Γκρέγκορζ Λάτο: Ο Πολωνός επιθετικός που έπαιξε στον Καναδά

Ο Γκρέγκορζ Μπολέσουαφ Λάτο,υπήρξε από τους πιο δεινούς σκόρερ της Εθνικής ομάδας της Πολωνίας που την βοήθησε 2 φορές να τερματίσει 3η στο Παγκόσμιο Κύπελλο αλλά και να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972. Δεν κατάφερε να «κρατηθεί» εντός συνόρων και έφτασε να αγωνίζεται μέχρι στον «Μεγάλο Βορρά».

Ο Γκρέγκορζ Λάτο, γεννήθηκε το 1950 στο Μάλμποργκ της Πολωνίας. Ξεκίνησε να αγωνίζεται ως επιθετικός στις ακαδημίες της Σταλ Μίελετς. Έκανε το ντεμπούτο του στην πρώτη κατηγορία πρωταθλήματος στις 9 Αυγούστου 1970 σε εντός έδρας νίκη με 5–2 με αντίπαλο τη Βίσλα Κρακοβίας, στην οποία σημείωσε και τα δύο πρώτα του γκολ στο πρωτάθλημα. Εκείνη τη σεζόν, η Σταλ έγινε μία από τις καλύτερες ομάδες στην Πολωνία.

Το 1971 ο σύλλογος κέρδισε τον όμιλο Β στο Κύπελλο Ιντερτότο και τη σεζόν 1972–73 κέρδισε το πολωνικό πρωτάθλημα για πρώτη φορά στην ιστορία. Ο Λάτο αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ με 13 γκολ. Χάρη σε αυτό, ο σύλλογος έκανε το ντεμπούτο του στα Ευρωπαϊκά Κύπελλα.
Τη σεζόν 1973–74, η ομάδα τερμάτισε το πρωτάθλημα στην τρίτη θέση και το 1974 ο Λάτο επιλέχθηκε ως «Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς» στο δημοψήφισμα του "Σπορτ" του Κατοβίτσε και επίσης κατέλαβε την 6η θέση στην ψηφοφορία του France Football για τον καλύτερο ποδοσφαιριστή στην Ευρώπη. Τη σεζόν 1974–75, ο σύλλογος κατέλαβε τη δεύτερη θέση και ο Λάτο ήταν ξανά ο πρώτος σκόρερ με 19 γκολ. Ο σύλλογος κέρδισε το πολωνικό πρωτάθλημα τη σεζόν 1975–76, έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πολωνίας και στα προημιτελικά του Κυπέλλου UEFA.

Την αγωνιστική περίοδο 1976–77, ο Λάτο κέρδισε το δημοψήφισμα για τον καλύτερο αθλητή στη νοτιοανατολική Πολωνία. Τη σεζόν 1977–78, η ομάδα του κέρδισε το Trofeo Colombino και κατέλαβε την 8η θέση στο πρωτάθλημα. Το τελευταίο του παιχνίδι στη Πολωνία ήταν στις 7 Ιουνίου 1980. Συνολικά, στο υψηλότερο επίπεδο πρωταθλήματος της Πολωνίας, έπαιξε 272 αγώνες στους οποίους πέτυχε 111 γκολ

Η « πόρτα » στον Πελέ και η μπάλα στον Καναδά

Το 1950 απέρριψε πρόταση του Πελέ να αγωνιστεί στην αμερικανική Νιου Γιορκ Κόσμος και υπέγραψε συμβόλαιο στην βελγική Λόκερεν . Πέρασε 2 χρόνια της καριέρας του στο Βέλγιο μέχρι το 1982, όταν και αποφάσισε να περάσει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού για να υπογράψει με την Ατλάντε Φούμπολ Κλαμπ στο Μεξικό. Δυστυχώς, κατά την διάρκεια της προετοιμασίας τραυματίστηκε στον αχίλλειο τένοντα, με αποτέλεσμα να κάνει δύο χειρουργεία χωρίς όμως να μπορέσει να επανέλθει. Το 1984 ανακοίνωσε και επίσημα το τέλος της ποδοσφαιρικής καριέρας του, μετακομίζοντας στον Καναδά. Αγωνίστηκε σε μία ομάδα Πολωνών μεταναστών, την Πολώνια Χάμιλτον μέχρι το 1991 όπου αποσύρθηκε οριστικά από το ποδόσφαιρο.

Τα Παγκόσμια Κύπελλα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες με την Εθνική Πολωνίας

Συμμετείχε σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα (1974, 1978, 1982), κατακτώντας 3 φορές την 3η θέση με την Εθνική ομάδα της Πολωνίας.
Επίσης, πήρε μέρος δύο φορές στους Ολυμπιακούς Αγώνες ( 1972, 1976 ), κερδίζοντας το χρυσό και ασημένιο μετάλλιο αντίστοιχα. Είναι 2ος σε συμμετοχές με την Εθνική Πολωνίας ( 95 επίσημες ) , πίσω από τον Μίκα Ζεβλάκοφ και έχει σκοράρει συνολικά 45 τέρματα.

Η ζωή μετά το ποδόσφαιρο

Το 1991 αποφάσισε να πάρει εισιτήριο επιστροφής στη Μίελετς. Αποδέχεται τη θέση του προπονητή του συλλόγου, όπου παρέμεινε για δύο χρόνια. Στη συνέχεια ακολούθησε την προπονητική καριέρα στην Πολωνία, ήταν προπονητής στον Α.Ο. Καβάλας για μικρό χρονικό διάστημα το 1997 και εγκαταστάθηκε τελικά μόνιμα στην πόλη του στα τέλη του αιώνα. Αν και δεν ψηφίστηκε ως "Χρυσός Παίκτης της Πολωνίας" από την UEFA το 2004, ο Λάτο παραμένει ένας μεγάλος επιθετικός και ένας από τους πιο υποτιμημένους Ευρωπαίους ποδοσφαιριστές. Το 2000 η IFFHS τον ψήφισε στην 100ή θέση των καλύτερων Ευρωπαίων ποδοσφαιριστών του 20ού αιώνα.

Η πολιτική και η ταραγμένη θητεία στην Πολωνική Ομοσπονδία

Μετά ασχολήθηκε με την πολιτική και από το 2001 ως το 2005 ήταν εκλεγμένος στην πολωνική γερουσία με την Αριστερή Δημοκρατική Συμμαχία, ενώ στις 30 Οκτωβρίου του 2008 εξελέγη στη θέση του προέδρου της πολωνικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου με την FIFA να απειλεί με διεθνή αποκλεισμό σε περίπτωση που δεν γίνονταν εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου. Αιτία τα προηγούμενα σκάνδαλα διαφθοράς στο πολωνικό ποδόσφαιρο. Διατήρησε τη θέση έως το 2012 έχοντας μία κοινά αποδεκτή επιτυχημένη θητεία.

Επαγγελματική καριέρα

• 1966–1980: Σταλ Μίελετς, 295 (117)
• 1980–1982: Λόκερεν, 64 ( 12 )
• 1982–1984: Ατλάντε Φούτμπολ Κλαμπ, 45 (16)
• 1984–1991: Πολώνια Χάμιλτον, 52 (20)

Συλλογικοί τίτλοι

Με την Σταλ Μίελετς
• Πρωτάθλημα Πολωνίας: 2 (1973, 1976)
Κύπελλο Πολωνίας: φιναλίστ 1976
Με την Ατλάντε
• Κύπελλο Πρωταθλητριών Βορείου & Κεντρικής Αμερικής: 1983

Ατομικές διακρίσεις

• Πρώτος Σκόρερ Πολωνικού Πρωταθλήματος: 2 (1973, 1975)
• Παίκτης της Χρονιάς για την Πολωνία: 1977
• Αθλητική Προσωπικότητα της Χρονιάς για την Πολωνία: 2 (1974, 1977)

Με την Εθνική Πολωνίας

• Ολυμπιακοί Αγώνες: Χρυσό Μετάλλιο -1η θέση το 1972, Ασημένιο Μετάλλιο -2η θέση το 1976
• Παγκόσμιο Κύπελλο: 3η θέση το 1974 και το 1982
• Πρώτος Σκόρερ Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1974

Eπιμέλεια: Βασίλης Λαζάρου