Κλοτσώντας ξυπόλητο ένα πάνινο τόπι στις φτωχογειτονιές και τις αλάνες μια εικόνα ονειρεύεται κάθε παιδί που αγαπάει το ποδόσφαιρο: Να εκπροσωπεί την πατρίδα του σε ένα Μουντιάλ. Τη στιγμή λοιπόν που αυτή η ευκαιρία είναι κοντά, οι παίκτες μπορούν να γίνουν αρκετά εφευρετικοί, προκειμένου να εκπληρώσουν το σκοπό τους…

Μέσα από ένα δαιδαλώδες σύστημα που αποτελείτο από τρεις ομίλους ισάριθμων ομάδων στη ζώνη της Λατινικής Αμερικής. Η Βραζιλία, η Χιλή και η Βενεζουέλα διαγκωνίζονταν για να κερδίσουν ένα «μαγικό χαρτάκι», το οποίο θα τις έστελνε στο Μουντιάλ.

Η Βενεζουέλα, όπως αναμενόταν, εξελίχθηκε σε κομπάρσο της διαδικασίας, μετρώντας μόνο ήττες. Έτσι, Βραζιλία και Χιλή απέμειναν να κονταροχτυπιούνται. Μάλιστα, ήταν ισόβαθμες και η τελευταία αγωνιστική στο επιβλητικό «Μαρακανά» στις 3 Σεπτεμβρίου 1989 έμελλε να κρίνει τα πάντα. Μιας και η «σελεσάο» είχε υπέρ της τη διαφορά των γκολ, η Χιλή έπρεπε πάση θυσία να επικρατήσει.

Το γκολ του Καρέκας (49’) με το… καλησπέρα του δεύτερου ημιχρόνου ισοδυναμεί μάλλον με ταφόπλακα στα όνειρα της «κόκκινης». Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι χορεύουν στις εξέδρες μεθυσμένοι για τη διαφαινόμενη επιτυχία, ωστόσο τα πάντα αλλάζουν σε μια ανύποπτη στιγμή.

Η φωτοβολίδα και ο σικέ τραυματισμός
Η μπάλα είναι στον άξονα, τη στιγμή που μία φωτοβολίδα από την εξέδρα, πίσω από την εστία της Χιλής, πέφτει στο χορτάρι -δίπλα στον Ρόχας. Ο τελευταίος καταρρέει καταματωμένος στον αγωνιστικό χώρο. Φοβούμενοι για τη σωματική τους ακεραιότητα οι υπόλοιποι συμπαίκτες του αποχωρούν από το χορτάρι, καταγγέλλοντας τις συνθήκες πολέμου.



Παρά τις προσπάθειες να τους μεταπείσουν, οι φιλοξενούμενοι παρουσιάζονται αμετακίνητοι. Με αυτό τον τρόπο, ο διαιτητής αναγκάζεται να διακόψει οριστικά την αναμέτρηση. Το ρολόι δείχνει το 67’. Προφανώς βέβαια αποσκοπούν στην τιμωρία των γηπεδούχων και συνεπώς τη δική της πρόκριση.

Ενώ λοιπόν άπαντες περιμένουν φυσιολογικά την ποινή την οποία θα επιβάλλουν τα αρμόδια όργανα, συμβαίνει κάτι απροσδόκητο. Όταν το βίντεο του αγώνα επανεξετάζεται επισταμένως, διαπιστώνεται ότι το βεγγαλικό δεν ακούμπησε τον Ρόχας, αντιθέτως προσγειώθηκε ορισμένα μέτρα μακριά του.

Το μυστήριο λύθηκε γρήγορα, αφού μια από τις κάμερες κατέγραψε αναλυτικά όσα συνέβησαν. Βάσει του οπτικού υλικού, το «θύμα» είχε κρυμμένο μέσα στα γάντια του ένα ξυραφάκι, με το οποίο χάραξε το πρόσωπό του. Μπροστά στα αδιάσειστα στοιχεία, ο Ρόχας φυσικά ομολόγησε χαρτί και καλαμάρι τις πράξεις του.

Ο Αργύρης Παγαρτάνης γράφει χαρακτηριστικά στο εξαιρετικό βιβλίο «Το μυθιστόρημα του Μουντιάλ»:
«Οι ποδοσφαιριστές της Χιλής αποφάσισαν να μεταφέρουν οι ίδιοι τον τερματοφύλακά τους, Ρομπέρτο Ρόχας, εκτός αγωνιστικού χώρου. Κανονικά θα χρειάζονταν μόνο δύο για να τον μεταφέρουν με το φορείο, ωστόσο τελικά οκτώ ήταν εκείνοι που έβαλαν ένα χεράκι για να πάει μια ώρα νωρίτερα ο ματωμένος Ρόχας στο ιατρείο του σταδίου, όπου θα διαπιστωνόταν σε ποια κατάσταση βρίσκεται. Με αυτή την κίνηση οι παίκτες της Χιλής δήλωναν κιόλας, με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, ότι δεν είχαν καμία διάθεση να συνεχίσουν το ματς.

{…} Ο αγώνας είχε πάρει το χαρακτήρα τελικού. Η Βραζιλία έπαιρνε την πρώτη θέση ακόμα και με ισοπαλία (λόγω καλύτερης διαφοράς τερμάτων στους αγώνες των δύο ομάδων με την τρίτη του ομίλου Βενεζουέλα) και θεωρούνταν το μεγάλο φαβορί, δεδομένου ότι μέχρι τότε δεν είχε χάσει ποτέ σε κανένα προκριματικό αγώνα για το Μουντιάλ, ούτε εντός έδρας, ούτε και εκτός! Οι Χιλιανοί, όμως, καλλιεργούσαν μια αισιοδοξία πρωτόγνωρη, μιλούσαν για ‘’εφικτό θαύμα’’ και για ‘’επανάληψη του Μαρακανάζο’’, της εντός έδρας ήττας των Βραζιλιάνων από την Ουρουγουάη, το 1950.

Τίποτα, πάντως, στο παιχνίδι δεν έδειξε ότι οι Χιλιανοί μπορούσαν να κοιτάξουν τους Βραζιλιάνους στα μάτια. Ειδικά μέχρι το 50’, όπου η ‘’σελεσάο’’ πήρε το προβάδισμα με πλασέ του Καρέκα, ο αγώνας ήταν ένας διαρκής μονόλογος της Βραζιλίας. Ο γκολκίπερ Ρόχας είχε κάνει τουλάχιστον τέσσερις εντυπωσιακές αποκρούσεις.

Ο τραυματισμός του βέβαια, τα άλλαζε όλα. Ο Αργεντινός διαιτητής, Χουάν Κάρλος Λουστάου, διέκοψε το ματς επειδή οι Χιλιανοί αρνήθηκαν να συνεχίσουν, υποστηρίζοντας ότι δεν αισθάνονται ασφαλείς. Τυπικά η αναμέτρηση διακόπηκε με αποχώρηση της Χιλής, ωστόσο ήταν θέμα της ΦΙΦΑ να αποφασίσει αν θα τιμωρούσε τη Βραζιλία.



Ο ασύρματος
Οι ημέρες μετά το ματς πέρασαν με τεντωμένα νεύρα. Η ομοσπονδία της Χιλής απαίτησε ‘’δικαιοσύνη’’ και οι εφημερίδες ξεχείλιζαν από φωτογραφίες του Ρόχας στο νοσοκομείο με μπανταρισμένο κεφάλι. Οι Βραζιλιάνοι βρήκαν ότι τη φωτοβολίδα είχε πετάξει μια γυναίκα, η Ροζμαρί ντε Μέλο. Η προσεκτική, όμως, παρατήρηση του βίντεο του αγώνα έδειξε ότι ούτε το αντικείμενο, ούτε κάποιο θραύσμα του είχε βρει τον Ρόχας. Για την ακρίβεια, η φωτοβολίδα είχε σκάσει τουλάχιστον ένα μέτρο μακριά του!

Η βραζιλιάνικη ομοσπονδία ζήτησε αμέσως να εξεταστεί το τραύμα του Ρόχας μέχρι και από ιατροδικαστές. Το επίσημο ιατρικό πόρισμα έδειξε ότι το τραύμα του Χιλιανού τερματοφύλακα είχε γίνει από ξυραφάκι!

Η έρευνα της ομοσπονδίας της Χιλής, που ακολούθησε, απέδειξε ότι όντως ο Ρόχας είχε κρύψει ένα ξυραφάκι στα γάντια του (!) και κόπηκε μ’ αυτό την κατάλληλη στιγμή, για να προκαλέσει τη διακοπή του αγώνα εναντίον της Βραζιλίας. Αποδείχτηκε, επίσης, ότι στο κόλπο ήταν τόσο ο γιατρός της ομάδας, Ντανιέλ Ροντρίγκεζ, όσο και ο προπονητής της Χιλής, Ορλάντο Αραβένα! Αυτός είχε ειδοποιήσει γιατρό και παίκτη μέσω ασυρμάτου (που είχε ο γιατρός στο βαλιτσάκι) να μείνει ο Ρόχας στο έδαφος και να ζητήσει ο γιατρός φορείο, για να μεταφερθεί ο παίκτης στο ιατρείο…»

Τσουχτερές «καμπάνες»
Έπειτα από τη διερεύνηση του περιστατικού σε βάθος, η ποινή που επέβαλε η FIFA στους εμπλεκομένους, κάθε άλλο παρά χάδι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί.

Η Χιλή όχι μόνο έχασε το ματς και φυσικά την πρόκριση, αλλά και, σαν να μην έφτανε αυτό, αποκλείστηκε από τα προκριματικά του επόμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Παράλληλα, ο Ρόχας, ο Ροντρίγκεζ και ο Αραβένα τιμωρήθηκαν με ισόβιο αποκλεισμό από ποδοσφαιρικούς αγώνες. Ο αρχηγός της ομάδας Φερνάδο Αστένχο τιμωρήθηκε με πενταετή αποκλεισμό, γιατί πήρε την ομάδα και έφυγε από το γήπεδο, «διαμαρτυρόμενος». Ο Ρόχας ζήτησε επισήμως συγγνώμη και η ισχύ της τιμωρίας του τερματίστηκε το 2011.

Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube