Αναμνήσεις ενός πολέμου

Πρόκειται για ένα σημαντικό παιχνίδι, στο πλαίσιο των προκριματικών του Μουντιάλ της Βραζιλίας. Η Κροατία υποδέχεται στο Ζάγκρεμπ τη Σερβία, σε μια αναμέτρηση που φέρνει στο μυαλό μερικές από τις χειρότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας των Βαλκανίων. Αυτές του εμφυλίου πολέμου της Γιουγκοσλαβίας, τις οποίες «έζησε» ξανά ο Σίνισα Μιχάιλοβιτς, μέσα από τη συνέντευξή που παραχώρησε στη «Gazzetta dello sport». Όσα είπε ο Ομοσπονδιακός τεχνικός της Σερβίας, ήταν συγκλονιστικά.

«Οι πόλεμοι, όλοι οι πόλεμοι, είναι αηδιαστικοί. Όμως ένας εμφύλιος πόλεμος είναι ακόμα χειρότερος. Παιδιά που μεγάλωσαν μαζί, βρίσκονται να πυροβολούν το ένα το άλλο. Οικογένειες ολόκληρες διαλύονται σε έναν εμφύλιο. Είδα το λαό μου να σκοτώνεται, τις πόλεις μας να ισοπεδώνονται, βόμβες να πέφτουν παντού. Δεν άφησαν άθικτα ούτε τα σχολεία ή τα νοσοκομεία. Ένας παιδικός μου φίλος, ο καλύτερος φίλος μου, κατέστρεψε το σπίτι μου στο Βούκοβαρ», είπε αρχικά ο Μιχάιλοβιτς.

Ο Σέρβος τεχνικός δεν χρειάζεται ερωτήσεις για να συνεχίσει. Είναι… χείμαρρος. «Ο πατέρας μου είναι Σέρβος, η μητέρα μου από την Κροατία. Όταν αφήσαμε το σπίτι μας στο Βούκοβαρ, ο αδελφός της μητέρας μου, την πήρε τηλέφωνο και τη μάλωσε γιατί εγκαταλείψαμε την οικία μας. ‘Δεν έπρεπε να φύγετε. Θα μπορούσα, έτσι, να σκοτώσω τον σύζυγό σου, αυτόν τον βρωμερό Σέρβο’, της είπε. Μήνες αργότερα ο θείος μου συνελήφθη από Σέρβους, επικεφαλής των οποίων ήταν ο γνωστός Αρκάν. Όταν ήταν έτοιμοι να τον εκτελέσουν, βρήκαν πάνω του το νούμερο του κινητού μου. Μου τηλεφώνησαν και έτσι κατάφερα να σώσω τη ζωή του αδελφού της μάνας μου».

Η αναφορά στον Αρκάν δεν δείχνει να ταράζει τον Μιχάιλοβιτς. «Δεν το αρνήθηκα ποτέ πως ήμουν φίλος με τον Αρκάν. Εκείνος ήταν αρχηγός των οπαδών του Ερυθρού Αστέρα και εγώ παίκτης της ομάδας. Για όσους γλύτωσαν από τις εκτελέσεις, ο Αρκάν είναι ήρωας. Εγώ δεν του συγχωρώ, ούτε και συμφωνώ με τα εγκλήματα που έκανε, αλλά του αναγνωρίζω πως ήταν πατριώτης και κατάφερε να σώσει πολλές ανθρώπινες ψυχές», υπογραμμίζει ο τεχνικός της Σερβίας.

«Κατά τη διάρκεια του πολέμου, άλλοι αγόραζαν όπλα, εγώ αγόραζα φάρμακα, τρόφιμα και ρούχα και τα έστελνα στην πατρίδα μου», τόνισε χαρακτηριστικά, θέλοντας να διαχωρίσει τη θέση του από αυτή του Αρκάν.

Στην πατρίδα του το Βούκοβαρ, ο Μιχάιλοβιτς επέστρεψε μόνο μία φορά, η οποία του ήταν αρκετή για να μην ξεχάσει ποτέ όσα αντίκρυσε. «Στο Βούκοβαρ επέστρεψα μόνο μία φορά. Ήταν ένα ανατριχιαστικό θέαμα, όλη η πόλη ήταν ισοπεδωμένη. Ούτε να προσανατολιστώ δεν μπορούσα. Θυμάμαι που συνάντησα δύο δεκάχρονα παιδιά. Κρατούσαν πολυβόλα στα χέρια. Τα μάτια τους είχαν το βλέμμα του μίσους. Ήταν μάτια που είχαν δει τα πάντα, εκτός από την παιδική ηλικία. Ήταν μάτια ενήλικων, σε σώμα παιδιών. Από τότε δεν μπορώ να επιστρέψω στο Βούκοβαρ».

Την ερχόμενη Παρασκευή η Σερβία αντιμετωπίζει την Κροατία. Για τον Μιχάιλοβιτς δεν πρόκειται για ένα παιχνίδι με πολιτικές προεκτάσεις. «Ο πόλεμος τελείωσε. Και οι δύο λαοί έκλαψαν τους νεκρούς τους. Και οι δύο λαοί έχασαν. Είναι ώρα να θάψουμε, μετά από τα χιλιάδες θύματα, τα μίση και τις αντιπαραθέσεις. Οι Σέρβοι και οι Κροάτες δεν πρόκειται να ενωθούν ποτέ. Αυτό το ξέρουμε. Αλλά είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν την πορεία τους, σεβόμενοι ο ένας τον άλλον. Το οφείλουμε στα θύματα ενός… τρελού πολέμου. Για αυτό πιστεύω πως ο μεταξύ μας αγώνας δεν είναι η… συνέχεια του πολέμου. Εξάλλου, οι περισσότεροι από όσους αγωνιστούν, τα χρόνια εκείνα δεν είχαν γεννηθεί, καν», είπε χαρακτηριστικά ο Σίνισα Μιχάιλοβιτς.

Κώστας Κουκάρας