Σαν σήμερα, πριν από 35 χρόνια, θα γραφτεί μία από τις πιο μελανές σελίδες της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης και το ποδόσφαιρο θα νιώσει την πιο απότομη αλλαγή του. Οι 39 ψυχές που χάθηκαν στο «Χέιζελ» δεν έχουν σταματήσει να επισκιάζουν εκείνο τον τίτλο.
Η μεγάλη πρόκριση της Λίβερπουλ επί του Παναθηναϊκού στα ημιτελικά αλλά και η μη ανατροπή της Μπορντό κόντρα στην Γιουβέντους, δημιουργούν ένα από τα πιο ποιοτικά ζευγάρια τελικών στην ιστορία. Από την μία οι «κόκκινοι» των Κένι Νταλγκλίς, Ίαν Ρας, Φιλ Νιλ και από την άλλη η «μεγάλη κυρία» των Πάολο Ρόσι, Μισέλ Πλατινί και Ζμπίγκνιεφ Μπόνιεκ, δημιουργούσαν μία τεράστια «τιτανομαχία» που είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει η πόλη των Βρυξελλών, χωρίς κανείς να λογαριάζει τι θα συνέβαινε.
Στις 29 Μαΐου του 1985, στο στάδιο «Χέιζελ» του Βελγίου, μία ώρα πριν γίνει η πρώτη σέντρα, όλος ο ποδοσφαιρικός πλανήτης θα «παγώσει» όταν θα δει τον τοίχο της εξέδρας «Ζ» να καταρρέει, σκορπώντας τον θάνατο σε 39 άτομα και τραυματίζοντας ακόμα 600 περίπου οπαδούς. Μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες είχε κάνει την πιο άσχημη εμφάνιση.
Ο χουλιγκανισμός δεν έδειξε οίκτο…
Αρκετή εντύπωση προκαλεί ότι, στην εξέδρα όπου οι φίλοι της Λίβερπουλ προσπάθησαν να επιτεθούν, ήταν ουδέτερη για τους οπαδούς από το Βέλγιο και για τον κόσμο που κατοικεί στις Βρυξέλλες. Στο σημείο υπήρχαν αρκετοί φίλοι της Γιουβέντους αλλά κανείς τους δεν είχε τις διαθέσεις εκείνων που βρισκόντουσαν απέναντι. Αυτό το αποδεικνύει άλλωστε, και η ύπαρξη αρκετών παιδιών, χωρίς αυτό να σβήνει την «φωτιά», που θα ανάψει μία ρίψη μπουκαλιού. Οι μεθυσμένοι χούλιγκαν των «κόκκινων» δεν θα σκεφτούν ούτε στιγμή τι κακό μπορεί να προκαλέσουν και έπειτα από την μεγάλη ανταλλαγή αντικειμένων, έρχεται και η είσοδο στην εξέδρα «Ζ». Η οπισθοχώρηση των Ιταλών, δημιουργεί μεγάλη πίεση στον τοίχο και η κατάρρευσή του ολοκληρώνει μία τεράστια τραγωδία. Ο απολογισμός των 39 νεκρών (μεταξύ των οποίων και ανήλικοι), δεν σταματάει τους οπαδούς των δύο ομάδων και η αστυνομία επιλέγει να δημιουργήσει νέο κύκλο επεισοδίων με τους «κόκκινους». Η καθυστέρηση των πρώτων βοηθειών και η απώλεια του ελέγχου, δημιούργησαν ένα τεράστιο πανικό και οι επιζώντες έφτασαν σε σημείο να βλέπουν εφιάλτες μέχρι και σήμερα. Κανείς δεν ήξερε τι κατάληξη θα έχει αυτό, ειδικά την στιγμή, που αποφασίστηκε να γίνει κανονικά ο αγώνας, δίνοντας ακόμα πιο ντροπιαστική διάσταση στο θέμα.
Ένας ανεξήγητος αγώνας και μία εγκληματική άγνοια!
Ο πανικός ήταν τόσο μεγάλος και πρωτόγνωρος που έκανε την ΟΥΕΦΑ να σαστίσει και να αντιδράει με λάθος τρόπο σε κάθε απόφαση. Η έναρξη και ολοκλήρωση του αγώνα ήταν το μοναδικό σενάριο που δεν επηρεάστηκε σε όλες τις σκέψεις που πρότειναν οι αρμόδιοι, με αποτέλεσμα να μην αφήνουν τους ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων να μάθουν τι πραγματικά συνέβη στις εξέδρες.
Το παιχνίδι ήταν να αρχίσει 19:00 και τελικά ξεκίνησε 21:39 (!), με την διάρκεια του αγώνα να θυμίζει περισσότερο φιλικό παρά έναν τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Κανείς δεν είχε δώσει σημασία στην έκβαση της αναμέτρησης, μέχρι το 57ο λεπτό, όταν θα δοθεί ένα ανύπαρκτο πέναλτι στην Γιουβέντους. Οι προθέσεις της διοργανώτριας αρχής ήταν εμφανή και η ευστοχία του Πλατινί από την άσπρη βούλα, ήταν η επιβεβαίωση. Τα πάντα κυλούσαν υπερ των Ιταλών και ο τίτλος έπρεπε πάση θυσία να πάει στα χέρια τους, ως τιμή για τους ανθρώπους που άφησαν την τελευταία τους πνοή.
Ο πανηγυρισμός, ωστόσο, του πρώτου σκόρερ της διοργάνωσης (εφτά γκολ μαζί με τον Τόρμπγιον Νίλσον της Γκέτεμποργκ) ήταν αρκετά έξαλλος, με την κοινή γνώμη να τον αποδοκιμάζει, αλλά τον ίδιο να μην γνωρίζει τι έχει συμβεί πριν το σφύριγμα της έναρξης. Τα πολλά διαιτητικά λάθη εις βάρος της Λίβερπουλ, της στέρησαν το πέμπτο της ευρωπαϊκό τρόπαιο, χωρίς ωστόσο, κανένας να ασχοληθεί ιδιαίτερα με αυτό, αφού οι «κόκκινοι» είχαν να αντιμετωπίσουν μία πολύ βαριά ποινή για ότι συνέβη στις εξέδρες.
Η σκληρότητα της Θάτσερ και το… αύριο!
Τα πάντα έδειχναν τους οπαδούς της Λίβερπουλ ως τον κύριο λόγο όλου αυτού του πανικού και η Μάργκαρετ Θάτσερ δεν αρκέστηκε στο να περιμένει την ΟΥΕΦΑ. Η ισχυρή γυναίκα της Αγγλίας θα κινηθεί με πρωτόγνωρες αποφάσεις και θα τιμωρήσει όλες τις αγγλικές ομάδες με πενταετή αποκλεισμό από όλες τις διοργανώσεις (!) ενώ οι «κόκκινοι» να μείνουν εκτός για έξι χρόνια. Η «καμπάνα» ήταν τόσο βαριά, που τάραξε τα νερά του βρετανικού πρωταθλήματος και τα πάντα ήταν έτοιμα να αλλάξουν, μαζί και ο χουλιγκανισμός. Η συγκεκριμένη βούληση δεν επηρέαζε την εθνική ομάδα της χώρας, όμως η απώλεια εκπροσώπησης για τόσο μεγάλο διάστημα, δημιούργησε, σε μεγάλο βαθμό, την σημερινή μορφή των αγγλικών γηπέδων. Από την άλλη, η Γιουβέντους θα τιμωρηθεί απλά με ένα πρόστιμο και κάποια παιχνίδια κεκλεισμένων των θυρών ενώ ο τίτλος δεν θα ξαναβγεί ποτέ από το μουσείο της.
Με την επόμενη σεζόν να μην περιέχει διοργάνωση εκτός της χώρας, η Λίβερπουλ αποφάσισε να βρει έναν άξιο αντικαταστάτη του Τζο Φάγκαν, ο οποίος αποχώρησε στο τέλος της σεζόν (το είχε ήδη συμφωνήσει), με τον Κένι Νταλγκλίς να αναλαμβάνει τον ρόλο του ποδοσφαιριστή-προπονητή. Η επιστροφή των «κόκκινων» σε διοργάνωση της ΟΥΕΦΑ, ήρθε το 1991/92 για το UEFA Cup με την πορεία τους να σταματάει στα προημιτελικά, όπου και αποκλείστηκε από την ιταλική Τζένοα.
Στην πλευρά της Γιουβέντους, ως πρωταθλήτρια Ευρώπης, αγωνίστηκε κανονικά στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της επόμενης σεζόν, βρίσκοντας στο εμπόδιο της Μπαρτσελόνα στην φάση των «8». Όσο για το γήπεδο που είδε τις 39 ψυχές να φεύγουν, έμεινε ενεργό για ακόμα 10 χρόνια, όπου και ανακαινίστηκε πλήρως, λαμβάνοντας παράλληλα και νέα ονομασία από «Χέιζελ» σε «Κίνγκ Μποντουέν».
Το αίμα που κάλυψε τα πιο ιδιαίτερα στατιστικά!
Η τραγωδία κατάφερε να επισκιάσει (δικαιολογημένα) όλα τα ρεκόρ που σχηματίστηκαν πάνω από το αποτέλεσμα του αγώνα. Ένα από αυτά είναι ότι η Λίβερπουλ ηττήθηκε για πρώτη φορά σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών μετά από τέσσερις συμμετοχές οι οποίες της πρόσφεραν και ισάριθμους τίτλους. Μάλιστα, ο τελευταίος τίτλος είχε σημειωθεί την περσινή χρονιά, κόντρα στην επίσης ιταλική Ρόμα με 4-2 στην διαδικασία των πέναλτι (1-1 κ.δ.). Αντίθετα, οι «μπιανκονέρι» παρότι είχαν βρεθεί σε άλλους δύο τελικούς του σημερινού Champions League, δεν είχαν καταφέρει να πανηγυρίσουν στο πρώτο σκαλί του βάθρου, κάνοντας τον αγώνα ακόμα πιο μοναδικό από άποψη ιστορίας.
Ωστόσο, ο ιταλικός σύλλογος, την περασμένη χρονιά, είχε καταφέρει να κατακτήσει το Κύπελλο Κυπελλούχων, δημιουργώντας τις βάσεις για ένα απίθανο ρεκόρ. Συγκεκριμένα, έπειτα από την κατάκτηση του πρώτου της τίτλου με τα «μεγάλα αυτιά», η Γιουβέντους, έγινε η πρώτη ομάδα στην ιστορία που κάνει τρεμπλ ευρωπαϊκών κατακτήσεων, αφού μέτραγε ήδη, μαζί με τα προαναφερόμενα, και ένα UEFA Cup το 1976/77. Αξιοσημείωτο δε, είναι ότι οι δύο ομάδες είχαν διασταυρώσει τα «ξίφη» τους και για ακόμα ένα τίτλο μέσα στην σεζόν, με τους Ιταλούς να είναι και ξανά νικητές. Αυτό ήταν το UEFA Super Cup, τον Γενάρη του ίδιου έτους, όπου η Γιουβέντους θα στεφθεί υπερπρωταθλήτρια Ευρώπης, νικώντας στο Τορίνο την ομάδα του Τζο Φάγκαν με 2-0.
Η κίνηση της διεξαγωγής του αγώνα κάτω από αυτές τις συνθήκες, «αμαυρώνει» μέχρι και σήμερα, την ιστορία της ΟΥΕΦΑ αλλά το τρόπαιο που κατέκτησε η Γιουβέντους, ήταν το ελάχιστο για τα 39 θύματα εκείνης της μέρας. Η άδικη «θυσία» τους, ήταν η οριστική εξάλειψη του χουλιγκανισμού και η σημερινή διαμόρφωση στις εξέδρες της Ευρώπης!
Επιμέλεια: Νότης Χάλαρης