Μετά από τέσσερα χρόνια «μαρτυρίου» στα... αλώνια, η Ρέιντζερς επιστρέφει στα «σαλόνια» του Σκοτσέζικου ποδοσφαίρου. Η ομάδα του Μαρκ Γουόρμπερτον επικράτησε την Τρίτη 1-0 της Νταμπάρτον με γκολ του Ταβερνιέρ στο 50' και εξασφάλισε την άνοδο της στην Premier League, τέσσερις αγωνιστικές πριν το φινάλε της Championship.

Η επιστροφή της στη πρώτη τη τάξει κατηγορία, θα σημάνει παράλληλα την αναβίωση του μεγάλου, του παραδοσιακού ντέρμπι «Old Firm». Το sportfm.gr κάνει μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν και θυμάται την «κόντρα» των οπαδών, την προϊστορία, τις μεγαλύτερες νίκες και τις μεγαλύτερες ήττες με αντίπαλο την Σέλτικ.

Μια πρόγευση, βέβαια, θα πάρουμε την Κυριακή 17 Απριλίου, όπου η Ρέιντζερς θα φιλοξενήσει την Σέλτικ για τα ημιτελικά του Κυπέλλου. Ο αγώνας θα είναι μονός, ενώ στο άλλο ζευγάρι θα τεθούν αντιμέτωπες Χιμπέρνιαν και Νταντί, στο «New Firm» του σκοτσέζικου ποδοσφαίρου.

Γράφει ο Μάρκος Κατριτζιδάκης

Είναι κάτι παραπάνω από ένα ποδοσφαιρικό ματς, κάτι παραπάνω από μια αθλητική αντιπαλότητα. Πρόκειται για μια κόντρα βαθιά ριζωμένη στο παρελθόν, με πολιτικές, κοινωνικές και θρησκευτικές προεκτάσεις, που καθιστούν το Σέλτικ - Ρέιντζερς ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα ντέρμπι στον κόσμο.

Πρόκειται για τους δύο πιο επιτυχημένους συλλόγους στην Σκοτία: Έχουν κερδίσει μαζί 100 πρωταθλήματα (54 η Ρέιντζερς, 46 η Σέλτικ), 69 Κύπελλα (36 η Σέλτικ, 33 η Ρέιντζερς, 42 League Cup (27 η Ρέιντζερς, 15 η Σέλτικ).

Με εξαίρεση τέσσερις σεζόν (1979-80, 1983-84, 1984-85 η Αμπερντίν και 1982-83 η Νταντί), είτε η μία είτε η άλλη κατακτούν από το 1965 το πρωτάθλημα στη Σκοτία, με τους συλλόγους της Γλασκόβης να αποτελούν αναντίρρητα τις δύο μεγάλες ποδοσφαιρικές δυνάμεις της χώρας.



Οι διαφορές τους έχουν ως επίκεντρο τις θρησκευτικές πεποιθήσεις (οι της Σέλτικ είναι οι Καθολικοί και οι της Ρέιντζερς οι Χριστιανοί Διαμαρτυρόμενοι), τα πολιτικά της Βορείου Ιρλανδίας (Ενωτικοί και Ρεπουμπλικάνοι), την εθνική ταυτότητα (οι μεν κατά και οι δε υπέρ της απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο) και την κοινωνική ιδεολογία (οι μεν υπέρ του Συντηρητικού Κόμματος του Ηνωμένου Βασιλείου και οι δε υπέρ του Σοσιαλισμού).

Ο θρησκευτικός σεχταρισμός της μεγαλύτερης βάσης οπαδών των δύο ομάδων, είναι, λοιπόν, η βασική αντιπαράθεση και ο λόγος της εχθρότητας, καθώς παραδοσιακά οι μεν οπαδοί της Σέλτικ (ιδρύθηκε το 1887) προέρχονται από το ρωμαιοκαθολικό υπόβαθρο και συχνά κυματίζουν την τρίχρωμη σημαία της Ιρλανδίας, ενώ αυτοί της Ρέιντζερς (ιδρύθηκε το 1872) προέρχονται από την προτεσταντική κοινότητα της Ιρλανδίας και στην εξέδρα τους μπορείς να δεις πολλές φορές τη Σημαία της Ένωσης.

Το ξύλο και ο... γνώριμος Χιου Ντάλας

Δύο είναι τα μεγάλα περιστατικά με έντονα περιστατικά βίας που έχουν καταγραφεί εντός του γηπέδου, σε ντέρμπι Σέλτικ - Ρέιντζερς. Το πρώτο έλαβε χώρα στις 10 Μαΐου του 1980, στον τελικό του Κυπέλλου στο Χάμπντεν Παρκ που κρίθηκε στην παράταση με τους -ελλιπείς λόγω των απουσιών τριών βασικών παικτών- Κέλτες να επικρατούν με 1-0 χάρη σε γκολ του ΜακΚλάσκεϊ στο 107'.

Μετά την ολοκλήρωση του αγώνα, οι οπαδοί (εκ των οποίων οι περισσότεροι σε κατάσταση μέθης) των δύο ομάδων εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο, μετά από εκατέρωθεν προκλήσεις ήρθαν στα χέρια και σημάδεψαν έτσι τον 95ο τελικό, τα γεγονότα του οποίου οδήγησαν την ομοσπονδία στην απαγόρευση του αλκοόλ σε όλες τις αθλητικές διοργανώσεις στη χώρα. Οι Αρχές, προχώρησαν σε περισσότερες από 200 συλλήψεις.



Επεισόδια, όχι τόσο μεγάλης έκτασης αλλά εξίσου σοβαρά, έγιναν και στις 2 Μαΐου του 1999 στο «Σέλτικ Παρκ», στο πλαίσιο της 33ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος. Πρωταγωνιστής, όχι ως δράστης αλλά ως θύμα, ο -ουσιαστικά ανενεργός πλέον- αρχιδιαιτητής της δικιάς μας Super League, Χιου Ντάλας.

Οι οπαδοί της Σέλτικ, κατά τη διάρκεια της αναμέτρησης εκτόξευσαν δεκάδες αντικείμενα στον αγωνιστικό χώρο, ένα εξ αυτών χτύπησε στο πρόσωπο τον Ντάλας, ο οποίος διέκοψε προσωρινά το παιχνίδι προκειμένου να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες. Ακολούθησε εισβολή τεσσάρων οπαδών στο γήπεδο, οι οποίοι είχαν ως στόχο να επιτεθούν στον άρχων της αναμέτρησης, ενώ εκτεταμένα επεισόδια έγιναν και μετά το τελικό σφύριγμα του επεισοδιακού αυτού αγώνα, που για την ιστορία ολοκληρώθηκε 0-3.

Ως συνέπεια των γεγονότων αυτών, έκτοτε τα ντέρμπι μεταξύ των δύο ομάδων διεξάγονται νωρίς το απόγευμα, ενώ αποφεύγεται σκοπίμως η πιθανότητα το «Old Firm» να κρίνει τον τίτλο του πρωταθλήματος.



Χρόνια αργότερα, το 2006, ο Πολωνός γκολκίπερ Αρτουρ Μπόρουτς μηνύθηκε από οπαδούς της Ρέιντζερς και του επιβλήθηκε πρωτόδικα δίμηνη φυλάκιση, επειδή έκανε τον σταυρό του, ως Ρωμαιοκαθολικός, μπροστά τους!

Εξωγηπεδικά, έχουν καταγραφεί αρκετά σοβαρά περιστατικά, με οπαδούς των δύο ομάδων να έχουν έρθει αρκετές φορές στα χέρια σε ημέρες ντέρμπι, ενώ και ορισμένες δολοφονίες έχουν χαρακτηριστεί από την αστυνομία ως αποτέλεσμα των οδομαχιών των hooligan των δύο ομάδων.

Μάλιστα, σε έρευνα που έχει διεξάγει ομάδα ακτιβιστών σχετικά με τη θρησκευτική δραστηριότητα στη Γλασκόβη, αναφέρεται πως σε ημέρες που περιελάμβανε «Old Firm», οι βίαιες επιθέσεις παρουσίαζαν αύξηση εννιά φορές πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, όπως και κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας. Αξίζει να σημειωθεί, πως οι Αρχές του Στραθκλάιντ δαπάνησαν κοντά 3 εκατ. ευρώ για τα ντέρμπι της σεζόν 2010-11, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν επεισόδια εντός, εκτός και στις γύρω περιοχές των γηπέδων.



Τον Μάρτιο του 2012, οι τοπικές Αρχές ίδρυσαν ειδικό τμήμα για την καταπολέμηση του θρησκευτικού σεχταρισμού στις αθλητικές διοργανώσεις και ενίσχυαν τις μονάδες τους τις ημέρες των ντέρμπι, με την κυβέρνηση να θεσπίζει παράλληλα νόμο για να εξαλειφθεί το θρησκευτικό μίσος μεταξύ των αντιμαχόμενων οπαδικών πλευρών. Τα αδικήματα, αφορούσαν τόσο εντός και εκτός του γηπέδου, όσο και για δημοσιεύσεις σε Μέσα κοινωνικά δικτύωσης, με τη μεγίστη ποινή για όποιον καταδικαστεί βάσει του νόμου αυτού, να ορίζεται στα 5 χρόνια.

Ένα χρόνο αργότερα, η ομάδα «Πράσινη Ταξιαρχία» που αποτελείται από οπαδούς της Σέλτικ, διαμαρτυρήθηκε εντόνως κατά του νόμου αυτού και στο περιθώριο του εντός έδρας αγώνα με την Ρέιντζερς. δημιούργησε επεισόδια έξω από το γήπεδο, με τις Αρχές να προβαίνουν σε 13 συλλήψεις. Τόσο οι οπαδοί της Σέλτικ, όσο και αυτοί της Ρέιντζερς, ωστόσο, έκαναν καταγγελίες για υποκίνηση της βίας από τους αστυνομικούς, με την υπόθεση να βρίσκεται ακόμα υπό έρευνα.

Κόντρα ακόμα και στους χορηγούς!

Ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα της κόντρας, είναι ο χορηγός! Η «Wellpark Brewery», η πιο ιστορική εταιρία ζυθοποιίας, ήταν για χρόνια βασικός χορηγός και των δύο ομάδων, καθώς οι υπόλοιπες ντόπιες επιχειρήσεις που μπορούσαν οικονομικά να «αντέξουν» τη διαφήμιση στη φανέλα των ομάδων, το απέφευγαν. Ο λόγος; Βάσει εκτιμήσεων, έχαναν γύρω στο 50% των πελατών τους, δηλαδή τους υποστηρικτές της αντίπαλης ομάδας από αυτή που είχαν συνάψει συμφωνία χορηγίας.

Οι κοινοί παρανομαστές

Λόγω της μεγάλης αντιπαλότητας, το να μετακινηθεί ένας παίκτης από τη μια ομάδα στην άλλη είτε με απευθείας μεταγραφή είτε έχοντας προηγουμένως αγωνιστεί ενδιάμεσα σε άλλο σύλλογο, ήταν κάτι που πάντα σήκωνε θύελλα αντιδράσεων. Η επιστροφή του εκάστοτε παίκτη στην έδρα της πρώην ομάδας του ως αντίπαλος με τη φανέλα της μισητής αντιπάλου, σίγουρα δε θα ήταν η ευκολότερη μέρα της ζωής του.

Πριν το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, 14 ποδοσφαιριστές έκαναν το δρομολόγιο αυτό:

- Τομ Ντάνμπαρ (Σέλτικ 1988-1891, Ρέιντζερς 1891-1892, Σέλτικ 1892-1898)
- Άλαν Μάρτιν (Ρέιντζερς 1891-1892, Σέλτικ 1895-1896)
- Τζορτζ Λίβινγκστον (Σέλτικ (1901-1902, Ρέιντζερς 1906-1909)
- Τζον Κάνινγκχαμ (Σέλτικ 1901-1904, Ρέιντζερς 1904-1906)
- Άλεξ Μπένετ (Σέλτικ (1903-1908, Ρέιντζερς 1908-1918)
- Τομ Σινκλέρ (Ρέιντζερς 1904-1906, Σέλτικ 1906-1907)
- Ρόμπερτ Κάμπελ (Σέλτικ 1905-1906, Ρέιντζερς 1906-1914)
- Χουγκ Σο (Ρέιντζερς 1905-1906, Σέλτικ 1906-1907)
- Γουίλι Κίβλιτσαν (Ρέιντζερς 1905-1907, Σέλτικ 1907-1911)
- Ντέιβιντ Τέιλορ (Ρέιντζερς 1906-1911, Σέλτικ 1918-1919)
- Ντέιβι ΜακΛιν (Σέλτικ (1907-1909, Ρέιντζερς 1918-1919)
- Σκοτ Ντάνκαν (Ρέιντζερς 1913-1918, Σέλτικ 1918-1919)
- Τζέιμς Γιανγκ (Σέλτικ 1917-1918, Ρέιντζερς 1917-1918)
- Τούλι Κρεγκ (Σέλτικ 1919-1922, Ρέιντζερς 1923-1935)

Μετά τον πόλεμο, ακολούθησαν μόλις πέντε:

- Άλφι Κον (Ρέιντζερς 1968-1974, Σέλτικ 1977-1979)
- Μο Τζόνστον (Σέλτικ 1984-1987, Ρέιντζερς 1989-1991)
- Κένι Μίλερ (Ρέιντζερς 2000-2001, Σέλτικ 2006-2007, Ρέιντζερς 2008-2011 και 2014 μέχρι σήμερα
- Στίβεν Πρίσλεϊ (Ρέιντζερς 1990-1994, Σέλτικ 2006-2008)
- Μαρκ Μπράουν (Ρέιντζερς 1997-2001, Σέλτικ 2007-2010)

Η παράδοση του «Old Firm»

Συνολικά: 400 επίσημα παιχνίδια, 159 νίκες η Ρέιντζερς, 145 νίκες η Σέλτικ, 96 ισοπαλίες

- Πρωτάθλημα: 304 παιχνίδια, 119 νίκες η Ρέιντζερς, 100 νίκες η Σέλτικ, 85 ισοπαλίες
- Κύπελλο: 48 παιχνίδια, 23 νίκες η Σέλτικ, 16 η Ρέιντζερς, 9 ισοπαλίες
- League Cup: 48 παιχνίδια, 24 νίκες η Ρέιντζερς, 22 η Σέλτικ, 2 ισοπαλίες

Οι μεγαλύτερες νίκες της Σέλτικ

Σέλτικ - Ρέιντζερς (27/8/2000, πρωτάθλημα): 6-2
Σέλτικ - Ρέιντζερς (21/11/1998, πρωτάθλημα): 5-1
Σέλτικ - Ρέιντζερς (26/4/1969, Κύπελλο): 4-0
Σέλτικ - Ρέιντζερς (1/1/1966, πρωτάθλημα): 5-1
Σέλτικ - Ρέιντζερς (19/10/1957, League Cup): 7-1
Σέλτικ - Ρέιντζερς (1/1/1939, πρωτάθλημα): 6-2
Σέλτικ - Ρέιντζερς (21/3/1925, Κύπελλο): 5-0
Σέλτικ - Ρέιντζερς (1/1/1914, πρωτάθλημα): 4-0
Σέλτικ - Ρέιντζερς (10/3/1900, Κύπελλο): 4-0
Ρέιντζερς - Σέλτικ ( 1/1/1898, πρωτάθλημα): 0-4
Σέλτικ - Ρέιντζερς (1/1/1896, πρωτάθλημα): 6-2

Οι μεγαλύτερες νίκες της Ρέιντζερς

Ρέιντζερς - Σέλτικ (26/11/2000): 5-1
Ρέιντζερς - Σέλτικ (26/3/2000): 4-0
Ρέιντζερς - Σέλτικ (27/8/1988): 5-1
Ρέιντζερς - Σέλτικ (14/4/1928): 4-0
Σέλτικ - Ρέιντζερς (1/1/1899): 0-4
Ρέιντζερς - Σέλτικ (1/1/1894): 5-0

Ο Μπριάν Λάουντρουπ, Αυστριακός επιθετικός με καριέρα τη δεκαετία του '80 και του '90, ο οποίος αγωνίστηκε την τετραετία 1994-98 πέρασε από την Ρέιντζερς, δήλωσε πέρυσι πως το «Old Firm» είναι το ντέρμπι με τη μεγαλύτερη αντιπαλότητα που έχει παίξει ποτέ. Και για παίκτη που έχει παίξει σε Ίντερ - Μίλαν και Γιουβέντους - Φιορεντίνα, είναι μια δήλωση με αξία. Τη νέα σεζόν, το μεγάλο ντέρμπι της Σκοτίας θα αναβιώσει και οι απανταχού ποδοσφαιρόφιλοι θα περιμένουν με ανυπομονησία τις μάχες σε «Άιμπροξ» και «Σέλτιξ Παρκ».

Τα επεισόδια στον τελικό του 1980



Το ντέρμπι του 1999 με τον Χιου Ντάλας



Στιγμές από τα «Old Firm» του παρελθόντος







ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube