Με κόστος από 1.900 ευρώ τον μήνα, τα ενοίκια στο νησί της Ιμπιζα μόνο φθηνά δεν μπορούν να θεωρηθούν. Ομως η Αλίσια Μποκουνιάνο, οδηγός ταξί, χωρισμένη μητέρα, γεννημένη και μεγαλωμένη στο νησί, θεώρησε μεγάλη τύχη να βρει ένα διαμέρισμα σε αυτή την τιμή. Εργαζόμενη τουλάχιστον 16 ώρες την ημέρα, υπολόγιζε πως θα καταφέρει να μαζέψει τα απαιτούμενα χρήματα, μια και το καλοκαίρι στο νησί προβλεπόταν ιδιαίτερα δραστήριο για μία ακόμη χρονιά.
Ολα έβαιναν καλώς μέχρι που ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος της είπε ότι θέλει έξι μήνες ενοικίων συν ένα ενοίκιο για εγγύηση «μπροστά». Περίπου 14.000 ευρώ μαζεμένα. Αν και οι αυστηροί νόμοι περί ενοικίων που ισχύουν στην Ισπανία απαγορεύουν ρητά κάτι τέτοιο, εντούτοις αποτελεί κοινή πρακτική μεταξύ των ιδιοκτητών ακινήτων τόσο στην Ιμπιζα όσο και σε άλλα υπερτουριστικά νησιά.
Και καθώς τα παραθαλάσσια ξενοδοχεία και τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης γεμίζουν με πλούσιους τουρίστες, η εργαζόμενη τάξη του νησιού (δασκάλες, πυροσβέστες, οδηγοί ταξί και λεωφορείων) δεν μπορεί να βρει κατάλυμα ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Αδυνατώντας να κλείσει το διαμέρισμα, η 38χρονη Μποκουνιάνο κατέληξε να κοιμάται για δύο ατελείωτες εβδομάδες στο αυτοκίνητό της κι έπειτα πέρασε τρεις μήνες σε σκηνή μαζί με τον γιο της, τον δεκάχρονο Ραούλ, προτού αγοράσει τελικά ένα μεταχειρισμένο τροχόσπιτο στις αρχές Ιουνίου. Για λίγο καιρό το πάρκαρε στο Καν Ροβά, ένα αυτοσχέδιο χωριό από σκηνές, παραπήγματα και τροχόσπιτα στα περίχωρα της πρωτεύουσας του νησιού. «Οταν ήρθαμε εδώ είχε κρύο», δήλωσε. «Και όταν λέω κρύο, εννοώ πολύ κρύο».
Τα χωριά από σκηνές ξεκίνησαν να εμφανίζονται στην περιοχή το 2023, αλλά φέτος αυξήθηκαν εκθετικά σε αριθμό και μέγεθος. Το Καν Ροβά, η μεγαλύτερη αυτοσχέδια κατασκήνωση τέτοιου είδους, έφτασε φέτος το καλοκαίρι να αριθμεί περίπου 280 άτομα. Μην έχοντας πού αλλού να πάνε, οι κατασκηνώτριες και οι κατασκηνωτές ήλπιζαν να παραμείνουν στο σημείο για όσο περισσότερο μπορούσαν. Στις 31 Ιουλίου όμως η αστυνομία εισέβαλε και εκκαθάρισε το σημείο, εκτελώντας διαταγή δικαστηρίου που έκρινε ότι η κατασκήνωση καταπατούσε ιδιωτικό χώρο (η ιδιοκτήτρια εταιρεία είναι αυτή τη στιγμή μπλεγμένη σε μια νομική διαμάχη σχετικά με τα όρια του οικοπέδου). Η Μποκουνιάνο προσήχθη από την αστυνομία κατά τη διάρκεια της μαζικής επιχείρησης και βρίσκεται αντιμέτωπη με χρηματική ποινή.
Αν και στα περισσότερα μέρη του κόσμου το να είναι κανείς άστεγος συνδέεται με την ανεργία, η περίπτωση της Ιμπιζα είναι αρκετά διαφορετική. Με τον τουριστικό τομέα να σημειώνει εκρηκτική αύξηση εδώ και χρόνια, η αγορά εργασίας βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα (ιδίως το καλοκαίρι). Η εποχική εργασία πιέζει από καιρό την προσφορά στέγης για μερικούς μήνες τον χρόνο, όμως πλέον η έλλειψη κατοικιών είναι δομικό στοιχείο του νησιού.
«Οι άνθρωποι που εργάζονται καθημερινά για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους δεν έχουν πού να μείνουν», λέει στενοχωρημένη η Μποκουνιάνο. Η αύξηση της εργασίας από απόσταση σε συνδυασμό με την επικράτηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει «σβήσει» πολλά διαμερίσματα από τον χάρτη. Αυτό, σε συνδυασμό με τους αυστηρούς περιορισμούς στις περιοχές δόμησης ενός νησιού γνωστού για τη φυσική του ομορφιά, έχουν οδηγήσει σε μιαν άνευ προηγουμένου στεγαστική κρίση.
Ο σταθερός πληθυσμός της Ιμπιζα είναι περίπου 160.000 άνθρωποι. Κατά τους θερινούς μήνες τουλάχιστον ένα εκατομμύριο τουρίστες βρίσκονται στο νησί κάθε μέρα. Η βίαιη τουριστικοποίηση δεν είναι, φυσικά, καινούργιο φαινόμενο. Με τη διαφήμιση «ήλιος, παραλίες, νυχτερινή ζωή», οι πρώτοι τουρίστες άρχισαν να καταφθάνουν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, με τους μποέμ νέους της Δύσης να αναζητούν έναν ζωντανό αλλά και εναλλακτικό προορισμό. Στη συνέχεια, τα παιδιά των λουλουδιών πέρασαν τη σκυτάλη στους λάτρεις της ντίσκο και τα πρώτα παντελόνια καμπάνες εμφανίστηκαν στις πίστες στις αρχές της δεκαετίας του 1980, για να απομακρυνθούν μία δεκαετία αργότερα από τους λάτρεις της ρέιβ. Από τις αρχές του 2000 και έκτοτε, η Ιμπιζα έχει «κλειδώσει» τη φήμη της Μέκκας της ηλεκτρονικής μουσικής και της πολυτελούς απόδρασης από την αστική καθημερινότητα.
Για την ώρα, κάτοικοι όπως η Μποκουνιάνο αναρωτιούνται απλώς πού θα είναι η επόμενη κατοικία τους. Τα πρώτα βράδια μετά την «επιχείρηση σκούπα» έμεινε στον καναπέ μιας φίλης της. Ο γιος της έμεινε με τη γιαγιά του, στην άλλη άκρη του νησιού. Της επιτράπηκε μια σύντομη επίσκεψη στον καταυλισμό για να μαζέψει τα πράγματά της, όμως χρειάστηκε να νοικιάσει ένα όχημα για τα σύρει το τροχόσπιτό της. «Το μόνο που θέλω είναι να ηρεμήσω και να μαζέψω τα κομμάτια μου», δήλωσε.
Πηγή: Καθημερινή ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube
