εκτελώντας χρέη παίκτη-προπονητή.



Συνολικά απέκτησε έξι παιδιά από τους τέσσερις γάμους που έκανε και ονόμασε το μικρότερο Φιντέλ προς τιμήν του Κουβανού ηγέτη Φιντέλ Κάστρο.

Ο Ρόσι «σκότωσε» τα όνειρά του

Πραγματοποίησε την παρθενική του εμφάνιση με την Εθνική Βραζιλίας το 1978. Το «αέρινο στιλ», η κοφτή ντρίμπλα και η σπάνια αντίληψη του παιχνιδιού θα κάνουν τον ομοσπονδιακό προπονητή να τον χρίσει αρχηγό για το Μουντιάλ της Ισπανίας το 1982. Η Βραζιλία με πλειάδα αστέρων όπως ο Ζίκο, ο Έντερ, ο Φαλκάο και ο Σερέζο συνιστούσε μια επιθετική μηχανή παραγωγής των γκολ. Παρόλα αυτά, η άμυνα αποτέλεσε την αχίλλειο πτέρνα της.

Στη πρεμιέρα επικράτησε της Σοβιετικής Ένωσης με σκορ 2-1. Επίδειξη ισχύος έκανε και απέναντι στην άτυχη Σκωτία (4-1). Στη συνέχεια, επιβλήθηκε με σκορ 4-0 της Νέας Ζηλανδίας.

Στην επόμενη φάση, στον λεγόμενο «όμιλο του θανάτου», με Ιταλία και Αργεντινή ξεκινάει περίφημα. Αναδεικνύεται νικήτρια κόντρα στην Αργεντινή με σκορ 3-1 και τα ημιτελικά προδιαγράφονται στον ορίζοντα.

Μια ισοπαλία είναι αρκετή, εξαιτίας της καλύτερης διαφοράς τερμάτων που είχε από την Ιταλία. Σε ένα συγκλονιστικό αγώνα ο μέχρι τότε βυθισμένος στην αφάνεια (δεν είχε βρει δίχτυα ούτε μια φορά), Πάολο Ρόσι, θα μετατραπεί στον «δήμιο» της «Επίλεκτης» και με χατ-τρικ θα της χαρίσει την πρόκριση(3-2) και εν τέλει το τρόπαιο, αναδεικνυόμενος πρώτος σκόρερ με έξι γκολ. Σημειωτέον ότι ο Σόκρατες είχε ισοφαρίσει προσωρινά σε 1-1(12’).

Η τελευταία παράσταση με την Εθνική



Το Μουντιάλ του 1986 αποτέλεσε την τελευταία του παράσταση με την Εθνική Βραζιλίας. Στο πρώτο ματς οι Βραζιλιάνοι θριάμβευσαν με σκορ 1-0 απέναντι στην Ισπανία, με τον Σόκρατες να χρίζεται σκόρερ(62’).

Έπειτα από πέντε μέρες θα κάμψει την αντίδραση της αξιόμαχης Αλγερίας με σκορ 1-0 και θα κάνει το απόλυτο στον έσχατο αγώνα, κερδίζοντας εύκολα με σκορ 3-0 την Βόρεια Ιρλανδία.

Στους «16» ο «γιατρός» άνοιξε τον δρόμο με εύστοχο πέναλτι(30’) και οι συμπαίκτες του πήραν τη σκυτάλη. Τελικό σκορ Βραζιλία -Πολωνία 4-0, πρόκριση στους «8».

Ο προημιτελικός με τους Γάλλους εξελίσσεται σε έναν διαγωνισμό εύστοχων πέναλτι, καθώς και οι δύο «μονομάχοι» κερδίζουν από ένα στην κανονική διάρκεια και δεν λαθεύουν. Η «ρώσικη ρουλέτα» θα έκρινε τον νικητή. Ο «γιατρός» μετατρέπεται σε μοιραίο, αφού αστοχεί στο πρώτο πέναλτι.

Ο Πλατινί τον μιμείται, εντούτοις ο γκολκίπερ των <<τρικολόρ>> Ζοέλ Μπατς αποκρούει σαν από μηχανής θεός το ύστατο του Ζούλιο Σέζαρ και στέλνει ένα ολόκληρο έθνος στον… έβδομο ουρανό. Συνολικά, σε 60 συμμετοχές με το εθνόσημο, σκόραρε 22 φορές.



Η ζωή μετά το ποδόσφαιρο

Η απόσυρση του από την ενεργό δράση θα του δώσει το έναυσμα για να ολοκληρώσει το διδακτορικό του στο αντικείμενο της φιλοσοφίας. Παράλληλα, αρχίζει να ασκεί το κανονικό του επάγγελμα, δηλαδή του γιατρού για να βγάζει τον επιούσιο.

Το ρέκβιεμ της αυτοκαταστροφής

Πρόκειται φυσικά για έναν άνθρωπο-φαινόμενο. Λειτούργησε ως φάρος, γκρέμισε τα μέχρι τότε στερεότυπα που υπαγόρευαν ότι το αθλητικό ταλέντο μοιάζει δύσκολο να συνδυαστεί με την ευρύτερη καλλιέργεια.

Διαθέτει πληθώρα διακρίσεων στο ενεργητικό του. Μεταξύ άλλων, αποτελεί μέλος του Hall of Fame του Βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου.
Λίγο πριν το θάνατο του ο «γιατρός» είχε πει: «Θέλω να πεθάνω μια Κυριακή και η Κορίνθιανς να κατακτήσει το πρωτάθλημα εκείνη την ημέρα».

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2011 ο Σόκρατες αφήνει την τελευταία του πνοή στο Σάο Πάολο, λόγω λοίμωξης στο γαστρεντερικό σύστημα. Οι δύο μεγαλύτερες αγάπες στη ζωή του το ποτό και το τσιγάρο, είχαν προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στον οργανισμό του.

Δεκαπέντε ώρες αργότερα η Κορίνθιανς φέρνει 0-0 κόντρα στην Παλμέιρας και κατακτά το πρωτάθλημα, έπειτα από έξι ολόκληρα χρόνια. Και αυτός από εκεί ψηλά μάλλον θα χαμογέλασε ρουφώντας μια γουλιά από το αγαπημένο του ρούμι…



Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου