Χαμόγελο του Παιδιού: Ο απολογισμός για το 2023 - Έξι παιδιά την ημέρα έπεφταν θύματα κακοποίησης

Έξι παιδιά την ημέρα έπεφταν θύματα κακοποίησης, ενώ σχεδόν δύο παιδιά την ημέρα, εμφάνιζαν αυτοκτονικές τάσεις μέσα στο 2023, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα το «Χαμόγελο του Παιδιού». Στο επίκεντρο της σημερινής συνάντησης που διοργάνωσε ο οργανισμός, βρέθηκε η πρόληψη αλλά και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τα παιδιά, όπως το bullying και η παραβατικότητα, οι φυγές εφήβων, οι εξαφανίσεις παιδιών, καθώς και η αυτοκτονικότητα που εκφράζουν τα παιδιά και οι έφηβοι. Επίσης, σήμερα παρουσιάστηκε ο απολογισμός έργου του οργανισμού, καθώς και των 10 εξειδικευμένων κέντρων δράσης για το έτος 2023.

Στη συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε στο επιχειρησιακό κέντρο του οργανισμού στην Αγία Παρασκευή, συμμετείχαν αρμόδιοι φορείς, όπως εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, δικαστικοί λειτουργοί, γιατροί, εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, στελέχη του «Χαμόγελου του Παιδιού», οι οποίοι συζήτησαν για τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά, με τα ποσοστά να αυξάνονται ανησυχητικά, αλλά και τους πολλούς κινδύνους που εκείνα καθημερινά αντιμετωπίζουν.

Ο πρόεδρος του Χαμόγελου του Παιδιού, Κώστας Γιαννόπουλος, στον χαιρετισμό του ανέφερε: «Σήμερα γίνεται μια ακόμη προσπάθεια να απολογηθούμε, να μιλήσουμε για το τι κάναμε σαν κοινωνία, τι κάναμε σαν Χαμόγελο του Παιδιού τον περασμένο χρόνο για τα παιδιά μας. Αποφασίσαμε σε αυτόν τον απολογισμό, να μην αναφερθούμε μόνο στα στατιστικά στοιχεία, στα 93.000 παιδιά που βοηθήσαμε το 2023, αλλά να παρουσιάσουμε την αιχμή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα παιδιά αυτή τη στιγμή. Χωρίς συνεργασία, χωρίς συνέργειες, χωρίς σύμπνοια, χωρίς προσπάθεια να λειτουργήσουν οι θεσμοί και όχι καθένας από εμάς να υποκαθιστά τους θεσμούς, αλλά να τους συμπληρώνει. Αυτή άλλωστε είναι αρχή μας, ειδικότερα ενός εθελοντικού οργανισμού». Ο κ. Γιαννόπουλος τόνισε ακόμη, πως «το Χαμόγελο του Παιδιού το 2023, θωρακίστηκε ακόμα περισσότερο με πρόσθετους ελεγκτικούς μηχανισμούς από τους ήδη υπάρχοντες, ώστε να διασφαλίσει το έργο του και τη συνέχεια αυτού με συνέπεια».

«Δυστυχώς» όπως επεσήμανε ο κ. Γιαννόπουλος «τα στατιστικά στοιχεία μας για το 2023 είναι εξαιρετικά ανησυχητικά και αποτυπώνουν απόλυτα τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και τους πάρα πολλούς κινδύνους που καθημερινά αντιμετωπίζουν. Ενδεικτικά το 2023, λάβαμε και διαχειριστήκαμε καθημερινά αναφορές (επώνυμες και ανώνυμες) για την κακοποίηση 6 παιδιών».

Η Ιωάννα Χαρδαλούπα, ψυχολόγος-συντονίστρια στο Κέντρο για τη Βία και τον Εκφοβισμό Βullying, του Χαμόγελου του Παιδιού, μιλώντας για το bullying και την παραβατικότητα και ανακοινώνοντας τα στατιστικά για το 2023, ανέφερε πως «κάναμε μία συμβουλευτική κάθε δύο ημέρες για bullying σε παιδιά (252 συμβουλευτικές). Μας καλούσαν δηλαδή παιδιά για θέματα που αφορούσαν το bullying κι εμείς υποστηρίζαμε συμβουλευτικά. Από αυτά τα περιστατικά που χειρίστηκε η γραμμή 1056 και 116111 για το bullying και την παραβατικότητα, τα περισσότερα παιδιά τα οποία κάλεσαν, φάνηκε ότι ήταν εφηβικής ηλικίας και κυρίως αγόρια. Ένα ακόμη σημαντικό δεδομένο είναι, ότι τα περιστατικά παρεμβάσεων πρόληψης για θέματα βίας, που πραγματοποιήθηκαν σε σχολεία, σχεδόν διπλασιάστηκαν, ενώ κάθε σχολική ημέρα ευαισθητοποιούνταν και ενημερώνονταν πάνω στο θέμα του εκφοβισμού περίπου 230 μαθητές και μαθήτριες πανελλαδικά. Στο σύνολό τους ενημερώθηκαν 30,000 μαθητές για τον εκφοβισμό».

Η πρώην εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου, μιλώντας για το bullying και την παραβατικότητα των παιδιών, επεσήμανε: «Δεν έχουμε φροντίσει για τις γνωστικές ικανότητες των παιδιών. Δεν έχουμε φροντίσει για τις κοινωνικές τους δεξιότητες, δεν έχουμε φροντίσει, ούτε η οικογένεια, ούτε τα σχολεία, ούτε η πολιτεία. Τα παιδιά, μετά την πανδημία έχασαν το βηματισμό τους, έχασαν τα όρια. Τα όρια νομίζω είναι η ασφάλεια των παιδιών, είναι το τείχος προστασίας τους. Τα θέλουν τα όρια, εμπιστεύονται τα όρια, τα αξιοπρεπή όρια. Μιλάμε για τείχος προστασίας με εξόδους εκτόνωσης. Αυτά τα τείχη προστασίας και των ορίων τους, πρέπει να έχουμε προβλέψει, να έχουν βαλβίδες εκτόνωσης. Και υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες βαλβίδες και θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα με τα μουσικά και καλλιτεχνικά σχολεία, εκεί όπου το byllying είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Αυτό κάτι μας λέει».

Η ψυχολόγος και συντονίστρια στο Εθνικό Κέντρο για την κακοποίηση και εκμετάλλευση, του Χαμόγελου του Παιδιού, μίλησε για τα αποθαρρυντικά νούμερα αναφορικά με τις κακοποιήσεις παιδιών, καθώς όπως σημείωσε, πραγματοποιούνται καθημερινά 6 αναφορές κακοποίησης παιδιών. «Αυτός ο αριθμός μας δείχνει το βαθμό, αλλά μας δείχνει ότι ο κόσμος μας εμπιστεύεται, έχει ενημερωθεί για το τι σημαίνει να περνάει βία ένα παιδί στο σπίτι του, ευαισθητοποιείται και γνωρίζει πού να καλέσει για να το αναφέρει.. Η πλειονότητα των αναφορών αυτών αφορούσε παραμέληση και εγκατάλειψη, σωματική κακοποίηση - και για 92 παιδιά αφορούσε σεξουαλική κακοποίηση».

Σημειώνεται ότι ως προς την αυτοκτονικότητα παιδιών και εφήβων, από τα στοιχεία του οργανισμού έχουν αναφερθεί 615 περιστατικά αυτοκτονικού ιδεασμού (1,7 την ημέρα), με τις 431 από αυτές τις περιπτώσεις να αφορούν σε παιδιά 13-17 ετών, εκ των οποίων τα 313 ήταν κορίτσια. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι αιτίες που οδήγησαν τα παιδιά στην έκφραση αυτοκτονικότητας ήταν (σε σειρά προτεραιότητας): σχέσεις με την οικογένεια, σχέσεις με συνομηλίκους, ιστορικό ή παρούσα ψυχική νόσος, ενδοοικογενειακή βία.

