Λαγαρίας: «Στο εκλογικό σύστημα η ΕΠΟ υποχρεούται να ταυτίζεται με τη FIFA»

Ο Νίκος Λαγαρίας μίλησε στον ΣΠΟΡ FM 94,6 και την εκπομπή «Έφεση της Τρίτης» του Κυριάκου Θωμαΐδη και μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στο εκλογικό σύστημα της ΕΠΟ, τονίζοντας ότι υποχρεούται να ταυτίζεται με τη FIFA.

Αναλυτικά όσα είπε, απαντώντας στις ερωτήσεις του Κυριάκου Θωμαΐδη
Οι εκλογές για την ανάδειξη της νέας διοίκησης της ΕΠΟ έχουν προκηρυχθεί για τις 9 Οκτωβρίου και ανοίγει πάλι, για πολλοστή φορά τα τελευταία είκοσι χρόνια, μια συζήτηση για το θέμα της διεύρυνσης του εκλογικού σώματος της ΕΠΟ. Οι εκλέκτορες είναι μόνο 80 και έτσι είναι εύκολο να καθοριστεί το τελικό αποτέλεσμα. Άλλοι, αυτό το λένε δωροδοκία και χειραγώγηση του εκλογικού αποτελέσματος, άλλοι το λένε lobbying. Είχε προσπαθήσει το 2006 ο τότε υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Ορφανός να επιβάλει νομοθετικά τη διεύρυνση του σώματος των εκλεκτόρων, αλλά αντέδρασαν σφοδρά οι ποδοσφαιρικοί παράγοντες και οι υπερεθνικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες, με συνέπεια ο νόμος να μην ισχύσει ποτέ. Ποια είναι γνώμη σας, για το θέμα αυτό; Μπορεί ένας νόμος του κράτους να ρυθμίσει θέματα των εκλογών της ΕΠΟ, όπως είναι αυτό της διεύρυνσης του εκλογικού της σώματος;
«Η ΕΠΟ, η UEFA και η FIFA είναι αθλητικές ομοσπονδίες, είναι σωματεία, η λειτουργία τους βασίζεται στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι. Επομένως, οι εκλογές για την ανάδειξη των διοικήσεών τους γίνονται με τον τρόπο που προβλέπει το καταστατικό τους. Μεταξύ της ΕΠΟ, της UEFA και της FIFA υπάρχει μια σχέση ιδιότυπης ιεραρχίας, υπό την εξής έννοια: Οι εθνικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες, όπως είναι η ΕΠΟ, μπορούν μεν να θεσπίζουν ελεύθερα τους δικούς τους κανόνες, δεσμεύονται όμως από τα γενικότερα πλαίσια που θέτουν οι κανόνες των υπερεθνικών ποδοσφαιρικών οργανισμών. Αυτό είναι κάτι που επιβάλλεται στην αθλητική κοινότητα μέσα από την αρχή της νομιμότητας όπως έχει εξειδικευθεί στη νομολογία του CAS. Δηλαδή, οι κανόνες του ιεραρχικά χαμηλότερου επιπέδου, όπως είναι οι κανόνες της ΕΠΟ, μπορούν να συγκεκριμενοποιούν ή να συμπληρώνουν τους κανόνες του ιεραρχικά υψηλότερου επιπέδου, όπως είναι οι κανόνες της UEFA και της FIFA. Δεν μπορούν όμως να τους τροποποιούν ή να τους αγνοούν».

Δηλαδή η ΕΠΟ υποχρεούται να κάνει τις εκλογές της όπως τις κάνουν οι FIFA και η UEFA, ενδεχομένως με μικρές αποκλίσεις, οι οποίες όμως δεν θα πρέπει να φτάνουν στο σημείο να είναι αντίθετες στα καταστατικά των διεθνών ποδοσφαιρικών οργανισμών.
«Ναι, η ΕΠΟ μπορεί να καθορίζει μόνη της τους κανόνες για τη διεξαγωγή των εκλογών της, αλλά αυτοί οι κανόνες πρέπει να διαπνέονται από το πνεύμα και να υπηρετούν τον σκοπό των κανόνων των διεθνών ποδοσφαιρικών οργανισμών. Η ΕΠΟ δεν έχει την εξουσία, δεν μπορεί να τους αγνοεί».


(Ο κ. Λαγαρίας με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμο, αλλά και τον πρώην Υπουργό Γεώργιο Σούρλα)

Και τι προβλέπει, για παράδειγμα, το καταστατικό της UEFA για τη διενέργεια των εκλογών της, πόσοι και ποιοι ψηφίζουν;
«Ο πρόεδρος της UEFA και η αντίστοιχη εκτελεστική της επιτροπή εκλέγονται από το UEFA Congress, που αντιστοιχεί στη Γενική Συνέλευση της ΕΠΟ. Και μέλη του UEFA Congress είναι οι 55 εθνικές ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες».

Υπό αυτή την έννοια λοιπόν καλώς ψηφίζουν και στην ΕΠΟ μόνο τα 80 μέλη της Γενικής της Συνέλευσης, που είναι κυρίως οι Ενώσεις Ποδοσφαιρικών Σωματείων ανά την Ελλάδα, συν τις επαγγελματικές λίγκες.
«Προφανώς αυτό θα θεωρείται ότι είναι το πνεύμα και ο σκοπός των καταστατικών των υπερεθνικών ποδοσφαιρικών οργανισμών, γιατί παρά τις πολλές συζητήσεις που έχουν γίνει και κατά τα χρόνια της πρόσφατης επιτροπείας, η FIFA και η UEFA δεν συνέστησαν την τροποποίηση του καταστατικού της ΕΠΟ, προκειμένου να διευρυνθεί το εκλογικό της σώμα».

Όμως, στην Ελλάδα υπάρχουν κάποιες ειδικές συνθήκες. Πρόσφατα, ο επιτετραμμένος της FIFA Χέρμπερτ Χούμπελ είχε μιλήσει για έλλειψη ανεξαρτησίας κάποιων μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΠΟ. Οι παλιότεροι θυμούνται τις εκλογές της Αλεξανδρούπολης, πριν από είκοσι τρία χρόνια, με τους ψίθυρους για τη βαλίτσα του ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Η υπόνοια διαφθοράς δεν θα μπορούσε να είναι ένας λόγος για να παρέμβει η ελληνική κυβέρνηση και να νομοθετήσει τη διεύρυνση του εκλογικού σώματος της ΕΠΟ;
«Βάζετε το ζήτημα των κρατικών παρεμβάσεων στον αθλητισμό. Το αθλητικό κίνημα είναι μεν ανεξάρτητο, αλλά η αυτονομία του πρέπει να είναι υπεύθυνη, όπως έχει πει και ο πρόεδρος της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εφαρμόζει τις αρχές της καλής διακυβέρνησης. Έτσι κι αλλιώς οι αθλητικοί οργανισμοί δεν είναι αποκομμένοι από την εκάστοτε εθνική έννομη τάξη. Υπόκεινται στο Σύνταγμα και τους νόμους της πολιτείας, του κράτους στο οποίο είναι εγκατεστημένοι. Πρέπει όμως να γίνει μια διάκριση, στα εξωτερικά και στα εσωτερικά θέματα των αθλητικών οργανισμών. Ως προς τα εξωτερικά θέματα, είναι αυτονόητο ότι οι αθλητικοί οργανισμοί φορολογούνται, για παράδειγμα, όπως και τα υπόλοιπα σωματεία στην Ελλάδα, αν ένας πρόεδρος της ΕΠΟ παραβιάσει τον εθνικό νόμο, θα αντιμετωπίσει τις ίδιες συνέπειες που αντιμετωπίζουν όλοι οι Έλληνες πολίτες και ούτω καθ’ εξής. Στα εσωτερικά θέματα όμως, όπως είναι η ανάδειξη των διοικήσεων των αθλητικών οργανισμών και κυρίως ο τρόπος που διοργανώνεται ένα πρωτάθλημα και ποιοι είναι οι κανόνες του παιχνιδιού, το κράτος πρέπει να τηρεί τις αναγκαίες αποστάσεις, εκτός και αν εγείρονται ζητήματα δημόσιας τάξης».

Για παράδειγμα, η καταπολέμηση της διαφθοράς δεν είναι ένα ζήτημα εθνικής δημόσιας τάξης;
«Ασφαλώς και είναι, αλλά οφείλω να παρατηρήσω ότι η προηγούμενη κρατική παρέμβαση στον τρόπο διεξαγωγής εκλογών στην ΕΠΟ, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τους διεθνείς ποδοσφαιρικούς οργανισμούς, είχε γρήγορο και άδοξο τέλος. Το καλοκαίρι του 2017 ψηφίστηκαν μέσα σε χρονικό διάστημα είκοσι περίπου ημερών δύο αντίθετες διατάξεις. Πρώτα ψηφίστηκε το άρθρο 1 του νόμου 4479 και αμέσως μετά το άρθρο 74 του νόμου 4481. Η πρώτη διάταξη προέβλεπε ότι οι εκλογές στην ΕΠΟ θα γίνονταν με βάση το νόμο και η δεύτερη, που τελικά ίσχυσε και εν πολλοίς ισχύει ακόμα, με βάση το καταστατικό της ΕΠΟ».

Άρα, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τη FIFA και την UEFA, η οποιαδήποτε νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των εκλογών της ΕΠΟ, θα πέσει ξανά στο κενό;
«Όχι, δεν μπορώ να προδιαγράψω την τύχη μιας τέτοιας πρωτοβουλίας και δεν θα το κάνω. Η Βουλή έχει την εξουσία να νομοθετεί και ο αθλητισμός έχει το καθήκον να υπερασπίζεται την αυτονομία του. Οι απόψεις όμως, όπως άλλωστε και τα συμφέροντα, μπορεί να είναι αντικρουόμενα. Κάτι που η ελληνική πολιτεία μπορεί να θεωρεί ότι είναι εκσυγχρονιστικό, το αθλητικό κίνημα μπορεί να θεωρεί ότι συνιστά υπερβολική κρατική παρέμβαση. Πάντως, ότι και αν νομοθετήσει η Βουλή, εκ των πραγμάτων θα δεσμεύει την ΕΠΟ. Ενδέχεται όμως οι διεθνείς ποδοσφαιρικοί οργανισμοί να επιβάλλουν στην ΕΠΟ την κύρωση της αναστολής ιδιότητας μέλους, λόγω υπερβολικών κρατικών παρεμβάσεων, ακόμα και χωρίς να συντρέχει δική της υπαιτιότητα. Και αν συνέβαινε αυτό, θα είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό των ελληνικών ομάδων από τις διοργανώσεις της FIFA και της UEFA. Πάντως εκτιμώ ότι μια συναινετική προσέγγιση στο θέμα της διεύρυνσης του εκλογικού σώματος στις εκλογές της ΕΠΟ, θα μπορούσε ενδεχομένως να προκύψει από την ολιστική μελέτη των FIFA και UEFA που αναμένεται στα τέλη Σεπτεμβρίου, σε συνέχεια της δήλωσης προθέσεων που υπέγραψε η κυβέρνηση με την UEFA».

Ας έρθουμε στο χρόνο διενέργειας των εκλογών στην ΕΠΟ. Ψηφίστηκε νόμος που προβλέπει ότι οι εκλογές των αθλητικών ομοσπονδιών θα πρέπει να γίνουν στο τελευταίο δίμηνο της χρονιάς και η ΕΠΟ έχει ήδη προκηρύξει τις εκλογές της για τις 9 Οκτωβρίου. Το επιχείρημα της ΕΠΟ είναι ότι όταν ψηφίστηκε ο νόμος, τις είχε ήδη προκηρύξει, άρα ότι μπορεί να τις κάνει στις 9 Οκτωβρίου.
«Το θέμα αυτό σχετίζεται με το προηγούμενο, που μόλις συζητήσαμε. Έχει να κάνει με τις κρατικές παρεμβάσεις στον αθλητισμό και τη σχέση μεταξύ του κρατικού νόμου και των κανόνων του ποδοσφαίρου. Ενδεχομένως η ΕΠΟ, με αυτό της το επιχείρημα, να εγείρει ζήτημα μη αναδρομικότητας του σχετικού νόμου. Αλλά επιμένω ότι, το μείζον θέμα είναι αν οι εκλογές στην ΕΠΟ θα διενεργηθούν βάσει του κρατικού αθλητικού νόμου, ή βάσει του καταστατικού της. Το θέμα του χρόνου της διενέργειας των εκλογών της ΕΠΟ ενδέχεται να επιλυθεί στα δικαστήρια. Όσοι θεωρούν ότι παραβιάζονται οι κανόνες του ποδοσφαίρου ενδεχομένως θα προσφύγουν στο Διαιτητικό Δικαστήριο της ΕΠΟ. Και όσοι θεωρούν ότι παραβιάζεται ο νόμος του κράτους ενδεχομένως θα προσφύγουν στην τακτική Δικαιοσύνη».

Ένα άλλο ζήτημα που θα απασχολήσει έντονα στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, είναι και αυτό του ορίου ηλικίας και του αριθμού θητειών που έθεσε πρόσφατα ένας νόμος του κράτους, για τις υποψήφιους σε όλες τις αθλητικές ομοσπονδίες στην Ελλάδα.
«Και αυτό το θέμα, των κριτηρίων επιλεξιμότητας, σχετίζεται με το προηγούμενο, έχει να κάνει με τις κρατικές παρεμβάσεις στον αθλητισμό. Υπάρχουν οι θεμιτές κρατικές παρεμβάσεις στον αθλητισμό, αλλά υπάρχουν και οι αθέμιτες, οι υπερβολικές. Υπερβολική κρατική παρέμβαση θεωρείται αυτή που γίνεται άμεσα και όχι έμμεσα από το κράτος, σε εσωτερικά και όχι εξωτερικά θέματα αθλητικών οργανισμών. Το θέμα έχει μεγάλο θεσμικό και νομικό ενδιαφέρον. Ήδη κάποιοι αθλητικοί παράγοντες που πλήττονται από τη συγκεκριμένη διάταξη νόμου, έχουν προαναγγείλει την προσφυγή τους στη Δικαιοσύνη.

Εκεί λοιπόν ενδέχεται να κριθεί και το θεμιτό ή το αθέμιτο της κρατικής παρέμβασης και από συνταγματικής άποψης, διότι το Σύνταγμά μας προβλέπει ότι ο αθλητισμός τελεί υπό την προστασία και την ανώτατη εποπτεία του Kράτους. Τον έλεγχο συνταγματικότητας στην Ελλάδα μπορεί να τον κάνει ακόμα και ένα Ειρηνοδικείο της χώρας, είναι διάχυτος, δεν είναι ανάγκη δηλαδή να τον κάνει ο Άρειος Πάγος, για παράδειγμα. Επομένως, όποιος προσφύγει στη Δικαιοσύνη κατά της πράξης ανακήρυξης των υποψήφιων αλλά και κατά του κύρους των εκλογών γενικότερα, λογικά θα θέσει και άλλα θέματα. Τόσο ως προς το όριο ηλικίας, όσο και ως προς τις θητείες, εν όψει της αρχής της ισότητας, του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι και λοιπά. Και επιτρέψτε μου να πω κάτι που πολλοί συμπολίτες μας δεν γνωρίζουν. Το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους τους ψηφίζουν οι νομοθέτες, η Βουλή δηλαδή. Την ερμηνεία τους όμως την κάνει το κατά περίπτωση αρμόδιο Δικαστήριο. Επομένως, υπό αυτή την έννοια, το τι ακριβώς θέλει να πει το Σύνταγμα και ο νόμος τελικά είναι η Δικαιοσύνη που το κρίνει».

Και κάτι τελευταίο, για τη διαιτησία του ποδοσφαίρου, για την οποία γίνεται πολύς λόγος τελευταία. Διαμαρτύρονται πολλοί και ζητούν να γίνει επαγγελματική και αυτόνομη. Στην Αγγλία η διαιτησία είναι επαγγελματική. Στην Ελλάδα η επαγγελματική διαιτησία ήδη «τρέχει» από την Κεντρική Επιτροπή Διαιτησίας, που έχει πάρει αποστάσεις από την ΕΠΟ. Θεωρείτε, γενικότερα, ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο επιτρέπει το διαχωρισμό του επαγγελματικού μέρους του ποδοσφαίρου, από το ερασιτεχνικό;
«Είναι βέβαιο ότι στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει μεγαλύτερη αυτονόμηση του επαγγελματικού ποδοσφαίρου από το ερασιτεχνικό. Ωστόσο πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι, όσο στους κόλπους του ποδοσφαίρου θα εφαρμόζεται η αρχή του προβιβασμού και του υποβιβασμού στη βάση της αθλητικής αξίας, και όσο θα υπάρχουν και οι δύο μορφές του ποδοσφαίρου, το επαγγελματικό και το ερασιτεχνικό, πάντα θα υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ τους, αφού πάντα κάποιες ομάδες θα υποβιβάζονται από το τελευταίο επαγγελματικό πρωτάθλημα, στο πρώτο ερασιτεχνικό, και το αντίστροφο. Άλλωστε, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν νοούνται εθνικές ομοσπονδίες ποδοσφαίρου χωρίς το αθλητικό γεγονός του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου. Λένε κάποιοι ότι το επαγγελματικό ποδόσφαιρο είναι θέαμα και ότι πρέπει να αυτονομηθεί πλήρως. Είναι μια σεβαστή άποψη.

Θα πρέπει όμως να έχουν υπόψη τους αυτή που την υποστηρίζουν ότι, το θέαμα έχει σενάριο και σκηνοθεσία. Και στον αθλητισμό, ως γνωστόν, σενάριο και σκηνοθεσία σημαίνει μη αθλητικό γεγονός, θα μπορούσε να σημαίνει και χειραγώγηση. Η γοητεία του ποδοσφαίρου είναι ακριβώς ο απρόβλεπτος αθλητικός του χαρακτήρας. Ότι αρχίζει ένα παιχνίδι και δεν μπορείς να προβλέψεις το τελικό του αποτέλεσμα. Τώρα, για τους Έλληνες διαιτητές του επαγγελματικού ποδοσφαίρου είμαι της άποψης ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για τη θεσμική τους οργάνωση και κατοχύρωση. Και ότι, απέναντι στο πρόσφατο φαινόμενο της καταμήνυσής τους για διαιτητικά λάθη, τους δίνεται ασπίδα προστασίας μέσα και από τη νομολογία του CAS, που αναγνωρίζει το δόγμα του αγωνιστικού χώρου και αρκετά άλλα. Είναι και στο χέρι τους να επιμορφωθούν, να βελτιωθούν, να οργανωθούν και να διεκδικήσουν τα αυτονόητα».