Έτσι «γεννήθηκε» το Euro

Το Euro επιστρέφει στη Γαλλία μετά από 22 χρόνια, στη χώρα που πραγματοποιήθηκε η πρώτη διοργάνωση το 1960, με τους «τρικολόρ» να τερματίζουν στην τέταρτη και τελευταία θέση της τελικής φάσης και τη Σοβιετική Ένωση να κατακτά την πρώτη Κούπα με το 2-1 επί της Γιουγκοσλαβίας στην παράταση. Παράλληλα, επιστρέφει στο μέρος όπου γεννήθηκε η ιδέα (ή τέλος πάντων εκφράστηκε επίσημα) για τη διεξαγωγή του Κυπέλλου Εθνών, όπως ονομάστηκε αρχικά.

Η 1+1 πρόταση για το Euro
Συνολικά, είχαν γίνει δύο προτάσεις προτού πάρει σάρκα και οστά το εν λόγω όραμα, για «σύγκρουση» των εθνικών ομάδων της Ευρώπης και μάλιστα η πρώτη έπεσε στο τραπέζι 27 χρόνια πριν συσταθεί η UEFA! Ωστόσο, η μορφή του θεσμού ήταν και είναι αρκετά διαφορετική σε σχέση με τα αρχικά πλάνα.

Ο Ανρί Ντελονέ ήταν αυτός που έκανε πρώτος το δικό του αγώνα ώστε να δημιουργηθεί αυτός ο Θεσμός, υποβάλλοντας τη συγκεκριμένη πρόταση το 1927 στη FIFA μαζί με τον αυστριακό προπονητή και μετέπειτα διαιτητή, Ούγκο Μάιζλ. Είχε στο μυαλό του μια διοργάνωση που θα γινόταν κάθε δύο χρόνια, αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ, καθώς θεσπίστηκε η διεξαγωγή του κάθε τέσσερα χρόνια. Επίσης, πρότεινε να «τρέχει» παράλληλα με το Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο έλαβε μέρος για πρώτη φορά το 1930 στην Ουρουγουάη, όπου το κατέκτησε η οικοδέσποινα.

Ποιος ήταν ο Ντελονέ…
Επρόκειτο για πολύ σημαντικό Γάλλο ποδοσφαιρικό παράγοντα που στα νιάτα του ήταν ποδοσφαιριστής. Αγωνίστηκε στην Ετουάλ ντε Ντε Λακ και στη συνέχεια έγινε διαιτητής. Δεν μακροημέρευσε σε αυτό το πόστο και ο λόγος είναι μια περιπέτεια που είχε κατά τη διάρκεια αναμέτρησης. Δέχθηκε μπάλα στο πρόσωπό του με αποτέλεσμα να καταπιεί τη σφυρίχτρα του (!) και να σπάσουν δύο δόντια του.



Το 1905 έγινε πρόεδρος της ομάδας που υπηρέτησε και ως παίκτης, ακολούθως έγινε Γενικός Γραμματέας της Πανομοσπονδιακής Γαλλικής Επιτροπής που ήταν υπεύθυνη για την εθνική ομάδα της χώρας και όταν συστάθηκε η Γαλλική Ομοσπονδία ποδοσφαίρου το 1919 ο Ντελονέ ανέλαβε το αντίστοιχο πόστο που κατείχε με το προηγούμενο καθεστώς. Ήταν μέλος της FIFA και από το 1924 έως το 1928 ήταν αντιπρόεδρος της. Μάλιστα, ήταν και από τους εμπνευστές του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Δεν το χάρηκε
Ο Ντελονέ πάλεψε όσο πιθανόν άλλος κανείς ώστε να δημιουργηθεί το Euro από τα τέλη της δεκαετίας του ’20, αλλά η τραγική ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι δεν πρόλαβε να τη χαρεί. Από τις 15 Ιουνίου του 1954 (ημέρα ίδρυσης της UEFA) και για περισσότερο από έναν χρόνο υπηρέτησε την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία ποδοσφαίρου ως Γενικός Γραμματέας. Στις 9 Νοεμβρίου του 1955 πέθανε σε ηλικία 72 ετών, πέντε χρόνια δηλαδή πριν το πρώτο Euro και τρία πριν την προκριματική φάση. Ενδιάμεσα πέραν του Παγκοσμίου Κυπέλλου (1930), είχε διεξαχθεί και το Κύπελλο Εθνών Ασίας (1956). Συν του ότι υπήρχε το Κόπα Αμέρικα από το 1916.



Ο λόγος που δεν μπόρεσε να μετουσιώσει το όνειρό του πραγματικότητα ο Ντελονέ, είναι ότι συνάντησε κλειστές πόρτες όταν προσπάθησε να τρέχει το πρότζεκτ που είχε στο μυαλό του, εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης που επικράτησε για αρκετά χρόνια και που χώρισε ΚΑΙ την Ευρώπη στα δύο, αλλά και της γενικότερης πολιτικής κατάστασης. Πάντως, τον διαδέχθηκε ο γιος του, Πιέρ, που εκτός από δεύτερος Γενικός Γραμματέας της UEFA, αποτέλεσε και Γραμματέας της οργανωτικής επιτροπής του Κυπέλλου Εθνών.

Ο Ντελόνε έγραψε επισήμως μετά τη δημιουργία της UEFA ότι το κάλεσμα είναι για όλες τις Ευρωπαϊκές Ενώσεις, παρά τα προβλήματα στις σχέσεις ανάμεσα σε διάφορες χώρες, παρά τα προβλήματα που υπήρχαν. Είχε συσταθεί μια τριμελής επιτροπή ώστε να δοθεί η λύση, αλλά όταν δόθηκε, ο ίδιος δεν ήταν πλέον στη ζωή. Παράλληλα, θεωρούσε ότι δεν έπρεπε να είναι μεγάλος ο αριθμός των ομάδων που θα έπαιρναν μέρος στην τελική φάση.

Η κίνηση της «Equipe»
Αρκετά χρόνια μετά την αρχική προσπάθεια του Ανρί Ντελονέ, έγινε ακόμη μια από άλλη πλευρά και η οποία προήλθε κι αυτή από τη Γαλλία, την περίοδο που ιδρύθηκε η UEFA. Η πασίγνωστη εφημερίδα «Equipe» πρότεινε να διεξαχθεί διοργάνωση με εντελώς διαφορετική μορφή από αυτήν μάθαμε που γνωρίζουμε ακόμα, που θα είχε εντός και εκτός έδρα παιχνίδια και τα οποία θα γινόντουσαν μεσοβδόμαδα. Επομένως, κινήθηκε σε εντελώς διαφορετική λογική από αυτήν του Γάλλου παράγοντα.

Κύπελλο «Ανρί Ντελονέ»
Ωστόσο, παρότι δεν πρόλαβε να ζήσει τη διοργάνωση που είχε ονειρευτεί ο Ανρί Ντελονέ, τουλάχιστον τιμήθηκε και το Κύπελλο πήρε το όνομά του από την πρώτη στιγμή. Το σχεδίασε ο συμπατριώτης του, Αρτούρ Μπερτράν. Ο Ίκερ Κασιγιας έγινε ο πρώτος αρχηγός που σήκωσε το νέο τρόπαιο «Ανρί Ντελονέ» (ο εμπνευστής του Euro), το οποίο δημιουργήθηκε από την εταιρεία Asprey που εδρεύει στο Λονδίνο με βάση το σχέδιο του πρώτου και είχε κάποιες μικρές αλλαγές. Το δεύτερο είναι 18 εκατοστά πιο ψηλό (συνολικά 60 εκατοστά) και δύο κιλά (οκτώ κιλά δηλαδή) πιο βαρύ και η βάση του είναι από ασήμι. Στο πίσω μέρος του είναι χαραγμένες οι εθνικές που το έχουν κατακτήσει.






Επιμέλεια: Αποστόλης Λιβάνιος