H Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση ή απλούστερα Πολιτιστική Επανάσταση ήταν μια κοινωνικο-πολιτική κίνηση που έλαβε χώρα στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας από το 1966 έως το 1976. Την άρχισε ο γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας Μάο Τσε -Τούνγκ, με στόχο να ενδυναμώσει τον κομμουνισμό στη χώρα με την άρση του καπιταλισμού.

Πάντως, μετά από 40 χρόνια, ο καπιταλισμός φαίνεται να κυριεύει την Κίνα την ώρα που με τη δύναμη του χρήματος, συντελείται μια άλλη, εντελώς διαφορετική επανάσταση, που συμβαίνει στο ποδόσφαιρο.

Γράφει ο Γιώργος Σπανομανώλης

Το ποδόσφαιρο και η πολιτική, είχαν πάντα σχέσεις εξάρτησης. Ο φασισμός δε, η πιο ακραία μορφή καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, ήταν ο πρώτος που επιχείρησε να αξιοποιήσει την δύναμη που μπορούσε να δώσει το ποδόσφαιρο. Άλλωστε, ήταν αυτό που εύκολα μπορούσε να απευθυνθεί και να επηρεάσει τις μάζες. Το 1934 ο Μουσολίνι μετέτρεψε το Παγκόσμιο Κύπελλο σε προπαγανδιστική φιέστα του καθεστώτος του. Η κατάκτηση του μάλιστα το 1938 από την Ιταλία ήταν μια καλή αφορμή για προπαγάνδα. Ο καπιταλισμός κάνει το ίδιο. Αξιοποιεί προς όφελος του το ποδόσφαιρο.

Ο Μάο Τσε-Τουνγκ είχε πει κάποτε... «Οι πρόγονοί μας ήταν σοφοί. Ανακάλυψαν την τυπογραφία, αλλά δεν έβγαλαν εφημερίδες. Ανακάλυψαν την πυρίτιδα, αλλά την χρησιμοποίησαν μόνο για πυροτεχνήματα. Ανακάλυψαν την πυξίδα, αλλά απέφυγαν να τη χρησιμοποιήσουν για να ανακαλύψουν την Αμερική».

Σήμερα η νοοτροπία στην Κίνα έχει αλλάξει. Οι κινέζοι έχουν ανακαλύψει το ποδόσφαιρο και σκοπεύουν να το εκμευταλευτούν. Ο δρόμος του μεταξιού άνοιξε και είναι στρωμένος με χρυσάφι, με τους ποδοσφαιριστές να βλέπουν τα χρήματα από την Κίνα, όπως έβλεπαν οι ιθαγενείς τα καθρεφτάκια των κονκισταδόρων που ήθελαν να αρπάξουν τη γη τους.

Στην Κίνα θεωρούν πως μέσω του ποδοσφαίρου, μπορεί να συντελεστεί ένα άνοιγμα προς τη Δύση, στοχεύοντας προς το τέλος της απομόνωσης, κάτι που το ποδόσφαιρο μπορεί να πετύχει.

Άλλωστε στόχος είναι οι ακριβοπληρωμένοι παίκτες να λειτουργήσουν ως πρεσβευτές του ποδοσφαίρου της χώρας, με τη διεξαγωγή μιας μεγάλης διοργάνωσης όπως το Μουντιάλ, να αποτελεί μακροπρόθεσμο στόχο.



Μεταγραφές και επενδύσεις

Όταν μιλάμε για τις μεταγραφές των Κινέζων, χρησιμοποιώντας τα δημοσιογραφικά κλισέ, λέμε πως οι Κινέζοι έχουν τρελαθεί ή πως τινάζουν την μπάνκα στον αέρα. Μάλλον δεν έχουν τρελαθεί. Μάλλον το σχέδιο είναι πολύ καλά οργανωμένο.

