Παγκόσμιο Κύπελλο 1967-1986: Η κυριαρχία Σοβιετικής Ένωσης-Γιουγκοσλαβίας και η εποποιία του Γκάλη!

Mε το Παγκόσμιο Κύπελλο να είναι πολύ κοντά στο τελικό του στάδιο, ήρθε η ώρα μια αναδρομή στις παλιότερες διοργανώσεις του θεσμού.

Μπορεί σήμερα να μην υφίστανται καν ως χώρες, ωστόσο στα πρώτα χρόνια του Μουντομπάσκετ επικρατούσε απόλυτη κυριαρχία της Σοβετικής Ένωσης και της Γιουγκοσλαβίας, με τις ΗΠΑ να αποτελούν τρίτη δύναμη, κάτι που ακούγεται αδιανόητο με τα σημερινά δεδομένα.

Το sport-fm.gr, επομένως, θυμίζει τις επεισοδιακές διοργανώσεις μεταξύ 1967 και 1986, κατά τη διάρκεια των οποίων συγκρούστηκαν κάποιες υπερδυνάμεις του παγκόσμιου μπάσκετ ενώ έγινε και η πρώτη παρουσία της Εθνικής Ελλάδας σε Παγκόσμιο Κύπελλο!

1967: Το ψύχος της Ουρουγουάης

Μία από τις πλέον επεισοδιακές διοργανώσεις ήταν αυτή του 1976 στην Ουρουγουάη. Το Παγκόσμιο κανονικά ήταν προγραμματισμένο για το 1966, όμως υπήρχε ένταση στη χώρα της Λατινικής Αμερικής λόγω των εκλογών, κάτι που έφερε την αλλαγή ημερομηνίας. Δυστυχώς, τον Μάιο του 1967 στην Ουρουγουάη επικρατούσε... χειμώνας, κάτι που δημιούργησε πρόβλημα στις ομάδες λόγω του έντονου κρύου στο μη θερμαινόμενο Παλέ ντε Σπορ του Μοντεβιδέο. Οι διοργανωτές, μάλιστα, επιστράτευσαν σόμπες, ενώ ο όμιλος για την κατάταξη στις χαμηλές θέσεις μεταφέρθηκε στην Αργεντινή!



Όσον αφορά τα αγωνιστικά, η διοργάνωση κρίθηκε στο «νήμα», αφού τότε δεν υπήρχε τελικός. Όσοι προκρίνονταν από την πρώτη φάση συγκεντρώνονταν σε έναν νέο όμιλο μαζί με τους διοργανωτές, παίζοντας μεταξύ τους για την πρωτιά. Το ντόμινο μεταξύ των τριών υπερδυνάμεων είχε ως νικητές τους Σοβιετικούς, οι οποίοι ουσιαστικά εξασφάλισαν την κατάκτηση του τροπαίου νικώντας τη Γιουγκοσλαβία με 71-59 στην τελευταία αγωνιστική. Κορυφαίος των Κυπελλούχων ήταν ο Μοντέστας Παουλάουσκας, όμως MVP του τουρνουά ανακηρύχθηκε ο Ίβο Ντανέου των «πλάβι». Οι Βραζιλιάνοι του Αμαούρι Πάσος ανέβηκαν στο βάθρο αφήνοντας εκτός τις ΗΠΑ.

1970: Η εκδίκηση των «πλάβι»

Το 1970, για πρώτη φορά το Παγκόσμιο Κύπελλο διοργανώθηκε εκτός Νότιας Αμερικής, και μάλιστα στην Ευρώπη! Το χρίσμα πήρε η Λιουμπλιάνα, της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας του Τίτο. Ήταν ίσως η κορυφαία μέχρι τότε διοργάνωση, η οποία έγινε σε σύγχρονα γήπεδα, με τους Κυπελλούχους μάλιστα να πανηγυρίζουν τον τίτλο στο σπίτι τους!



Οι «πλάβι» ήταν εξαιρετικοί σε όλη τη διοργάνωση, με πρωταγωνιστή τον γνωστό μας στην Ελλάδα από τη θητεία του στον πάγκο της ΑΕΚ, Κρέσιμιρ Τσόσιτς, έναν από τους κορυφαίους ψηλούς στην ιστορία του αθλήματος. Κάπως έτσι, εξασφάλισαν τον τίτλο πριν καν παίξουν το τελευταίο ματς, στο οποίο διασύρθηκαν με 87-72 από τη Σοβιετική Ένωση του MVP της διοργάνωσης και «θρύλου» Σεργκέι Μπέλοφ. Το χρυσό μετάλλιο αφιερώθηκε στον αείμνηστο Ραντιβόι Κόρατς ο οποίος είχε σκοτωθεί σε τροχαίο πριν την διοργάνωση.

1974: Το Παγκόσμιο των ρεκόρ

To 1974, η διοργάνωση επέστρεψε στην αμερικάνικη ήπειρο και το Πουέρτο Ρίκο, μία χώρα με πλούσια μπασκετική παράδοση. Πρόκειται για το ίσως πιο... επιθετικό Μουντομπάσκετ όλων των εποχών, με τις 25 κατοστάρες (ρεκόρ) να διαδέχονται η μία την άλλη. Μάλιστα, τότε έσπασε ένα ασύλληπτο ρεκόρ το οποίο κρατάει μέχρι σήμερα, αφού η Σοβιετική Ένωση νίκησε με 140-48 την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαφορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων!



Αυτή τη φορά, ο τίτλος επανήλθε στα χέρια της «αρκούδας». Οι Σοβιετικοί νίκησαν στον άτυπο τελικό, αφού ακόμη η διοργάνωση είχε τη μορφή ομίλων, τους Γιουγκοσλάβους με 105-94, κατακτώντας ακόμη ένα τρόπαιο. Κορυφαίοι παίκτες των πρωταθλητών ήταν οι Αλεξάντερ Μπέλοφ και Αλεξάντερ Σαλνίκοφ, ωστόσο MVP της διοργάνωσης ανακηρύχθηκε ο Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς.

1978: Ο τυφώνας στις Φιλιππίνες

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978 έχει μείνει στην ιστορία ως η πιο επεισοδιακή διοργάνωση όλων των εποχών! Για πρώτη φορά, η διοργάνωση μεταφέρθηκε στην Ασία, και συγκεκριμένα στις Φιλιππίνες, μία χώρα που ζει και αναπνέει για το μπάσκετ και τότε διέθετε ήδη επαγγελματικό πρωτάθλημα!

Οι Φιλιππίνες βρίσκονταν τότε υπό καθεστώς δικτατορίας του Φέρντιναντ Μάρκος, ο οποίος για να εξωραΐσει την εικόνα του έκανε τα πάντα ώστε η διοργάνωση να είναι η πιο λαμπερή, δίνοντας και ο ίδιος το «παρών« σε σχεδόν όλους τους αγώνες. Οι Φιλιππινέζοι δημιούργησαν, μάλιστα, μία εκρηκτική ατμόσφαιρα, γεμίζοντας το γήπεδο κάθε βράδυ με 25 χιλιάδες κόσμο!



Στα αγωνιστικά, κυριάρχησαν οι «πλάβι» του τεράστιου Άσα Νίκολιτς, αλλά και της μεγάλης φουρνιάς παικτών όπως οι Κιτσάνοβιτς, Νταλιμπάγκιτς, Τσόσιτς, Σλάβνιτς, Ζίζιτς. Η Γιουγκοσλαβία έκανε 10 συνεχόμενες νίκες με 7 κατοστάρες, ωστόσο παραλίγο να χάσει τελικά τον τίτλο, αφού για πρώτη φορά στην ιστορία παίχτηκε τελικός!

Εκεί, μετά από μία ματσάρα οι Γιουγκοσλάβοι νίκησαν τους Σοβιετικούς με 82-81 στην παράταση. Την ώρα που γινόταν το παιχνίδι, ωστόσο, η Μανίλα επλήγη από καταστροφικό τυφώνα που έφερε 87 νεκρούς και διέλυσε δεκάδες σπίτια. Το χαρακτηριστικό είναι πως οι 25 χιλιάδες που βρίσκονταν στο γήπεδο δεν πήραν ποτέ χαμπάρι τι συνέβαινε, επομένως ίσως και να γλίτωσαν τον θάνατο...

1982: Η χειρότερη οικοδέσποινα

Η διοργάνωση επέστρεψε στη Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα την Κολομβία το 1982. Οι αγώνες έλαβαν χώρα στο «ζωντανό» Κάλι όπου υπήρχαν πολυτελή ξενοδοχεία και νυκτερινή ζωή, κάτι το οποίο... άρεσε πολύ και στους παίκτες. Παρά το γεγονός πως υπήρξε πολύ φιλόξενη, η Κολομβία ήταν αγωνιστικά ίσως η χειρότερη οικοδέσποινα στην ιστορία του θεσμού, καθώς έκανε 6 ήττες σε ισάριθμους αγώνες, κάποιες από τις οποίες ήταν εξευτελιστικές (137-84 από Ισπανία, 143-76 από τη Σοβιετική Ένωση).



Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, με πρωταγωνιστή τον γνωστό σε όλους μας Ντοκ Ρίβερς, οι ΗΠΑ έδειξαν τη διάθεση να κυριαρχήσουν στη διοργάνωση, βάζοντας από κάτω τους τη γερασμένη Γιουγκοσλαβία. Η Αμερική νίκησε τους «πλάβι» αλλά και τους Σοβιετικούς στον όμιλο, παίρνοντας μαζί με τους τελευταίους τις δύο πρώτες θέσεις που οδηγούσαν στον τελικό. Εκεί, η «αρκούδα» επέστρεψε στον θρόνο της νικώντας με 95-94 μετά από έναν συγκλονιστικό τελικό, με πρωταγωνιστές τους Βλάντιμιρ Τκατσένκο και Ανατόλι Μίσκιν. MVP της διοργάνωσης, πάντως, αναδείχθηκε ο Ντοκ Ρίβερς.

1986: Η «πρώτη» της Ελλάδας με απίθανο Γκάλη

Το 1986, στα γήπεδα της Μαδρίτης, ήρθε η ώρα για την πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας σε Μουντομπάσκετ. Η «γαλανόλευκη» με βάση της τον κυρίαρχο Άρη της δεκαετίας του 1980 και πρωταγωνιστές τους Γκάλη-Γιαννάκη κατέκτησε τη 10η θέση, κάτι το οποίο αποτέλεσε το εφαλτήριο για τα όσα συνέβησαν έναν χρόνο μετά και άλλαξαν για πάντα το ελληνικό μπάσκετ...

Ο «γκάνγκστερ» έκανε ατομικά το πιο μυθικό τουρνουά στην ιστορία, το οποίο και ολοκλήρωσε με 33,7 πόντους κατά μέσο όρο. Μάλιστα, απέναντι στον Παναμά έβαλε 53 πόντους, επίδοση που είναι ακόμη η δεύτερη καλύτερη όλων των εποχών σε Μουντομπάσκετ! Η Ελλάδα με ρεκόρ 3-2 προκρίθηκε από την πρώτη φάση ομίλων αφήνοντας εκτός τους Γάλλους, όμως έκανε τρεις ήττες σε ισάριθμα ματς με Σοβιετική Ένωση, Κούβα και Ισραήλ στον επόμενο γύρο και αποκλείστηκε. Στη συνέχεια, έπαιξε αγώνες κατάταξης, νικώντας την Αργεντινή και χάνοντας απρόσμενα με σκορ 112-111 από την Κίνα, παρά τους 49 (!) πόντους του Γκάλη.



Όσον αφορά τον νικητή της διοργάνωσης, είχε έρθει και πάλι μετά από χρόνια η ώρα των ΗΠΑ να κυριαρχήσουν. Η Αμερική είχε τότε στο ρόστερ της μόνο κολεγιόπαιδα, όμως επρόκειτο για μία χρυσή φουρνιά παικτών όπως ο Στιβ Κερ, ο Ντέιβιντ Ρόμπινσον, ο Μάγκζι Μπογκς και ο Κένι Σμιθ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες νίκησαν στον τελικό τη Σοβιετική Ένωση με 87-85, ωστόσο το ματς που έμεινε στην ιστορία ήταν ο ημιτελικός μεταξύ της «αρκούδας» και της Γιουγκοσλαβίας!

Εκεί, οι «πλάβι» των Ντραζεν Πέτροβιτς, Βλάντε Ντίβατς και Στόγιαν Βράνκοβιτς, μεταξύ άλλων, προηγούνταν με 90-82 στα 50 δευτερόλεπτα πριν τη λήξη, όμως ηττήθηκαν με 91-90, σε μία από τις πλέον συγκλονιστικές ανατροπές όλων των εποχών!