Η απόκρουση του αιώνα

Ένα εντυπωσιακό ανάποδο ψαλίδι, μια περίτεχνη ντρίμπλα ή μια ιδιοφυής πάσα κεντρίζουν σίγουρα το ενδιαφέρον του φίλαθλου κοινού. Στην περίπτωση ωστόσο του Γκόρντον Μπανκς, μια απόκρουση έμελλε να τον κατατάξει στο πάνθεον των κορυφαίων.

Γκουανταλαχάρα. Στάδιο «Χαλίσκο». Το ημερολόγιο έδειχνε 7 Ιουνίου του 1970 και η Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Αγγλία διασταύρωνε τα ξίφη της με τους Βραζιλιάνους, στους οποίους θα παρέδιδε το στέμμα της στο τέλος της διοργάνωσης. Ήταν το δεύτερο παιχνίδι στη φάση των ομίλων. Εκείνο θα έκρινε εν πολλοίς ποιος θα τερμάτιζε στην κορυφή.

Το ρολόι σημαδεύει το 18’. Ο Ζαϊρζίνιο δέχεται την κάθετη πάσα του Κάρλος Αλμπέρτο. Εφορμά από τη δεξιά πλευρά και πραγματοποιώντας μια σέντρα-διαβήτη βρίσκει το κεφάλι του Πελέ. Εκείνος πηδά ψηλότερα από όλους και με καρφωτή κεφαλιά σημαδεύει τη δεξιά γωνία. Η μπάλα προσκρούει στο χορτάρι, προτού πάρει κατεύθυνση προς τα δίχτυα. Ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών έχει ήδη σηκώσει τα χέρια του, φωνάζει «γκολ» και είναι έτοιμος να πανηγυρίσει. Τίποτα δεν μοιάζει ικανό να εμποδίσει το μοιραίο…

Και όμως, ο Μπανκς με μια ενστικτώδη εκτίναξη του σώματος και του χεριού του, αποκρούει πριν η μπάλα περάσει τη γραμμή και διώχνει σε κόρνερ. Φάνταζε... θεϊκή παρέμβαση. Λες και ο Άγγλος γκολκίπερ να έβγαλε τα γάντια και την ποδοσφαιρική στολή και για λίγα δευτερόλεπτα να ντύθηκε σούπερ ήρωας. Την ίδια ώρα 63.000 φίλαθλοι παρακολουθούν σαστισμένοι και προσπαθούν να αντιληφθούν αυτό που μόλις έχει συμβεί.

«Σαν σολομός που πηδάει σε έναν καταρράκτη»
«Από το πουθενά εμφανίστηκε ένα χέρι και αποσόβησε το γκολ. Τη μια στιγμή, καθώς έκανα την κεφαλιά, ήταν στη δεξιά γωνία και το ίδιο λεπτό βρέθηκε στα αριστερά και έσωσε την εστία», διηγείται χρόνια αργότερα ο Πελέ σε μια συνέντευξή του και προσθέτει: «Ήταν σαν σολομός που πηδάει προς τα πάνω σε έναν καταρράκτη. Έχω σκοράρει περισσότερα από χίλια γκολ στη ζωή μου. Και ο κόσμος μού μιλάει πάντα για αυτό το οποίο δεν έβαλα. Συνιστά ειλικρινά μια από τις καλύτερες αποκρούσεις που έχω δει συμπεριλαμβανομένων και των χιλιάδων παιχνιδιών που έχω παρακολουθήσει από τότε».

Όσο για τον Μπανκς, αναφορικά με την αλησμόνητη επέμβαση, είχε τονίσει: «Αυτή η απόκρουση άλλαξε την ζωή μου πολύ περισσότερο από ό,τι η κατάκτηση του τροπαίου το 1966, επειδή πρόκειται για μια προσωπική στιγμή. Οποιονδήποτε συναντώ στο δρόμο θέλει να του μιλήσω μόνο για αυτήν. Ο κόσμος δεν θα με θυμάται για το Παγκόσμιο Κύπελλο που κέρδισα το 1966, αλλά για εκείνη την απόκρουση».

Ταυτόχρονα, ανακάλεσε από τη μνήμη του και περιέγραψε καρέ-καρέ την περίφημη φάση: «Μετακινήθηκα ελαφρώς από τη γραμμή του τέρματος πιστεύοντας ότι θα σουτάρει από το σημείο του πέναλτι, μόνο που ο Ζαϊρζίνιο δεν στόχευε εκεί. Οδήγησε την μπάλα ακριβώς έξω από την μικρή περιοχή, στη γωνία της δεξιάς πλευράς.

Είχα καταλάβει ότι ο Πελέ θα επιχειρούσε να κάνει κεφαλιά και είχε εξαιρετικό άλμα. Την ώρα που σηκώθηκε ψηλά, βγήκα ελαφρώς από το τέρμα, προκειμένου να περιορίσω τη γωνία. Η μπάλα ταξίδευε με ιλιγγιώδη ταχύτητα και πήγαινε προς τα κάτω. Αντιλήφθηκα πως θα αναπηδούσε στο χορτάρι και σκέφτηκα ότι έπρεπε να προλάβω να διώξω αμέσως μετά την αναπήδησή της».



Σε παλαιότερη εξομολόγησή του στην «Guardian» το μακρινό 2003 υπογράμμισε: «Δεν είχα ιδέα πόσο διάσημη θα γινόταν αυτή η φάση. Καταρχάς, δεν συνειδητοποίησα ότι είχα καταφέρει κάτι τέτοιο. Άκουσα τον Πελέ να φωνάζει ‘’γκολ’’, αφού έκανε την κεφαλιά και ακολούθησε μια μαζική, σχεδόν εκκωφαντική οχλοβοή. Παρότι άγγιξα την μπάλα, πίστεψα πως είχε πετύχει γκολ. Μετά αντιλήφθηκα ότι το πλήθος ζητωκραύγαζε για εμένα. Δεν μπορούσα να το πιστέψω».

Παράλληλα, δεν παρέλειψε να αποκαλύψει στην εφημερίδα «Daily Mail» το σύντομο διάλογο που είχε με τον «Βασιλιά» εκείνη την ημέρα: «Καθώς στάθηκα στα πόδια μου ο Πελέ ήρθε και με χτύπησε φιλικά στην πλάτη λέγοντάς μου: ‘’Νόμιζα ότι ήταν γκολ’’. «Και εγώ το ίδιο»… αποκρίθηκα. Τότε, ο Μπόμπι Μουρ ήρθε και μου χάιδεψε τα μαλλιά. ‘’Μπράβο Μπάνκσι’’, είπε στοργικά».

Εξελίχθηκε σε «φύλακα άγγελο» της εστίας των «τριών λιονταριών» επί δεκατρία συναπτά έτη και σε έναν από αυτούς που πρωτοστάτησαν στη «χρυσή» πορεία της Αγγλίας, όταν κατέκτησε το Μουντιάλ του 1966.

Ανακηρύχτηκε έξι φορές γκολκίπερ της Χρονιάς από τη FIFA (1966, 1967, 1968, 1969, 1970, 1971). Μπορεί σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου να έχει αναδειχθεί δεύτερος καλύτερος τερματοφύλακας του 20ου αιώνα, πίσω μονάχα από τη «μαύρη αράχνη», τον εκπληκτικό Λεβ Γιασίν, ωστόσο η μοίρα του επεφύλασσε άσχημο παιχνίδι.

Τραυματίστηκε σοβαρά στο μάτι σε τροχαίο δυστύχημα τον Οκτώβριο του 1972. Μολονότι επανήλθε πέντε χρόνια αργότερα στην ενεργό δράση, έπαιξε για λίγο και κρέμασε οριστικά τα γάντια του τον Ιούνιο του 1978.

Το Δεκέμβριο του 2017 θα χάσει το νεφρό του, αφού έχει διαγνωστεί πρωτύτερα με την επάρατη νόσο. Εντέλει, στις 12 Φεβρουαρίου του 2019 θα πέσει η αυλαία της ζωής του, εξαιτίας του καρκίνου που τον «νίκησε».

Το «αντίο» του Πελέ
Ο Βραζιλιάνος σταρ, θέλοντας να αποτίσει φόρο τιμής στον εμβληματικό γκολκίπερ και φίλο του, επεσήμανε: «Υπήρξε ένας ευγενικός και καλοσυνάτος άνδρας που έδινε τόσα πολλά στους ανθρώπους. Οπότε είμαι χαρούμενος που απέκρουσε την κεφαλιά μου, επειδή αυτή η πράξη ήταν η έναρξη της μεταξύ μας φιλίας που θα την κρατώ για πάντα ως θησαυρό. Όποτε συναντιόμασταν, ήταν σαν να μην είχαμε χωρίσει ποτέ».

Το άγαλμα που οικοδομήθηκε και τον απεικονίζει να σηκώνει τρισευτυχισμένος το βαρύτιμο τρόπαιο του Μουντιάλ έξω από το γήπεδο της Στόουκ Σίτι -ομάδα που τίμησε και κατέκτησε μαζί της το Λιγκ Καπ το 1972- υπενθυμίζει αιώνια το μεγαλείο του!

Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου