Αδρενα-Λίνεν!

Για τις προπονητικές ικανότητες του Έβαλντ Λίνεν μπορείς να εκφράσεις ενστάσεις. Αμφιβολίες. Ακόμα και κραυγές -αν είσαι από τους χιλιάδες προπονητές που (συμφωνεί ότι) υπάρχουν στην Ελλάδα.

Δεν μπορείς να μην παραδεχθείς κάτι άλλο όμως: Ότι είναι ωραίος τύπος!

Και ισχυρή υποψηφιότητα -απόντος και του Ρεχάγκελ- για έναν από τους πιο συμπαθείς Γερμανούς που… περιλαμβάνονται στην επικαιρότητα της χώρας μας.

Γράφει ο Γιώργος Μαραθιανός

Αρκούν λίγα λεπτά κουβέντας μαζί του. Και σε πείθουν για τα καλά δυο ώρες σαν αυτές που τέθηκε απέναντι από τους σπουδαστές του Κέντρου Αθλητικού Ρεπορτάζ. Με χιούμορ. Αυτοσαρκασμό. «Σφήνες» ελληνικών όταν ήθελε να δώσει έμφαση. Μερικά «fucking» (όταν τον συνέπαιρνε το πάθος). Και απουσία οποιουδήποτε δισταγμού να εκφράζει την άποψή του, σαν αυτή που τον έκανε «ενοχλητικό» από τότε που ήταν ποδοσφαιριστής.

«Στα χρόνια μου δεν συνηθιζόταν οι παίκτες να εκφράζουν πολιτικές απόψεις. Όταν έπαιζα στην Γκλάντμπαχ και ήμουν αρχηγός, υπήρξαν οπαδοί που απείλησαν πως θα δώσουν πίσω το διαρκείας τους αν συνέχιζα να μιλάω. Όταν σε κριτικάρουν οι εχθροί σου όμως, πάει να πει ότι κάτι κάνεις καλά», λέει κλείνοντας το μάτι.

Πριν διηγηθεί την ιστορία «για κάποιον δημοσιογράφο το 1979 -όχι πολύ ευφυή- που έγραφε ένα ματς στο οποίο έπαιζα. Δεν ήμουν καλός και αντικαταστάθηκα από έναν νεαρό που ήταν φαντάρος κι ο οποίος τελικά σκόραρε! Ε, την άλλη μέρα έγραψε πως “ο ειρηνιστής έχανε τις ευκαιρίες, μέχρι που μπήκε ο στρατιώτης και έβαλε το γκολ”.

Ή την άλλη που κλήθηκε στην προεπιλογή για την εθνική Γερμανίας το 1978. Τότε που «υπήρχε μια ομοσπονδία με πολλά αμφιλεγόμενα μέλη και το Μουντιάλ θα γινόταν στην Αργεντινή. Μια χώρα όπου υπήρχε δικτατορία, με φυλακίσεις ανθρώπων, δολοφονίες κλπ. Τους είπα “εντάξει, να πάμε, αλλά όχι μόνο να παίξουμε μπάλα και να περάσουμε καλά. Να πούμε και τι συμβαίνει σε αυτή τη χώρα”. Δεν το εκτίμησαν…

Άλλωστε του έλεγαν πάντα «αν θέλεις να μιλάς, να πας στην Ανατολική Γερμανία». Κι εκείνος τους έλεγε «όχι, δεν θέλω να πάω εκεί, διότι δεν θα μπορώ να εκφράζω τη γνώμη μου». Ένα δικαίωμα που αν το αφαιρούσε, όπως λέει, από τους ανθρώπους στη χώρα του, «το 50% δεν θα το καταλάβαινε. Γιατί δεν το χρησιμοποιεί».

Πώς θα γινόταν όμως να ξεκινήσει η κουβέντα με πολιτική και να μην φτάσει στον Γιώργο Κατίδη; Και πώς θα γινόταν ο Έβαλντ Λίνεν να εκφράσει… στρογγυλεμένη (και όχι ευθέως όπως πάντα) την άποψή του;

«Δεν πιστεύω ότι η κίνηση του Κατίδη είχε πολιτικό περιεχόμενο. Το ξεσήκωσε από το youtube, όπου κυκλοφορούν διάφορες τέτοιες ανοησίες. Το κακό είναι πως δεν είδε κι άλλα σχετικά βίντεο που δείχνουν ανθρώπους συγκεκριμένου κόμματος να ασκούν λεκτική βία ή να χτυπούν βουλευτές στην τηλεόραση», αναφέρει προβληματισμένος.

Και εξηγεί: «Του έλεγα καιρό πριν ότι δεν μπορεί να βάζει τον εαυτό του πάνω από την ομάδα. Είμαστε σε έναν τεράστιο σύλλογο όπως η ΑΕΚ και κανείς από τους μεγάλους παίκτες που φόρεσαν στο παρελθόν τη φανέλα της δεν σκέφτηκε -επειδή έβαλε ένα γκολ- να ζητήσει από την εξέδρα να σηκωθεί όρθια για να τον σεβαστεί».

Δεν θέλει όμως να επιτεθεί στον παίκτη του. Πιστεύει πως ήδη τιμωρείται γι’ αυτό που έκανε. Κι ελπίζει ότι στο τέλος μπορεί να του βγει και σε καλό: «Είναι απαράδεκτο αυτό που έκανε ο Κατίδης. Νομίζω όμως ότι είναι και μια μεγάλη ευκαιρία για ‘κείνον ν’ αλλάξει. Εξάλλου, νομίζω ότι μια χειρονομία δεν τον κάνει τον μεγαλύτερο ναζί της Ευρώπης.

Και το ίδιο λέω παντού. Τόσες μέρες με παίρνουν από τη Γερμανία -επειδή ξέρουν και το δικό μου παρελθόν- και με ρωτούν για το θέμα. Και τους απαντώ πως δεν έχω δει να αντιδρούν έτσι σε περιπτώσεις θυμάτων του φασισμού. Για ανθρώπους που υφίστανται βία από τέτοια φαινόμενα. Καταλαβαίνω ότι η χειρονομία του Κατίδη είναι μια ωραία ιστορία για τα ΜΜΕ. Είναι ευθύνη όλων μας, όμως, να χειριζόμαστε σωστά τέτοια θέματα.

Ο Κατίδης υπερεκτίμησε τον εαυτό του και το πληρώνει. Είναι πολύ εύκολο όμως να κριτικάρεις τον Κατίδη. Και όλοι -πολιτικοί και δημοσιογράφοι- έσπευσαν να τον καταδικάσουν. Τι γίνεται όμως με τα φαινόμενα βίας στον δρόμο από φασίστες; Τι γίνεται με τη συμπεριφορά της αστυνομίας σε πολλές περιπτώσεις; Αυτά είναι τα πραγματικά προβλήματα και όχι ο Κατίδης», φωνάζει σχετικά… φορτωμένος.

Ηρεμεί αμέσως όμως. Ανακτά την ψυχραιμία του. Και φυσικά το χιούμορ του. «Είναι φοβερό ένα παιδί 20 ετών να μην ξέρει τι είναι ο φασισμός. Από την άλλη όμως, και η πολλή μόρφωση μερικές φορές δεν είναι καλή. Ίσως κάνει τελικά το παιδί έναν τραπεζίτη που θα πάει να πάρει τα λεφτά όλων των άλλων και μετά… μπόνους για το κατόρθωμά του», λέει γελώντας.

Και ξανασοβαρεύεται. Για να πει το ότι «το θέμα με τους νέους παίκτες είναι η σωστή νοοτροπία. Ένας μεγάλος παίκτης πρέπει να είναι κοινωνικός, ομαδικός, με άποψη για τα πράγματα. Όχι να γεμίζει τατού το σώμα του για να δείχνει ότι είναι ξεχωριστός. Όλοι οι άνθρωποι είναι ξεχωριστοί. Θα ήταν ξεχωριστός αν είχε γράψει πάνω στο σώμα του τα… ανθρώπινα δικαιώματα.

Καθόμαστε, ας πούμε, κι ασχολούμαστε με τον Μπαλοτέλι. Γιατί δεν ασχολούμαστε με τον Ραούλ; Ο Μέσι, για παράδειγμα, είναι ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο. Όταν βάζει ένα γκολ όμως δεν το πανηγυρίζει για τον εαυτό του. Το πανηγυρίζει με τους συμπαίκτες του. Γιατί έχει μεγαλώσει με τη σωστή νοοτροπία. Κι από την άλλη βλέπω, ας πούμε, τον Γιαννιώτα του Άρη. Όποτε βάζει γκολ, σκέφτομαι ότι θα πάθει καρδιακή προσβολή»!

Ο ίδιος, όμως, θα τη γλιτώσει την καρδιακή προσβολή με την πίεση και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΑΕΚ; «Είμαι πέντε μήνες στην ΑΕΚ και αισθάνομαι ότι είμαι τρία χρόνια. Τέτοια είναι η πίεση», αναφωνεί. Και εξηγεί -επιστρατεύοντας πάλι τον αυτοσαρκασμό:

«Σε άλλες ομάδες προκύπτουν προβλήματα ανά μήνα. Άντε κάθε βδομάδα. Σ’ εμάς προκύπτουν καθημερινά. Την Πέμπτη, ας πούμε, τελείωσε νορμάλ η προπόνηση. Ο ήλιος έλαμπε. Πήγα στην αίθουσα Τύπου για να μιλήσω με τους δημοσιογράφους και αναρωτιόμουν “τι στο καλό, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα σήμερα”. Και μετά από λίγο μου λέει η Αγγελική (σ.σ. Αρκάδη) ότι ο πρόεδρος μπορεί να πάει στη φυλακή»!

Εκτός των οικονομικών όμως, η ΑΕΚ τραβάει και αγωνιστικά ζόρια. Τα οποία ξεκινούν απ’ την αρχή της χρονιάς. Διότι «το καλοκαίρι ήρθαν πολλοί νέοι παίκτες, χωρίς καμία πείρα σε επαγγελματικό επίπεδο. Ήρθαν σε μια μεγάλη ομάδα χωρίς να έχουν καν παραστάσεις από τη δεύτερη κατηγορία. Και πολλοί θεώρησαν ως καταξίωση το ότι ήρθαν στην ΑΕΚ, ενώ θα έπρεπε να καταλάβουν ότι είναι η αρχή της καριέρας τους. Αρκετοί απ’ αυτούς όμως δουλεύουν καλά πλέον και προσπαθούν να βελτιώνονται».

Παρατηρούνται όμως διάφορα φαινόμενα. Όπως «το να κριτικάρω εγώ ή οι βοηθοί μου κάποιους παίκτες και μετά να δημιουργείται πρόβλημα. Εγώ ξέρω ότι αν είσαι σωστός επαγγελματίας, κριτικάρεις εσύ πρώτος απ’ όλους τον εαυτό σου. Δεν γίνεται να λες σε έναν παίκτη να προσέξει το βάρος του ή να κάνεις μια παρατήρηση για την απόδοσή του και να έρχεται ο μάνατζέρ του για να κάνει παράπονα». Διότι αυτό, όπως λέει, «είναι… absolutely γελοίο».

Το ίδιο πιστεύει όμως και για τις διαρροές στον Τύπο. Και το εκφράζει με ανάλογα γλαφυρό τρόπο: «Εδώ κάθε παίκτης έχει τον δικό του δημοσιογράφο. Αν θέλω ν’ απευθύνω ένα μήνυμα στον ελληνικό λαό, δεν έχω παρά να κάνω μια ομιλία στους ποδοσφαιριστές. Σε πέντε λεπτά θα έχει ανέβει σε όλα τα σάιτ. Μερικές φορές νομίζω ότι έχει μικρόφωνα στ’ αποδυτήρια. Είναι αδιανόητο κάθε ομάδα να έχει τη δική της εφημερίδα. Δεν το έχω ξαναδεί πουθενά αυτό, μόνο στην Ελλάδα»!

Κι εκεί που προσπαθεί ακόμα να το συνειδητοποιήσει, τον ειρμό του διακόπτει το… «τιγνγκ» από κέρμα που πέφτει στο πάτωμα. Γελάει. Δεύτερο κέρμα -από τον ίδιο σπουδαστή. Γελάει. Τρίτο κέρμα -από τον ίδιο σπουδαστή. Δεν κρατιέται: «Τουλάχιστον εσύ έχεις λεφτά. Μήπως να έρθεις να πάρεις την ΑΕΚ»;

Πριν απαντήσει όμως ο «επενδυτής», συνεχίζει. Κι εξηγεί για τη δύσκολη φάση που περνάει η ομάδα: «Αν μου δώσετε πέντε λεπτά, θα σας φτιάξω μια λίστα με 25 προβλήματα που μας επηρεάζουν. Φυσικά και κινδυνεύουμε ακόμα και ίσως χρειαστούμε δυο νίκες για να είμαστε ήρεμοι.

Υπάρχουν ένα σωρό θέματα όμως. Υπάρχουν παίκτες που λαμβάνουν εξώδικα από τους ιδιοκτήτες των σπιτιών που μένουν. Που δεν έχουν λεφτά για τα διόδια ή το καθημερινό τους φαγητό. Τέτοια θέματα μας απασχολούν όλη τη χρονιά. Είμαστε ακόμα ζωντανοί όμως. Κι αυτό κάτι σημαίνει», αναφέρει κουνώντας το δάχτυλο.

Όταν του ζητείται, δε, να το στρέψει αλλού και να υποδείξει τους καλύτερους παίκτες στη χώρα μας -και πάλι δεν μασάει τα λόγια του: «Υπάρχουν καλοί ποδοσφαιριστές στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει όμως σωστή νοοτροπία. Βλέπουμε τόσους και τόσους να βελτιώνονται όταν φεύγουν στο εξωτερικό.

Υπάρχουν παίκτες που προτιμούν, ας πούμε, να παίζουν στον Ολυμπιακό και να παίρνουν τα πρωταθλήματα -με ή χωρίς τη βοήθεια της διαιτησίας. Την οποία δεν χρειάζονται κιόλας, αφού είναι η καλύτερη ομάδα. Αυτή η επανάπαυση όμως δεν τους βοηθάει να βελτιώνονται.

Ο Τοροσίδης πήγε τώρα στη Ρόμα. Έπρεπε να έχει πάει πριν πέντε χρόνια -όταν ήταν ο καλύτερος δεξιός μπακ στην Ευρώπη. Προτιμούσε όμως το εύκολο. Ο Γκέκας, για παράδειγμα, είναι ένας εξαιρετικός παίκτης. Έχει αλλάξει όμως 15 ομάδες σε 10 χρόνια. Κι αυτό διότι πάει σε μια ομάδα, δεν παίζει σε 2-3 ματς και μετά θέλει να φύγει».

Κι εντάξει για τους άλλους παίκτες. Για τον παίκτη… Λίνεν δεν θα μιλήσει; Δεν θα θυμηθεί τις καλύτερες στιγμές του; «Δεν πήρα πρωτάθλημα. Πήρα το Κύπελλο UEFA όμως. Έφτασα δεύτερη χρονιά στον τελικό. Είχα κι άλλες διακρίσεις. Σκέφτομαι όμως ότι υπήρξαν άλλο παίκτες -κάποιοι μεγάλοι- που δεν πήραν τίποτα. Και νιώθω χαρούμενος που απόλαυσα κάθε στιγμή του παιχνιδιού. Ακόμα και τις ήττες. Μερικές φορές, εξάλλου, ωριμάζεις περισσότερο με την ήττα. Είναι μια ευκαιρία να μάθεις τι λάθος έκανες και να προσπαθήσεις να το βελτιώσεις.

Το επίτευγμα για το οποίο είμαι πιο περήφανος, όμως, είναι ότι υπήρξα μέλος του ειρηνικού κινήματος. Ότι έδωσα, ίσως, το καλό παράδειγμα σε νέα παιδιά. Ότι πήγα να μιλήσω για τη δημοκρατία σε σχολεία, πανεπιστήμια, εκκλησίες. Ότι συνέβαλα κι εγώ όπως μπορούσα στην καταπολέμηση των πυρηνικών όπλων».

Ρομαντικός; Βέβαια. Ιδιαίτερος; Προφανώς. Υπερβολικά αριστερός; Σίγουρα για κάποιους. Καλύτερα από κάθε επίθετο όμως, τη γοητεία της προσωπικότητας του Έβαλντ Λίνεν περιέγραψε το… εικοσάλεπτο που χρειάστηκε για ν’ αποχωρήσει. Λόγω της «πολιορκίας» των σπουδαστών. Και μόνο για φωτογραφίες. Διότι νωρίτερα είχε φροντίσει να δώσει ένα ακόμα δείγμα της «διαφορετικότητας» που διαχρονικά επιθυμεί η ΑΕΚ για τους ανθρώπους της:

«Δεν έδινα, ούτε και δίνω ποτέ αυτόγραφα. Το θεωρώ τελείως ανούσιο. Αποδεικνύει ότι συνάντησες κάποιον. Ε και; Δεν ήθελα ποτέ να με βλέπει ο κόσμος μονάχα ως δημόσιο πρόσωπο. Δεν μου αρέσει να κρίνονται οι άνθρωποι από το πόσο γνωστοί είναι. Διότι έχουμε την τάση να υπερεκτιμάμε αυτούς που βλέπουμε παντού. Προσωπικά δεν θα ήθελα το παιδί μου να έχει αυτόγραφο του Κριστιάνο Ρονάλντο. Θα προτιμούσα να έχει μιας νοσοκόμας που βοήθησε ή συνεχίζει να βοηθάει ανθρώπους».