Οι μεγάλοι Κινέζοι επιχειρηματίες βλέπουν το ποδόσφαιρο ως εξαιρετικό τομέα επενδύσεων. Τα μεγάλα αστέρια, όπως οι τελευταίοι, ο Όσκαρ και ο Τέβες, ή όπως ο Χουλκ και ο Τεϊσέιρα το καλοκαίρι, που επέλεξαν να συνεχίσουν την καριέρα τους στην Κίνα είναι η μία όψη του νομίσματος. Ίσως αυτοί είναι οι «κράχτες» της δύναμης που υπάρχει στη λογική «με τα λεφτά μας και την κυρά μας».

Ωστόσο υπάρχει και άλλη παράμετρος. Οι επιχειρηματικές κινήσεις δεν μένουν εντός συνόρων. Κινέζοι επιχειρηματίες έχουν κάνει σημαντικά ανοίγματα σε ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις στην Ευρώπη, έχουν επενδύσει σε χορηγίες και σε τηλεοπτικά δικαιώματα. Το ποδόσφαιρο για αυτούς είναι η κότα που κάνει τα χρυσά αυγά.



Η επένδυση σε ευρωπαϊκούς συλλόγους είναι μέρος του σχεδίου. Είναι μια προσπάθεια και ένας τρόπος να μπορέσουν να φέρουν προπονητές και «ειδικούς» στην Κίνα. Όταν για παράδειγμα ένας επιχειρηματίας, ο Wang Hui, αγόρασε την ολλανδική Ντε Χάαγκ, πήρε στην Κίνα Ολλανδούς προπονητές που αμέσως στελέχωσαν σχολεία και ακαδημίες.

Ακόμα και η FIFA δεν μπόρεσε να πει όχι στα κινέζικα χρήματα. Δεν είναι τυχαίο που ο Τζιάνι Ινφαντίνο, πήρε την απόφαση η κινεζική Wanda Group, την οποία έχει ο Wang Jianlin, που είναι ιδιοκτήτης του 20% της Ατλέτικο Μαδρίτης, να γίνει βασικός χορηγός των τελικών των επόμενων τεσσάρων Παγκοσμίων Κυπέλλων.



Κρατικός παρεμβατισμός στο ποδόσφαιρο

Σύμφωνα με την οικονομική θεωρία, κρατικός παρεμβατισμός είναι όλοι οι τρόποι που το κράτος επηρεάζει την κρατική οικονομία. Και το ποδόσφαιρο, είναι ένα βασικό κομμάτι της οικονομίας της Κίνας.

Ο πρόεδρος της Κίνας, Ξι Γιν Πινγκ, από την αρχή κιόλας της αναρρίχησης του στην εξουσία, έχει δώσει μεγάλη σημασία στο ποδόσφαιρο.

Μάλιστα, δημιούργησε μια ατζέντα στην οποία έθεσε τους στόχους που έπρεπε να επιτευχθούν στο κομμάτι ποδόσφαιρο σε ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Για τον Ξι Γιν Πινγκ πλέον είναι η ώρα το ποδόσφαιρο της Κίνας να περάσει σε μια νέα εποχή και να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που δεν αξιοποίησε μετά τη συμμετοχή της εθνικής ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 2002. Τότε η ευκαιρία πήγε στον κουβά, μετά το τεράστιο σκάνδαλο των στημένων αγώνων που έπληξε την αξιοπιστία του αθλήματος στην χώρα.



Ο στόχος της κυβέρνησης είναι έως το 2017 να υπάρχουν 20 χιλιάδες σχολεία, όπου οι μαθητές θα παίζουν ποδόσφαιρο σε εβδομαδιαία βάση. Μάλιστα, οι προβλέψεις, λένε πως έως το 2018 το πρωτάθλημα της Κίνας θα είναι το τρίτο πιο εμπορικό στον κόσμο, με βάση του μέσου όρου εισιτηρίων που θα πωλούνται για τα παιχνίδια εκεί. Άλλωστε, ο στόχος της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει νοοτροπία στο λαό. Και αυτό το πετυχαίνει με το βασικό μέσο που είναι η τηλεόραση. Μιλάμε για τεράστια κρατική επένδυση για την αγορά τηλεοπτικών δικαιωμάτων ποδοσφαιρικών διοργανώσεων, ώστε το ποδόσφαιρο να είναι εύκολα προσβάσιμο σε κάθε σπίτι.

Σύμφωνα με το πλάνο, ο αριθμός των ακαδημιών πρέπει να αυξηθεί δέκα φορές και να φτάσουν τις 50.000 ως το 2025. Επίσης, πρέπει το ποδόσφαιρο να γίνει υποχρεωτικό στα σχολεία.

Στόχος της κυβέρνησης είναι μάλιστα, να τονωθεί με το ποδόσφαιρο «ο πατριωτισμός και το συλλογικό πνεύμα».



Από τα σχολεία θα βγει ο Γιάο Μινγκ του ποδοσφαίρου



Στην Κίνα, όσον αφορά την ποδοσφαιρική ανάπτυξη, μάλλον ασπάζονται την θεωρία του Βενιαμίν Φραγκλίνου. «Μια επένδυση στην μόρφωση, αποδίδει τον καλύτερο τόκο».

Και ο τόκος στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι συγκεκριμένος. Να βγει κάποια στιγμή ένας Γιάο Μινγκ στο ποδόσφαιρο. Ένας παγκόσμιος πρεσβευτής που θα διαφημίζει με τα κατορθώματα του την πατρίδα του.



Στην Ελλάδα, μετά το έπος του Ευρωμπάσκετ του ’87 έγινε πράξη το σύνθημα «μία μπασκέτα σε κάθε γειτονιά». Και η αλήθεια είναι πως γέμισε μπασκέτες κάθε σχολείο, κάθε πλατεία. Στην Κίνα αν υπήρχε σλόγκαν, θα ήταν... «Ένα τέρμα σε κάθε γειτονιά».

Οι Κινέζοι ξέρουν ότι εκτός από το να αγοράζουν, πρέπει να δημιουργήσουν και για αυτό το λόγο έχουν βάλει τις βάσεις από τα σχολεία κιόλας. Το ποδόσφαιρο είναι μάθημα, όχι μόνο πρακτικό, αλλά και θεωρητικό, με τους πιτσιρικάδες στα σχολεία της Κίνας να το έχουν καθημερινά στο πρόγραμμα τους.





Κορωνίδα, της ποδοσφαιρικής εκπαίδευσης είναι το ποδοσφαιρικό σχολείο Evengarde Football School που βρίσκεται βόρεια της Γκουανγκζού.

Απ’ έξω μοιάζει με το σχολείο του Χάρι Πότερ, αλλά μέσα διαθέτει απίστευτες υποδομές, σε μια προσπάθεια να βγάλει την επόμενη γενιά Κινέζων ποδοσφαιριστών που θα θεωρούν το ποδόσφαιρο το εθνικό τους σπορ. Διαθέτει 50 γήπεδα ποδοσφαίρου και 130 ομάδες που χωρίζονται σε δυναμικότητες. Στους τοίχους μάλιστα, βρίσκονται αφίσες των θρύλων του ποδοσφαίρου. Εκεί μέσα, αυτοί είναι τα πρότυπα.



Ποιοι είναι οι δάσκαλοι; Προπονητές από την Ευρώπη. Ναι, από την Ευρώπη. Ισπανοί, Ολλανδοί και Πορτογάλοι. Δίνουν τις οδηγίες στην γλώσσα τους και μεταφράζονται στα κινεζικά στους παίκτες.

Αυτή είναι η μέθοδος, αυτός είναι ο τρόπος και η πεπατημένη και στην Κίνα θεωρούν ότι όπως έγινε στο πινγκ πονγκ και την γυμναστική, έτσι θα γίνει και στο ποδόσφαιρο.

Και αν ρωτάτε ποιος είναι ο στόχος που γίνονται όλα αυτά; Η διοργάνωση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου είναι η απάντηση. Το ποδόσφαιρο είναι το βασικό εργαλείο διπλωματίας.

Το αν θα καταφέρουν να κάνουν την πατρίδα τους, πατρίδα του ποδοσφαίρου φαντάζει σχεδόν αδύνατο... Αλλά, η κινεζική επανάσταση στο ποδόσφαιρο, είναι σημείο των καιρών.

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube