Το όνομα του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ πρωταγωνιστεί τις τελευταίες ώρες στα ρεπορτάζ του Ολυμπιακού, αποτελώντας τον εκλεκτό των «ερυθρόλευκων» για να αντικαταστήσει τον Κάρλος Καρβαλιάλ και να αποτελέσει τον τρίτο τους προπονητή κατά τη διάρκεια της φετινής σεζόν.
Γνωστός για την... old-school προσέγγισή του στο ποδόσφαιρο και έχοντας καταφέρει να οδηγήσει τη Σεβίλλη στην κατάκτηση του Europa League τον περασμένο Μάιο, λίγους μόνο μήνες αφότου ανέλαβε την τεχνική της ηγεσία με στόχο να τη σώσει από τον υποβιβασμό, ο 62χρονος Βάσκος βγαίνει πρώτη φορά εκτός Ισπανίας, για χάρη των Πειραιωτών!
Από το ξεκίνημα της προπονητικής του καριέρας του στις χαμηλές κατηγορίες της Ισπανίας, το δύσκολο πρώτο μεγάλο βήμα στην Μπιλμπάο, τις επιτυχίες με Βαγιαδολίδ, Εϊμπάρ και τις δυσκολίες σε Λεβαντε και Αλαβές, το sport-fm.gr σκιαγραφεί και σας παρουσιάζει την προπονητική του καριέρα!
Το ξεκίνημα της προπονητικής του καριέρας και η πετυχημένη πρώτη θητεία του στην Εϊμπάρ
Γεννημένος σε ένα χωρίο 3.000 κατοίκων στην χώρα των Βάσκων, ονόματι Ζαλδίβαρ, στις 14 Μαρτίου του 1961, ο Μεντιλίμπαρ πραγματοποίησε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά του βήματα στις ακαδημίες της Αθλέτικ Μπιλμπάο ως ένας νεαρός μέσος, χωρίς όμως στη συνέχεια να καταφέρει να κάνει ποτέ μεγάλη καριέρα ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, αφού δεν αγωνίστηκε ποτέ στην κορυφαία κατηγορία της Ισπανίας. Aποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1995, στα 34 του, και στη συνέχεια ξεκίνησε άμεσα να εργάζεται ως προπονητής, αναλαμβάνοντας αρχικά ρόλο στα τμήματα υποδομής πρώτης του ομάδας μετά από ένα σύντομο πέρασμα από την άσημη Αράτια, ενώ μέχρι και το 2004 έκανε το... αγροτικό του στις χαμηλές κατηγορίες της Ισπανίας και στους πάγκους των Μπασκόνια, Ορέρα, Λανσαρότε και της δεύτερης ομάδας της Μπιλμπάο.
Η καλή δουλειά που παρουσίασε αναγνωρίστηκε από την Εϊμπάρ, η οποία αποφάσισε να του παραδώσει τα ηνία της τεχνικής της ηγεσίας το καλοκαίρι του 2004. Σε μία ομάδα με πολύ περιορισμένους οικονομικούς πόρους, η οποία βρισκόταν από το 1988 στη δεύτερη κατηγορία της Ισπανίας χωρίς να έχει καταφέρει ποτέ να κάνει το επόμενο βήμα, ο Μεντιλίμπαρ κατάφερε να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις δυνατότητες του ρόστερ που είχε στη διάθεσή του, καταφέρνοντας να την οδηγήσει μια «ανάσα» από την απρόσμενη άνοδο. Κόντρα στα προγνωστικά, η Εϊμπάρ τερμάτισε στην τέταρτη θέση με 73 βαθμούς, μόλις 3 λιγότερους από την Αλαβές, η οποία πήρε την τρίτη θέση που οδηγούσε στα playoffs. Αυτή ήταν ουσιαστικά και η πορεία χάρη στην οποία το όνομά του ακούστηκε στο ισπανικό ποδόσφαιρο.
Η επιστροφή στην Μπιλμπάο και η ιστορική άνοδος με τη Βαγιαδολίδ
Μετά την επιτυχημένη παρουσία του στην Εϊμπάρ, ο Μεντιλίμπαρ αποχώρησε από τον πάγκο της το καλοκαίρι του 2005, για να επιστρέψει στην Αθλέτικ Μπιλμπάο και να αναλάβει για πρώτη φορά τα ηνία μιας ομάδας που αγωνίζεται στην κορυφαία κατηγορία της Ισπανίας! Στον σύλλογο που υποστήριζε από παιδάκι, ο Μεντιλίμπαρ κλήθηκε να αποδείξει ότι έχει αυτό το… κάτι που χρειάζεται για να μπορέσει να ανταποκριθεί στο κορυφαίο επίπεδο.
Το ντεμπούτο του συνδυάστηκε με την πρώτη του εμφάνιση σε παιχνίδι ευρωπαϊκής διοργάνωσης και ήταν κάθε άλλο παρά ιδανικό, με την ομάδα του να χάνει με 1-0 στη Ρουμανία από την Κλουζ για τον δεύτερο γύρο του Κυπέλλου Intertoto. Παρότι η Μπιλμπάο κατάφερε να φέρει την κατάσταση στα ίσα, επικρατώντας με το ίδιο σκορ της ρεβάνς, τελικά αποκλείστηκε στη διαδικασία των πέναλτι και έτσι τα... πρώτα μαύρα σύννεφα έκαναν νωρίς την εμφάνισή τους. Παρά τον θρίαμβο με 3-0 στο βάσκικο ντέρμπι με τη Σοσιεδάδ στην πρεμιέρα της La Liga, η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη, αφού αυτή ήταν και η μοναδική νίκη που πήρε η ομάδα του στα 9 πρώτα παιχνίδια της εκείνης της σεζόν.
Η απόλυσή του ανακοινώθηκε τον Οκτώβριο, με τον Μεντιλίμπαρ να παραμένει άνεργος για το υπόλοιπο τη σεζόν, πριν επιστρέψει στην δράση απαντώντας θετικά στην πρόταση της Βαγιαδολίδ, η οποία προερχόταν από δύο διαδοχικές αποτυχημένες σεζόν στη δεύτερη κατηγορία και έψαχνε απεγνωσμένα τρόπο να επιστρέψει στα σαλόνια της La Liga, όπου αγωνιζόταν ανελλιπώς (με εξαίρεση τη σεζόν 1992-93) από το 1980 μέχρι και το 2004.
Εκεί, «έδεσε» αμέσως με το έμψυχο δυναμικό της ομάδας και κατάφερε να παρουσιάσει μια ομάδα που έκανε πρωταθλητισμό, παραμένοντας πιστός στις βασικές ποδοσφαιρικές του αξίες, που τον ήθελαν να αναζητεί τη συνεχόμενη πίεση στην μπάλα μετά την απώλεια της κατοχής και την άμεση-γρήγορη μετάβαση από την άμυνα στην επίθεση. Στην πιο επιτυχημένη του χρονιά μέχρι εκείνο το σημείο της προπονητικής του καριέρας, ο Μεντιλίμπαρ έφτιαξε αήττητο σερί 29 αγώνων και οδήγησε τη Βαγιαδολίδ στην εξασφάλιση της ανόδου με 8 αγωνιστικές να απομένουν για το φινάλε του πρωταθλήματος, ενώ το τέλος της σεζόν βρήκε την ομάδα πρωταθλήτρια, έχοντας μαζέψει 88 βαθμούς από 42 παιχνίδια, συγκομιδή που αποτέλεσε ρεκόρ για την κατηγορία! Παράλληλα, πρόσθεσε στο… παλμαρέ του και μια εξαιρετική πορεία στο Copa Del Rey, όπου έφτασε μέχρι τα προημιτελικά αποκλείοντας Ταραγόνα και Βιγιαρεάλ που βρισκόντουσαν στη La Liga.
Στην επιστροφή του στην κορυφαία κατηγορία της Ισπανίας, ο Μεντιλίμπαρ εμφανίστηκε σαφώς πιο προετοιμασμένος, σε σύγκριση με την σύντομη παρουσία που είχε σε εκείνη ως κόουτς της Μπιλμπάο. Παρουσιάζοντας ένα ποδόσφαιρο χωρίς πολλές… φλυαρίες, βασισμένο στην σωστή αμυντική λειτουργία και την απλότητα όσον αφορά τις επιθετικές αποφάσεις, η Βαγιαλοδίδ κατάφερε να αποφύγει τον υποβιβασμό τερματίζοντας 15η στις δύο επόμενες σεζόν. Ωστόσο, η διοίκηση του συλλόγου αποφάσισε να τον αποδεσμεύσει τον Φεβρουάριο του 2010, μετά από 20 αγωνιστικές και με την ομάδα να βρίσκεται μόλις έναν βαθμό πάνω από την επικίνδυνη ζώνη.
Το θετικό πρόσημο με την Οσασούνα, το σύντομο πέρασμα από τη Λεβάντε και η υπέρβαση με την επιστροφή του στην Εϊμπάρ
Η επόμενη πρόκληση για τον Μεντιλίμπαρ ήρθε έναν χρόνο αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2011, όταν ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Οσασούνα. Εκεί, κατάφερε να αποδείξει ξανά το πόσο ικανός είναι στο να εκμεταλλεύεται πλήρως το υλικό που έχει στα χέρια του. Αρχικά κατάφερε να σώσει την χρονιά για τη νέα του ομάδα, εξασφαλίζοντας την παραμονή με νίκη στην τελευταία αγωνιστική κόντρα στη Βιγιαρεάλ, ενώ την αμέσως επόμενη σεζόν οδήγησε την ομάδα μέχρι την 7η θέση, με την αγαπημένη του Αθλέτικ Μπιλμπάο να του… κλέβει το ευρωπαϊκό εισιτήριο ως φιναλίστ του Κυπέλλου Ισπανίας.
Σαφώς λιγότερο… λαμπερή η επόμενη σεζόν, με την ομάδα του να τερματίζει στη 16η θέση της La Liga, καθυστερώντας να εξασφαλίσει την παραμονή, ενώ οι τίτλοι τέλους στη συνεργασία του με την Οσασούνα έπεσαν τον Σεπτέμβριο του 2013, όταν απολύθηκε μετά από τρεις ήττες στις τρεις πρώτες αγωνιστικές. Μια απόφαση που όπως αποδείχθηκε δεν βοήθησε ουσιαστικά την ομάδα, η οποία δεν βελτιώθηκε και τελικά υποβιβάστηκε.
Επόμενος σταθμός του η Λεβάντε, στην οποία εντάχθηκε το καλοκαίρι του 2014 αλλά άντεξε μόλις τρεις μήνες. Αποχώρησε μετά από μόλις 8 παιχνίδια, στα οποία η ομάδα του πανηγύρισε μόλις μία νίκη, ενώ παράλληλα δεν κατάφερε να σκοράρει ούτε γκολ στα τέσσερα παιχνίδια που είχε δώσει στη γήπεδό της.
Ωστόσο, μετά από αυτό το σύντομο και αποτυχημένο πέρασμά του από τη Λεβάντε, ήρθε η δουλειά που… καθιέρωσε τον Μεντιλίμπαρ ως έναν προπονητή ικανό να ανταπεξέλθει στο κορυφαίο επίπεδο του ισπανικού ποδοσφαίρου. Το καλοκαίρι του 2015 επέστρεψε στην χώρα των Βάσκων για χάρη της Εϊμπάρ, η οποία έναν χρόνο νωρίτερα είχε πάρει την άνοδο στη La Liga για πρώτη φορά στην ιστορία της και προερχόταν από μία σεζόν στην οποία τερμάτισε 18η, αλλά τελικά δεν υποβιβάστηκε, αφού τη θέση της πήρε η Έλτσε, η οποία τιμωρήθηκε για σοβαρές οικονομικές παραβάσεις.
Σε μια ομάδα που έδρευε σε μία μικρή πόλη περίπου 30.000 κατοίκων και με μπάτζετ πολύ χαμηλότερο από τους ανταγωνιστές του, ο Μεντιλίμπαρ έγινε ξανά ο προπονητής που πάει κόντρα στα προγνωστικά, καταφέρνοντας να πάρει το μέγιστο από τα λίγα που έχει στη διάθεσή του. Αφού τερμάτισε στο +5 από τη ζώνη του υποβιβασμού το 2016, οδήγησε την ομάδα στην άνετη παραμονή και στα προημιτελικά του Copa Del Rey το 2017, παίρνοντας (μαζί με τον Γκαριτάνο της Λεγανές) το βραβείο του καλύτερου προπονητή από την «Marca». Το 2018 τερμάτισε στην 9η θέση, την υψηλότερη που έχει πάρει ποτέ ο σύλλογος, για πρώτη φορά στην ιστορία του πάνω από κάθε άλλη βάσκικη ομάδα που συμμετείχε στη La Liga.
Παρά το γεγονός ότι τα οικονομικά προβλήματα της Εϊμπάρ μεγάλωναν ολοένα και περισσότερο, η ομάδα κατάφερνε να παραμείνει στην κορυφαία κατηγορία, με τον Μεντιλίμπαρ να παίρνει τα εύσημα για την σταθερά καλή παρουσία της ομάδας. «Είμαι ένας αντι-μοντέρνος προπονητής. Δεν θα με δείτε να τριγυρνάω με το τάμπλετ στα χέρια, ούτε περνάω όλη τη μέρα μου μπροστά από έναν υπολογιστή», δήλωνε σε συνέντευξη που παραχώρησε το 2020, προσθέτοντας ότι «Στο ποδόσφαιρο, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να παίζεις όσο πιο απλά μπορείς», ξεκαθαρίζοντας ότι το μυστικό βρίσκεται στην απλότητα.
Η όμορφη πορεία του με την Εϊμπάρ ολοκληρώθηκε άσχημα το 2021, όταν η ομάδα τερμάτισε στην τελευταία θέση και υποβιβάστηκε μετά από 7 συνεχόμενες σεζόν στη La Liga. Μετά από αυτό, ο Μεντιλίμπαρ δεν ανανέωσε το συμβόλαιό του, αποχωρώντας από την μακροβιότερη δουλειά του, ενώ ο σύλλογος ψάχνει ακόμα τρόπο να επιστρέψει στα… σαλόνια του ισπανικού ποδοσφαίρου.
Από το ναδίρ με τον υποβιβασμό στην Αλαβές, στο ζενίθ με την ευρωπαϊκή κούπα με τη Σεβίλλη
Μετά την κατά γενική ομολογία επιτυχημένη παρουσία του στην Εϊμπάρ, ο Μεντιλίμπαρ δεν θα μπορούσε να παραμείνει για πολύ καιρό άνεργος. Τον Δεκέμβριο του 2021 αποδέχεται την πρόταση της Αλαβές, η οποία τον προσλαμβάνει μετά από ένα κάκιστο για εκείνη πρώτο μισό της σεζόν, με μοναδικό στόχο να κάνει αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα. Να ανατρέψει την δύσκολη κατάσταση και να ανατρέψει τα προγνωστικά. Ωστόσο, τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα περίμενε, αφού απολύθηκε μετά από 12 παιχνίδια, με την ομάδα να είναι ουραγός και τελικά να πίνει το πικρό ποτήρι του υποβιβασμού.
Και εκεί που όλοι περίμεναν ότι η καριέρα του Μεντιλίμπαρ θα... έπαιρνε την κατιούσα, μετά τις δύο διαδοχικές αρνητικές σεζόν του με Εϊμπάρ και Αλαβές, συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Με τη Σεβίλλη να βρίσκεται σε βαθιά κρίση, διανύοντας τη χειρότερη σεζόν της ιστορίας της σε σημείο που έφτασε να κινδυνεύει με υποβιβασμό και έχοντας ήδη απολύσει Λοπετέγκι και Σαμπάολι, η διοίκησή βρήκε στο πρόσωπό του τον προπονητή των «ειδικών συνθηκών» που χρειαζόταν, συμφωνώντας μαζί του για συμβόλαιο διάρκειας μέχρι το τέλος της σεζόν. Έναν άνθρωπο ικανό να βάλει τάξη στο παιχνίδι της και να δώσει χαρακτήρα σε ένα σύνολο που έμοιαζε χαμένο.
Έχοντας στα χέρια του το ποιοτικότερο ρόστερ που είχε ποτέ άλλοτε κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Μεντιλίμπαρ είχε μπροστά του μια τεράστια ευκαιρία και δεν την άφησε να πάει χαμένη. «Στόχος μας είναι να παίξουμε πιο απλά. Τελεία. Όταν παίζεις απλά, είναι πιο δύσκολο να κάνεις λάθη», δήλωνε πριν το πρώτο του παιχνίδι ως προπονητής των Ανδαλουσιανών. Παρουσιάζοντας το πιο επιθετικό ποδόσφαιρο της καριέρας του, χωρίς όμως να αμελεί τα στοιχεία που τον έφεραν ως εδώ, ο Βάσκος τεχνικός κέρδισε άμεσα τα αποδυτήρια, έφτιαξε το κάκιστο κλίμα που επικρατούσε, έβαλε σε τάξη και έδωσε χαρακτήρα σε ένα σύνολο που έμοιαζε χαμένο, καταφέρνοντας τελικά όχι μόνο να εξασφαλίσει με άνεση την παραμονή, αλλά και να οδηγήσει την ομάδα μέχρι την κατάκτηση του Europa League!
Με εκείνον στην άκρη του πάγκου της, η Σεβίλλη κατάφερε να αποκλείσει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στα προημιτελικά, κυριαρχώντας με συνολικό σκορ 5-2 (2-2 στην Αγγλία και εμφατική νίκη 3-0 στη ρεβάνς του «Σάντσες Πιθκουάν»), ξεπέρασε στην παράταση (1-1 τα δύο παιχνίδια) το τεράστιο εμπόδιο της Γιουβέντους στα ημιτελικά και πανηγύρισε την κατάκτηση του πολυπόθητου ευρωπαϊκού τροπαίου τον περασμένο Μάιο, κόντρα στην Ρόμα του Ζοσέ Μουρίνιο (στα πέναλτι, 1-1 κανονική διάρκεια και παράταση). Έχοντας πάει ξανά κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, κατάφερε να μετατρέψει μια σεζόν από εφιαλτική σε ονειρεμένη για τη Σεβίλλη.
Όπως ήταν λογικό, το συμβόλαιό του ανανεώθηκε για έναν ακόμα χρόνο, με τη Σεβίλλη να επισκέπτεται τη χώρα μας κα ιτο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» τον περασμένο Αύγουστο, βάζοντας δύσκολα στην πρωταθλήτρια Ευρώπης, Μάντσεστερ Σίτι, αλλά χάνοντας τελικά το ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ στη διαδικασία των πέναλτι.
Παρ’ όλα αυτά, μετά από ένα μέτριο ξεκίνημα με 2 νίκες στις πρώτες 8 αγωνιστικές της φετινής La Liga και με τη Σεβίλλη να βρίσκεται στη 14η θέση της βαθμολογίας, η διοίκηση του συλλόγου αποφάσισε να τον αποδεσμεύσει. Μία απόφαση που πάντως μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να της βγαίνει σε καλό, αφού ο Ντιέγκο Αλόνσο που τον αντικατέστησε άντεξε μόλις δύο μήνες, ενώ πλέον η ομάδα πλέον βρίσκεται μόλις στο +3 από τη ζώνη του υποβιβασμού και εκτός Ευρώπης (τερμάτισε τελευταία στον όμιλό της στο Champions League), έχοντας στο «τιμόνι» της τον Κίκε Σάντσες Φλόρεθ.
Τέσσερις μήνες μετά την επισημοποίηση της (μάλλον άδικης) αποχώρησής του από τη Σεβίλλη, ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ είναι έτοιμος να αναλάβει μία ακόμα μεγάλη πρόκληση, αυτή τη φορά διαφορετική από όσες είχε έως τώρα στην προπονητική του καριέρα. Με «πλούσια» εμπειρία, αλλά στην πρώτη εκτός Ισπανίας περιπέτειά του, μένει να δούμε αν θα καταφέρει να είναι εκείνος που θα επαναφέρει τον Ολυμπιακό στον δρόμο των επιτυχιών.
