Όλοι οι τελικοί του Euro στο… πιάτο σας (vids)

Η μεγάλη ώρα πλησιάζει και το sport-fm.gr λίγες ώρες πριν τον τελικό της οικοδέσποινας Γαλλίας –που φέρει και τον τίτλο του φαβορί- φρεσκάρει τη μνήμη σας, υπενθυμίζοντας τους δεκατέσσερις τελικούς Euro ου προηγήθηκαν. Από τον πρώτο του 1960 ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τη Γιουγκοσλαβία που βρήκε νικήτρια την ομάδα του Λεβ Γιασίν, τα «θαύματα» Ελλάδας και Δανίας μέχρι τις δύο σερί Κούπες της Ισπανίας.

«Σεφτέ» με τη Σοβιετική Ένωση
Ο πρώτος τελικός Euro έχει κάποιες ομοιότητες με αυτόν του 2016. Διεξήχθη πριν από ακριβώς 56 χρόνια και συγκεκριμένα στις 10 Ιουλίου του 1960 στο «Παρκ ντε Πρενς», ενώ φυσικά το άλλο κοινό στοιχείο είναι ότι έγινε επί γαλλικού εδάφους. Τότε, οι «τρικολόρ» πάντως τερμάτισαν χαμηλότερα σε σχέση με τώρα και συγκεκριμένα στην τέταρτη (και τελευταία) θέση. Στην κορυφή βρέθηκε η Σοβιετική Ένωση του Νταβίντ Κατσάλιν και του φοβερού πορτιέρο, Λεβ Γιασίν, που στα κρίσιμα σημεία έκανε σωτήριες επεμβάσεις. Η ομάδα του επικράτησε 3-0 της Τσεχοσλοβακίας στον ημιτελικό, έκαμψε την αντίσταση της Γιουγκοσλοβίας (που είχε ξεπεράσει το εμπόδιο της Γαλλίας με το 5-4) στην παράταση του τελικού, καθώς στα 90 λεπτά οι προσπάθειες των ποδοσφαιριστών σφραγίστηκαν από το 1-1. Ο Γκάλιτς έκανε το 1-0 στο 43’ με σκαστή κεφαλιά και Μετρεβέλι στο 49’ ισοφάρισε παίρνοντας το… ριμπάουντ ύστερα από ασταθή απόκρουση του Βίντινιτς και ο Πονέντέλκιν έδωσε το τρόπαιο στην ομάδα του με το γκολ του στο 113ο λεπτό με ωραία κεφαλιά.

Euro 1960
10/07/1960 Παρίσι, Παρκ Ντε Πρενς (17.966 θεατές)
Σοβιετική Ένωση - Γιουγκοσλαβία 2-1 παρ. (1-1 κ.α.)
(49’ Μετρεβέλι, 114’ Πονεντέλνικ – 41’ Γκάλιτς)

Οι συνθέσεις:
Σοβιετική Ένωση (Κατσάλιν): Γιασίν, Τσέκελι, Μασλένκιν, Κρουτίκοφ, Βοΐνοφ, Νέτο, Μετρεβέλι, Β. Ιβάνοφ, Πονεντέλνικ, Μπομπούκιν, Μέσκι

Γιουγκοσλαβία (Τιρνάνιτς-Λόβριτς-Νίκολιτς): Βίντινιτς, Ντούρκοβιτς, Γιουσούφι, Ζάνετιτς, Μιλαντίνοβιτς, Πέρουζιτς, Γέρκοβιτς, Σεκουλάρατς, Γκάλιτς, Μάτους, Κόστιτς

Το πρώτο της Ισπανίας
Αυτή τη φορά η οικοδέσποινα αποδείχθηκε «αφιλόξενη». Η Ισπανία διοργάνωσε το Euro του 1964 και το κατέκτησε μάλιστα, εν αντιθέσει με την ανεπιτυχή προσπάθεια της Γαλλίας τέσσερα χρόνια πριν και πήρε το πρώτο από τα τρία τρόπαια που έχει έως τώρα. Ξεπερνώντας αρχικά την Ουγγαρία στους «4» με το 2-1 στην παράταση, αντιμετώπισε τη Σοβιετική Ένωση που δεν έφθασε μακριά από το να πετύχει repeat, αλλά τελικά δεν τα κατάφερε, παίζοντας στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου», όπου βρέθηκαν περίπου 80 χιλιάδες θεατές. Ο Περέδα σκόραρε (όπως και στον ημιτελικό) στο 6’ κάνοντας το 1-0 με «κεραυνό» μέσα από τη περιοχή, αλλά ο Κουσαίνοφ έφερε το ματς στα ίσα δύο λεπτά αργότερα, καθώς ο Ιριμπάρ δεν αντέδρασε καλά στο σουτ του και η μπάλα του έφυγε σχεδόν μέσα από τα χέρια. Ο Μαρσελίνο πέτυχε στο 84’ το μοναδικό του γκολ και νικητήριο όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια με δυνατή κεφαλιά. Ο ίδιος παίκτης έκρινε τέσσερις ημέρες μετά και τον τελικό του Κυπέλλου Εκθέσεων με παρόμοιο τρόπο, σκοράροντας στο 83’ στο 2-1 της Σαραγόσα επί της Βαλένθια.



Euro 1964
21/06/1964 Μαδρίτη, Σαντιάγο Μπερναμπέου (79.115 θεατές)
Ισπανία–Σοβιετική Ένωση 2-1
(6’ Περέδα, 84’ Μαρτσελίνιο – 8’ Κουσάινοφ)

Οι συνθέσεις:
Ισπανία (Βιλαλόνγκα): Ιρίμπαρ, Ριβίγια, Ολιβέγια, Καγιέχα, Θόκο, Φούστι, Αμάνθιο, Περέδα, Μαρτσελίνιο, Σουάρεθ, Λαπέτρα
Σοβιετική Ένωση (Μπέσκοφ): Γιασίν, Κουστίκοφ, Σεστέρνεφ, Μούντρικ, Βορονίν, Ανίτσκιν, Κισλένκο, Β. Ιβάνοφ, Πονεντέλνικ, Κορνέεφ, Κουσάινοφ



Η μπίλια… έκατσε στην Ιταλία
Το μοναδικό της έως τώρα Euro το κατέκτησε η Ιταλία στις 10 Ιουνίου του 1968 στο «Ολίμπικο» και ύστερα από αρκετό σασπένς στη διοργάνωση. Η Φερούτσιο Βαλκαρέτζι άφησε εκτός συνέχειας τη Σοβιετική Ένωση που βρέθηκε και πάλι σε τελική φάση, αλλά ο τρόπος ήταν αρκετά παράδοξος και άδικος. Οι δύο ομάδες δεν σκόραραν ούτε στα 90 λεπτά ούτε και στην παράταση. Το σύστημα προέβλεπε τότε στρίψιμο του νομίσματος και η «σκουάντρα ατζούρα» στάθηκε τυχερή και πέρασε στον τελικό όπου ο νικητής προέκυψε ύστερα από δύο ματς.

Η Ιταλία αντιμετώπισε τη Γιουγκοσλαβία, η οποία μέχρι το 80’ κρατούσε το τρόπαιο στα χέρια χάρις στο τέρμα του Τζάγιτς στο 32ο λεπτό χάρις και στην αδράνεια της αντίπαλης άμυνας και παραμένοντας όρθια με τη σημαντική συνεισφορά του Ντίνο Τζοφ η ομάδα του Βαλκαρέτζι ισοφάρισε δέκα λεπτά πριν το τέλος με ωραία εκτέλεση φάουλ του Ντομενγκίνι. Στην παράταση δε άλλαξε και πάλι κάτι (όπως και στον ημιτελικό) και η Κούπα κρίθηκε σε επαναληπτικό. Αυτή τη φορά η Ιταλία εμφανίστηκε πιο έτοιμη και αιφνιδιάζοντας την αντίπαλο της έβαλε γερές βάσεις για τη νίκη από το πρώτο μισάωρο. Ο Ρίβα άνοιξε το σκορ στο 12’ καθώς δεν λάθεψε σε τετ-α-τετ και ο Αναστάζι διπλασίασε τα τέρματα της ομάδας του στο 31ο λεπτό, πιάνοντας πολύ ωραίο σουτ από το ημικύκλιο της αντίπαλης περιοχής.

Euro 1968
08/06/1968 Ρώμη, Ολίμπικο (55.000 θεατές)
Ιταλία-Γιουγκοσλαβία 1-1
(80' Ντομενγκίνι - 39' Τζάγιτς)

Οι συνθέσεις:
Ιταλία (Βαλκαρέτζι): Τζοφ, Μπούρνιτς, Καστάνο, Φακέτι, Γκουαρνέρι, Φερίνι, Τζιουλιάνο, Λοντέτι, Αναστάζι, Ντομενγκίνι, Πράτι
Γιουγκοσλαβία (Μίτιτς): Πάντελιτς, Φάζλαγκιτς, Παούνοβιτς, Χόλτσερ, Νταμιάνοβιτς, Τρίβιτς, Πάβλοβιτς, Ατσίμοβιτς, Πέτκοβιτς, Μούσεμιτς, Τζάγιτς



10/06/1968 Ρώμη, Ολίμπικο (55.000 θεατές)
Ιταλία - Γιουγκοσλαβία 2-0
(12’ Ρίβα, 31’ Αναστάζι)

Οι συνθέσεις:
Ιταλία (Βαλκαρέτζι): Τζοφ, Μπούρνιτς, Φακέτι, Σαλβαντόρε, Γκουαρνέρι, Ροζάτο, Ντομενγκίνι, Ματσόλα, Αναστάζι, Ντε Σίστι, Ρίβα
Γιουγκοσλαβία (Μίτις): Πάντελιτς, Φάζλαγκιτς, Παούνοβιτς, Χόλτσερ, Νταμιάνοβιτς, Τρίβιτς, Πάβλοβιτς, Ατσίμοβιτς, Χόσιτς, Μούσεμιτς, Τζάγιτς




Οι (Δυτικο)Γερμανοί… ήρθαν
Στο Euro του Βελγίου η Δυτική Γερμανία επιβεβαίωσε τα προγνωστικά που τη συνόδευαν πριν την έναρξη της διοργάνωσης και κατέκτησε για πρώτη φορά το τρόπαιο, έχοντας στη σύνθεση της μεγάλες φυσιογνωμίες του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου ποδοσφαίρου με τον «killer» Γκερντ Μίλερ και τον αρχηγό-ηγέτη της, Φραντς Μπεκενμπάουερ, να ξεχωρίζουν. Προπονητής της ήταν ο Χέλμουτ Σεν, ο οποίος βρέθηκε στον πάγκο της από το 1964 έως το 1978 και νωρίτερα ήταν βοηθός. Αρχικά έβγαλε από τη μέση τους οικοδεσπότες με το 2-1 στον ημιτελικό και έφθασε στον πρώτο από τους τρεις σερί τελικούς. Το εμπόδιο της Σοβιετικής αποδείχθηκε σχετικά χαμηλό (3-0) στις 18 Ιουνίου του 1972 στο «Χέιζελ». Ο Μίλερ έδειξε τον δρόμο προς τη νίκη με το τέρμα του στο 27’ ευρισκόμενος στο κατάλληλο σημείο την κατάλληλη στιγμή ως συνήθως, ο Γουίμερ έκανε το 2-0 στο 52’ και στο κλείδωσε τη νίκη (και την κατάκτηση του Euro) μεγάλος σκόρερ των Δυτικογερμανών. Μάλιστα, πρόκειται για τον πρώτο τελικό στην ιστορία του Euro που έγιναν αλλαγές.

Euro 1972
18/06/1972 Βρυξέλες, Χέιζελ (49.000 θεατές)
Δυτική Γερμανία-Σοβιετική Ένωση 0-3
(27’, 58’ Μίλερ, 52’ Βίμερ)

Οι συνθέσεις:
Δυτική Γερμανία (Σεν): Μάγερ, Χέτγκες, Μπεκενμπάουερ, Σβάρτσενμπεκ, Μπράιτνερ, Χένες, Βίμερ, Νέτσερ, Χάινκες, Μίλερ, Κρέμερς
Σοβιετική Ένωση (Πονομάρεφ): Ρουντάκοφ, Τζοτζουασβίλι, Καπλίτσνι, Ιστόμιν, Κουρτσιλάβα, Κολότοφ, Τρόσκιν, Μπαϊντάτσνι, Μπασισέφσκι (66’ Κοζίνκεβιτς), Κόνκοφ (46’ Ντολμάτοφ), Ονισένκο



Το Euro του Πανένκα
Ένα Euro, ένας τροπαιούχος, αλλά και ένα πέναλτι που έμεινε στην ιστορία, καθώς ακόμη μέχρι και τώρα πολλοί προσπαθούν να τον… αντιγράψουν και συνήθως δεν τα καταφέρνουν! Η Δυτική Γερμανία έφθασε μέχρι το τέλος και στο Euro του 1976 που διεξήχθη στη Γιουγκοσλαβία, αλλά το σενάριο ήταν διαφορετικό, καθώς είχε άλλο φινάλε. Η οικοδέσποινα έμεινε εκτός τελικού από την κάτοχο του τίτλου με την ήττα με 4-2 στον ημιτελικό. Η Τσεχολσοβακία πέτυχε τον απόλυτο αιφνιδιασμό στις 20 Ιουνίου του 1976 στο Βελιγράδι, καθώς ο Σβέχλικ έκανε το 1-0 στο 8’ και ο Ντομπιάς στο 25’ την έφεραν σε θέση οδηγού. Τρία λεπτά μετά ο Μίλερ έδωσε ενδιαφέρον στο ματς και ως συνήθως οι Γερμανοί «χτύπησαν» στο τέλος, ισοφαρίζοντας σε 2-2. Στην παράταση δεν άλλαξε κάτι και τα πάντα κρίθηκαν στα πέναλτι (5-3). Εκεί έβαλε φαρδιά-πλατιά τη σφραγίδα του ο Αντονίν Πανένκα, ο οποίος στην εκτέλεση που έκρινε τον τίτλο, έδειξε ολύμπια ψυχραιμία και τεράστιο θράσος, χτυπώντας το πέναλτι όπως δεν είχε γίνει ξανά μέχρι τότε και έστειλε… αδιάβαστο τον Μάιερ.

Euro 1976
20/06/1976 Βελιγράδι, γήπεδο Ερυθρού Αστέρα (35.000 θεατές)
Τσεχοσλοβακία - Δυτική Γερμανία 5-3 πέν. (2-2 παρ., 2-2 κ.α.)
(8’ Σβέλικ, 25’ Ντόμπιας – 28’ Ντ. Μίλερ, 89’ Χολτσενμπάιν)

Οι συνθέσεις:
Τσεχοσλοβακία (Γιέτσεκ): Βίκτορ, Πίβαρνικ, Οντρους, Τσάπκοβιτς, Κεγκ, Ντόμπιας (94’ Βέσελι), Μέντερ, Πανένκα, Μάζνι, Σβέχλικ (79’ Γιουρκέμικ), Νέχοντα

Δυτική Γερμανία (Σεν): Μάγερ, Φογκτς, Σβάρτσενμπεκ, Μπεκενμπάουερ, Ντιτς, Βίμερ (46’ Φλοχ), Μπόνοφ, Μπερ (80’ Μπόνγκαρτζ), Χένες, Ντ. Μίλερ, Χολτσενμπάιν



Πρώτη και με... 16 η Γερμανία
Την επιστροφή της στην κορυφή της Ευρώπης πανηγύρισε στις 22 Ιουνίου του 1980 στο «Ολίμπικο» η Δυτική Γερμανία με το 2-1 επί του Βελγίου στα γήπεδα της Ιταλίας όπου έδωσε το «παρών» για πρώτη φορά σε τελική φάση και η Ελλάδα. Μάλιστα, η «γαλανόλευκη» έχει να παινεύεται ότι δεν ηττήθηκε από την μετέπειτα νικήτρια της διοργάνωσης.

Αυτή η κατάκτηση από την ομάδα του Γιούπ Ντέρβαλ πλέον είχε μεγαλύτερη σημασία και δυσκολία, καθώς έγινε με τις διπλάσιες ομάδες να παίρνουν μέρος στη διοργάνωση σε σχέση με τις προηγούμενες φορές, διότι στην πρώτη φάση είχε και ομίλους. Στον τελικό με το Βέλγιο «μίλησε» ο Χρούμπες, ο οποίος υπό άλλες συνθήκες δεν θα ήταν στην αποστολή, αλλά μπήκε από το… παραθυράκι, ελέω του τραυματισμού του Φίσερ. «Εκτέλεσε» δις τον Ζαν-Μαρί Πλαφ, τη μία με σουτ (10’) και την άλλη με κεφαλιά (88’) και ενώ προσωρινά ισοφάρισε ο Βαντερέικειν στο 75ο λεπτό με εκτέλεση πέναλτι.

Euro 1980
22/06/1980 Ρώμη, Ολίμπικο (47.864 θεατές)
Βέλγιο - Δυτική Γερμανία 1-2
(72’ πέν. Βαντερέικεν - 10’, 88’ Χρούμπες)

Οι συνθέσεις:
Βέλγιο (Τάις): Πφαφ, Γκέρετς, Μίλκαμπς, Μέους, Ρενκίν, Κουλς, Βαντερέικεν, Βαν Μουρ, Μόμενς, Βαν ντερ Ελστ, Κέλεμανς

Δυτική Γερμανία (Ντεργουάλ): Σουμάχερ, Καλτς, Φέρστερ, Στίλικε, Ντιτς, Μπρίγκελ (55’ Κούλμαν), Σούστερ, Μίλερ, Ρουμενίγκε, Χρούμπες, Αλοφς



Δεν γινόταν να το χάσει
Με τη Δυτική Γερμανία να τίθεται εκτός από τους ομίλους, η Γαλλία δεν γινόταν να χάσει και το δεύτερο Euro που διεξήχθη στη χώρα της, έχοντας μάλιστα τον Μισέλ Πλατινί σε εξαιρετική κατάσταση, όπου ολοκλήρωσε τη διοργάνωση με εννέα γκολ σε πέντε ματς. Ήταν το Euro του! Το «Parc des Princes» αυτή τη φορά αποδείχθηκε γουρλίδικο (εν αντιθέσει με τον ημιτελικό του 1960 με τη Γιουγκοσλαβία) στις 27 Ιουνίου του 1984 κόντρα στην Ισπανία (2-0). Ο πρώην πλέον πρόεδρος της UEFA άφησε το στίγμα του και στον τελικό. Στο 57’ εκτέλεσε φάουλ λίγο έξω από την περιοχή και παρότι δεν ήταν τόσο καλό ως συνήθως, κατέληξε στα δίχτυα λόγω και της κακής αντίδρασης του Αρκονάντα, με την μπάλα να ξεγλιστράει μέσα από τα χέρια του. O Μπελόν κλείδωσε τη νίκη-τίτλος λίγο πριν το φινάλε, όπου βγήκε φάτσα με τον αντίπαλο πορτιέρο και με ωραίο «σκάψιμο» διπλασίασε τα τέρματά της ομάδας του Μισέλ Χινταλγκό.

Euro 1984
27/06/1984 Παρίσι, Παρκ Ντε Πρενς (47.368 θεατές)
Γαλλία - Iσπανία 2-0
(57’ Πλατινί, 90’ Μπελονέ)

Οι συνθέσεις:
Γαλλία (Χιντάλγκο): Μπατς, Μπατιστόν (73’ Αμορός), Λε Ρου, Μποσίς, Ντομεργκέ, Ζιρές, Τιγκανά, Φερναντέζ, Πλατινί, Λακόμπ (80’ Ζεγκινί), Ζεγκινί, Μπελονέ
Ισπανία (Μουνιός): Αρκονάδα, Ουρκιάγα, Γκαρσία (85’ Μπονίγιο), Ρεδόνδο, Καμάτσο, Κάσας (75’ Λόπεθ), Γκόμεθ, Μανρίκε, Χαβιέρ, Σαντιγιάνα, Καράθκο



Total… Ολλανδία
Επιτέλους τίτλος για την Ολλανδία. Οι «οράνιε» παρά το εκπληκτικό ποδόσφαιρο που έπαιζαν τη δεκαετία το ’70, με τον Γιόχαν Κρόιφ να μαγεύει, δεν ανταμείφθηκαν για το θέαμα που προσέφεραν, αλλά έστω και αργά ήρθε αυτή τη στιγμή και συγκεκριμένα στις 25 Ιουνίου του 1988 στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου. Η ομαδάρα του Ρίνους Μίχελς, αλλά και –μεταξύ άλλων- των Φαν Μπάστεν, Γκούλιτ άφησε εκτός τελικού τη Δυτική Γερμανία, βάζοντάς της «στοπ» στα ημιτελικά και στη συνέχεια βρήκε μπροστά της τη Σοβιετική Ένωση, που έδωσε το «παρών» για τέταρτη φορά σε τελικό, έχοντας χάσει στους δύο προηγούμενους. Αυτή η νίκη ήταν και μια καλή ρεβάνς για τα όσα συνέβησαν στους ομίλους όπου η Σοβιετική Ένωση και νίκησε 1-0 την Ολλανδία και τερμάτισε στην πρώτη θέση, έχοντας ένα βαθμό περισσότερο.

Πρόκειται για έναν αξέχαστο τελικό. Όχι κυρίως για το θέαμα του, αλλά εξαιτίας του απίθανου γκολ του Μάρκο Φαν Μπάστεν (δεν υπάρχει ποδοσφαιρόφιλος που να μην το έχει δει) που «σκότωσε» με βολέ τον Ντασάεφ, ο οποίος δεν κατάλαβε από πού του ήρθε στο 54’ η «βολίδα» του 24χρονου τότε επιθετικού που σκόραρε πέντε φορές συνολικά στη διοργάνωση. Ο Γκούλιτ είχε ανοίξει το σκορ στο 32’ με καρφωτή κεφαλιά, εκμεταλλευόμενος το γεγονός ότι ξεχάστηκε από τους αντίπαλους αμυντικούς.
Παραλίγο να μπουν και πάλι στο κόλπο για τον τίτλο ο Σοβιετικοί, αλλά ο Μπελάνοφ νικήθηκε από τον Χανς φαν Μπρόκελεν πέφτοντας χαμηλά στη δεξιά του γωνία σε πέναλτι που κέρδισε ο Γκοτσμάνοφ από τον Ολλανδό πορτιέρο. Ο ίδιος είχε χαρίσει το Κύπελλο Πρωταθλητρίων στην Αϊντχόφεν έναν μήνα νωρίτερα, αποκρούοντας το τελευταίο πέναλτι της Μπενφίκα, το οποίο εκτέλεσε ο Αντόνιο Βελόσο.

Euro 1988
25/06/1988 Μόναχο, Ολίμπια Στάντιον (72.000 θεατές)
Σοβιετική Ένωση - Ολλανδία 0-2
(33’ Γκούλιτ, 54’ Φαν Μπάστεν)

Οι συνθέσεις:

Ολλανδία (Μίχελς): Φαν Μπρόικελεν, Φαν Ερλε, Ράικαρντ, Ρ. Κούμαν, Φαν Τίκελεν, Βάνενμπουργκ, Βάουτερς, Α. Μιούρεν, Ε. Κούμαν, Γκούλιτ, Φαν Μπάστεν

Σοβιετική Ένωση (Λομπανόφσκι): Ντασάεφ, Κιντιατούλιν, Ντεμιανένκο, Λιτόφτσενκο, Αλεϊνίκοφ, Ζαβάροφ, Γκοτσμάνοφ (69’ Μπαλτάτσα), Μιχαϊλιτσένκο, Ρατς, Προτάσοφ (72’ Πασούλκο), Μπελάνοφ



Από τις παραλίες… στον θρόνο
Ένα από τα μεγαλύτερα «θαύματα» στο ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο ποδόσφαιρο συνέβη και για την ακρίβεια ολοκληρώθηκε στις 26 Ιουνίου του 1992 στη Σουηδία. Από ποια πλευρά κι αν το δει κανείς. Δηλαδή και λόγω της δυναμικότητας της Δανίας που ανέβηκε στην κορυφή για πρώτη (και μοναδική) φορά στην ιστορία της. Οι Σκανδιναβοί τερμάτισαν στη δεύτερη θέση του τέταρτου ομίλου της προκριματικής φάσης, πίσω από τη Γιουγκοσλαβία που δεν έμελλε να αγωνιστεί στην τελική φάση και είχε κερδίσει αγωνιστικά το εισιτήριο για τα τελικά. Με απόφαση του ΟΗΕ λόγω εμφυλίου τέθηκε off και τη θέση της πήρε η ομάδα του Ρίτσαρντ Μέλερ Νίλσεν που βάλθηκε να τρελάνει κόσμο και ενημερώθηκε επίσημα ότι θα αγωνιστεί στο Euro δέκα ημέρες πριν την έναρξη του. Αφού ξεπέρασε όλα τα εμπόδια μέχρι τον τελικό όντας αουτσάιντερ, καθάρισε και τη Γερμανία των Κλίνσμαν, Μπρέμε, Ζάμερ, Έφενμπεργκ και των υπόλοιπων αστεριών, αλλά και όχι μόνο.

Στο 18’ άνοιξε το σκορ ο Γένσεν με πολύ δυνατό σουτ. Η Δανία οχυρώθηκε στην άμυνα της από εκεί και πέρα και έχοντας τον Σμάιχελ κάτω από το τέρμα δεν φοβήθηκε τίποτα. Οι Γερμανοί παρά την πίεση που άσκησαν δεν μπόρεσαν να φέρουν την κατάσταση στα ίσα. Αντιθέτως, ο Βίλφρορτ στο 78’ άδειασε την αντίπαλη άμυνα ύστερα από μια γρήγορη επίθεση της ομάδας του και με ωραίο σουτ έστειλε την μπάλα δοκάρι και μέσα.

Euro 1992
26/06/1992 Γκέτεμποργκ, Ούλεβι (37.800 θεατές)
Δανία - Γερμανία 2-0
(18’ Γένσεν, 78’ Βίλφορτ)

Οι συνθέσεις:

Δανία (Μόλερ-Νίλσεν): Σμάιχελ, Σίλβεμπεκ (66’ Κρίστιανσεν), Κ. Νίλσεν, Λ. Ολσεν, Πίενικ, Κριστόφτε, Γ. Γιένσεν, Βίλφορτ, Χ. Λάρσεν, Πόουλσεν, Μπ. Λάουντρουπ
Γερμανία (Φογκτς): Ιλγκνερ, Χέλμερ, Ρόιτερ, Κόλερ, Μπούκβαλντ, Μπρέμε, Χέσλερ, Ζάμερ (46’ Ντολ), Εφενμπεργκ (80’ Τομ), Ρίντλε, Κλίνσμαν



Ο Μπίρχοφ σφύριξε τη λήξη
Ένας από τους πιο συγκλονιστικούς τελικούς Euro ήταν αυτός στις 30 Ιουνίου του 1996 και ενώ η διοργάνωση διεξήχθη με 16 εθνικές. Τις διπλάσιες δηλαδή σε σχέση με τα τέσσερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα που προηγήθηκαν. Ο λόγος που έχει μείνει αξέχαστο αυτό το τουρνουά είναι ότι εφαρμόστηκε το «χρυσό» γκολ ή διαφορετικά ο ξαφνικός «θάνατος» της ομάδας της οποίας η εστία θα παραβιαζόταν στην παράταση. Σε αυτή τη δύσκολη και πολύ ψυχοφθόρα διαδικασία βρέθηκαν Γερμανία και Τσεχία στο «Γουέμπλεϊ». Ήρωας της βραδιάς ντύθηκε ο Όλιβερ Μπίρχοφ. Τα «πάντσερ», έχοντας αποκλείσει την οικοδέσποινα Αγγλία (που θεωρείτο φοβορί για άλλη μια φορά) στα ημιτελικά, πήγαν στον τελικό ως φαβορί, αλλά βρέθηκαν να κυνηγάνε στο σκορ από το 59’ και μετά όταν Μπέργκερ ευστόχησε σε πέναλτι.

Ο τότε επιθετικός της Ουντινέζε έφερε την κατάσταση στα ίσα στο 73’ σημειώνοντας ένα από τα «δικά» του γκολ. Νίκησε τον αντίπαλο τερματοφύλακα με κεφαλιά. Στο 95’ κάνοντας σουτ με το αριστερό και ενώ είχε προηγηθεί ωραία κίνηση του με δύο αντίπαλους να τον επιτηρούν έστειλε τους Γερμανούς στα ουράνια, στην κορυφή της Ευρώπης. Αυτό ήταν το τρίτο τρόπαιο της εθνικής του. Μάλιστα, ολοκλήρωσε την τελική φάση της διοργάνωσης χωρίς ήττα και ήταν η πρώτη που το έκανε από τη στιγμή που καθιερώθηκαν οι όμιλοι.

Euro 1996
30/06/1996 Λονδίνο, Γουέμπλεϊ (76.700 θεατές)
Τσεχία – Γερμανία 1-2 παρ. (1-1 κ.α.)
(59’ πέν. Μπέργκερ - 73’, 95’ Μπίρχοφ)

Οι συνθέσεις:

Γερμανία (Φογκτς):: Κέπκε, Μπάμπελ, Χέλμερ, Στρουντζ, Χέσλερ, Αϊλτς (46’ Μπόντε), Σολ (69’ Μπίρχοφ), Τσίγκε, Κλίνσμαν, Κουντς
Τσεχία (Ούχριν): Κούμπα, Κάντλετς, Χόρνακ, Σουσοπάρεκ, Πομπόρσκι (88’ Σμίτσερ), Νέντβεντ, Ράντα, Μπέργκερ, Μπέιμπλ, Νέμετς, Κούκα



Η κυριαρχία της Γαλλίας
Τι φινάλε κι αυτό! Η παγκόσμια πρωταθλήτρια Γαλλία επιβεβαίωσε την κυριαρχία της στις 2 Ιουλίου του 2000 ύστερα από έναν εξαιρετικό σε ότι αφορά την εξέλιξη του τελικό στο Ρότερνταμ απέναντι στην Ιταλία. Παρότι η «σκουάντρα ατζούρα» διαχρονικά ξέρει καλύτερα από κάθε εθνική να υπερασπίζεται το υπέρ της σκορ και σπάνια θα δεχθεί τέρμα στις καθυστερήσεις ενός τόσο σημαντικού ματς, «μίλησε» στα κρίσιμα σημεία η ποιότητα και η κλάση των ποδοσφαιριστών των «τρικολόρ» που είχαν και πάλι ηγέτη τον Ζινεντίν Ζιντάν και υπέστη ξαφνικό «θάνατο».

Ο Ντελβέκιο έβαλε μπροστά την Ιταλία στο 55ο λεπτό ύστερα από ωραίο γύρισμα του Πεσότο από τα δεξιά και η ομάδα του άγγιξε το τρόπαιο, αλλά της ξεγλίστρησε από τα χέρια στο φινάλε. Ο Βιλτόρ εκμεταλλεύτηκε την γκέλα της αντίπαλης άμυνας μπήκε μέσα στην περιοχή και νίκησε τον Τόλντο. Ο Νταβίντ Τρεζεγκέ «σκότωσε» την ομάδα του Τζοφ στο 103’ σημειώνοντας «χρυσό» γκολ, εκμεταλλευόμενος το ωραίο γύρισμα του Πιρές από τα αριστερά και με άψογο τελείωμα έστειλε την μπάλα στα δίχτυα.

Euro 2000
02/07/2000 Ρότερνταμ, Ντε Κάιπ (50.000 θεατές)
Γαλλία - Ιταλία 2-1 παρ. (1-1 κ.α.)
(90’ Βιλτόρ, 113’ Τρεζεγκέ – 55’ Ντελβέκιο)

Οι συνθέσεις:

Γαλλία (Λεμέρ): Μπαρτέζ, Λιζαραζού (86’ Πιρές), Βιεϊρά, Μπλαν, Τζοργκαέφ (76’ Τρεζεγκέ), Ντεσάμπ, Ντεσαγί, Ζιντάν, Ανρί, Τιράμ, Ντουγκαρί (58’ Βιλτόρ)

Ιταλία (Τζοφ): Τόλντο, Μαλντίνι, Αλμπερτίνι, Καναβάρο, Πεσότο, Νέστα, Ντι Μπιάτζο (66’ Αμπροζίνι), Ιουλιάνο, Φιόρε (53’ Ντελ Πιέρο), Τότι, Ντελβέκιο (86’ Μοντέλα)



Ελλαδάρα ΟΜΑΔΑΡΑ
Το θαύμα των θαυμάτων! Η ημερομηνία που έχει μείνει χαραγμένη περισσότερο από όλες στη μνήμη του κάθε Έλληνα ποδοσφαιρόφιλου και μη. Η 4η Ιουλίου του 2004. Η ημέρα που η Εθνική μας ολοκλήρωσε τη μεγαλύτερη έκπληξη στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο τουλάχιστον μέχρι εκείνη την εποχή, κατακτώντας το Euro 2004 και μάλιστα με νίκη (1-0) επί της οικοδέσποινας Πορτογαλίας. Το σενάριο γνωστό πλέον σε όλους. Κόρνερ του Άγγελου Μπασινά στο 57’, ο Άγγελος Χαριστέας νίκησε στον αέρα αρχικά τον Κοστίνια και τον Καρβάλιο στην καρδιά της αντίπαλης περιοχής και έστειλε την μπάλα στα δίχτυα του Ρικάρντο. Η ομαδάρα του Ότο Ρεχάγκελ δεν μάσησε παρά την πίεση των παικτών του Φελίπε Σκολάρι και ανέβηκε στην κορυφή της Ευρώπης με τον αρχηγό Θοδωρή Ζαγοράκη να σηκώνει την κούπα στον ουρανό της Λισαβώνας.

Euro 2004
04/07/2004 Λισαβόνα, Λουζ (62.865 θεατές)
Πορτογαλία - Ελλάδα 0-1
(57’ Χαριστέας)

Οι συνθέσεις:

Ελλάδα (Ρεχάγκελ): Νικοπολίδης, Σεϊταρίδης, Φύσσας, Καψής, Δέλλας, Ζαγοράκης, Μπασινάς, Κατσουράνης, Γιαννακόπουλος (76’ Βενετίδης), Βρύζας (81’ Παπαδόπουλος), Χαριστέας

Πορτογαλία (Σκολάρι): Ρικάρντο, Ανδράδε, Κοστίνια (60’ Ρούι Κόστα), Φίγκο, Παουλέτα (74’ Γκόμεζ), Μιγέλ (43’ Φερέιρα), Βαλέντε, Καρβάλιο, Ρονάλντο, Μανίσε, Ντέκο



Η αρχή μιας κυριαρχίας
Καλή ομάδα ή μάλλον πολύ καλό ρόστερ είχε τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν το είχε επιβεβαιώσει και εμφανιζόταν ασυνεπής στα κρίσιμα ραντεβού. Η Ισπανία έβαλε το 2008 τέλος σε ένα σερί από ανεπιτυχείς προσπάθειες και ξεκίνησε τη δική της δυναστεία, μαζεύοντας για μια τετραετία ο,τι κούπα κυκλοφορούσε.

Η παρέα των Κασίγιας, Ράμος, Πουγιόλ, Σένα, Ινιέστα, Τσάβι, Φάμπρεγκας, Τόρες, Τσάμπι Αλόνσο και Βίγια που «καθάρισε» με 3-0 τη (σε γενικές γραμμές πολύ καλή) Ρωσία στον ημιτελικό πήρε το τρόπαιο με το 1-0 επί της Γερμανίας χάρις σε γκολ του νυν επιθετικού της Ατλέτικο και τότε της Λίβερπουλ στο 33’ όταν και βγήκε απέναντι από τον Λέμαν και τον «εκτέλεσε». Παράλληλα, ολοκλήρωσε τη διοργάνωση χωρίς ήττα και έγινε η δεύτερη που το έπραξε ύστερα από τα «πάντσερ» το 1996, ενώ πέτυχε το απόλυτο, έχοντας νίκες και στους ομίλους. Αυτό το είχε κάνει και η Γαλλία το 1984. Σε πέντε ματς βέβαια τότε οι «τρικολόρ» και η «φούρια ρόχα» σε έξι.

Ο Ίκερ Κασιγιας έγινε ο πρώτος αρχηγός που σήκωσε το νέο τρόπαιο «Ανρί Ντελονέ» (ο εμπνευστής του Euro), το οποίο δημιουργήθηκε από την εταιρεία Asprey που εδρεύει στο Λονδίνο με βάση το σχέδιο του πρώτου και είχε κάποιες μικρές αλλαγές. Το δεύτερο είναι 18 εκατοστά πιο ψηλό (συνολικά 60 εκατοστά) και δύο κιλά (οκτώ κιλά δηλαδή) πιο βαρύ και η βάση του είναι από ασήμι. Στο πίσω μέρος του είναι χαραγμένες οι εθνικές που το έχουν κατακτήσει.

Euro 2008
29/06/2008 Στάδιο Ερνστ Χάπελ, Βιέννη (51.428 θεατές)
Γερμανία - Ισπανία 0-1
(33' Τόρες)

Οι συνθέσεις:

Γερμανία (Κλίσμαν): Λέμαν, Φρίντριχ, Σβαϊνστάιγκερ, Φρινγκς, Κλόζε (79' Γκόμεθ), Μπάλακ, Χιλτζμπέργκερ (58' Κουράνι), Λαμ (46' Γιάνσεν), Μερτεσάκερ, Ποντόλσκι, Μετσέλντερ

Ισπανία (Λεβ): Κασίγιας, Μαρτσένα, Πουγιόλ, Ινιέστα, Τσάβι, Τόρες (78' Γκουίθα) Φάμπρεγας (63' Αλόνσο), Καπντεβίλα, Ράμος, Σένα, Σίλβα (66' Καθόρλα)



Δυναστεία
Και Euro το 2008 με το 1-0 επί της Γερμανίας και Παγκόσμιο Κύπελλο το 2010 με το 1-0 επί της Ολλανδίας στην παράταση και back to back Euro για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος με το εμφατικό 4-0 επί της Ιταλίας στην Ουκρανία. Η «σκουάντρα ατζούρα» προερχόταν από το εντυπωσιακό και ανέλπιστο 2-0 επί της Γερμανίας και η ομάδα του Ντελ Μπόσκε από την πιο δύσκολη και πιο αγχωτική πρόκριση επί της Πορτογαλίας στα πέναλτι. Νταβίντ Σίλβα στο 14' και Ζόρντι Άλμπα στο 41' βάζουν γερές βάσεις για το τρίτο τρόπαιο της Ισπανίας, ενώ οι Ιταλοί κατέρρευσαν προς το φινάλε και οι Τόρες (84'), Μάτα (88') έδωσαν διαστάσεις θριάμβου στην επικράτηση της εθνικής τους που επικύρωσε ότι εκείνη την περίοδο ήταν ανίκητη.

Euro 2012
01/07/2012 Γήπεδο: «Olympic Stadium», Κίεβο
Ισπανία-Ιταλία 4-0
(14' Νταβίντ Σίλβα, 41' Τζόρντι Άλμπα, 84' Τόρες, 88' Μάτα)

Οι συνθέσεις:

Ισπανία (Ντελ Μπόσκε): Κασίγιας, Αρμπελόα, Σέρχιο Ράμος, Πικέ, Τζόρντι Άλμπα, Μπουσκέτς, Τσάβι, Τσάμπι Αλόνσο, Νταβίντ Σίλβα (59' Πέδρο), Ινιέστα (87' Μάτα), Φάμπρεγκας (75' Τόρες).

Ιταλία (Πραντέλι): Μπουφόν, Αμπάτε, Μπονούτσι, Μπαρτζάλι, Κιελίνι (21' Μπαλτζαρέτι), Πίρλο, Μαρκίζιο, Ντε Ρόσι, Μοντολίβο (57' Τιάγκο Μότα), Κασάνο (46' Ντι Νατάλε), Μπαλοτέλι.

Όλα τα γκολ των τελικών

Αποστόλης Λιβάνιος