Η Ειρήνη Ριζοπούλου, κοινωνική λειτουργός, συντονίστρια στο Εθνικό Κέντρο για τις εξαφανίσεις παιδιών και ενηλίκων, τόνισε αναφορικά με τις εξαφανίσεις παιδιών: «Το 'Χαμόγελο' βρίσκεται σταθερά δίπλα σε κάθε εξαφανισμένο παιδί και στην οικογένεια του και με τον όρο 'εξαφανισμένο παιδί' αναφερόμαστε στο παιδί που βρίσκεται μακριά από τους ανθρώπους που το φροντίζουν. Σύμφωνα με τα στατιστικά μας για το 2023, διαχειριστήκαμε 246 υποθέσεις εξαφανισμένων παιδιών, για 186 παιδιά, δηλαδή για κάποια από αυτά υπήρξε επαναλαμβανόμενη εξαφάνιση. Επίσης, κάθε δύο ημέρες αντιμετωπίζαμε μία υπόθεση εξαφάνισης παιδιού, με μέσο χρόνο εύρεσής του τις 2 ημέρες. Το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που εξαφανίζονται είναι τα παιδιά που πραγματοποιούν φυγές, ενώ αναφορικά με το προφίλ τους, στην Ελλάδα παραμένει κυρίαρχη φιγούρα η φυγή κοριτσιού εφηβικής ηλικίας, ελληνικής καταγωγής, ενώ η αιτία εξαφάνισης είναι κυρίως η σχέση με ενήλικα άτομα».

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε ιδιαίτερη αναφορά στη δράση των 10 εξειδικευμένων κέντρων που έχει συγκροτήσει ο οργανισμός και έχουν ως στόχο την παροχή στοχευμένων υπηρεσιών στα παιδιά και οικογένειες στη χώρα, εστιάζοντας στην πρόληψη αλλά και την αποτελεσματική αντιμετώπιση, όλων αυτών που τους απασχολούν, όπως το bullying, η παραβατικότητα των παιδιών, οι εξαφανίσεις και φυγές, σοβαρά προβλήματα υγείας και προβλήματα διαβίωσης.

Τα 10 κέντρα δράσης του Χαμόγελου του Παιδιού είναι: το Εθνικό Κέντρο για την Κακοποίηση και Εκμετάλλευση, το Κέντρο για τη Βία και τον Εκφοβισμό Bullying, το Κέντρο Υποστήριξης Ευάλωτων Οικογενειών, Παιδιών και Νέων, το Κέντρο Υπηρεσιών Υγείας, τα Σπίτια Φροντίδας, το Εθνικό Κέντρο για τις Εξαφανίσεις Παιδιών και Ενηλίκων, Γραμμές Υποστήριξης και Βοήθειας, το Κέντρο για τη Διαδικτυακή Ασφάλεια, η Ακαδημία Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης Smile Academy, το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων.

Επίσης, σημαντικά στοιχεία του «Χαμόγελου του Παιδιού», αποτελούν οι 199.805 κλήσεις τις οποίες διαχειρίστηκαν οι 4 Γραμμές Βοήθειας και Υποστήριξης, ενώ σημειώνεται ότι μόνο στη Γραμμή SOS 1056, ο οργανισμός διαχειρίστηκε 515 κλήσεις την ημέρα.

Γραμμές Βοήθειας και Υποστήριξης :

Εθνική Γραμμή για τα παιδιά SOS 1056

Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης παιδιών και Εφήβων 116111

Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000

Εθνική Γραμμή για τους Αγνοούμενους Ενήλικες 1017

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