Η φύση εκδικείται: Τα συγκλονιστικά ακραία φαινόμενα του 2021

4 Αυγούστου 2021: Χτυπά το ξυπνητήρι, είναι επτά παρά τέταρτο το πρωί και νιώθω πολύ έντονα την αίσθηση του καπνού. «Θα είναι από τη χθεσινοβραδινή μεγάλη φωτιά στην Βαρυμπόμπη» σκέφτομαι και είμαι σε δίλημμα αν πρέπει να κλείσω ή όχι το aircondition γιατί έχει και καύσωνα με το θερμόμετρο να αγγίζει ακόμα και τους 44 βαθμούς.

Ντύνομαι γρήγορα και βγάζω βόλτα τον σκύλο πριν πάω στη δουλειά. Ανοίγω την εξώπορτα της πολυκατοικίας και αντικρίζω μαύρο σκοτάδι, ενώ αιωρούνται παντού σωματίδια καπνού. Ζόφος. Μετά βίας αναπνέω. Η επόμενη κίνηση να μπω από το κινητό σε κάποια ενημερωτική ιστοσελίδα να δω τι έχει συμβεί.

«Μείνετε σπίτι με κλειστά παράθυρα» προειδοποιεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο και συνεχίζει «Εφιστούμε την προσοχή στους κατοίκους του λεκανοπεδίου, στις περιοχές με υψηλές τιμές PM2.5, να παραμείνουν εντός των σπιτιών τους με ερμητικά κλειστά παράθυρα και πόρτες». Με κυριεύει ο φόβος, γυρνάω γρήγορα σπίτι και φεύγω για δουλειά αφήνοντας τον σκύλο μέσα με κλειστά όλα τα παντζούρια και τις πόρτες εκτός από μία εσωτερική.

Αυτή είναι σίγουρα η μέρα του 2021 που θα θυμόμαστε για πολύ καιρό οι κάτοικοι της Αττικής, όπως και ολόκληρο το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου όλοι όσοι ζήσαμε τις φωτιές που έκαιγαν σε όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα δε αυτές τις βόρειας Εύβοιας που είδαμε να καίγονται πάνω από 600.000 στρέμματα και τη φωτιά να σταματά όταν έφθασε στη θάλασσα.

Το καλοκαίρι του 2021 η Πυροσβεστική υπηρεσία κατέγραψε περισσότερες από 428 δασικές πυρκαγιές που σημειώθηκαν στην Αττική, τη βόρεια Εύβοια, την Ηλεία, τη Μεσσηνία, τη Μάνη, την Αρκαδία, την Αχαΐα, τα Γρεβενά, τη Σαλαμίνα, τη Φωκίδα, τη Ρόδο, τον Έβρο και τη Ζάκυνθο, από τις οποίες τρεις άνθρωποι έχασαν την ζωή τους.

Παράλληλα, για την αντιμετώπιση τους ζητήθηκε η συνδρομή πυροσβεστικών σωμάτων άλλων Κρατών ενεργοποιώντας τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.

Ο χιονιάς του Φεβρουαρίου

Η αρχή των έντονων φυσικών φαινομένων είχε γίνει με τον χιονιά του Φεβρουαρίου. Παρότι είχε διάρκεια λίγων ημερών (14-17/2) συγκαταλέγεται μέσα στους εντονότερους των τελευταίων 40 ετών, σύμφωνα με του δελτίο Τύπου της ΕΜΥ. Η «Μήδεια», όπως είχε ονομαστεί η κακοκαιρία, είχε διάρκεια 36 ωρών στην Αττική και το ύψος του χιονιού έφθασε τα 20-25 cm.

Η πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη

Το βράδυ της 20ης Μαΐου σήμανε συναγερμός στην Πυροσβεστική για φωτιά στα Γεράνεια Όρη της Κορίνθου. Στο πέρασμά της, εκτός από τις καταστροφές στις περιουσίες ανθρώπων, κατέκαψε περίπου 71.000 στρέμματα εκ των οποίων τα 52.000 παρθένο δάσος. Παρότι η ασυνήθιστα μεγάλη για την εποχή φωτιά έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, ανοίγοντας ξανά τη συζήτηση για τις ανύπαρκτες αντιπυρικές ζώνες στα δάση της Ελλάδας αλλά και το πάγιο αίτημα για επαναφορά των πυροφυλάκων, δεν υπήρξε, ωστόσο, ουσιαστική πρόληψη, αν κρίνουμε από τις ολέθριες φωτιές που ακολούθησαν τον Αύγουστο.

Ο καύσωνας Ιουλίου-Αυγούστου

Το φετινό καλοκαίρι η κλιματική αλλαγή φρόντισε να «δείξει» τα δόντια της και με έναν από τους από τους σφοδρότερους και μεγαλύτερους σε διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών καύσωνες με μέγιστη θερμοκρασία τους 47°C. Από τα τέλη Ιουλίου έως και την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου οι Έλληνες έψαχναν απεγνωσμένα ανάσες δροσιάς στις παραλίες της χώρας, αφού η παρατεταμένη υψηλή θερμοκρασία «έβραζε» τις μεγαλουπόλεις. Μάλιστα, το τριήμερο 31/7-2/8 αρκετές οργανωμένες παραλίες είχαν δωρεάν είσοδο, ενώ ακόμα και σε ορεινά χωριά της ηπειρωτικής χώρας «επιστρατεύτηκαν» οι ανεμιστήρες! Κύρια χαρακτηριστικά του φετινού καύσωνα η μεγάλη διάρκεια, οι υψηλές θερμοκρασίες και το βράδυ, καθώς, επίσης, και η συνολική αθροιστική ζέστη.

Σεισμός Αρκαλοχωρίου

Αν και το πρώτο εξάμηνο του 2021 κύλησε σχετικά ήρεμα, δεν ισχύει το ίδιο και για το δεύτερο, καθώς μετά τον καύσωνα και τις μεγάλες πυρκαγιές του Αυγούστου, ακολούθησε το Σεπτέμβρη ο σεισμός μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι του Ηρακλείου Κρήτης. Ένας νεκρός, δεκάδες τραυματίες, περισσότερα από 4.000 μη κατοικήσιμα ή με σοβαρές ζημιές σπίτια και επιχειρήσεις ο απολογισμός του.

Κακοκαιρία «Μπάλλος»

Λίγες μέρες αργότερα, περί τα μέσα Οκτωβρίου και συγκεκριμένα στις 14 του μήνα «χτυπά» η κακοκαιρία «Μπάλλος» και η Αττική «παραλύει». Ο μεγάλος όγκος νερού που έπεσε σε συνδυασμό με τα μπαζωμένα ποτάμια που την διασχίζουν πλημμύρισε σχεδόν όλους τους δρόμους της πρωτεύουσας. Οι εικόνες αποκαρδιωτικές. Μαθητές φτιάχνουν γέφυρα με θρανία για να βγουν από το πλημμυρισμένο σχολείο στη Νέα Φιλαδέλφεια, ενώ γίνεται viral η φωτογραφία του σχεδόν κρυμμένου από τα νερά αστικού λεωφορείου στη γέφυρα των Τζιτζιφιών. Είχε, βέβαια, προηγηθεί η αγωνιώδης αποβίβαση των επιβατών. Ο ποταμός Ιλισσός που διασχίζει Καλλιθέα και Μοσχάτο βρίσκεται στο όριο της υπερχείλισης, ενώ εκφράζονται και οι πρώτοι φόβοι για τον Κηφισσό.

Κακοκαιρία Δεκεμβρίου

Το 2021, πριν μας αποχαιρετήσει, μάς θύμισε ότι η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της θα είναι-πλέον- αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας με έντονα καιρικά φαινόμενα που θα χάνονται ζωές και θα καταστρέφουν περιουσίες. Το διήμερο 10-11 Δεκεμβρίου σημειώθηκαν ισχυρές καταιγίδες και θυελλώδεις άνεμοι με αποτέλεσμα μία 55χρονη γυναίκα στην Πιερία να χάσει τη ζωής της, καθώς παρασύρθηκε με το αυτοκίνητό της από τα ορμητικά νερά, ενώ στη Λαμία, κάτοικοι του χωριού Κόμμα χρειάσθηκε να απεγκλωβιστούν, αφού υπερχείλισε ο Σπερχειός ποταμός.