Στην Ελλάδα, η ανακύκλωση και ο διαχωρισμός απορριμμάτων και αποβλήτων που μπορούν να ανακυκλωθούν, τόσο ως συνείδηση των πολιτών όσο και ως διαχείριση, απέχει κατά πολύ από τις άλλες προηγμένες χώρες του εξωτερικού.
Δυστυχώς, μολονότι σε πάρα πολλά μέχρη της χώρας υπάρχουν ξεχωριστοί κάδοι για απορρίμματα από τη μια και για: χαρτί, μέταλλο, πλαστικό, γυαλί από την άλλη (μπλε κάδοι), εντούτοις πολλοί από τους πολίτες δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να διαχωρίζουν τα σκουπίδια. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι αν δεν αλλάξουμε εμείς συνήθειες, δεν πρόκειται να αλλάξει κανένα κράτος. Διότι, τελικά, το κράτος είμαστε εμείς, είμαστε όλοι μας. Από τη στιγμή που υπάρχουν ξεχωριστοί κάδοι, εμείς οφείλουμε να διαχωρίζουμε τα σκουπίδια στο σπίτι και από εκεί και πέρα είναι θέμα της τοπικής αυτοδιοίκησης να κάνει καλά τη δουλειά της. Δηλαδή να οδηγεί τα απορρίμματα για υγειονομική ταφή και τα υπόλοιπα υλικά στα κέντρα ανακύκλωσης.
Προσωπικά, από την ημέρα που μπήκε κάδος κάτω από το σπίτι μου, εδώ και λίγα χρόνια, διαχωρίζω τα σκουπίδια. Ομως, γείτονές μου δεν το κάνουν παρά τιςκατά καιρούς... φωνές που βάζω. Από τη στιγμή που δεν συμβιβάζονται με τα νέα δεδομένα, μία λύση είναι η αστυνόμευση και το πρόστιμο που ίσως, τελικά, συνετίσει τους ανεκπαίδευτους πολίτες.
Τώρτα, όσον αφορά στην εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου).
Συγκεκριμένα βραβεύθηκαν: η Διαδημοτική Επιχείριση Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Δ.Ε.ΔΙ.Σ.Α) στα Χανιά και οι Δήμοι: Βόλου, Εμμανουήλ Παππά (Σερρών), Καλαμάτας, Κηφισιάς, Ερμούπολης-Σύρου και Λειψών.
Στην ομιλία του ο υπουργός αναπληρωτής ΠΕ.Κ.Α, Σταύρος Καλαφάτης αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του Υπουργείου για την ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων. Ειδικά για την ανακύκλωση τίνισε την ανάγκη συμμόρφωσης στις διατάξεις της Οδηγίας-πλαίσιο και του εθνικού Νόμου 4042/2012 που προβλέπουν:
- Έως το 2015, την καθιέρωση χωριστής συλλογής, τουλάχιστον για χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί
- Ενθάρρυνση της χρήσης οικονομικών εργαλείων για την προώθηση της ιεραρχίας αποβλήτων. Το σκοπό αυτό επιτελεί το ειδικό τέλος ταφής που προβλέπεται στο άρθρο 43 του Ν.4042/2012 για την διάθεση μη επεξεργασμένων βιοαποδομήσιμων και αδρανών αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής.
- Λαμβάνονται επίσης μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η επίτευξη έως το 2020:
α) Αύξηση της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης αποβλήτων όπως το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και το γυαλί από τα νοικοκυριά, κατ’ ελάχιστον στο 50 % του συνολικού βάρους τους.
β) Αύξηση της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωσης και ανάκτησης μη επικίνδυνων αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων κατά 70 % τουλάχιστον του συνολικού βάρους τους.
Ο Σταύρος Καλαφάτης πρόσθεσε ότι πέρα από την αναθεώρηση των σχεδιασμών για τη θεσμική υιοθέτηση των παραπάνω μέτρων, το Υπουργείο επεξεργάζεται τρόπους ποσοτικής και ποιοτικής αναβάθμισης της ανακύκλωσης όλων των ειδικών ρευμάτων αποβλήτων, που έχουν σημαντικά πληγεί από την οικονομική κρίση που ταλαιπωρεί τη χώρα. Προς την κατεύθυνση αυτή, έχει ήδη συμφωνηθεί με την Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης η επέκταση της εφαρμογής της χωριστής συλλογής του γυαλιού, αλλά και η στοχευμένη επέκταση της ανακύκλωσης συσκευασιών ειδικότερα.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ε.Ο.ΑΝ Ι. Αγαπητίδης αναφέρθηκε στα αποτελέσματα των συστημάτων ανακύκλωσης παρουσιάζοντας και τη δομή τους, η οποία είναι η εξής:
- 27 Κέντρα Διαλογής Υλικών (ΚΔΑΥ)
- 8 Εγκαταστάσεις επεξεργασίας Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
- 115 Εγκαταστάσεις επεξεργασίας οχημάτων τέλους κύκλου ζωής και σημεία συλλογής.
- 7 Εγκαταστάσεις ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου οξέως
- 6 Μονάδες αναγέννησης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων
- 5 Μονάδες επεξεργασίας χρησιμοποιημένων ελαστικών οχημάτων.
Παράλληλα ανεφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Ε.Ο.ΑΝ τα οποία μεταξύ άλλων είναι:
- Δυσκολία στην εφαρμογή και την εποπτεία των επιχειρησιακών σχεδίων των συστημάτων.
- Εισφοροδιαφυγή από τη μη συμμετοχή μέρους των υπόχρεων διαχειριστών (παραγωγών και εισαγωγέων), η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων των συστημάτων.
- Έλλειψη της απαραίτητης από το Ν. 2939/01 συνεργασίας συστημάτων και ΟΤΑ.
- Δυσχερής διάθεση των ενδιάμεσων ή/και τελικών προϊόντων που προέρχονται από την επεξεργασία ορισμένων αποβλήτων εναλλακτικής διαχείρισης.
- Έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης και ενημέρωσης των πολιτών για την ανακύκλωση.
- Έλλειψη της απαραίτητης στελέχωσης καθώς και της αναγκαίας υποδομής του Ε.Ο.ΑΝ.
Επιμέλεια: Δημήτρης Μπαλής